Quang cảnh lễ công bố. Ảnh: Ngọc Quỳnh/BNEWS/TTXVN
Ngày 9/12 tại Hà Nội, Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) tổ chức Lễ công bố Báo cáo phát triển con người năm 2019 với chủ đề “Bất bình đẳng trong phát triển con người ở thế kỷ 21: Không chỉ thu nhập, mức trung bình và hiện tại.”
Qua đó, cung cấp một bức tranh toàn cảnh về đa dạng các hình thức bất bình đẳng định hình thế giới trong thế kỷ 21 với những cách thức để giải quyết vấn đề này.
Theo báo cáo tại sự kiện, UNDP đánh giá rằng, Việt Nam đã đạt được tiến bộ tốt trong phát triển con người với mức tăng trưởng trung bình về Chỉ số Phát triển con người (HDI) ở mức 1,36% trong suốt giai đoạn 1990 - 2018.
Điều này giúp Việt Nam nằm trong nhóm các nước có tốc độ tăng trưởng chỉ số HDI cao nhất trên thế giới.
Phát biểu trong lễ công bố, bà Caitlin Wiesen, Trưởng đại diện thường trú UNDP ở Việt Nam, nhấn mạnh, Báo cáo Phát triển con người năm 2019 đã hé lộ một thế hệ mới các hình thức bất bình đẳng đang nổi lên xung quanh các vấn đề về công nghệ số, giáo dục và cuộc khủng hoảng khí hậu; cũng như đề xuất các cách thức mới để đo lường và tiếp cận các hình thức bất bình đẳng này.
Bà Wiesen ghi nhận rằng, Việt Nam đã kiên định quan điểm phát triển lấy con người làm trọng tâm và sự bình đẳng trong các chiến lược và kế hoạch phát triển kinh tế xã hội của đất nước.
“Việt Nam đã đạt được tăng trưởng đáng kể trong phát triển con người kể từ năm 1990 với mức độ bất bình đẳng tăng chậm. Căn cứ vào chỉ số HDI điều chỉnh theo bất bình đẳng, Việt Nam đạt được thứ hạng cao hơn 9 bậc so với năm 2018”.
Các chỉ số trong báo cáo cũng cho thấy, chỉ số phát triển con người của Việt Nam đang ở gần mức trần của nhóm các nước có Chỉ số phát triển con người ở mức trung bình.
Với chỉ số HDI là 0,63, Việt Nam xếp thứ 118/189 quốc gia trên thế giới. Việt Nam chỉ cần thêm 0,007 điểm để vào được nhóm các nước có Chỉ số phát triển con người ở mức cao.
Việt Nam cũng đang có những kết quả tốt về bình đẳng giới. Chỉ số phát triển giới ở mức 1,003 điểm đã đưa Việt Nam vào nhóm dẫn đầu trong số 5 nhóm gồm 166 nước trên toàn thế giới, xếp thứ 68 trong số 162 nước về chỉ số phát triển giới.
Đặc biệt đáng khen ngợi là tỷ lệ nữ đại biểu Quốc hội đã giúp Việt Nam nằm trong nhóm 1/3 các nước đứng đầu thế giới về tỷ lệ này.
Tuy nhiên, xét về toàn diện, Việt Nam vẫn còn nhiều vấn đề quan trọng cần tiếp tục được cải thiện. Việt Nam hiện nằm trong nhóm 1/3 các nước xếp hạng thấp nhất toàn cầu về tỷ lệ giới tính khi sinh; bạo lực đối với phụ nữ gây ra bởi đối tượng không phải là chồng/bạn tình vẫn còn khá cao với 34,4% và tỷ lệ phụ nữ có tài khoản tại các tổ chức tài chính hoặc với các công ty cung cấp dịch vụ tài chính qua di dộng 30,4%.
Báo cáo cho thấy rằng, bất chấp các tiến bộ chưa từng có như chống nghèo đói và bệnh tật, các vấn đề bất bình đẳng có tính hệ thống đang gây tổn thương sâu sắc tới xã hội Việt Nam. Bất bình đẳng thể hiện ở 3 khía cạnh là vượt ra ngoài thu nhập, mức bình quân và hiện tại.
Tuy nhiên, vấn đề bất bình đẳng không phải là không có giải pháp. Báo cáo cũng đưa ra một loạt các lựa chọn chính sách để đối phó với vấn đề này.
Việt Nam đã ý thức được vấn đề này và là một trong số ít các nước trên thế giới đã tiên phong áp dụng phương pháp và cách thức đo lường nghèo đa chiều kể từ năm 2015.
Thành tựu của Việt Nam trong giảm nghèo đa chiều cũng rất đáng kể: chỉ số nghèo đa chiều (MPI) ở mức 0,019, xếp thứ 29 trong tổng số 102 nước và cũng trong nhóm dẫn đầu ở khu vực Đông Á và Thái Bình Dương về chỉ số này.
Đại diện phía Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Đại Thắng đánh giá cao những nỗ lực của UNDP trong việc xây dựng và công bố Báo cáo phát triển con người hàng năm.
Với tiêu đề “Bất bình đẳng trong phát triển con người ở thế kỷ 21: Không chỉ về thu nhập, không chỉ ở mức trung bình và không chỉ ở hiện tại” đã bao quát khá toàn diện các chỉ số về phát triển con người, bất bình đẳng và giảm nghèo đa chiều… ở Việt Nam.
Với những giải pháp khắc phục mà UNDP đề xuất, Chính phủ Việt Nam sẽ dành nhiều sự quan tâm và tập trung hơn để nhanh chóng khắc phục, giải quyết những vấn đề về xã hội, giảm thiểu những tác động tiêu cực, những tổn thương không đáng có đối với người dân và toàn xã hội./.