Xử lý vi phạm bản quyền báo chí - Bài 1: Khi nhà báo là nạn nhân
Thời gian qua, hiện tượng vi phạm bản quyền trong lĩnh vực báo chí có chiều hướng phức tạp, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống phóng viên và nguồn thu của các tòa soạn. Nhiều trang thông tin điện tử "3 không" (không rõ nguồn gốc, không rõ chủ quản, không có giấy phép) đã ngang nhiên sao chép tin bài từ báo chí chính thống để thu hút lượt xem, kiếm tiền quảng cáo.
Phóng viên Thông tấn xã Việt Nam thực hiện ba bài viết với góc nhìn từ những nhà báo, lãnh đạo tòa soạn, cơ quan quản lý nhà nước về các giải pháp khắc phục tình trạng này đăng phát từ 4-6/5.
Bài 1: Khi nhà báo là nạn nhân
Sự vất vả, hy sinh, gian khổ của nghề báo là điều mỗi phóng viên chân chính đều phải nỗ lực vượt qua, nhất là đối với mảng tin "nóng" hay mảng điều tra. Để có được một loạt bài điều tra hay một chùm ảnh độc quyền, các phóng viên phải lao động hàng tháng, chịu nhiều áp lực, thậm chí nguy hiểm tính mạng. Nhưng khi bài báo vừa đăng lên, lập tức bị các trang mạng sao chép, đăng tải trái phép, "ăn cắp" trắng trợn công sức lao động của họ.
* Nhà báo bức xúc
Phóng viên Hải Hiếu – Văn phòng Đà Nẵng, Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh thường làm tin "nóng" về an ninh trật tự, các vấn đề được dư luận quan tâm, nên anh là một nạn nhân thường xuyên bị "ăn cắp" tin bài.
Đơn cử, chiều 21/4, phóng viên Hải Hiếu thực hiện và phát tin "Phát hiện một thi thể đã khô trên núi ở Đà Nẵng" trên Báo điện tử Pháp Luật thành phố Hồ Chí Minh. Chỉ vài phút sau, tin và ảnh này đã bị sao chép nguyên văn, đăng tải trên một loạt trang website như: http://danang.lazu.vn, https://yeudanang.biz, https://tintaynguyen.com...
Theo phóng viên Hải Hiếu, thủ đoạn của các cá nhân, tổ chức này là lập ra các trang website có cách trình bày, tên miền gần giống các báo điện tử, đánh lừa người đọc. Sau đó mặc sức "ăn cắp" tin tức của báo chí về để câu view, thu hút độc giả. Khi đã có số lượt xem ổn định hàng tháng, các trang website này sẽ đăng ký kiếm tiền từ dịch vụ quảng cáo tự động của Google AdSense hoặc liên hệ với các doanh nghiệp để mời chào quảng cáo.
Để tăng tính tương tác, thu hút lượt view, chủ của các trang website này cũng lập ra các diễn đàn, cộng đồng lớn trên mạng xã hội và đăng tải thông tin lên, như vậy họ có thể kiếm tiền quảng cáo cả trên các trang mạng xã hội.
Đối với các báo điện tử, trang tin điện tử hợp pháp thì dưới cùng của website luôn có thông tin về người chịu trách nhiệm, đơn vị chủ quản, giấy phép do Bộ hoặc Sở Thông tin và Truyền thông các tỉnh, thành cấp. Nhưng ở các trang web trên, hoàn toàn không có thông tin gì: không được cấp phép, không có tên cá nhân, tổ chức, không có địa chỉ, số điện thoại liên hệ...
"Điều này rất nguy hiểm, vì nhiều người đọc nghĩ các trang tin này là báo, sẽ tin tưởng và lan truyền thông tin. Nhưng thực chất đây là các trang website không được kiểm duyệt, chỉ nhằm mục đích kiếm tiền, nguồn tin không rõ ràng. Như vậy, nguy cơ lan truyền tin giả, tin giật gân, câu khách, sai sự thật ở các trang tin này là rất lớn." - Phóng viên Hải Hiếu nhận định.
Đồng quan điểm, phóng viên Nguyễn Xuân Tiến – Báo VTC News tại Đà Nẵng nhấn mạnh: Hành vi "ăn cắp" tin, bài của các báo mà những trang mạng đang thực hiện là không thể chấp nhận được và cần phải chấm dứt ngay. Không thể để tồn tại những người ngồi một chỗ, đánh cắp bài của các phóng viên, tòa soạn nhằm thu lợi.
Đây là hành vi ăn cắp trắng trợn sản phẩm được đánh đổi bằng trí tuệ, mồ hôi, công sức, thậm chí là máu và nước mắt của người khác. Chưa kể, việc phải chia sẻ lượng độc giả với các trang mạng này sẽ khiến các báo điện tử khó khăn do mất dần nguồn thu quảng cáo, phải gọi thẳng tên những trang website đó là những con "kền kền công nghệ" đang "hút máu" của các phóng viên, tòa soạn.
* Tòa soạn lên ánKhông chỉ gây bức xúc cho các phóng viên, nhà báo, việc vi phạm bản quyền báo chí còn gây rất nhiều khó khăn cho các Tòa soạn báo.
Nhà báo, Đại úy Nguyễn Văn Hiếu, Phó trưởng Ban Thư ký – Biên tập Báo Công an thành phố Đà Nẵng cho biết: Trong khuôn khổ quy định của pháp luật và thực tiễn hoạt động, Báo Công an thành phố Đà Nẵng luôn sẵn sàng hợp tác, chia sẻ thông tin với các cơ quan báo chí khác. Tuy nhiên, bên cạnh đó, Báo Công an thành phố cũng luôn phải đối mặt với những "vị khách không mời", chính là các trang thông tin điện tử như danangz.vn, danang24h.vn, yeudanang.org, tintucbonphuong.info… và vô số website khác. Gần như mỗi ngày, các trang này đều tự tiện khai thác thông tin của Báo Công an thành phố Đà Nẵng, đăng tải lên trang của họ mà chưa có bất kỳ sự cho phép nào từ tòa soạn.
"Để có được một thông tin, đôi khi phóng viên phải theo đuổi hàng tháng, băng rừng, lội suối, xâm nhập vào các nhóm tội phạm… Thế nhưng, ngay khi vừa công bố, nó đã bị "dẫn nguồn" cực kỳ tùy tiện. Đó là sự xâm phạm thô bạo, là hành vi không thể chấp nhận được, dù xét theo khía cạnh pháp luật hay đạo đức xã hội. Chúng tôi hết sức lên án việc này và hy vọng các cấp thẩm quyền, cơ quan chức năng, cũng như cộng đồng báo chí có những giải pháp mạnh mẽ nhằm chấm dứt tình trạng này." - Phó trưởng Ban Thư ký – Biên tập Báo Công an thành phố Đà Nẵng cho hay.
Còn nhà báo Lê Quốc Minh – Phó Tổng Giám đốc Thông tấn xã Việt Nam nhận định: Tuy có quy định về việc phải xin phép bằng văn bản khi trích nguồn báo chí nhưng tình trạng sao chép, nói đúng hơn là xâm phạm bản quyền báo chí vẫn khá phổ biến tại Việt Nam và chưa có dấu hiệu giảm bớt.
Để hoạt động theo quy trình chuyên nghiệp, các cơ quan báo chí phải tốn rất nhiều chi phí và công sức, nhiều khi không chỉ là mồ hôi, nước mắt mà cả máu xương… Vì thế, hành vi xâm phạm bản quyền báo chí gây tổn hại vô cùng to lớn cho những cơ quan báo chí đang hoạt động nghiêm túc với mục đích duy nhất là phụng sự độc giả, khán thính giả.
Vừa qua, trang tin tổng hợp Google News đang bị cơ quan chức năng ở Pháp yêu cầu phải trả phí cho các cơ quan báo chí, hoặc sẽ phải gỡ bỏ toàn bộ các nội dung vì đã lấy tiêu đề và tóm tắt các bài báo để đưa vào ứng dụng của mình, việc này bị cho là trái phép.
Ngày 19/4, chính phủ Australia quyết định buộc hai tập đoàn công nghệ toàn cầu Google và Facebook phải trả tiền cho việc đăng tải tin tức lấy từ báo chí trong nước.
Các trang tổng hợp tin, nổi tiếng nhất là Flipboard, cũng phải có thỏa thuận chi trả cho những nội dung mà họ dùng công nghệ để tự động tích hợp. Vì vậy, việc vi phạm bản quyền thông tin báo chí tại Việt Nam cần được đẩy mạnh xử lý. (Còn nữa)
Tin liên quan
-
Kinh tế tổng hợp
Chỉ thị quan trọng đối với Hội Nhà báo Việt Nam và giới báo chí cả nước
19:17' - 14/04/2020
Ngày 8/4/2020, Ban Bí thư Trung ương Đảng đã ban hành Chỉ thị số 43-CT/TW về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với hoạt động của Hội Nhà báo Việt Nam trong tình hình mới.
-
Kinh tế tổng hợp
Người đọc tìm kiếm thông tin gì trên báo chí mùa COVID-19?
15:07' - 14/04/2020
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra khi mọi người trở nên quá sợ hãi hoặc quá tiêu cực về một vấn đề gì đó, họ sẽ ngừng lại thay vì tiếp tục theo đuổi.
-
Kinh tế tổng hợp
Hội Nhà báo VN đề nghị hỗ trợ cơ quan báo chí, người làm báo ảnh hưởng bởi COVID-19
08:55' - 08/04/2020
Hội Nhà báo Việt Nam vừa có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ đề nghị hỗ trợ các cơ quan báo chí, người làm báo do ảnh hưởng bởi dịch COVID-19.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng làm việc với lãnh đạo các bộ, ngành, các tỉnh, thành phố ĐBSCL
10:45'
Sáng 13/7, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì hội nghị tại Cần Thơ, bàn về chính quyền địa phương 2 cấp, tiến độ dự án giao thông trọng điểm và Đề án phát triển 1 triệu ha lúa tại ĐBSCL.
-
Kinh tế Việt Nam
Hà Nội tăng tốc kích cầu du lịch: Mùa vàng bứt phá
09:27'
Trong nửa đầu năm 2025, Hà Nội đã đón khoảng 15,56 triệu lượt khách du lịch, tăng 11,8% so với cùng kỳ năm trước.
-
Kinh tế Việt Nam
10 sự kiện kinh tế Việt Nam nổi bật tuần qua
09:08'
Trong tuần qua, kinh tế Việt Nam có các thông tin nổi bật như xe máy xăng sẽ không được chạy trong Vành đai 1 từ 1/7/2026, chỉ số VN30 lập đỉnh lịch sử, Vietnam Airlines đón hành khách thứ 350 triệu.
-
Kinh tế Việt Nam
Ùn tắc giao thông kéo dài, BOT cầu Rạch Miễu liên tục xả trạm
19:34' - 12/07/2025
Chiều 12/7, Trạm thu phí BOT cầu Rạch Miễu đã tiến hành xả trạm nhiều lần để giảm ùn tắc kéo dài theo yêu cầu của Cảnh sát giao thông.
-
Kinh tế Việt Nam
Giải ngân vốn đầu tư công chuyển biến rõ rệt nhờ loạt giải pháp quyết liệt
16:10' - 12/07/2025
Tiến độ giải ngân vốn đầu tư công đã có chuyển biến rõ rệt nhờ hàng loạt giải pháp tháo gỡ khó khăn và sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ.
-
Kinh tế Việt Nam
Hải Phòng giữ vững vai trò đầu tàu phát triển phía Bắc
15:42' - 12/07/2025
Ngày 12/7, Ban Thường vụ Thành ủy Hải Phòng triệu tập tổ chức Hội nghị Thành ủy lần 2 cho ý kiến nhiều nội dung quan trọng.
-
Kinh tế Việt Nam
Bộ trưởng Bộ Xây dựng đôn tốc tiến độ dự án Vành đai 3 TP. Hồ Chí Minh
13:53' - 12/07/2025
Ngày 12/7, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh trực tiếp khảo sát, kiểm tra công trình đường Vành đai 3 TP. Hồ Chí Minh.
-
Kinh tế Việt Nam
Đề xuất chuyển đổi số toàn diện trong cấp phù hiệu và giấy phép kinh doanh vận tải
13:48' - 12/07/2025
Sau khi hợp nhất, TP. Hồ Chí Minh (mới) có số lượng hồ sơ tiếp nhận giải quyết cấp giấy phép kinh doanh vận tải, phù hiệu kinh doanh vận tải… rất lớn.
-
Kinh tế Việt Nam
Chỉ thị của Thủ tướng về giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường
13:46' - 12/07/2025
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký ban hành Chỉ thị số 20/CT-TTg về một số nhiệm vụ cấp bách, quyết liệt ngăn chặn, giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường.