Lệnh trừng phạt kinh tế mới của châu Âu đối với Nga liệu có hiệu quả?
Hàng loạt nước thành viên EU đã thông báo trục xuất các nhà ngoại giao Nga, một vài ngày sau khi Liên minh châu Âu (EU) quyết định triệu hồi đại sứ của mình tại Nga để tham vấn.
Có thể châu Âu sẽ áp đặt lệnh trừng phạt kinh tế mới đối với nước Nga. Nhưng liệu biện pháp này có thực sự đem lại hiệu quả? Trang mạng Euractiv mới đây có bài phân tích dựa trên quan điểm của các chuyên gia.Nếu sự trừng phạt được phối hợp theo một cách đặc biệt thì điều đó cũng chỉ mang tính biểu tượng. Và các tín đồ của đường lối cứng rắn với Nga sẽ kêu gọi áp dụng những lệnh trừng phạt kinh tế mới. Tuy nhiên, nhìn vào kết quả trong quá khứ thì việc đưa ra các lệnh trừng phạt mới chưa phải là một lựa chọn mang tính thuyết phục.Các giới hạn tiếp cận thị trường vốn châu Âu, công nghệ sử dụng trong lĩnh vực năng lượng, hoặc cấm vận về vũ khí được áp đặt sau khi Nga sáp nhập bán đảo Crimea đã khiến cho EU phải trả giá đắt, thậm chí còn chịu nhiều thiệt hại hơn là Nga.Giám đốc nghiên cứu tại Viện quan hệ quốc tế chiến lược, chuyên gia Jean de Gliniasty, giải thích các biện pháp trừng phạt đã có tác động ngay từ đầu cuộc khủng hoảng, nhưng hiệu quả của nó ngày càng giảm theo thời gian.Theo số liệu của Cơ quan thống kê Nga Rosstat, sau hai năm khủng hoảng 2015-2016, kinh tế Nga đã lấy lại đà tăng trưởng vào năm 2017 với tốc độ tăng trưởng 1,5%.
Theo vị chuyên gia này, kinh tế Nga đã dần hồi phục bởi sự phát triển của "chu trình thay thế", điều cho phép giảm thiểu tác dụng của các lệnh trừng phạt của châu Âu, mặt khác cũng nhờ vào chiến lược của Nga thay thế các sản phẩm nhập khẩu bằng các sản phẩm nội địa.Sản xuất trong nước được chính phủ khuyến khích thông qua các biện pháp phản trừng phạt lên các sản phẩm châu Âu, nhất là lệnh cấm vận đối với các mặt hàng thực phẩm. Thành công đáng kể nhất là năm 2016 Nga trở thành nước đứng đầu thế giới về xuất khẩu lúa mỳ, trước cả đối thủ cạnh tranh là Mỹ.Phía EU cũng là nạn nhân của những biện pháp trừng phạt do phương Tây áp đặt lên Nga. Nhà kinh tế của Trường đại học khoa học xã hội, Renaud Bouchard, đánh giá "tên lửa đã trượt mục tiêu" và EU bị ảnh hưởng đáng kể bởi thị phần của họ bị giảm và không mong muốn tiếp tục là nạn nhân.Theo một báo cáo năm 2017, Nghị viện châu Âu đã đánh giá mức giảm xuất khẩu của EU sang Nga liên quan trực tiếp đến các lệnh trừng phạt lên tới 27,96 tỷ euro (34,7 tỷ USD).Để so sánh với con số thống kê của hãng truyền thông Vedomosti đầu năm 2016, cựu Thứ trưởng phát triển kinh tế Nga Alexeï Likhachev ước tính phía Nga cũng mất khoảng 40 tỉ euro thiệt hại do trừng phạt của EU vào năm 2014 và 50 tỉ euro vào năm 2015.
Nếu trong ngắn hạn, các biện pháp trừng phạt chống Nga đã mất ảnh hưởng trên diện rộng, thì nỗi lo lại tập trung vào tương lai. Về dài hạn, việc hạn chế các doanh nghiệp và ngân hàng Nga tiếp cận vào thị trường vốn châu Âu có thể tác động đến khả năng tài chính và đầu tư của những đơn vị này.Lệnh cấm vận về công nghệ của châu Âu trong lĩnh vực năng lượng cũng đặt ra vấn đề đối với khả năng hiện đại hóa nền kinh tế của Nga. Nhưng chuyển giao công nghệ cũng có thể tận dụng được "chu trình thay thế". Liên quan đến vấn đề tài chính, Renaud Bouchard đánh giá rằng sẽ luôn có những nước khác sẵn lòng cho Nga vay.
Nhà nghiên cứu đưa ra hai nguồn tài chính có thể lấp chỗ trống nguồn vốn châu Âu, đó là thu nhập từ việc bán chất hydrocarbon, trong bối cảnh giá dầu tăng và các nhà đầu tư Trung Quốc khi Nga đang ngày càng xích lại gần người hàng xóm châu Á này.Theo Jean de Gliniasty, dù không thỏa mãn nhưng khó có khả năng các lệnh trừng phạt sẽ gây tác động nặng hơn đến kinh tế Nga trong tương lai gần.Các biện pháp trừng phạt của EU liên quan đến thỏa thuận Minsk ký kết năm 2015 giữa Pháp, Đức, Nga và Ukraine nhằm chấm dứt các cuộc giao tranh tại vùng Donbass, phía Đông của Ukraine. Nhưng thỏa thuận này hiện không được thực thi cả từ phía chính quyền Ukraine cũng như phe li khai ở Donbass.
Trở lại vụ việc Skripal, nhà nghiên cứu đánh giá rằng các lệnh trừng phạt mới sẽ không phải là một sự đáp trả tương xứng. Dư luận Nga sẽ không tuân thủ các biện pháp trừng phạt, nhất là khi vẫn chưa có gì chắc chắn về việc ai là thủ phạm của vụ đầu độc.Nhà nghiên cứu cũng nhấn mạnh về phản xạ bị bao vây hay cảm giác "thành bị vây hãm" do các biện pháp trừng phạt gây ra. Và người chơi trận chung kết chiếm ưu thế nhiều khả năng sẽ là ông Vladimir Putin, người vừa tái đắc cử chức Tổng thống Liên bang Nga nhiệm kỳ thứ 4.Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
Vụ điệp viên Skripal: Nga công bố danh sách câu hỏi yêu cầu Anh và Pháp giải đáp
16:29' - 01/04/2018
Ngày 31/3, Bộ Ngoại giao Nga đã công bố danh sách câu hỏi gửi Bộ Ngoại giao Anh và Pháp liên quan đến việc cáo buộc Moskva đứng đằng sau vụ cựu điệp viên Sergei Skripal và con gái bị đầu độc ở Anh.
-
Kinh tế Thế giới
Vụ điệp viên Skripal: Nhóm nhân viên ngoại giao Nga bị trục xuất khỏi Mỹ về tới Moskva
15:43' - 01/04/2018
Theo hãng tin AFP, ngày 1/4, chiếc máy bay đầu tiên chở các nhà ngoại giao Nga bị trục xuất khỏi Mỹ đã tới sân bay Vnukovo ở thủ đô Moskva.
-
Kinh tế Thế giới
Vụ điệp viên Skripal: Nga cáo buộc phương Tây muốn ngăn chặn World Cup 2018
13:37' - 01/04/2018
Ngày 1/4, Chính phủ Nga đã cáo buộc mục tiêu chính của một số nước phương Tây là ngăn chặn việc tổ chức vòng chung kết giải bóng đá thế giới (VCK) World Cup 2018 tại Nga.
-
Kinh tế Thế giới
Nga công bố danh sách câu hỏi với Anh và Pháp về “vụ Skripal”
08:26' - 01/04/2018
Ngày 31/3, Bộ Ngoại giao Nga đã công bố danh sách câu hỏi gửi Bộ Ngoại giao Anh và Pháp liên quan đến việc cáo buộc Moskva có liên quan đến vụ cựu điệp viên Sergei Skripal và con gái bị đầu độc ở Anh.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Trung Quốc đẩy nhanh đào tạo nhân tài kỹ thuật số
11:23'
9 cơ quan bao gồm Bộ Nhân lực và An sinh xã hội Trung Quốc mới đây đã ban hành kế hoạch hành động đẩy nhanh đào tạo nhân tài kỹ thuật số nhằm hỗ trợ phát triển kinh tế số (2024-2026).
-
Kinh tế Thế giới
Căng thẳng Iran - Israel: Iran kích hoạt hệ thống phòng không sau khi bị tên lửa tấn công
10:47'
Ngày 19/4, Iran đã kích hoạt hệ thống phòng không tại một số thành phố và đình chỉ các chuyến bay ở một số khu vực, trong đó có thành phố trung tâm Isfahan.
-
Kinh tế Thế giới
Căng thẳng Iran - Israel: Mỹ và phương Tây bổ sung trừng phạt chống Iran
10:37'
Ngày 18/4, Mỹ đã công bố các lệnh trừng phạt mới với Iran nhằm vào hoạt động sản xuất thiết bị bay không người lái (UAV), và áp đặt các hạn chế đi lại bổ sung đối với phái đoàn của Ngoại trưởng Iran.
-
Kinh tế Thế giới
Ukraine cần ít nhất 42 tỷ USD trong năm 2024 cho tái thiết
08:15'
Tổng Giám đốc Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), bà Kristalina Georgieva, ngày 18/4 cho biết do những ảnh hưởng tới cơ sở hạ tầng của Ukraine, nước này cần ít nhất 42 tỷ USD trong năm nay.
-
Kinh tế Thế giới
Nền kinh tế lớn thứ 2 Mỹ Latinh đối mặt thách thức tài chính
08:01'
Viện Điều hành Tài chính Mexico (MIFE) hôm 18/4 cảnh báo nước này sẽ phải đối mặt với những thách thức tài chính chưa từng thấy kể từ những năm 1980 đến nay.
-
Kinh tế Thế giới
Thái Lan hỗ trợ tài chính cho Lào cải tạo đường cao tốc nối với Việt Nam
07:53'
Nội các Thái Lan đã phê duyệt gói hỗ trợ 1,8 tỷ baht cho Lào để bảo trì, cải tạo Đường cao tốc R12 để rút ngắn thời gian từ tỉnh Nakhon Phanom (Thái Lan), qua Lào, đến biên giới Việt Nam ở Quảng Bình.
-
Kinh tế Thế giới
Việt Nam nằm trong tốp đầu châu Á về đầu tư cơ sở hạ tầng
07:52'
Việt Nam là một trong những quốc gia dẫn đầu châu Á về đầu tư cho cơ sợ hạ tầng, dành 5,7% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) cho các dự án trong lĩnh vực này.
-
Kinh tế Thế giới
Hơn 11,5 tỷ USD dành cho các cam kết bảo vệ các đại dương
18:54' - 18/04/2024
Ngày 17/4, Hội nghị quốc tế thường niên về bảo vệ các đại dương tại Athens (Hy Lạp) đã khép lại với kết quả huy động được các cam kết trị giá 11,5 tỷ USD.
-
Kinh tế Thế giới
Giải mã tình hình kinh tế thế giới qua dự báo tăng trưởng của IMF
10:29' - 18/04/2024
Năm 2024, nền kinh tế thế giới sẽ có mức tăng trưởng giống như năm 2023, chứng tỏ thế giới đã có một "khả năng phục hồi đáng ngạc nhiên", theo nhận định của IMF.