Lựa chọn của Canada trong các cuộc đàm phán thương mại
Nổi bật trong số này là các vòng tái đàm phán Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA) đang diễn ra; thảo luận bước đầu về đàm phán Hiệp định Thương mại Tự do (FTA) song phương với Trung Quốc, Ấn Độ; và một Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) đầy tham vọng với 10 quốc gia khác nằm dọc theo vành đai Thái Bình Dương.
Trong bài phân tích gần đây trên trang Globe and Mail, tác giả Barrie McKenna cho rằng CPTPP đã có một “bước tiến ngoạn mục” trong danh sách ưu tiên hành động của Canada. Sau khi tính toán lại các bước đi chiến lược của mình, Ottawa đã đồng ý với Tokyo về kế hoạch sẽ ký kết CPTPP tại Chile vào tháng 3 tới.Đây là một quyết định khá bất ngờ vì nó đảo ngược hoàn toàn thái độ của Chính phủ Thủ tướng Justin Trudeau đối với Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) mới chỉ hai tháng trước đó.
Khi đó, Thủ tướng Trudeau đã đột ngột bỏ họp vào phút chót vì lo ngại việc tham gia TPP, tiền thân của CPTPP, sẽ gây tác động bất lợi đối với các cuộc tái đàm phán NAFTA đang diễn ra, nhất là trong việc giải quyết những tranh cãi với Mỹ liên quan đến các ngành sản xuất ô tô, sữa, văn hóa và quyền sở hữu trí tuệ.
Giới chức Canada khẳng định họ đã chấp nhận những thay đổi quan trọng theo hướng giảm bớt những quan ngại lúc đầu, nhất là trong lĩnh vực ô tô và quyền sở hữu trí tuệ.
Tuy nhiên, điều quan trọng hơn là Chính phủ Canada không còn tư duy theo lối “đứng núi này, trông núi nọ”. Sự chắc chắn của CPTPP mở ra cơ hội tiếp cận với thị trường Nhật Bản đầy tiềm năng đang thắng thế trước sự không chắc chắn của các cuộc tái đàm phán NAFTA.Không chỉ thế, việc Nhật Bản, Australia và các quốc gia Thái Bình Dương khác tuyên bố sẽ ký CPTPP bất kể có sự tham gia của Canada hay không cũng đã tác động đáng kể đến quyết định cuối cùng của Ottawa.
Đây là sự thay đổi đáng chú ý, nhất là khi xét đến tầm quan trọng của thị trường Mỹ đối với nền kinh tế Canada. Việc Chính phủ Trudeau đồng ý tham gia thỏa thuận thương mại châu Á đầy tham vọng- đi kèm với những rủi ro vốn có- cho thấy giới chức Canada không tin tưởng vào việc tái đàm phán NAFTA sẽ sớm thành công. Theo ông Steve Verheul, Trưởng đoàn đàm phán NAFTA của Canada, việc 3 nước Mỹ, Canada và Mexico đạt được thỏa thuận khung về NAFTA trong tương lai gần là điều “ít có khả năng xảy ra nhất”.Phát biểu tại một cuộc gặp với các giới chức phụ trách ngành công nghiệp sữa ở Ottawa, ông Verheul cho rằng kịch bản nhiều khả năng xảy ra nhất hiện nay là Mỹ sẽ rút khỏi NAFTA hoặc tiến trình đàm phán sẽ được kéo dài vô hạn định. Ông Verheul nói: “Chúng ta sẽ tiếp tục cầm cương và xem mọi việc sẽ đi đến đâu”.
Tuy nhiên, thương lượng với Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng giống như việc cưỡi một con ngựa bất kham. Xung quanh thời điểm diễn ra vòng 6 tái đàm phán NAFTA, ông Trump từng gọi hiệp định này là một “trò đùa xấu” hay “trò chơi xuẩn ngốc”.Ông Trump cũng liên tục đe dọa sẽ rút Mỹ khỏi hiệp định này cho dù ông đang phải đối mặt với sức ép rất lớn từ các nhóm ngành công nghiệp ở Mỹ muốn tiếp tục ở lại NAFTA cũng như áp lực buộc phải kéo dài thời hạn tái đàm phán cho tới sau khi diễn ra cuộc bầu cử Tổng thống Mexico vào ngày 1/7 tới.
Ngoài ra, áp lực từ Quốc hội và sức nóng đang dần tăng nhiệt từ các cuộc bầu cử Quốc hội giữa nhiệm kỳ tại Mỹ vào tháng 11 tới cũng đang làm phức tạp thêm các cuộc đàm phán.
Hiện tại, Mỹ đã đưa ra một loạt yêu cầu sửa đổi NAFTA, bao gồm từ bỏ cơ chế giải quyết tranh chấp giữa nhà nước và nhà đầu tư quy định trong Chương 11, khai tử cơ chế quản lý nguồn cung trong ngành công nghiệp sữa và chăn nuôi gia cầm của Canada, áp dụng “điều khoản hoàng hôn” cho phép NAFTA tự động hết hạn sau 5 năm trừ khi 3 nước cùng nhất trí kéo dài và nâng tỷ lệ nội địa hóa ô tô từ 62,5% lên 85%, trong đó có ít nhất 50% là tỷ lệ nội địa hóa của Mỹ.Mục tiêu dài hạn của Canada, và có lẽ cả Mexico, là phải kiên định chống lại những đòi hỏi này của Mỹ. Ông Verheul đã chỉ rõ mục tiêu là “phải tạo điều kiện thuận lợi hơn cho thương mại và tệ nhất thì cũng không được gây cản trở gì”.
Canada đã sẵn sàng đặt nền móng cho một tương lai không có NAFTA nếu như không còn lựa chọn nào khác. Gần đây, Ottawa đã đưa ra một vụ kiện thương mại quy mô lớn cáo buộc Washington vi phạm trắng trợn các nguyên tắc của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) trong việc xử lý gần 200 cuộc điều tra thương mại từ nhiều thập kỷ qua.
Canada cho rằng Mỹ đang vi phạm các quy tắc của WTO khi xử lý các vụ kiện về chống trợ cấp và chống phá giá, trong đó có các cuộc tranh chấp đang diễn ra liên quan đến mặt hàng gỗ mềm, giấy in và dòng máy bay phản lực C-Series của tập đoàn Bombardier (Canada). Đây có thể là dấu hiệu cho thấy Canada sẽ ép Mỹ phải tuân thủ các quy tắc của WTO, bất kể điều gì xảy ra với NAFTA.
Tương tự, nói “có” với CPTPP cũng gửi đi thông điệp rõ ràng rằng Canada sẽ không từ bỏ những tham vọng thương mại toàn cầu của mình trong bối cảnh NAFTA vẫn đang đứng trước tương lai thực sự bấp bênh.
Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
Mexico: Còn ít “dư địa” để nâng hàm lượng nội địa ngành ô tô trong tái đàm phán NAFTA
13:30' - 09/02/2018
Quan chức của Mexico đánh giá rằng còn rất ít dư địa để tăng hàm lượng nội địa khu vực trong ngành công nghiệp ô tô, vì quy định xuất xứ hiện tại đã đạt sự cân bằng về các chi phí sản xuất.
-
Kinh tế Thế giới
Thủ tướng Canada tuyên bố sẵn sàng rút khỏi NAFTA nếu đàm phán thất bại
12:21' - 08/02/2018
Thủ tướng Canada Justin Trudeau cho biết ông sẵn sàng rút Canada khỏi Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA) nếu đàm phán lại không đạt được một thỏa thuận mà ông có thể chấp nhận được.
-
Kinh tế Thế giới
Kéo dài tình trạng mập mờ về NAFTA sẽ gây tổn thất lớn cho cả ba bên
16:11' - 06/02/2018
Đại sứ Canada tại Washington (Mỹ) David MacNaughton kêu gọi ba đối tác trong Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA) kết thúc các vòng tái đàm phán trong vòng hai tháng tới.
-
Kinh tế Thế giới
Lo ngại Mỹ" thất thế" có thể khiến ông Trump thay đổi lập trường về CPTPP
20:09' - 29/01/2018
Phát biểu bên lề Diễn đàn Kinh tế Thế giới tại Davos vào ngày 25/1, Tổng thống Trump cho biết sẽ cân nhắc việc đưa Mỹ tham gia CPTPP trở lại nếu có thể đạt được một thỏa thuận tốt hơn đáng kể.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Trung Quốc đẩy nhanh đào tạo nhân tài kỹ thuật số
11:23'
9 cơ quan bao gồm Bộ Nhân lực và An sinh xã hội Trung Quốc mới đây đã ban hành kế hoạch hành động đẩy nhanh đào tạo nhân tài kỹ thuật số nhằm hỗ trợ phát triển kinh tế số (2024-2026).
-
Kinh tế Thế giới
Căng thẳng Iran - Israel: Iran kích hoạt hệ thống phòng không sau khi bị tên lửa tấn công
10:47'
Ngày 19/4, Iran đã kích hoạt hệ thống phòng không tại một số thành phố và đình chỉ các chuyến bay ở một số khu vực, trong đó có thành phố trung tâm Isfahan.
-
Kinh tế Thế giới
Căng thẳng Iran - Israel: Mỹ và phương Tây bổ sung trừng phạt chống Iran
10:37'
Ngày 18/4, Mỹ đã công bố các lệnh trừng phạt mới với Iran nhằm vào hoạt động sản xuất thiết bị bay không người lái (UAV), và áp đặt các hạn chế đi lại bổ sung đối với phái đoàn của Ngoại trưởng Iran.
-
Kinh tế Thế giới
Ukraine cần ít nhất 42 tỷ USD trong năm 2024 cho tái thiết
08:15'
Tổng Giám đốc Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), bà Kristalina Georgieva, ngày 18/4 cho biết do những ảnh hưởng tới cơ sở hạ tầng của Ukraine, nước này cần ít nhất 42 tỷ USD trong năm nay.
-
Kinh tế Thế giới
Nền kinh tế lớn thứ 2 Mỹ Latinh đối mặt thách thức tài chính
08:01'
Viện Điều hành Tài chính Mexico (MIFE) hôm 18/4 cảnh báo nước này sẽ phải đối mặt với những thách thức tài chính chưa từng thấy kể từ những năm 1980 đến nay.
-
Kinh tế Thế giới
Thái Lan hỗ trợ tài chính cho Lào cải tạo đường cao tốc nối với Việt Nam
07:53'
Nội các Thái Lan đã phê duyệt gói hỗ trợ 1,8 tỷ baht cho Lào để bảo trì, cải tạo Đường cao tốc R12 để rút ngắn thời gian từ tỉnh Nakhon Phanom (Thái Lan), qua Lào, đến biên giới Việt Nam ở Quảng Bình.
-
Kinh tế Thế giới
Việt Nam nằm trong tốp đầu châu Á về đầu tư cơ sở hạ tầng
07:52'
Việt Nam là một trong những quốc gia dẫn đầu châu Á về đầu tư cho cơ sợ hạ tầng, dành 5,7% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) cho các dự án trong lĩnh vực này.
-
Kinh tế Thế giới
Hơn 11,5 tỷ USD dành cho các cam kết bảo vệ các đại dương
18:54' - 18/04/2024
Ngày 17/4, Hội nghị quốc tế thường niên về bảo vệ các đại dương tại Athens (Hy Lạp) đã khép lại với kết quả huy động được các cam kết trị giá 11,5 tỷ USD.
-
Kinh tế Thế giới
Giải mã tình hình kinh tế thế giới qua dự báo tăng trưởng của IMF
10:29' - 18/04/2024
Năm 2024, nền kinh tế thế giới sẽ có mức tăng trưởng giống như năm 2023, chứng tỏ thế giới đã có một "khả năng phục hồi đáng ngạc nhiên", theo nhận định của IMF.