Odebrecht: Vì sao tập đoàn hình mẫu kinh doanh của Brazil rơi vào bờ vực phá sản?
Theo bài viết từ blog Ctxt.es, trong đà rơi của mình, tập đoàn Odebrecht từng được coi là hình mẫu kinh doanh của Brazil đã “kéo xuống bùn” một phần đáng kể chính giới trong nước và đe dọa sự ổn định của hàng chục chính phủ các nước Mỹ Latinh khác.
Tất cả bắt đầu vào tháng 3/2014, một cuộc điều tra của cảnh sát thành phố Curitiba (miền Nam Brazil) phát hiện ra hoạt động thanh toán bất hợp pháp của một số cây xăng được đặt tên là Lava Jato. Không ai có thể tưởng tượng được sợi dây chuyển tiền từ vụ án này lại làm bùng nổ vụ bê bối tham nhũng lớn nhất trong lịch sử Brazil.
Chiến dịch Lava Jato đã phát hiện ra một mạng lưới hối lộ bạc triệu – mà sau này có tổng giá trị lên tới 2,3 tỷ USD – từ tập đoàn dầu khí nhà nước đầy quyền uy Petrobras chảy vào túi của các chính trị gia của hơn 20 đảng phái.
Từ năm 2003, không có bất cứ công trình xây dựng nào dù là nhỏ nhất do Petrobras làm chủ đầu tư hoặc nhượng quyền lại thoát được ngoài tầm tay của bộ nhóm gồm 6 doanh nghiệp xây dựng lớn nhất của Brazil (OAS, Andrade Gutierrez, Camargo Correa, Méndes Júnior, Queiroz Galvão và Odebrecht).
Và trong số đó, Odebrecht chính là “cục cưng” của Petrobras, là tập đoàn doanh nghiệp xây dựng lớn nhất và đảm nhiệm những công trình “béo bở” nhất, theo như lời kể của một cựu giám đốc giấu tên của chính công ty.
Những thanh tra tài chính trong vụ Lava Jato nhanh chóng nhận ra rằng họ phải tập trung cuộc điều tra của mình vào gia đình tài phiệt mang họ Đức này và tháng 6/2015, thẩm phán Sérgio Moro đã xin lệnh bắt tạm giam đối với Chủ tịch tập đoàn Marcelo Odebrecht, thường được báo chí gọi với tên “hoàng tử xây dựng”.
Đầu năm 2016, thẩm phán Moro đã đưa ra một loạt chứng cứ chứng minh rằng Odebrecht từng sử dụng, từ năm 2006 – 2014, những tài khoản tại Thụy Sỹ để “rửa” 250 triệu USD tiền “hoa hồng”nhằm đảm bảo việc giành được những hợp đồng với đối tác dầu khí.
Nếu có điều gì trở nên rõ ràng trong chiến dịch Lava Jato đó là Odebrecht sẽ không thể trở thành công ty xây dựng lớn nhất của Mỹ Latinh nếu thiếu sự hậu thuẫn từ chính giới.
Nhà sử học Pedro Henrique Pedreira Campos trong tác phẩm “Nền độc tài của các công ty xây dựng” của mình đã tóm lược lại quá trình hình thành và lớn mạnh của mối liên hệ hữu cơ giữa quyền lực nhà nước và tư bản tư nhân từ thời độc tài quân sự.
Bắt đầu từ Sắc lệnh tổng thống 64.345 tháng 4/1969 của Tổng thống đương nhiệm Artur da Costa e Silva, buộc các cấp chính quyền nhà nước chỉ được ký hợp đồng xây dựng với các công ty trong nước.
Đó là thời kỳ mà doanh nghiệp nhỏ thành lập năm 1944 tại Vịnh Salvador của Norberto Odebrecht – ông nội của Marcelo – rũ bỏ quy mô gia đình của những người di cư gốc Đức để trở thành một trong những công ty xây dựng có vai vế nhất Brazil.
Với mối quan hệ đồng minh với tướng Ernesto Geisel (Tổng thống giai đoạn 1974-1979), Norberto đã giành được cho Odebrecht vị thế là một trong những đối tác chính của Petrobras.
Sau đó Odebrecht đã thắng thầu trong dự án xây dựng sân bay quốc tế Rio de Janeiro, trụ sở chính của tập đoàn Petrobras cũng thành phố trái tim kinh tế Brazil này và nhà máy điện hạt nhân đầu tiên của quốc gia lớn nhất Nam Mỹ.
Trong những năm 1980, khi lạm phát lên tới mức 3 con số tại Brazil, tập đoàn xây dựng có nguồn gốc từ người nhập cư Đức này quyết định mở rộng hoạt động sang các nước láng giềng Mỹ Latinh. Năm 1979, họ thực hiện công trình đầu tiên bên ngoài lãnh thổ, một nhà máy thủy điện tại Peru.
Ngày nay Odebrecht đã là một trong những nhà thầu xây dựng lớn nhất quốc gia bên dãy Andes với 20.000 nhân công và thi công từ đường ống dẫn khí đốt tới các công trình đường bộ.
Quá trình mở rộng quốc tế của Odebrecht sẽ không thể có tốc độ và quy mô như vậy nếu không có những khoản vay từ Ngân hàng Phát triển quốc gia Brazil (BNDES). Từ năm 2004, có tới 70% các khoản tín dụng dành cho kinh doanh ngoài nước của tổ chức tài chính hùng mạnh này đều rơi vào tay của gia tộc Odebrecht.
Kể từ khi Odebrecht trở thành tiêu điểm tại Brazil, nơi mà doanh nghiệp này đã không thể tiếp cận những gói thầu mới, tên tuổi từng gắn liền với chất lượng ngày nào giờ đây đang như một bệnh dịch và dần bị lảng tránh tại các quốc gia còn lại trong khu vực.
Trong thời điểm này, tập đoàn từng là doanh nghiệp xây dựng lớn nhất Mỹ Latinh đang đứng trước nguy cơ biến mất hoàn toàn. Ngoài việc mất các dự án thầu trong nước và không gian kinh doanh ngoài nước, Odebrecht còn phải đối mặt với các khoản phạt nhiều triệu USD.
Cho tới nay, tập đoàn này đã chấp nhận trả 4,5 tỷ USD tiền phạt, mặc dù cảnh báo trước rằng họ chỉ có thể ứng trước 2,6 tỷ USD trong số này.
Số tiền này sẽ được giải ngân cho nhà chức trách Brazil, Mỹ và Thụy Sỹ để chuyển cho tất cả các nước bị ảnh hưởng bởi mô hình hối lộ của Odebrecht, trong thỏa thuận được coi là giải pháp đền bù thiệt hại hối lộ tại nước ngoài lớn nhất trong lịch sử thế giới.
Nhờ vào những thỏa thuận khai báo đổi lấy giảm án, Marcelo Odebrecht có thể ra khỏi nhà tù vào cuối năm 2017, và sẽ thụ phần án 4 năm còn lại theo hình thức quản thúc tại gia.
Nhưng cả gia tộc Odebrecht đã thông báo rằng tất cả ai mang họ gốc Đức này đều sẽ rời bỏ Hội đồng quản trị của tập đoàn. Đồng thời, họ cũng tuyên bố sẽ đưa công ty ra sàn chứng khoán với vốn mở, đồng thời đăng ký mọi chính sách và cơ chế chống tham nhũng cần thiết để kiểm soát hoạt động của tập đoàn.
Xem thêm:
- Từ khóa :
- odebrecht
- bê bối petrobras
- brazil
- tham nhũng
- mỹ latinh
- phá sản
Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
Thừa nhận của Odebrecht về mạng lưới hối lộ quan chức cấp cao tại các nước Mỹ La Tinh
06:30' - 16/02/2017
Tập đoàn xây dựng lớn nhất Mỹ Latinh đã thừa nhận hối lộ hàng trăm triệu USD cho các chính trị gia và quan chức ở hàng chục quốc gia trong khu vực để giành được các hợp đồng công béo bở.
-
Chuyển động DN
Brazil mở rộng điều tra vụ bê bối tham nhũng tại Tập đoàn Petrobras
20:06' - 27/01/2017
Quy mô cuộc điều tra vụ tham nhũng khổng lồ của Tập đoàn dầu khí quốc gia Petrobras của Brazil có thể sẽ mở rộng sau lời khai của hàng loạt cựu giám đốc của tập đoàn xây dựng Odebretch.
-
Kinh tế Thế giới
Tổng thống Brazil bác bỏ cáo buộc tham nhũng
11:31' - 10/12/2016
Ngày 9/12, Tổng thống Brazil Michel Temer đã bác bỏ các cáo buộc liên quan tới vụ tham nhũng khổng lồ của Tập đoàn dầu khí quốc gia Petrobras như báo chí nước này đưa tin.
Tin cùng chuyên mục
-
Chuyển động DN
Mỹ tài trợ 6,1 tỷ USD cho Micron xây dựng nhà máy sản xuất chip
22:02'
Công ty sản xuất chip Micron của Mỹ sẽ nhận được khoản tài trợ lên tới 6,1 tỷ USD từ chính phủ nước này để giúp xây dựng các nhà máy sản xuất chip ở hai bang New York và Idaho.
-
Chuyển động DN
EVN làm việc với Công ty Công nghệ Huawei
16:16'
Với năng lực, kinh nghiệm thị trường toàn cầu trong lĩnh vực điện và kỹ thuật số, Công ty Công nghệ Huawei bày tỏ mong muốn được tham gia nhiều hơn trong ngành công nghiệp điện lực tại Việt Nam.
-
Chuyển động DN
Điện lực Kim Sơn tăng cường dịch vụ khách hàng, số hóa dịch vụ điện năng
14:57'
Công nghệ đo xa bằng công tơ điện tử đã được Điện lực Kim Sơn triển khai giúp đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số, tạo thuận lợi và minh bạch cho hơn 60.000 khách hàng trên toàn huyện.
-
Chuyển động DN
Mô hình KHCN ứng dụng trong hệ thống điện có tỉ trọng năng lượng tái tạo cao
14:25'
Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) vừa tổ chức Hội thảo khoa học về các mô hình khoa học công nghệ (KHCN) ứng dụng trong hệ thống điện có tỉ trọng năng lượng tái tạo (NLTT) cao.
-
Chuyển động DN
TikTok “đáp trả” lệnh cấm tại EU và Mỹ
13:23'
TikTok đã thông báo tạm dừng tính năng phụ Tiktok Lite tại Pháp và Tây Ban Nha, sau khi Liên minh châu Âu (EU) tiến hành một cuộc điều tra về vấn đề an toàn đối với người dùng, nhất là trẻ em.
-
Chuyển động DN
Doanh nghiệp điều chỉnh phụ tải để đảm bảo nguồn điện, nâng cao năng lực cạnh tranh
20:49' - 24/04/2024
Điều chỉnh phụ tải điện, điều chỉnh công suất tiêu thụ điện là một trong những chương trình quản lý nhu cầu điện hướng đến khuyến khích doanh nghiệp chủ động điều chỉnh giảm nhu cầu sử dụng điện.
-
Chuyển động DN
VPBank và cách làm thương hiệu độc đáo, gắn với bản sắc địa phương
20:32' - 24/04/2024
Cuối tuần vừa qua, người dân tại Cần Thơ vô cùng thích thú khi chứng kiến những chiếc xuồng, xe van và đoàn xe đạp mang thương hiệu VPBank trên sông Cần Thơ và khắp các tuyến phố rực rỡ sắc màu.
-
Chuyển động DN
Vietravel Airlines tăng tần suất khai thác đêm dịp lễ và cao điểm Hè
19:35' - 24/04/2024
Trước tình hình đặt vé của khách hàng tăng mạnh, nhất là các đường bay kết nối các thành phố du lịch, Vietravel Airlines đã tăng tần suất các chặng bay chính.
-
Chuyển động DN
Điện lực miền Bắc đảm bảo cung cấp điện ổn định dịp lễ 30/4 và 1/5
16:00' - 24/04/2024
27 công ty điện thuộc Tổng công ty Điện lực miền Bắc đã bố trí phương thức vận hành hợp lý đảm bảo an toàn, tin cậy trong điều kiện bình thường và linh hoạt chuyển đổi trong tình huống sự cố.