Đồng đôla Australia. Ảnh: Forecast/TTXVN
Trong bài viết đăng trên trang BusinessInsider, nhà báo kinh tế Jack Derwin cho biết Ngân hàng Dự trữ Australia (RBA, ngân hàng trung ương) vừa xác nhận Thống đốc Philip Lowe sẽ có bài phát biểu về chính sách tiền tệ phi truyền thống, nhằm hỗ trợ ngăn chặn tình trạng giảm phát của nền kinh tế lớn nhất Thái Bình Dương, sau hơn 28 năm tăng trưởng liên tục.
Dự kiến bài phát biểu với tựa đề “Chính sách tiền tệ phi truyền thống: Một số bài học từ nước ngoài” sẽ được Thống đốc Lowe công bố trong buổi tiệc hàng năm của Nhóm Nhà Kinh tế Kinh doanh Australia (ABE) vào ngày 26/11.
Cụ thể, bài phát biểu sẽ đề cập tới các chính sách như: nới lỏng định lượng (QE), mua trái phiếu chính phủ để tăng cung tiền mặt… Trong đó, QE được xem là biện pháp hữu hiệu hỗ trợ giảm hơn nữa giá trị của đồng đôla Australia (AUD) - một triển vọng mà RBA rất quan tâm.
Nhà kinh tế học thuộc Ngân hàng Commonwealth Australia (CBA) Gareth Aird phân tích, một ngưỡng giới hạn thấp hơn cũng không có khả năng tiếp tục kích thích nền kinh tế thông qua biện pháp cắt giảm lãi suất cơ bản.
Bất kỳ một chính sách tiền tệ bổ sung mới nào được đưa ra cũng đều nằm dưới dạng chính sách tiền tệ phi truyền thống như nới lỏng định lượng (như các chương trình mua tài sản) và hoạt động cho vay của ngân hàng trung ương.
Tuy nhiên, ông Aird cho rằng chính sách tiền tệ phi truyền thống chỉ là một lựa chọn và nó thường đi kèm với một số ảnh hưởng tiêu cực.
Bên cạnh đó, còn có một loạt lựa chọn chính sách khác để kích thích kinh tế. Các lựa chọn đó thường nằm dưới sự bảo trợ của “chính sách tài khóa” của Chính phủ, bao gồm các biện pháp cắt giảm thuế, chi tiêu nhiều hơn cho cơ sở hạ tầng và tăng tiêu dùng của chính phủ.
Đồng tình với nhận định của ông Aird, nhiều chuyên gia kinh tế khác cũng bày tỏ lo ngại các rủi ro của chính sách QE mang lại sẽ lớn hơn những lợi ích đạt được, đặc biệt khi chính sách tài khóa tiếp tục bị đặt bên lề của nền kinh tế.
Trong một nghiên cứu được công bố vào cuối tháng trước, nhà kinh tế trưởng của Ngân hàng HSBC, Paul Bloxham, viết: “Gần đây chúng tôi đã đề cập rất nhiều lần rằng việc áp dụng chính sách tài khóa sẽ có ý nghĩa hơn là đẩy chính sách tiền tệ đến giới hạn”.
Mặc dù nhiều ý kiến tin rằng còn có các biện pháp thay thế tốt hơn, một số chuyên gia khác đánh giá QE là một giải pháp tiền tệ phù hợp với Australia.
Sau quyết định giữ nguyên lãi suất cơ bản trong cuộc họp tháng 11/2019 của RBA, công ty chuyên nghiên cứu kinh tế Capital Economics lưu ý các dự báo của RBA về tăng trưởng Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) và thị trường lao động vẫn lạc quan. Capital Economics nhận định RBA nên hạ lãi suất xuống 0,25% và tiến hành nới lỏng định lượng vào năm 2020.
Nhà kinh tế học và là cố vấn của cựu Thủ tướng Julia Gillard, Stephen Koukoulas, tỏ ra lạc quan về nền kinh tế Australia và hoài nghi về những cơ hội mà QE có thể mang lại. Theo ông Koukoulas, đã xuất hiện nhiều dấu hiệu cho thấy nền kinh tế Australia đang tăng tốc, và do đó việc RBA áp dụng QE vẫn còn là câu chuyện rất xa vời.
Trước đó, Thống đốc Lowe đã nhiều lần đề cập tới khả năng áp dụng các công cụ chính sách phi truyền thống – một động thái chưa từng được kiểm chứng tại Australia.
Tháng 8/2019, Thống đốc nói với Chính phủ Australia rằng các lựa chọn đều sẵn sàng “nếu cần thiết phải thực hiện”. Tuy nhiên, ông cũng thừa nhận không mong muốn sử dụng tới các biện pháp đó.
Hai tháng trước đó, ông xác nhận để sử dụng các biện pháp phi truyền thống như QE và lãi suất âm đòi hỏi phải có sự hỗ trợ từ chính phủ.
Thống đốc nói: “Một bài học quan trọng đó là các công cụ chỉ có hiệu quả cao nhất khi được sử dụng cùng với một bộ chính sách rộng lớn hơn, như chính sách tài khóa và các biện pháp thận trọng khác”. Tuy nhiên, Chính phủ Australia hiện vẫn chưa cho thấy ý định phải hy sinh thặng dư ngân sách để giữ ổn định nền kinh tế.
Bất kể lập trường hiện tại về các chính sách tiền tệ phi truyền thống mới của Thống đốc Lowe là như thế nào, ông vẫn có thể đưa ra một lời kêu gọi khác với Canberra, để tìm kiếm sự ủng hộ cho bài phát biểu rất được mong đợi của ông vào cuối tháng này./.