Bàn giải pháp ứng phó với khô hạn và xâm nhập mặn

Mặc dù nằm ngay trung tâm khu vực Đồng bằng sông Cửu Long nhưng trước tình hình khô hạn và xâm nhập mặn đang diễn ra gay gắt hiện nay, khả năng thiếu nước ngọt cũng như xâm nhập mặn trong mùa khô năm nay có thể diễn ra trên địa bàn thành phố Cần Thơ. 

Các giải pháp phòng, chống khô hạn và xâm nhập mặn đã được các cơ quan chức năng, các địa phương đưa ra tại hội nghị tổng kết công tác phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn năm 2019, triển khai nhiệm vụ năm 2020 diễn ra ngày 6/2 tại thành phố Cần Thơ.

Theo ông Phan Thanh Hải, Giám đốc Đài Khí tượng Thủy văn thành phố Cần Thơ, dòng chảy trên sông Mekong về Đồng bằng sông Cửu Long từ nay đến tháng 3/2020 có khả năng thiếu hụt từ 10-20% so với trung bình nhiều năm và năm 2016. 

Chế độ thủy văn trên các sông rạch ở thành phố Cần Thơ đang ở trong thời kỳ các tháng giữa mùa kiệt, mực nước trên các sông rạch tiếp tục xuống thấp cho đến tháng 6. Mực nước thấp nhất năm sẽ xuất hiện trong tháng 5 và nửa đầu tháng 6, ở mức từ -1,15 m đến -1,25 m, thấp hơn 0,1m so với năm 2019.

Tình hình xâm nhập mặn ở Đồng bằng sông Cửu Long đã đến sớm hơn 1 tháng và xâm nhập sâu. Độ mặn ở các nơi trên sông Hậu thuộc địa bàn tỉnh Sóc Trăng và Vĩnh Long vượt mức lịch sử cùng thời kỳ. 

Ranh mặn 4 phần nghìn trên sông Hậu đã xâm nhập sâu hơn 65 km tính từ vùng cửa sông và có nhiều khả năng tiếp tục xâm nhập sâu hơn, diễn biến gay gắt trong các tháng 2 và 3/2020. Tại Cần Thơ trong thời kỳ cao điểm mùa khô, độ mặn từ 2-4 phần nghìn có khả năng xâm nhập đến các địa phương vùng giáp ranh tỉnh Hậu Giang dọc theo sông Hậu.

Bà Nguyễn Thị Trúc Linh, Phó Chủ tịch UBND quận Cái Răng cho biết, quận Cái Răng có 3 phường có nguy cơ xảy ra xâm nhập mặn trong mùa khô năm nay là phường Tân Phú, Phú Thứ và Thường Thạnh. 

UBND quận đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn và người dân theo dõi chặt về diễn biến thời tiết, bố trí cơ cấu sản xuất phù hợp và hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc cây ăn quả, thủy sản. Mặt khác, chỉ đạo các địa phương tiếp tục gia cố lại hệ thống bờ bao và hệ thống cống chống ngập, chống mặn xâm nhập để giữ nước ngọt trong quá trình mặn xảy ra.

Theo ông Nguyễn Quý Ninh, Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi, Chánh Văn phòng Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn thành phố Cần Thơ, thành phố đã chủ động làm việc với Trung tâm Quan trắc Sở Tài nguyên Môi trường để hỗ trợ các thông tin về tình hình hạn, mặn trên địa bàn để có thông tin sớm nhất cung cấp cho các địa phương chủ động đối phó. Trên cơ sở các thông tin về tình hình mặn có được, các địa phương sẽ chỉ đạo cho người dân tổ chức sản xuất phù hợp.

Đối với địa bàn thành phố Cần Thơ, một số phường ở quận Cái Răng có khả năng xâm nhập mặn theo triều từ sông Hậu vào nhưng khả năng thời gian xâm nhập mặn sẽ không kéo dài. Nếu nồng độ mặn gây ảnh hưởng đến sản xuất và sinh hoạt thì địa phương và các cơ quan chức năng sẽ nhanh chóng thông báo cho người dân ngưng lấy nước vào thời điểm đó. Còn những thời điểm khác, nguồn nước ngọt trên địa bàn thành phố là khá phong phú nên người dân có thể lấy nước để phục vụ sản xuất và sinh hoạt…

Ông Nguyễn Thanh Dũng, Phó Chủ tịch UBND thành phố, Phó Trưởng Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn thành phố Cần Thơ yêu cầu các ngành, các cấp và địa phương tiếp tục tổ chức thực hiện nghiêm túc Luật Phòng chống thiên tai, các Nghị định của Thủ tướng Chính phủ về công tác phòng, chống thiên tai, triển khai các giải pháp cấp bách phòng, chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn.

Phó Chủ tịch Nguyễn Thanh Dũng cũng yêu cầu Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn thành phố chủ trì phối hợp với UBND các quận, huyện có kế hoạch chuyển đổi cơ cấu sản xuất nông nghiệp, cơ cấu mùa vụ thích hợp đối với vùng thường xuyên bị ảnh hưởng của lũ, hạn mặn để tránh thiệt hại, tập trung mọi nguồn lực để tiến hành duy tu, sửa chữa, gia cố để bao ngăn lũ, mặn… , chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ thi công, nạo vét các công trình thủy lợi, chỉ đạo tháo dỡ chà nò, vật cản trên sông, rạch đảm bảo khai thông dòng chảy, tạo nguồn và đảm bảo dòng chảy được thông thoáng, đủ nước bơm tưới khi khô hạn và tiêu thoát lũ nhanh khi ngập úng…

Theo Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn thành phố Cần Thơ, năm 2019, trên địa bàn thành phố đã xảy ra 37 đợt lốc xoáy, 25 điểm sạt lở và 1 đợt triều cường với mức đỉnh triều cao lịch sử, là 2,25 mét, trên mức báo động III là 0,35 m. Ước tổng thiệt hại gây ra trên địa bàn là 21,8 tỷ đồng./.

>> Sắp xuất hiện đợt xâm nhập mặn cao nhất trên sông Cửu Long