Bên lề Quốc hội: “Kén” vốn vay ODA như thu hút FDI
Năm 2020, Chính phủ đã thực hiện nhiều biện pháp chỉ đạo quyết liệt để đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công nhưng kết quả vẫn chưa như kỳ vọng. Theo báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tài chính, Ngân sách Quốc hội, tốc độ giải ngân vốn đầu tư công vẫn còn chậm, chưa đồng đều ở các bộ, ngành, địa phương. Đặc biệt là vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA), hết 9 tháng mới giải ngân đạt 24,8% dự toán và lần đầu tiên một số bộ, ngành trả lại vốn ODA được giao. Bên lề Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIV, phóng viên TTXVN đã có cuộc trao đổi với các đại biểu xung quanh vẫn đề này.
Đại biểu Hoàng Văn Cường (Đoàn Hà Nội): ODA vẫn là dòng vốn quan trọng
Trong bối cảnh nguồn thu bị thiếu hụt mà vẫn phải tăng chi thì bội chi là điều tất yếu. Khi nhu cầu đầu tư cao, chúng ta buộc phải tăng nguồn vay của Chính phủ; trong đó, việc tăng vay có hai nguồn là vay trong nước và vay nước ngoài.
Các khoản vay trong nước của năm 2020 đã tăng nhưng cũng chỉ mới chú trọng tăng vay trong nước thông qua hình thức phát hành trái phiếu Chính phủ. Điều nay sẽ dẫn đến tình trạng giữa Chính phủ và doanh nghiệp cùng đặt ra nhu cầu về huy động vốn thì sẽ tăng cầu vốn, dễ đẩy lãi suất tín dụng tăng lên. Trên thực tế, điều này hoàn toàn không tốt cho quá trình tăng trưởng kinh tế. Nhất là khi lãi suất tín dụng hiện nay đang thấp và là điều kiện rất tốt để đưa dòng vốn vào đầu tư, kinh doanh.
Vậy nên, để bù đắp nguồn vốn thiếu hụt thì nên cân đối với các nguồn vốn quốc tế, đặc biệt là ODA - một trong những dòng vốn đáng quan tâm. Mặc dù, hiện chúng ta chưa phải là nước được hưởng nguồn vốn ODA ưu đãi, vẫn vay theo chính sách thương mại nhưng dù sao nguồn vốn này giá tương đối rẻ so với trong nước.
Nếu chúng ta sử dụng được hợp lý nguồn vốn ODA thì nên tính toán đến nguồn vốn này. Chúng ta có những nguồn ODA trực tiếp từ Chính phủ để giải quyết nhu cầu đầu tư công nhưng cũng phải cân nhắc khi Chính phủ giao cho các ngân hàng thương mại vay lại các nguồn ODA đó về để cho doanh nghiệp trong nước vay lại.
Điều này vừa bổ sung nguồn vốn cho vay của các ngân hàng, vừa bảo đảm trách nhiệm trả nợ của doanh nghiệp, không thuộc trách nhiệm của Chính phủ. Bởi vậy, phương án sử dụng vốn vay ODA cũng nên được tính đến.
Bên cạnh đó, chúng ta cũng nên có sự so sánh để cân nhắc giữa các nguồn vốn ODA, thu hút FDI so với nguồn vốn trong nước. Tuy nguồn vốn FDI thu hút hàng năm cũng khá lớn nhưng đây là nguồn vốn cho phát triển kinh doanh, không thể sử dụng nguồn vốn này cho đầu tư phát triển hạ tầng, đổi mới công nghệ, hoạt động sản xuất của doanh nghiệp trong nước…
Như vậy, song hành với việc thu hút FDI vẫn phải có chính sách tăng cường thu hút nguồn vốn huy động trong nước và vay ở ngoài như ODA.
Đại biểu Trần Hoàng Ngân (Đoàn Tp. Hồ Chí Minh): Nên “kén” vốn vay ODA giống như thu hút FDI
Cho vay lại vốn ODA để cung ứng vốn thực hiện các dự án đầu tư phát triển xã hội, góp phần tăng trưởng kinh tế quốc gia là một nghiệp vụ quan trọng của tổ chức tín dụng. Cho vay lại vốn ODA tại tổ chức tín dụng là hoạt động được ủy quyền của Bộ Tài chính cho các đơn vị sự nghiệp công lập, doanh nghiệp vay lại nguồn vốn này để thực hiện dự án đầu tư nhằm đảm bảo mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, đáp ứng sự nghiệp đổi mới đất nước.
Để phản ánh tình trạng khoản nợ cho vay lại vốn ODA của tổ chức, có thể sử dụng chỉ tiêu tỷ lệ nợ quá hạn và tỷ lệ nợ xấu. Nợ quá hạn và nợ xấu thường xuất phát từ nguyên nhân bên vay lại gặp khó khăn về tài chính hoặc không nỗ lực trả nợ cho tổ chức.
Nguồn vốn ODA trong thời gian vừa qua đã giúp chúng ta triển khai một số dự án quan trọng. Tuy nhiên đã đến lúc chúng ta nhìn nhận lại một số vấn đề liên quan đến vốn ODA và cần xác định rõ đây hoàn toàn là một khoản vay miễn phí.
Hiện nay, có một số dự án ODA lãi suất thấp, thậm chí không lãi suất, nhưng ngược lại chi phí rất cao. Vì trên thực tế, các dự án sử dụng nguồn vốn ODA thường đi kèm một số điều kiện ràng buộc mà những điều kiện này có thể phát sinh chi phí như điều kiện về thầu, đơn vị tham gia xây dựng…
Cùng đó, vốn ODA cũng cần đi kèm vốn đối ứng nên con số này cũng sẽ tỷ lệ thuận khi chi phí vốn cao. Thêm vào đó, dự án hạ tầng sử dụng vốn ODA còn gặp khó khăn chung nữa là vấn đề giải phóng mặt bằng bởi hàng loạt yếu tố liên quan đến đền bù đất… Từ đó dẫn đến điểm "nghẽn"cho các dự án sử dụng vốn ODA.
Bởi vậy, thời gian tới, chúng ta cũng nên thận trọng với nguồn vốn này; đặc biệt đối với các nước cấp vốn ODA, chúng ta cũng cần chọn lọc, giống như vốn FDI.
Với việc giải ngân chậm nguồn vốn ODA, Việt Nam sẽ phải trả phí cam kết đối với phần vốn vay chưa giải ngân. Bên cạnh đó, việc chậm giải ngân nguồn vốn ODA trong giai đoạn 2016 – 2020 sẽ gây sức ép lên ngân sách nhà nước trong giai đoạn trung hạn tới và phần nào ảnh hưởng đến uy tín của Việt Nam với các nhà tài trợ về khả năng hấp thụ nguồn vốn này./.
Tin liên quan
-
Kinh tế Việt Nam
Bên lề Quốc hội: Cân đối phù hợp giữa chi đầu tư và chi thường xuyên
16:28' - 13/11/2020
Trong bối cảnh thiên tai, dịch bệnh diễn biến bất thường, việc thu, chi ngân sách, tính hợp lý trong cơ cấu chi đầu tư và chi thường xuyên... là những vấn đề được các đại biểu quan tâm
-
Kinh tế Việt Nam
Bên lề Quốc hội: Chỉ số TFP tiếp tục là điểm sáng, góp phần giữ mức tăng dương
10:35' - 11/11/2020
Trong khi dịch COCID-19 dự báo tiếp tục tác động tiêu cực trên nhiều mặt đến kinh tế thế giới và trong nước, nhiều đại biểu đánh giá TFP sẽ trở thành điểm sáng trong đóng góp tăng trưởng kinh tế tăng.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Việt Nam
Áp dụng kiểm soát an ninh hàng không tăng cường dịp 30/4 - 1/5
11:13'
Cục Hàng không Việt Nam vừa ra quyết định áp dụng biện pháp kiểm soát an ninh hàng không tăng cường cấp độ 1 tại cảng hàng không, sân bay, các cơ sở cung cấp dịch vụ không lưu dịp nghỉ lễ 30/4 - 1/5.
-
Kinh tế Việt Nam
Cấm xe tải trên 20 tấn qua đèo Bảo Lộc giờ cao điểm dịp lễ 30/4
11:08'
Ngành Giao thông vận tải tỉnh Lâm Đồng vừa có văn bản hướng dẫn phân luồng tổ chức giao thông trong dịp nghỉ lễ 30/4 - 1/5 trên các tuyến đường từ các tỉnh, thành phía Nam lên thành phố Đà Lạt.
-
Kinh tế Việt Nam
Bộ Công Thương lấy ý kiến Dự thảo Nghị định quy định về cơ chế mua bán điện
20:40' - 24/04/2024
Bộ Công Thương tổ chức Hội thảo đóng góp ý kiến đối với Dự thảo Nghị định quy định về cơ chế mua bán điện trực tiếp giữa các đơn vị phát điện với khách hàng (DPPA).
-
Kinh tế Việt Nam
Sắp diễn ra Hội nghị xúc tiến thương mại và phát triển xuất nhập khẩu vùng Tây Nguyên
20:08' - 24/04/2024
Tây Nguyên được đánh giá là vùng có rất nhiều lợi thế trong phát triển kinh tế và hội nhập kinh tế quốc tế, nhờ tính đặc thù trong bản sắc văn hoá, dân tộc, hệ sinh thái, tài nguyên...
-
Kinh tế Việt Nam
Tỉnh Đồng Nai sẵn sàng chào đón làn sóng các nhà đầu tư Nhật Bản
19:49' - 24/04/2024
Theo phóng viên TTXVN tại Nhật Bản, ngày 24/4, tại thủ đô Tokyo đã diễn ra Hội nghị xúc tiến đầu tư tỉnh Đồng Nai.
-
Kinh tế Việt Nam
Tiếp nhận hồ sơ yêu cầu rà soát cuối kỳ chống bán phá giá sản phẩm plastic
19:37' - 24/04/2024
Thời hạn Cục Phòng vệ thương mại tiếp nhận hồ sơ chậm nhất là ngày 24 tháng 5 năm 2024.
-
Kinh tế Việt Nam
Vụ đào lấy đất trái phép ở Quảng Trị: Xem xét không nghiệm thu 23.000 m3 đất san nền bất hợp pháp
19:20' - 24/04/2024
Khoảng 23.000 m3 đất bị đào lấy trái phép (nằm cạnh dự án) được Công ty Trách nhiệm Hữu hạn Nam Bến Hải (nhà thầu) dùng để đắp nền đường và san nền phân lô Khu tái định cư xã Linh Trường.
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng Phạm Minh Chính: Đào tạo nhân lực bán dẫn là đột phá của đột phá về đào tạo nguồn nhân lực
19:08' - 24/04/2024
Hiện nay, nước ta có khoảng 240 trường đại học, trong đó gần 160 trường có chuyên ngành đào tạo kỹ thuật, có khả năng chuyển đổi để đào tạo nhân lực bán dẫn.
-
Kinh tế Việt Nam
Chưa hết "khan" vé máy bay, đường sắt "cạn" vé dịp nghỉ lễ 30/4 - 1/5
18:10' - 24/04/2024
Trong dịp nghỉ lễ 30/4 - 1/5, ngành đường sắt cũng ghi nhận tình trạng khách đã đặt gần như kín chỗ trên một số tuyến đi, đến từ ga Hà Nội và ga Sài Gòn.