Bộ trưởng Lê Minh Hoan: Tạo không gian phát triển cho nông nghiệp
Trong bối cảnh tình hình kinh tế trong và ngoài nước diễn biến khó lường và phức tạp, ngành nông nghiệp khép lại năm 2023 với nhiều dấu ấn thành công, đặc biệt tư duy kinh tế và tư duy thị trường nông nghiệp tiếp tục được mở rộng.
Để nhìn lại bước đi của ngành trong năm 2023 cũng như những định hướng phát triển trong năm 2024, phóng viên TTXVN đã có cuộc trao đổi với Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan xung quanh vấn đề này.
Phóng viên: Nông nghiệp được đánh giá là một điểm sáng trong phát triển kinh tế năm 2023, xin Bộ trưởng cho biết Bộ đã áp dụng những giải pháp gì để có thể đạt được kết quả nổi bật của ngành?Bộ trưởng Lê Minh Hoan: Có lẽ là thành công trong kích hoạt được tư duy kinh tế và tư duy thị trường. Trước đây, ngành nông nghiệp tạo ra được sản lượng nhiều nhất, nhưng sản lượng càng cao đôi lúc thu nhập của người nông dân không phải vậy.
Được mùa thì mất giá, nhiều khi chúng ta nên sản xuất ít hơn để có thể được nhiều hơn. Tuy nhiên, nếu không có thị trường thì cũng không thể kích hoạt được sản xuất.
Thị trường ngày càng khắc nghiệt hơn và chúng ta không chỉ mở cửa thị trường mà cần hiểu được đặc điểm của từng thị trường. Có những nông sản tiêu thụ sang Trung Quốc được, song không tiêu thụ được sang châu Âu.
Hay có nông sản bán được ở Mỹ, nhưng không bán được ở châu Âu... Trước đây, chúng ta cho rằng thị trường chỉ là nơi mua bán, nay thị trường còn là văn hóa tiêu dùng. Ngay cả 27 quốc gia châu Âu cũng không phải cùng một xu thế tiêu dùng.
Do đó, quan trọng khi mở cửa thị trường là phải chuyển vùng nguyên liệu sản xuất cho nông dân và trách nhiệm của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn là gắn tiêu chuẩn của thị trường xuống vùng nguyên liệu.
Sự thành công trong xuất khẩu nông sản đã chứng minh rằng, nông dân và ngành nông nghiệp Việt Nam có thể tiếp cận được những thị trường khắt khe nhất.Chẳng hạn gạo Việt Nam được đưa vào thị trường Nhật Bản, EU… Ngay cả Trung Quốc hiện cũng không phải là thị trường dễ tính mà ngày càng siết chặt hàng rào kỹ thuật, quy định về an toàn thực phẩm.
Thị trường không chỉ là yếu tố cung cầu, bởi còn có những yếu tố ngoại giao. Do đó, thành tích của ngành nông nghiệp là những hình ảnh của đất nước và khi hình ảnh đất nước nâng lên thì niềm tin vào nông sản Việt cũng nâng lên theo.Chiến lược của Đảng, Nhà nước xác định nông sản như là hình ảnh quốc gia và truyền đi thế giới với thông điệp: Việt Nam là một quốc gia sản xuất nông nghiệp minh bạch, trách nhiệm, bền vững.Phóng viên: Một trong những điểm nổi bật của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn là tận dụng được cơ hội trong khó khăn. Điển hình là trong khi nhiều quốc gia gặp bất ổn về về an ninh lương thực, song Việt Nam vẫn đảm bảo an ninh lương thực; đồng thời đạt kim ngạch xuất khẩu cao với các mặt hàng như gạo, rau quả… Bộ trưởng chia sẻ kinh nghiệm điều hành để có thể tận dụng được cơ hội trên? Bộ trưởng Lê Minh Hoan: Chỉ đạo của bộ đầu tiên là phải tổ chức lại sản xuất, bởi nông nghiệp Việt Nam bị manh mún, nhỏ lẻ, tự phát. Quá nhiều nông dân tham gia vào một ngành hàng và khi quá nhiều thì sẽ sinh ra xung đột. Do đó, quan trọng nhất là tổ chức lại cấu trúc của ngành hàng, tổ chức sản xuất, thị trường và liên kết giữa giữa nông dân với doanh nghiệp để giảm đổ vỡ, đứt gãy. Nông dân với doanh nghiệp là hai đầu của ngành hàng. Theo đó, một bên là đầu vào và một bên đầu ra, một bên sản xuất và một bên thị trường. Khi hai đối tượng này không gặp nhau sẽ không bền vững. Tư duy kinh tế là tư duy thị trường và tư duy thị trường là tư duy doanh nghiệp. Thị trường gần nhất là doanh nghiệp, không có doanh nghiệp thì không có thị trường.Doanh nghiệp phải chủ động tạo ra nguyên liệu ổn định, giúp nông dân con giống, quy trình canh tác. Bản thân doanh nghiệp cũng phải thoát khỏi tư duy mua bán vì tư duy này sẽ làm rối thị trường. Khi liên kết với nhau thì cần cân bằng lợi ích giữa nông dân với lợi ích của doanh nghiệp để cả hai bên cùng thắng.Còn nông dân cần thay đổi và cơ quan chức năng giúp nông dân không phải bằng tiền mà phải có gói tín dụng gói hỗ trợ; đồng thời sâu xa hơn nữa là tri thức, kiến thức.Phóng viên: Việt Nam đang đẩy mạnh cơ cấu lại nông nghiệp, chuyển từ tư duy sản xuất nông nghiệp sang tư duy kinh tế nông nghiệp, nông nghiệp xanh, nông nghiệp tuần hoàn. Bộ trưởng có thể chia sẻ về quá trình chuyển đổi này?Bộ trưởng Lê Minh Hoan: Nông nghiệp xanh là một xu thế không thể đảo ngược, chúng ta phải chủ động thích ứng và thực tế là bà con đã thích ứng được. Chẳng hạn như ở Tứ Kỳ, Hải Dương, nông dân sản xuất lúa – rươi - cáy, ba tầng giá trị. Nông dân thu nhập bán rươi nhiều hơn bán lúa, nhưng không có lúa thì sẽ không có hai sản phẩm kia. Hay mô hình lúa – tôm, lúa – cá ở Bạc Liêu, Cà Mau…, nông dân Việt Nam đã và đang hướng tới một nền nông nghiệp sinh thái.Đồng bằng sông Cửu Long có lợi thế phát triển nuôi tôm - lúa. Ảnh: TTXVN
Trong bối cảnh giá vật tư đầu vào tăng, những mô hình trên còn giúp nông dân giảm chi phí. Bởi khi giá sản phẩm không tăng, nhưng chi phí giảm thì lợi nhuận của nông dân vẫn tăng.
Ngành nông nghiệp cũng cần lan tỏa những mô hình như vậy và đó là xu hướng nông nghiệp tuần hoàn, nông nghiệp xanh, nông nghiệp sinh thái thuận theo tự nhiên. Theo tôi, mọi sự thay đổi đều khó khăn, nhưng nếu không thay đổi sẽ khó khăn hơn.Phóng viên: Với kết quả đã đạt được trong năm 2023, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ có những định hướng phát triển như thế nào trong năm 2024, thưa Bộ trưởng?Bộ trưởng Lê Minh Hoan: Ngành nông nghiệp lan tỏa hơn tư duy kinh tế nông nghiệp và ngành đang nỗ lực chuyển từ tư duy sản xuất nông nghiệp sang tư kinh tế nông nghiệp. Ngành cũng sẽ nghiên cứu giải pháp để trên một đơn vị diện tích nông nghiệp tạo ra giá trị nhiều hơn. Cùng với đó, nông nghiệp không chỉ đơn thuần là nông nghiệp mà tích hợp nhiều ngành, lĩnh vực mới tạo ra giá trị. Đồng thời, tạo ra không gian phát triển cho nông nghiệp.Chẳng hạn như nông nghiệp du lịch ở Đài Loan (Trung Quốc) đã chứng minh, lợi nhuận thu nhập người nông dân tăng gấp 5 - 10 lần. Hay như làng hoa Sa Đéc ở Đồng Tháp trước chỉ bán hoa thì nay thu hẹp sản xuất để tạo thêm điểm dừng nghỉ cho du khách. Vì vậy, những điều vô hình chưa khai thác còn giá trị nhiều hơn những cái hữu hình.Phóng viên: Xin trân trọng cảm ơn Bộ trưởng!Tin liên quan
-
Kinh tế Việt Nam
Đại hội XIII Hội Nông dân Việt Nam: Mong chờ giải pháp đột phá trong lĩnh vực nông nghiệp
20:20' - 24/12/2023
Từ thực tiễn tại địa phương, các đại biểu kỳ vọng vào Đại hội XIII Hội Nông dân Việt Nam đưa ra giải pháp đột phá trong lĩnh vực nông nghiệp
-
Kinh tế Việt Nam
Đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ sản xuất nông nghiệp sạch
10:05' - 14/12/2023
Năm 2023, xuất khẩu nông, lâm, thủy sản Việt Nam có thể đạt 54 tỷ USD. Việt Nam vẫn có nhiều cơ hội và tiềm năng xuất khẩu với nỗ lực đa dạng hóa thị trường.
-
Kinh tế Việt Nam
Cần xã hội hóa đào tạo nguồn nhân lực nông nghiệp
14:07' - 06/12/2023
Trước sức ép cạnh tranh ngày càng gay gắt trong giáo dục nghề nghiệp, việc thiết lập mối quan hệ khăng khít cung cầu nhân lực đã giúp định hướng nghề nghiệp và thu hút tuyển sinh.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Việt Nam
Đầu tư mở rộng cao tốc Bắc - Nam phía Đông đoạn La Sơn - Hòa Liên
22:25' - 27/04/2024
Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà vừa ký Quyết định số 348/QĐ-TTg phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án mở rộng cao tốc Bắc - Nam phía Đông đoạn La Sơn - Hòa Liên (Dự án).
-
Kinh tế Việt Nam
Chuyển mục đích sử dụng đất để thực hiện Dự án Cụm công nghiệp Tân Phú
22:22' - 27/04/2024
UBND tỉnh Long An có trách nhiệm kiểm tra, giám sát việc bóc tách sử dụng tầng đất mặt theo quy định của pháp luật.
-
Kinh tế Việt Nam
Công trường cao tốc Bắc – Nam thi công xuyên lễ
22:00' - 27/04/2024
Mặc dù trong kỳ nghỉ lễ 30/4 và 1/5 nhưng trên công trường thi công các dự án thành phần cao tốc Bắc – Nam qua địa phận tỉnh Phú Yên vẫn duy trì lịch làm việc với 100% nhân công như ngày thường.
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng Chính phủ yêu cầu tăng cường triển khai các biện pháp cấp bách phòng cháy, chữa cháy rừng
21:59' - 27/04/2024
Ngày 27/4, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang ký ban hành Công điện số 41/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường triển khai các biện pháp cấp bách phòng cháy, chữa cháy rừng.
-
Kinh tế Việt Nam
Khánh thành 2 công trình giải quyết cơ bản việc thoát nước ở thành phố Thủ Đức
15:39' - 27/04/2024
Hai công trình xây dựng hệ thống thoát nước trên đường Võ Văn Ngân và dọc đường ray xe lửa ở phường Linh Đông được xem là công trình trọng điểm của thành phố Thủ Đức.
-
Kinh tế Việt Nam
Chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ nổi bật tuần từ 22-26/4/2024
12:10' - 27/04/2024
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ký Chỉ thị số 12/CT-TTg ngày 21/4/2024 về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.
-
Kinh tế Việt Nam
Bộ Công Thương tăng kiểm soát hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung
11:04' - 27/04/2024
Uỷ ban Cạnh tranh Quốc gia cho biết, hiện trong một số lĩnh vực, việc cung ứng hàng hóa, dịch vụ cho người tiêu dùng được thực hiện thông qua việc ký kết hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung.
-
Kinh tế Việt Nam
Loạt chính sách liên quan kinh tế mới hiệu lực từ tháng 5/2024
09:50' - 27/04/2024
Một loạt chính sách liên quan kinh tế như Chính sách ưu đãi, hỗ trợ phát triển cụm công nghiệp; Quy định mới về quản lý seri tiền mới in; ... sẽ chính thức có hiệu lực từ tháng 5/2024.
-
Kinh tế Việt Nam
Thời hạn chuyển nhượng quyền thu phí sử dụng tài sản kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ
08:00' - 27/04/2024
Chính phủ ban hành Nghị định số 44/2024/NĐ-CP quy định việc quản lý, sử dụng và khai thác tài sản kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ.