Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng: Cơ quan quản lý phải đặt lợi ích doanh nghiệp lên trên hết
Để phát triển nền kinh tế tư nhân thành động lực quan trọng của nền kinh tế, tại hội thảo góp ý kiến hoàn thiện Đề án “Đổi mới toàn diện quản lý nhà nước trong phát triển kinh tế tư nhân ở Việt Nam” được tổ chức tại Hà Nội, chiều 12/3, nhiều chuyên gia cho biết, cần tạo lập một môi trường cạnh tranh thực sự bình đẳng, hệ thống phân bổ nguồn lực của nhà nước cần cải cách theo hướng tập trung dành nguồn lực cho những doanh nghiệp, dự án nào có hiệu quả kinh tế - xã hội cao nhất.
* Kinh tế tư nhân ngày càng được khẳng định
Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, trên thực tế, vai trò, vị thế của kinh tế tư nhân ngày càng được khẳng định và thể hiện rõ nét thông qua những đóng góp vào phát triển kinh tế xã hội.
Kinh tế tư nhân liên tục duy trì tốc độ tăng trưởng khá, chiếm tỷ trọng từ 42-43% GDP, thu hút khoảng 85% lực lượng lao động của nền kinh tế, góp phần quan trọng trong huy động các nguồn lực xã hội cho đầu tư phát triển sản xuất kinh doanh, tăng trưởng kinh tế, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tăng thu ngân sách, cải thiện đời sống nhân dân, bảo đảm an sinh xã hội,...
Đặc biệt lực lượng doanh nghiệp tư nhân đã góp phần thực hiện mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa, làm thay đổi “diện mạo” đất nước, tạo dấu ấn, nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế; hình thành nhiều thương hiệu có tính cạnh tranh khu vực và quốc tế.
Phát biểu tại hội thảo, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho rằng, kinh tế tư nhân nước ta có nhiều tiềm năng và dư địa phát triển nên cần sự hỗ trợ tối đa, tạo điều kiện để phát triển.
Tuy nhiên, cần đặt ra câu hỏi là doanh nghiệp tư nhân, thường có quy mô nhỏ và vừa vẫn gặp những rào cản, vướng mắc gì để nhận diện, tháo gỡ...
“Cơ quan quản lý phải đặt lợi ích của doanh nghiệp lên trên hết, tập trung giải phóng, huy động và sử dụng hiệu quả nguồn nội lực thông qua nâng cao sức đóng góp vào công cuộc phát triển kinh tế-xã hội của kinh tế tư nhân. Mỗi đơn vị, cán bộ cần tự giác làm tốt trách nhiệm, thay đổi tư duy quản lý theo hướng kiến tạo, cởi mở để góp phần thúc đẩy tăng trưởng.”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh.
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cũng cho rằng, đây là vấn đề rất quan trọng, cấp thiết và đáp ứng càng kịp thời càng tốt; đặc biệt là xét trong bối cảnh hiện đang có một số cơ hội tốt để doanh nghiệp tận dụng như các hiệp định thương mại tự do (FTA), Cách mạng công nghiệp lần thứ tư và sự dịch chuyển chuỗi sản xuất trên phạm vi toàn cầu.
Từ đó, cần xác định rõ thực trạng doanh nghiệp tư nhân đang vướng gì, cần gì. Nhưng, bên cạnh những kết quả đạt được, có thể dễ dàng nhận thấy, chất lượng phát triển của khu vực kinh tế tư nhân vẫn còn hạn chế ở nhiều mặt, chưa thực sự là một đồng lực quan trọng của nền kinh tế.
Theo đó, năng suất và tốc độ tăng năng suất của khu vực kinh tế tư nhân còn thấp và có nhiều hạn chế.
Theo số liệu thống kê, năng suất lao động bình quân của khu vực doanh nghiệp tư nhân chỉ bằng khoảng 34% năng suất lao động của khu vực doanh nghiệp Nhà nước và khoảng 69% năng suất lao động của doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.
Bên cạnh đó, năng lực khoa học công nghệ của các doanh nghiệp còn hạn chế, có nơi còn lạc hậu; doanh nghiệp chưa mạnh dạn đầu tư cho ứng dụng và phát triển khoa học công nghệ, nhất là công nghệ lõi, công nghệ tiên phong.
* Có chính sách ưu đãi, hỗ trợ doanh nghiệp
Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, hiện chỉ có 10% số doanh nghiệp đã từng đăng ký, hoặc đăng ký thành công 1 bằng sáng chế trong vòng 3 năm liên tiếp.
Đầu tư của doanh nghiệp cho đổi mới công nghệ chỉ chiếm khoảng 0,3% doanh thu, thấp hơn nhiều so với các nước như: Ấn Độ (5%), Hàn Quốc (10%); chỉ có khoảng 10,2% doanh nghiệp có đầu tư vào một số hoạt động nghiên cứu triển khai (R&D).
Báo cáo thẻ điểm quản trị công ty ASEAN cũng cho thấy, các doanh nghiệp nước ta có điểm về quản trị ở mức thấp nhất trong 6 quốc gia.
Đặc biệt chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan cho rằng, tính liên kết, hợp tác giữa các doanh nghiệp Việt Nam còn yếu.
Các doanh nghiệp Việt Nam chưa chú trọng cải thiện khả năng liên kết, nâng cao năng lực cạnh tranh để tham gia chuỗi giá trị khu vực và toàn cầu.
Hiện chỉ có khoảng 21% doanh nghiệp nhỏ và vừa tham gia được một phần chuỗi giá trị toàn cầu, 14% thành công trong việc liên kết với đối tác nước ngoài, trong khi số doanh nghiệp FDI đầu tư tại Việt Nam là rất nhiều.
Theo ông Phan Đức Hiếu, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM), trong những năm qua, Nhà nước đang từng bước thu hẹp vai trò, phạm vi hoạt động với tư cách là nhà đầu tư, mở rộng cơ hội đầu tư cho các thành phần kinh tế như: chính sách xã hội hoá trong giáo dục, dạy nghề, y tế, văn hoá…; cổ phần hoá, thoái vốn doanh nghiệp nhà nước; chủ trương xã hội hoá dịch vụ hành chính công;…
Tuy nhiên, TS. Phan Đức Hiếu cho rằng, để khắc phục được tình trạng trên, cần xác định đúng vai trò của nhà nước trong nền kinh tế thị trường, thúc đẩy tham gia doanh nghiệp trong đầu tư, cung cấp dịch vụ hành chính công, giảm can thiệp hành chính sâu vào quản trị nội bộ doanh nghiệp.
Về phân bổ nguồn lực, cần tập trung nâng cao chất lượng, tính khả thi của chính sách ưu đãi, hỗ trợ doanh nghiệp trên nguyên tắc thị trường, cạnh tranh, bình đẳng, thúc đẩy hình thành chuỗi giá trị, liên kết.
“Cần áp dụng nguyên tắc có lợi nhất cho doanh nghiệp trong trường hợp các quy định của pháp luật chưa rõ ràng, có nhiều cách hiểu khác nhau”, ông Phan Đức Hiếu đề xuất.
Cùng với đó, TS. Phan Đức Hiếu cũng cho rằng, cần thẳng thắn nhìn nhận vai trò của kinh tế tư nhân, xác lập vị thế cũng như tiềm lực, khả năng đóng góp vào nền kinh tế trong hiện tại cũng như tương lai.
Hiện, kinh tế tư nhân chiếm 43% GDP, tạo ra 85% tổng số việc làm và góp phần to lớn vào an sinh xã hội và sẽ đóng góp nhiều hơn bởi số lượng doanh nghiệp đang trên đà tăng nhanh qua thời gian...
Chính phủ, cơ quan chức năng cần đánh giá toàn diện, đầy đủ và bình đẳng đối với khu vực kinh tế tư nhân để huy động, tạo điều kiện thuận lợi cho khu vực này phát triển tương xứng với vị thế của mình.
Tuy nhiên, dù đã thu được nhiều kết quả nhưng đến nay mục tiêu cải thiện chất lượng môi trường kinh doanh của nước ta vẫn còn hạn chế, chưa đạt mong muốn vì vẫn đứng trong nhóm nước đứng sau ở bảng tổng sắp của ASEAN. Đồng thời, cần nhận thức rằng, chất lượng công tác xây dựng quy hoạch có lúc chưa kịp thời, chưa đầy đủ, thiếu chuẩn xác khi xác định rất nhiều sản phẩm là “chủ lực”.
Không chỉ cần thay đổi tư duy mà còn cần cách thức để nâng cao hiệu quả quản lý, nhất là tập trung hỗ trợ và phục vụ doanh nghiệp tư nhân. Như vậy, thực thi là vấn đề rất quan trọng; trong đó, đề cao yếu tố công bằng, minh bạch, thực hiện đúng tinh thần và quy định pháp luật.
Đơn cử, mục tiêu của thanh, kiểm tra là để giúp đỡ doanh nghiệp hoạt động đúng quy định, chứ không phải để trừng phạt, làm ảnh hưởng đến doanh nghiệp. Hơn nữa, doanh nghiệp luôn mong muốn hoạt động trong môi trường an toàn, với những quy định rõ ràng, sự bảo đảm về sự an toàn với tâm lý tin tưởng trong suốt quá trình sản xuất kinh doanh.
Về lâu dài, nhiều ý kiến cho rằng, cơ quan chức năng cần tiếp tục tham vấn, theo dõi và tổng hợp tình hình nhằm đề xuất các nhóm giải pháp một cách thỏa đáng, phù hợp để thúc đẩy kinh tế tư nhân phát triển.
Qua đó, Chính phủ có thể xem xét, cân nhắc các giải pháp cũng như có thể có chương trình hành động cụ thể...
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho rằng, làm sao để người dân và các nhà đầu tư yên tâm bỏ vốn đầu tư bởi vẫn còn nhiều rào cản.
Các doanh nghiệp quy mô còn rất nhỏ, khả năng tiếp cận vốn và đất đai rất hạn chế và quan trọng là khu vực kinh tế tư nhân vẫn chưa sẵn sàng.
Vì vậy, cần làm thế nào để môi trường và thể chế ngày càng thân thiện và đảm bảo an toàn cho nhà đầu tư./.
Tin liên quan
-
Ý kiến và Bình luận
Thời cuộc mới cho kinh tế tư nhân
08:03' - 01/09/2020
Từ thực tế, khu vực kinh tế tư nhân đang là "cỗ máy" tạo việc làm lớn trong nền kinh tế.
-
Doanh nghiệp
Hiệu quả kinh tế tư nhân: Nhìn từ các chuyến bay “giải cứu” người Việt về Vân Đồn
20:00' - 06/04/2020
Việc mở rộng cửa đón người Việt từ vùng dịch về thông qua các chuyến bay giải cứu, sân bay Vân Đồn đã “cất cánh” bằng sự tiên phong gánh sứ mệnh chung tay vì cộng đồng.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Việt Nam
Mưa to, lũ lớn gây nhiều thiệt hại tại vùng núi phía Tây Nghệ An
18:59' - 06/07/2025
Một số gia đình phải di chuyển ra khỏi vị trí nguy hiểm đề phòng sạt lở, sụt trượt đất đá để đảm bảo an toàn.
-
Kinh tế Việt Nam
Nửa đầu năm 2025, Việt Nam đón gần 10,7 triệu lượt khách quốc tế
14:34' - 06/07/2025
Tổng lượng khách quốc tế đến Việt Nam trong nửa đầu năm 2025 đã tăng 20,7% so với cùng kỳ năm trước, vượt 25,7% so với cùng kỳ năm 2019 (thời điểm trước dịch COVID-19).
-
Kinh tế Việt Nam
Việt Nam và Brazil mở ra kỷ nguyên mới trong hợp tác nông nghiệp
10:48' - 06/07/2025
Thủ tướng tin tưởng kết quả chuyến thăm lần này sẽ mở ra một kỷ nguyên mới cho hợp tác nông nghiệp giữa hai nước, đưa nông nghiệp thành lĩnh vực đột phá của hợp tác song phương.
-
Kinh tế Việt Nam
Truyền thông Brazil đưa tin đậm nét hoạt động của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại Rio de Janeiro
10:45' - 06/07/2025
Theo Planalto, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Tổng thống Lula da Silva đều khẳng định tầm quan trọng của việc tăng cường hội nhập và bổ trợ giữa hai nền kinh tế.
-
Kinh tế Việt Nam
Tạo nền tảng chiến lược để phát triển “siêu đô thị” Thành phố Hồ Chí Minh
10:44' - 06/07/2025
Việc tái cấu trúc đơn vị hành chính cấp tỉnh đang mở ra cơ hội lịch sử để kiến tạo một Thành phố Hồ Chí Minh với diện mạo không gian và địa giới mới.
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Tọa đàm Doanh nghiệp Việt Nam – Brazil
09:59' - 06/07/2025
Thủ tướng đánh giá quan hệ song phương Việt Nam - Brazil, sau nhiều năm thiết lập, đã không ngừng phát triển và hiện đang ở giai đoạn tốt đẹp nhất từ trước đến nay.
-
Kinh tế Việt Nam
Sự kiện kinh tế Việt Nam nổi bật tuần qua
09:36' - 06/07/2025
Hàng loạt chuyển động kinh tế đáng chú ý đã diễn ra trong tuần đầu tháng 7/2025 như Hòa Phát tiếp nhận tàu hàng lớn nhất, Vietnam Airlines mở đường bay thẳng Hà Nội – Milan...
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng Phạm Minh Chính hội đàm với Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva
08:56' - 06/07/2025
Thủ tướng đánh giá cao vai trò ngày càng cao của Brazil trong thúc đẩy các chương trình nghị sự toàn cầu, tin tưởng Brazil sẽ tiếp tục phát huy hơn nữa vai trò trong các cơ chế đa phương quan trọng.
-
Kinh tế Việt Nam
Doanh nghiệp “kiệt sức” vì hàng giả: Cần trận tuyến đồng lòng
20:20' - 05/07/2025
Cuộc chiến chống hàng giả ngày càng khốc liệt, khiến nhiều doanh nghiệp Việt kiệt sức vì vừa sản xuất kinh doanh, vừa tự bảo vệ thương hiệu trước thủ đoạn ngày càng tinh vi của gian thương.