Bốn kịch bản cho cuộc khủng hoảng năng lượng toàn cầu
Điều này đã gây ra “hiệu ứng domino” trên toàn cầu như nguồn cung các mặt hàng khác thiếu hụt, hoạt động sản xuất của doanh nghiệp gặp khó khăn và giá các mặt hàng tăng mạnh, tạo ra những nhân tố bất ổn, khủng hoảng và khó lường cho thế giới vốn đang phải "vật lộn" với đại dịch COVID-19.
* Lạm phát giá năng lượng toàn cầu
Đây không phải là lần đầu tiên thế giới diễn ra tình trạng thiếu hụt năng lượng, nhưng cuộc khủng hoảng năng lượng lần này mang tính đặc thù và phức tạp. Dư luận quốc tế nhìn chung cho rằng tình trạng thiếu hụt năng lượng toàn cầu hiện nay khiến giá các mặt hàng năng lượng chủ chốt liên tục tăng vọt. Lấy giá dầu thô toàn cầu làm ví dụ, kể từ khi chạm đáy vào ngày 20/4/2020, giá dầu thô ngọt nhẹ Mỹ (WTI) đã tăng gần như thẳng đứng, có vài tháng giảm đôi chút, điều này phá vỡ nhiều dự đoán bi quan rằng giá dầu thô quốc tế sẽ tiếp tục giảm.Giá đóng cửa của dầu WTI là 62,32 USD/thùng vào ngày 15/8 và tăng mạnh kể từ ngày 1/10 đến nay, hiện đang ở mức trên 80 USD/thùng, mức cao nhất kể từ tháng 10/2014.
Tờ Financial Times của Anh bình luận rằng đây là những dấu hiệu quan trọng cho thấy cuộc khủng hoảng năng lượng toàn cầu sắp nổ ra.
Giá dầu thô Brent biển Bắc đã có thời điểm tăng vọt lên 86,04 USD/thùng trong phiên ngày 18/10, mức cao nhất tính từ tháng 10/2018. Và các nhà phân tích thị trường dự đoán giá dầu Brent còn có khả năng sẽ chạm mức 100 USD trong năm nay. Bên cạnh đó, kể từ tháng 10/2021, giá khí đốt ở châu Âu liên tục phá kỷ lục, giá kỳ hạn tháng 11 trên sàn trung tâm TTF ở Hà Lan - một tiêu chuẩn cho khí đốt tự nhiên ở châu Âu - ngày 5/10 tăng 19% so với một ngày trước đó, được giao dịch ở mức khoảng 118 euro (khoảng 137,5 USD) mỗi MWH - một mức cao kỷ lục và tăng 400% so với đầu năm 2021, khiến thị trường kinh ngạc. Dầu thô và khí đốt tự nhiên là nguồn nguyên liệu đang thiếu hụt, thậm chí là khan hiếm trên thị trường năng lượng toàn cầu hiện nay, và ngành nhiệt điện than một lần nữa trở thành mối quan tâm lớn của nhiều quốc gia. * Diễn biến nào cho thị trường năng lượng? Trong bối cảnh giá năng lượng tiếp lục leo thang, ông Francisco Blanch, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu hàng hóa và các sản phẩm phái sinh toàn cầu của ngân hàng Bank of America, đã đưa ra dự báo về bốn kịch bản có thể diễn ra từ nay đến đầu năm 2022.Trong kịch bản đầu tiên, giá năng lượng tăng mạnh sẽ dẫn đến một cuộc suy thoái kinh tế. Ông Francisco cho rằng tình trạng thiếu hụt năng lượng hiện tại có điểm tương đồng với đợt tăng giá dầu từ năm 2007-2008.
Đầu năm 2007, giá dầu Brent chỉ ở mức 50 USD/thùng, nhưng sau đó đã tăng gần gấp đôi lên 95,98 USD/thùng vào cuối năm đó. Và đến tháng 7/2008, giá dầu chạm đến mức cao “vô tiền khoáng hậu” gần 150 USD/thùng, trước khi lao dốc một cách thảm hại khi cuộc Đại suy thoái nổ ra. Nếu kịch bản tương tự diễn ra trong lần tăng giá này của “vàng đen”, ông Francisco cho rằng nhiều công ty lớn trong ngành công nghiệp có thể sẽ cắt giảm mạnh các hoạt động sản xuất, và cuối cũng sẽ dẫn đến một cuộc suy thoái kinh tế.Trên thực tế, giá năng lượng tăng cao đã và đang buộc nhiều công ty, đặc biệt ở châu Âu và châu Á, phải ngừng hoạt động sản xuất.
Thứ hai, ông Francisco nhận định sự gia tăng của bất kỳ một mặt hàng này cũng sẽ khiến các nhà sản xuất phải gia tăng sản lượng, hoặc tìm kiếm các phương án thay thế phải chăng hơn. Cho đến nay, các công ty dầu đá phiến của Mỹ đã “úp mở” về kế hoạch tăng cường đầu tư vào hoạt động sản xuất trong nước trong năm sau.Nhưng dường như họ vẫn chưa sẵn sàng cho việc gia tăng sản lượng khi hoạt động đầu tư vẫn đang bị kìm hãm theo hướng có lợi hơn cho lợi nhuận của các cổ đông.
Trong khi đó, giữa lúc giá than đá và khí tự nhiên tăng mạnh, nhiều công ty đang chuyển sang sử dụng dầu. Xu hướng này có thể khiến nhu cầu dầu toàn cầu tăng khoảng 500.000 thùng/ngày, theo dự báo của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA). Thứ ba, một mùa Đông ấm áp sẽ tạm thời “xoa dịu” tình hình. Giá năng lượng toàn cầu đang gia tăng trước mùa đông vốn là thời điểm hoạt động tiêu thụ than đá và khí tự nhiên thường tăng vọt để đáp ứng nhu cầu sưởi ấm.Người mua trên toàn thế giới đang cạnh tranh với nhau để giành giật lấy nguồn cung có hạn, trong khi giá năng lượng vẫn ở mức cao ngất ngưởng. Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA) ngày 13/10 đã cảnh báo người Mỹ chuẩn bị cho chi phí sưởi ấm tăng vọt trong mùa Đông tới.
Nhưng điều gì sẽ diễn ra nếu mùa Đông năm nay lại ấm hơn dự đoán? Theo ông Francisco, khi đó, nhu cầu tự nhiên sẽ giảm xuống và vấn đề cũng sẽ “ngẫu nhiên” được hóa giải tạm thời Cuối cùng, ông Francisco dự đoán có khả năng các ngân hàng trung ương sẽ nâng lãi suất, và cắt giảm chính sách nới lỏng định lượng, từ đó “hạ nhiệt” tốc độ tăng trưởng nói chung và cả hoạt động tiêu thụ năng lượng. Nhiều quan chức của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã phát đi tín hiệu rằng ngân hàng này sẽ cắt giảm chương trình mua tài sản trong năm nay và bắt đầu nâng lãi suất vào năm sau, trong bối cảnh nền kinh tế lớn nhất thế giới này đang tiếp tục phục hồi và lạm phát vẫn không ngừng tăng lên./.Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
Châu Âu sắp được "giải cơn khát" năng lượng nhờ dự án Dòng chảy phương Bắc 2
08:06' - 19/10/2021
Công ty vận hành dự án Dòng chảy phương Bắc 2 (Nord Stream 2) thông báo đã hoàn tất quy trình dẫn đầy khí đốt cho đường ống đầu tiên trong dự án.
-
Kinh tế Thế giới
Chuyển đổi sang năng lượng sạch tại châu Á- Thái Bình Dương vẫn chậm
20:02' - 18/10/2021
Dù quốc gia tiêu thụ than đá hàng đầu như Trung Quốc đã đưa ra những cam kết về trung hòa khí thải carbon, nhưng phần lớn các quốc gia vẫn ghi nhận quá trình chuyển sang năng lượng sạch chậm trễ.
-
Phân tích - Dự báo
Cơ hội hồi sinh của lĩnh vực năng lượng hạt nhân
06:30' - 18/10/2021
Khi đại dịch COVID-19 đang phát đi dấu hiệu lắng dịu, kinh tế thế giới lại đối mặt với nhiều khó khăn liên quan đến các yếu tố như lạm phát giá khí đốt, giá điện và hiện tượng Trái Đất nóng dần lên.
-
Phân tích - Dự báo
Nguyên nhân dẫn đến cuộc khủng hoảng năng lượng châu Âu và giải pháp
05:30' - 18/10/2021
Ở châu Âu, chi phí khí đốt để sưởi ấm trong tháng Mười ước tính tăng ít nhất 5 lần so với cách đây một năm. Giá khí đốt đã tăng nhanh và hiện ở mức cao gấp nhiều lần so với thời điểm này năm trước.
-
Phân tích - Dự báo
"Lối thoát" nào cho căng thẳng giá năng lượng ở châu Âu?
05:30' - 17/10/2021
Ở châu Âu, giá khí đốt tăng nhanh chóng lên mức cao gấp nhiều lần so với thời điểm này năm trước. Tình trạng đó đang gây ra nhiều hệ lụy và ảnh hưởng trực tiếp tới cuộc sống của người dân các nước.
Tin cùng chuyên mục
-
Phân tích - Dự báo
Khi dầu mỏ trở thành rủi ro chiến lược
06:30'
Nếu cuộc khủng hoảng tại Trung Đông kéo dài hoặc một cuộc khủng hoảng khác bùng lên, đây có thể là một bước ngoặt mới định hình thị trường dầu mỏ toàn cầu.
-
Phân tích - Dự báo
Chảy máu chất xám, Mỹ trả giá đắt?
05:30'
Theo một số chuyên gia phân tích, bằng cách tấn công vào những biểu tượng giáo dục hàng đầu, chính quyền Tổng thống Trump đang làm suy yếu một trong những “viên ngọc quý” của nước Mỹ.
-
Phân tích - Dự báo
Ngân hàng UOB nâng dự báo tăng trưởng GDP Việt Nam lên 6,9%
14:42' - 08/07/2025
Với diễn biến tích cực trong quý II/2025, Ngân hàng UOB (Singapore) điều chỉnh nâng dự báo tăng trưởng GDP Việt Nam trong năm 2025 lên 6,9%, thay vì mức 6% trước đó.
-
Phân tích - Dự báo
Chính sách tiền tệ trong sương mù
06:30' - 08/07/2025
Các ngân hàng trung ương lớn trên toàn cầu đã gặp nhiều khó khăn trong việc định hướng chính sách lãi suất do cuộc chiến thương mại của Tổng thống Trump khiến viễn cảnh thuế quan luôn mịt mờ.
-
Phân tích - Dự báo
Mỹ và EU chạy nước rút trước thời hạn áp thuế ngày 9/7
05:30' - 08/07/2025
Khi lệnh tạm hoãn áp thuế đối ứng của Mỹ sắp kết thúc, các nhà đàm phán Mỹ và EU vẫn đang tranh luận về thỏa thuận thương mại sơ bộ, nhằm trì hoãn giải quyết những tranh chấp thương mại song phương.
-
Phân tích - Dự báo
Tín hiệu cho một trật tự tài chính toàn cầu mới?
06:30' - 07/07/2025
Nhận thức lâu đời về đồng USD và trái phiếu kho bạc Mỹ là nơi trú ẩn an toàn có nguy cơ bị thay đổi vĩnh viễn.
-
Phân tích - Dự báo
Nông nghiệp Hàn Quốc: Từ ‘sự cố táo vàng’ đến chiến lược sống còn
05:30' - 07/07/2025
Tờ “Korea JoongAng Daily” mới đây có bài viết về biến đổi khí hậu đang gây ra những thách thức chưa từng thấy đối với nông nghiệp Hàn Quốc, từ thời tiết khắc nghiệt đến giá lương thực bất ổn.
-
Phân tích - Dự báo
Châu Âu giằng co giữa tham vọng khí hậu và thực tế kinh tế
06:30' - 06/07/2025
EC vừa chính thức đề xuất mục tiêu giảm 90% khí thải nhà kính vào năm 2040 so với mức của năm 1990, tiếp nối lộ trình đưa Liên minh châu Âu (EU) hướng tới mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
-
Phân tích - Dự báo
Khi kho vàng Manhattan trở thành dấu hỏi địa kinh tế
05:30' - 06/07/2025
Theo báo The Straits Times, Mỹ vốn luôn tự hào vì sở hữu kho vàng lớn nhất thế giới.