Bước ngoặt trong thực thi cam kết toàn cầu về biến đổi khí hậu
Dù bị phủ bóng bởi lo ngại nguy cơ chính quyền mới ở Mỹ thay đổi chính sách trong vấn đề chống biến đổi khí hậu, Hội nghị lần thứ 22 các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP22) tại thành phố Marrakech của Maroc đã kết thúc tốt đẹp với việc đạt tất cả mục tiêu đề ra, thậm chí vượt trên kỳ vọng.
Có thể nói COP22 đã tạo ra một “bước ngoặt” trong việc huy động các sáng kiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu và hướng tới mục tiêu biến Hiệp định Paris lịch sử thành hành động cụ thể.
Kỳ vọng to lớn
Năm 2001, Hiệp ước Marrakech đã mở đường cho sự ra đời của Cơ chế Phát triển Sạch (CM), được thiết kế nhằm cung cấp các hỗ trợ tài chính và công nghệ để giúp các nước đang phát triển ứng phó với các tác động của biến đổi khí hậu.
15 năm sau, thành phố Marrakesh lại trở thành "sân khấu" để không chỉ châu Phi mà cả thế giới thể hiện tình đoàn kết và quyết tâm chống biến đổi khí hậu.
Hội nghị COP22, diễn ra từ ngày 7-17/11, được kỳ vọng đưa ra các quyết định quan trọng cũng như các sáng kiến cụ thể nhằm thực thi Hiệp định toàn cầu về chống biến đổi khí hậu (còn gọi là Hiệp định Paris), được 197 quốc gia ký kết tháng 12/2015 và có hiệu lực từ ngày 4/11 vừa qua.
Hội nghị càng được dư luận quan tâm khi năm 2016 được dự đoán là năm nóng nhất trong lịch sử, các tác động của sự nóng lên toàn cầu đang hiện hữu khắp nơi trên thế giới với những đợt hạn hán kéo dài kỷ lục, mực nước biển dâng cao, những cơn bão bất thường và hàng triệu người phải sơ tán do thiên tai.
Châu Phi là khu vực đang và sẽ chịu ảnh hưởng nghiêm trọng nhất. Tại một số nước, sản lượng nông nghiệp có thể sụt giảm 50% vào năm 2020. Ước tính 75-205 triệu người có thể phải đối mặt với sức ép ngày càng lớn của tình trạng khan hiếm nước sạch.
10 triệu người tị nạn do biến đổi khí hậu, hồ chứa nước khổng lồ ở châu Phi - Hồ Chad - đã cạn 95% và đang có nguy cơ cạn vĩnh viễn; 4 triệu hecta rừng ở châu Phi biến mất mỗi năm, cao gấp đôi mức trung bình trên thế giới; ngành nông nghiệp của châu lục đang chứng kiến tình trạng mất mùa nghiêm trọng, an ninh lương thực trong tình trạng cực kỳ nguy hiểm.
Nếu không hành động ngay có thể hủy hoại các tiến bộ kinh tế mà một số quốc gia khu vực vừa đạt được.
Chính vì vậy, tổ chức hội nghị COP22, Liên hợp quốc (LHQ) đặt mục tiêu quyên góp 100 tỷ USD/năm từ nay đến năm 2020 nhằm giúp châu Phi tăng cường thích ứng với biến đổi khí hậu.
Hội nghị được kỳ vọng là “hội nghị của hành động”, trong đó các nước phát triển gia tăng hỗ trợ tài chính giúp "lục địa Đen" trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu.
Tuy nhiên, kết quả cuộc bầu cử tổng thống Mỹ, với chiến thắng thuộc về ứng cử viên đảng Cộng hoà, tỷ phú Donald Trump, một người vốn nhiều lần lên tiếng phủ nhận vấn đề biến đổi khí hậu và tuyên bố sẽ "huỷ bỏ Hiệp định Paris", đã khiến cho hội nghị bị bao phủ bởi một tâm lý quan ngại.
Thế giới lo ngại nếu thiếu sự góp sức của Mỹ - nước thải khí gây hiệu ứng nhà kính nhiều thứ hai thế giới - thì các nỗ lực chống biến đổi khí hậu sẽ “như muối bỏ bể”.
Xu hướng không thể đảo ngược
Xuất phát từ những lo ngại trên, các nhà lãnh đạo thế giới có mặt tại COP22 đã đồng loạt lên tiếng kêu gọi tổng thống đắc cử Mỹ ủng hộ sự tham gia tích cực của Mỹ vào Hiệp định Paris.
Về phần mình, đăng đàn tại COP22 một tuần sau khi ông Trump đắc cử tổng thống Mỹ, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã lên tiếng trấn an cộng đồng quốc tế, khẳng định rằng các cam kết khí hậu của Washington sẽ “không thể bị đảo ngược”.
Ông nhấn mạnh các lực lượng thị trường, chứ không phải chính trị, sẽ quyết định tương lai năng lượng của thế giới.
Sau 10 ngày nhóm họp, hội nghị đã ra Tuyên bố chung kêu gọi cam kết chính trị cao nhất trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu, coi đây là một vấn đề ưu tiên khẩn cấp.
Tuyên bố ngắn gọn của hội nghị đã gửi đi thông điệp về một sự chuyển hướng sang một kỷ nguyên mới thực thi và hành động về khí hậu và phát triển bền vững.
Tuyên bố cũng nhấn mạnh rằng một "lực đẩy đặc biệt" về chống biến đổi khí hậu trên toàn thế giới trong năm nay là "không thể đảo ngược" vì nó "được thúc đẩy không chỉ bởi các chính phủ mà còn bởi các nhà khoa học, giới doanh nhân và hành động toàn cầu của mọi giới, mọi tầng lớp".
Cam kết mạnh mẽ
Bên cạnh những lời kêu gọi, nhiều cam kết đã được đưa ra tại hội nghị ở Marrakech, từ cả phía các chính phủ lẫn từ các tập đoàn công nghiệp lớn, như General Motors (GM), Dalmia Cement, Swiss Re và Helvetia…
Đáng mừng là cả Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) và Quỹ Ray C. Anderson cũng cam kết cung cấp tài chính cho các giải pháp khí hậu cải tiến và nghiên cứu nhằm chống biến đổi khí hậu.
Quỹ Ray C. Anderson còn treo thưởng 500.000 USD cho Dự án Drawdown, một sáng kiến nghiên cứu tập trung tìm cách đảo ngược sự nóng lên toàn cầu.
Liên minh châu Âu (EU) và 8 quốc gia khác (gồm Mỹ, Canada, Đan Mạch, Đức, Italy, Nhật Bản, Hàn Quốc và Thụy Sĩ) đã cam kết 23 triệu USD hỗ trợ chuyển giao công nghệ cho các nước đang phát triển giúp đáp ứng các mục tiêu về giảm thiểu và thích ứng với biến đối khí hậu.
Việc thúc đẩy phát triển công nghệ sạch và xanh, cùng các hỗ trợ tài chính sẽ có vai trò quan trọng đối với việc thực thi các mục tiêu đặt ra trong Hiệp định Paris về chống biến đổi khí hậu cũng như Các Mục tiêu phát triển bền vững.
Trước thiện chí của các nước phát triển, các nhà lãnh đạo châu Phi đã cam kết thúc đẩy các biện pháp và chính sách nhằm thích ứng với biến đổi khí hậu, coi đây như "chất xúc tác" cho quá trình chuyển đổi sâu sắc cơ cấu kinh tế và xã hội tại châu Phi, đồng thời cam kết khuyến khích và tạo điều kiện cho lĩnh vực tư nhân tham gia nỗ lực tăng cường năng lực và tài trợ nhằm đối phó với các thách thức của biến đổi khí hậu.
Các nước nhất trí đẩy nhanh việc thực thi các sáng kiến đã được đưa ra, như "Sáng kiến Thích ứng châu Phi", sáng kiến "Thích ứng của nông nghiệp châu Phi", sáng kiến "An ninh, An toàn và Bền vững", và sáng kiến "Nông thôn kiên cường".
Một vấn đề không kém phần quan trọng được đặt ra tại COP22, đó là khả năng châu Phi tiếp cận nguồn tài chính được đã quyên góp.
Theo đặc phái viên Mỹ về biến đổi khí hậu Jonathan Pershing, các nước phát triển đã cam kết hơn 60 triệu USD nhằm hỗ trợ các sáng kiến giúp các nước đang phát triển xây dựng khả năng minh bạch, nhằm đảm bảo rằng tất cả các nước có thể thực thi nghĩa vụ báo cáo của mình.
Ông cho biết: "Chúng tôi đã thông qua một kế hoạch hành động thiết thực, nhằm củng cố nền tảng minh bạch của Hiệp định Paris ".
T hành quả quan trọng nhất của COP22 là thông qua chương trình hành động thực thi Hiệp định Paris.
Trong khuôn khổ COP22, Hội nghị lần thứ nhất các bên tham gia Hiệp định Paris (CAM1) đã được triệu tập, thảo luận tất cả các vấn đề lớn trong Hiệp định và thông qua chương trình hành động chung.
Đây là bước đi đặc biệt có ý nghĩa, tạo sự khởi đầu vững chắc cho việc thực thi Hiệp định.
Kết thúc 10 ngày họp sôi nổi, COP22 đã chứng tỏ là một hội nghị hoàn toàn khác trước, với những cam kết mạnh mẽ và thiết thực ở mọi cấp độ.
Sự có mặt của hơn 70 nguyên thủ quốc gia trên thế giới cũng phần nào cho thấy điều đó.
Những cam kết cụ thể cùng các tuyên bố và kêu gọi được đưa ra tại hội nghị đã đánh dấu một bước ngoặt trong quá trình thực thi cam kết của cộng đồng quốc tế và triển khai các sáng kiến chống biến đổi khí hậu./.
Tin liên quan
-
Kinh tế & Xã hội
Châu Phi là khu vực dễ bị tổn thương nhất vì biến đổi khí hậu
17:38' - 16/11/2016
Bốn trong số 10 nước bị ảnh hưởng nặng nề nhất do các hiện tượng thời tiết cực đoan từ biến đổi khí hậu trong năm 2015 là ở châu Phi.
-
Kinh tế Thế giới
Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu chính thức có hiệu lực
10:48' - 04/11/2016
Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu đã chính thức có hiệu lực từ ngày 4/11.
-
Kinh tế & Xã hội
Đánh giá về tình trạng ô nhiễm và biến đổi khí hậu tại Nam Cực
19:34' - 22/10/2016
Hơn 50 nhà nghiên cứu đến từ 30 quốc gia trên thế giới sẽ tiến hành cuộc nghiên cứu toàn diện đầu tiên về mức độ ô nhiễm môi trường và tình trạng biến đổi khí hậu tại khu vực Nam Cực.
-
Kinh tế & Xã hội
Các nước phát triển cam kết huy động 100 tỷ USD/năm chống biến đổi khí hậu
06:46' - 19/10/2016
Các nước phát triển tin tưởng sẽ thực hiện được cam kết tài trợ 100 tỷ USD mỗi năm từ năm 2020 để hỗ trợ các nền kinh tế đang phát triển ứng phó với biến đổi khí hậu.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ đưa ra ưu tiên số một cho ngành vận tải vào năm 2050
08:47'
Ngày 24/4, Chính phủ Mỹ đã đặt ra mục tiêu quốc gia là cắt giảm lượng phát thải từ ngành vận chuyển hàng hóa về mức 0 vào năm 2050.
-
Kinh tế Thế giới
Giá vàng "ém mình" chờ các dữ liệu kinh tế quan trọng của Mỹ
08:24'
Giá vàng thế giới đi ngang trong phiên giao dịch 24/4, khi rủi ro từ căng thẳng ở Trung Đông giảm bớt.
-
Kinh tế Thế giới
Đàm phán hiệp ước rác thải nhựa toàn cầu bước vào giai đoạn quan trọng
15:02' - 24/04/2024
Đại diện từ 175 quốc gia bắt đầu đàm phán từ 23/4 về đề xuất hiệp ước toàn cầu để giảm ô nhiễm nhựa, vốn hiện diện ở khắp mọi nơi từ đỉnh núi đến đáy đại dương, cũng như trong máu người và sữa mẹ.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ đẩy nhanh tốc độ xây dựng hệ thống đường sắt cao tốc
09:07' - 24/04/2024
Theo cnbc.com, Mỹ đã khởi công xây dựng hệ thống đường sắt cao tốc mới nối Nam California và Las Vegas.
-
Kinh tế Thế giới
Hoạt động kinh doanh của Mỹ giảm tốc trước thềm cuộc họp của Fed
07:55' - 24/04/2024
S&P Global cho biết chỉ số PMI tổng hợp theo dõi các lĩnh vực sản xuất và dịch vụ của Mỹ, đã giảm xuống mức 50,9 trong tháng 4/2024, từ mức 52,1 của tháng Ba.
-
Kinh tế Thế giới
Doanh thu du lịch toàn cầu năm 2024 dự báo đạt gần 6.000 tỷ USD
07:38' - 24/04/2024
Doanh thu du lịch toàn cầu được dự báo sẽ đạt 5.800 tỷ USD trong năm 2024, đánh dấu mức tăng 139,6% so với thời kỳ trước đại dịch vào năm 2019.
-
Kinh tế Thế giới
Kinh tế châu Á "thấm đòn" của thiên tai
05:39' - 24/04/2024
Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO) ngày 23/4 công bố báo cáo cho hay châu Á là "khu vực chịu nhiều thiên tai nhất thế giới" trong năm 2023.
-
Kinh tế Thế giới
Xuất khẩu thép của Trung Quốc tăng mạnh và tác động
19:16' - 23/04/2024
Làn sóng xuất khẩu thép lớn nhất của Trung Quốc đang gia tăng kể từ khi xảy ra tình trạng dư thừa toàn cầu vào giữa những năm 2010. Điều này đang gây ra căng thẳng thương mại trên toàn thế giới.
-
Kinh tế Thế giới
Chính phủ Hàn Quốc kêu gọi cộng đồng y tế cải cách
08:45' - 23/04/2024
Ủy ban đặc biệt về cải cách y tế của Hàn Quốc sẽ tiến hành trao đổi với các bên liên quan về các giải pháp cải cách nhằm đổi mới hệ thống y tế, phương hướng định kỳ xem xét cung cầu nhân lực y tế.