Chính sách nào để thu hút dòng vốn FDI trong kỷ nguyên mới?

Dòng vốn đầu tư nước ngoài (FDI) được xem là một trong những động lực quan trọng để Việt Nam đạt mục tiêu tăng trưởng cao trong năm 2025 cũng như giai đoạn sau đó. Nhiều chính sách đang được các bộ ngành tập trung thực hiện nhằm đẩy mạnh thu hút nguồn vốn đầu tư này trong kỷ nguyên mới.

* Điểm đến đầu tư hấp dẫn

Theo số liệu từ Cục Thống kê, trong 2 tháng đầu năm 2025, tổng vốn đầu tư nước ngoài (FDI) đăng ký vào Việt Nam đạt gần 6,9 tỷ USD, tăng 35,5% so với cùng kỳ năm trước. Vốn thực hiện của dự án đầu tư nước ngoài ước đạt khoảng 2,95 tỷ USD, tăng 5,4% so với cùng kỳ

Những dữ liệu này cho thấy niềm tin của nhà đầu tư nước ngoài vào môi trường kinh doanh Việt Nam vẫn rất vững chắc. Tại Hội nghị Quỹ đầu tư và đầu tư nước ngoài trong kỷ nguyên phát triển mới của Việt Nam, do Bộ Tài chính tổ chức ở TP. Hồ Chí Minh, ngày 28/3, nhiều hiệp hội, doanh nghiệp nước ngoài cũng bày tỏ thông điệp này.

Theo ông Jeong Jihoon, Phó Chủ tịch Hiệp hội Thương mại Hàn Quốc tại Việt Nam (KOCHAM), trong bối cảnh dòng vốn đầu tư vào nhiều quốc gia trên thế giới đang chững lại, Việt Nam vẫn duy trì mức thu hút FDI ấn tượng.

Các doanh nghiệp Hàn Quốc đánh giá Việt Nam là điểm đến đầu tư hấp dẫn với nhiều lợi thế phát triển, vì Việt Nam đang tích cực triển khai các dự án hạ tầng quy mô lớn như đường sắt cao tốc, đường sắt đô thị, nhà máy điện hạt nhân và nhà máy điện khí.

Bên cạnh đó, Chính phủ Việt Nam đẩy mạnh các chính sách hỗ trợ đầu tư vào nghiên cứu phát triển (R&D); đồng thời ưu đãi mạnh mẽ cho ngành công nghệ thông tin và công nghệ cao.

Đặc biệt, nhờ lợi thế địa lý thuận lợi, Việt Nam có hệ thống logistics và giao thông phát triển; đồng thời duy trì sự ổn định về mặt ngoại giao, giúp giảm bớt rào cản trong hoạt động xuất nhập khẩu.

"Với những lợi thế đó, các doanh nghiệp trên thế giới, đặc biệt là nhiều doanh nghiệp Hàn Quốc, đánh giá cao tiềm năng đầu tư FDI vào Việt Nam và coi đây là một trong những ưu tiên hàng đầu khi xem xét mở rộng đầu tư ra nước ngoài", ông Jeong Jihoon cho biết.

Ông Yee Chung Seck, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Singapore tại TP. Hồ Chí Minh cũng cho rằng, Việt Nam là một ngôi sao đang lên trong nền kinh tế toàn cầu và quỹ đạo tăng trưởng của Việt Nam tiếp tục thu hút sự chú ý của các nhà đầu tư trên toàn thế giới.

Theo ông Yee Chung Seck, Việt Nam đã chủ động trong việc thu hút FDI. Những nỗ lực đơn giản hóa thủ tục hành chính, giảm thuế quan và ưu đãi thuế đã giúp các doanh nghiệp nước ngoài thành lập và hoạt động tại Việt Nam dễ dàng hơn.

Đặc biệt, việc Việt Nam tham gia vào các hiệp định thương mại tự do (FTA) khác nhau, như Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam – EU (EVFTA)… có vị trí thuận lợi trong mạng lưới thương mại toàn cầu. Các thỏa thuận này tăng cường khả năng tiếp cận thị trường và tạo điều kiện thuận lợi cho FDI.

Ở góc độ doanh nghiệp, ông Marc Woo, Tổng giám đốc Google Việt Nam cũng cho biết, Việt Nam là đối tác quan trọng của Google, với nhiều khoản đầu tư vào hỗ trợ start-up và phát triển trí tuệ nhân tạo (AI). Việc Google mở văn phòng tại TP. Hồ Chí Minh gần đây cũng thể hiện cam kết lâu dài của tập đoàn ở thị trường Việt Nam.

* Tháo gỡ các điểm nghẽn trong thu hút FDI

Dù đạt được nhiều kết quả tích cực, nhưng hoạt động thu hút đầu tư nước ngoài vẫn tồn tại một số vướng mắc, khó khăn. Trong thực tế triển khai đầu tư và hoạt động kinh doanh, các doanh nghiệp FDI vẫn gặp không ít khó khăn do thủ tục hành chính chưa thực sự thông suốt, việc thực thi chính sách thuế còn thiếu nhất quán và khó dự đoán.

Việt Nam có lợi thế lớn về lực lượng lao động trẻ và năng động, nhưng vẫn còn những lỗ hổng kỹ năng cần được giải quyết để đáp ứng nhu cầu của các doanh nghiệp. Nhiều doanh nghiệp FDI cho rằng, để thu hút và giữ chân nhà đầu tư, Việt Nam cần có nguồn nhân lực chất lượng cao và hệ thống hạ tầng đồng bộ, hiện đại.

Theo ông Nitin Kapoor, Phó Chủ tịch Liên minh Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam (VBF), thu hút đầu tư nước ngoài bền vững và chất lượng cao là chìa khóa giúp Việt Nam phát triển lâu dài.

Để tăng cường niềm tin của các nhà đầu tư, ông Nitin Kapoor cho rằng, điều quan trọng là chính sách cần nhất quán, rõ ràng và có tính dự báo cao. Điều này đặc biệt cần thiết đối với các lĩnh vực đòi hỏi đầu tư dài hạn như công nghệ cao, năng lượng tái tạo và hạ tầng.

Đại diện VBF cho biết, các nhà đầu tư đang quan tâm nhiều hơn đến các dự án có tính xanh, sạch và ứng dụng công nghệ cao. "Để Việt Nam thu hút được dòng vốn chất lượng, chúng ta cần đẩy mạnh chuyển đổi số, phát triển năng lượng tái tạo và mở rộng chuỗi cung ứng xanh. Đồng thời, các chính sách khuyến khích doanh nghiệp tuân thủ tiêu chuẩn ESG sẽ giúp Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn của các ngành công nghiệp tiên tiến và nền kinh tế xanh toàn cầu", ông Nitin Kapoor cho biết.

Đại diện KOCHAM đề xuất Việt Nam sớm hoàn thiện hệ thống thủ tục hành chính thông qua số hóa và nâng cấp hệ thống quản lý, nhằm tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng. Điều này sẽ giúp quá trình tiếp cận thị trường của các doanh nghiệp FDI diễn ra nhanh chóng, thuận lợi hơn, từ đó thúc đẩy dòng vốn đầu tư mạnh mẽ hơn vào Việt Nam.

Ông Đỗ Văn Sử, Phó Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Tài chính) cho biết, Việt Nam đã chuyển từ thu hút đầu tư bị động sang chủ động tiếp cận các tập đoàn lớn, tham gia sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Định hướng sắp tới là thu hút FDI có chọn lọc, chất lượng cao, ưu tiên công nghệ cao, thân thiện môi trường.

Theo Cục Đầu tư nước ngoài, bên cạnh việc ban hành các cơ chế, chính sách mới để tạo động lực thu hút nhà đầu tư vào các lĩnh vực trọng điểm, Việt Nam đang triển khai đồng bộ các giải pháp từ phát triển quỹ đất cùng hệ thống hạ tầng khu công nghiệp, phát triển nguồn nhân lực và thị trường lao động, phát triển hạ tầng năng lượng cũng như công nghiệp phụ trợ.

Để thu hút FDI trong giai đoạn mới, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cũng cho biết, Bộ sẽ tiếp tục cùng với các Bộ, ngành, địa phương tháo gỡ vướng mắc trong quá trình thu hút vốn FDI thông qua việc tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, cắt giảm chi phí và thủ tục hành chính. Đồng thời, đẩy mạnh hợp tác công tư với các tập đoàn, quỹ đầu tư có nguồn vốn bền vững, hoạt động hiệu quả, có kinh nghiệm quản lý và mô hình kinh doanh tốt tham gia đầu tư vào dự án hạ tầng chiến lược, trí tuệ nhân tạo, bán dẫn, phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, năng lượng tái tạo…

Bộ Tài chính cũng sẽ ban hành chính sách thu hút đầu tư có chọn lọc, ưu tiên các các dự án có sức lan tỏa, lắng nghe các kiến nghị từ doanh nghiệp để xử lý khó khăn. Tạo sự gắn kết giữa khu vực FDI và khu vực kinh tế trong nước, nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam để tham gia hiệu quả trong chuỗi giá trị toàn cầu.

"Bộ Tài chính sẽ duy trì đối thoại chính sách để kịp thời phát hiện các khó khăn, vướng mắc và chủ động đề xuất giải pháp xử lý, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư tham gia đầu tư tại Việt Nam", Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết.

Song song đó, người đứng đầu Bộ Tài chính cũng đã khuyến nghị các quỹ đầu tư, cộng đồng doanh nghiệp xây dựng chiến lược kinh doanh lâu dài, bền vững, thân thiện với môi trường tại Việt Nam; chủ động đổi mới mô hình sản xuất kinh doanh. Ông cũng kêu gọi các doanh nghiệp thực hiện tốt văn hóa doanh nghiệp, chế độ, chính sách với người lao động và kịp thời kiến nghị, đề xuất các chính sách phù hợp…