Chống ô nhiễm nhựa - không còn thời gian để trì hoãn
INC-4 là phiên đàm phán thứ 4 trong số 5 phiên do Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP) điều phối, cho thấy thời gian sắp hết để thế giới thống nhất mục tiêu chung là chấm dứt ô nhiễm nhựa.
Sau 3 vòng đàm phán, các bên vẫn chưa thống nhất được cách tiếp cận toàn diện để giải quyết toàn bộ vòng đời của nhựa, từ hợp chất polyme đến sản xuất sản phẩm, đóng gói và thải bỏ. Liên minh châu Âu (EU) cùng nhiều quốc gia kêu gọi có một hiệp ước mạnh với các điều khoản mang tính ràng buộc nhằm giảm việc sản xuất và sử dụng nhựa nguyên sinh, được tạo ra từ quá trình chưng cất phân đoạn dầu mỏ, cũng như xóa bỏ hoặc hạn chế các loại nhựa gây ô nhiễm. Quan điểm này vấp phải sự phản đối từ các nước xuất khẩu dầu mỏ, sản phẩm hóa dầu và nhựa với lập luận hiệp ước cần tập trung vào việc tái chế và tái sử dụng nhựa, thông qua khái niệm “tuần hoàn nhựa”, bởi nguồn gốc của ô nhiễm nhựa là “việc quản lý chưa hiệu quả” nhựa và chất thải nhựa.
Trước tình hình đó, tại INC-4, các bên phải tìm cách thu hẹp bất đồng, thống nhất được một số vấn đề chung trước khi diễn ra vòng đàm phán cuối mang tính quyết định (INC-5), dự kiến diễn ra từ ngày 25/11 đến 1/12/2024 tại Busan, Hàn Quốc. Mục tiêu chính của INC-4 là tiến tới hoàn tất thỏa thuận về một hiệp ước toàn cầu nhằm loại bỏ ô nhiễm nhựa vào cuối năm 2024. Để đạt được mục tiêu đó, các nhà đàm phán sẽ phải có được một thỏa hiệp toàn diện mang tính ràng buộc về pháp lý đối với rác thải nhựa.
Theo các nhóm môi trường, có nhiều bằng chứng khoa học cho thấy việc giảm lượng sản xuất nhựa là cách duy nhất để loại bỏ rác thải nhựa ra khỏi môi trường. Greenpeace - nhóm môi trường hoạt động nổi trội tại INC-4, đang mong muốn vận động để thỏa thuận sẽ gồm việc giảm 75% sản lượng nhựa vào năm 2040. Tuy nhiên, các nhà sản xuất nhựa lại cho rằng chưa cần phải có ngay hạn định bởi các vật liệu thay thế có giá thành cao và tiêu tốn nhiều năng lượng hơn để cho ra sản phẩm.Việc đạt được thỏa thuận toàn cầu về ô nhiễm nhựa vào cuối năm 2024, theo đánh giá của giới phân tích, sẽ đánh dấu một trong những quyết định môi trường quan trọng nhất và có ý nghĩa lớn, bởi đây là thỏa thuận đầu tiên nhằm đoàn kết thế giới xung quanh mục tiêu chung là chấm dứt ô nhiễm nhựa.
Ô nhiễm nhựa đang là một trong những vấn đề môi trường nghiêm trọng nhất mà thế giới phải đối mặt. Số liệu của UNEP chỉ rõ, hiện thế giới sản xuất 400 triệu tấn nhựa mỗi năm và chưa đến 10% số này được tái chế. Hơn 25% lượng rác thải nhựa được vứt bừa bãi ra môi trường và đang gây hại cho con người cùng môi trường thiên nhiên. Ước tính khoảng 19-23 triệu tấn rác thải nhựa đang đọng lại ở sông, hồ và biển. Khối lượng rác thải nhựa dưới đáy biển tập trung xung quanh các lục địa, với 46% trong tổng số lượng rác này nằm ở độ sâu hơn 200m và 54% còn lại nằm ở độ sâu từ 200 đến 11.000 m. UNEP cảnh báo nếu không có các biện pháp can thiệp cần thiết, lượng rác thải nhựa xâm nhập vào hệ sinh thái dưới nước có thể tăng gần gấp ba lần, từ khoảng 9-14 triệu tấn/năm trong năm 2016 lên mức dự kiến là 23-37 triệu tấn/năm vào năm 2040.
Nguy cơ từ hạt vi nhựa đối với sức khỏe con người cũng rất nghiêm trọng. Hạt vi nhựa là những hạt nhựa nhỏ, có kích thước chưa đến 5 mm, bị thải ra môi trường do sự phân hủy của các sản phẩm nhựa. Ngoài đại dương, hạt vi nhựa xâm nhập đất đai, không khí, nước máy và đồ uống đóng chai.
Các nhà khoa học đã tìm thấy hạt vi nhựa trong máu và thậm chí cả nhau thai người. Giới nghiên cứu đã đưa ra một con số đáng kinh ngạc - có khoảng 7.000 tấn vi nhựa trong Vịnh Moreton ở Australia. Con số này tương đương với 1,5 triệu túi nhựa, có thể lấp đầy ba bể bơi tiêu chuẩn Thế vận hội. Các loại nhựa chính được phát hiện là polyethylene, thường có trong các mặt hàng sử dụng một lần như túi nhựa, chai lọ và màng bọc thực phẩm; cùng với polyvinyl chloride, được sử dụng để làm đường ống, vật liệu xây dựng, đồ điện tử và quần áo.
Quỹ Thiên nhiên Thế giới (WWF) năm 2021 xác nhận rằng những thiệt hại do nhựa gây ra đối với xã hội, môi trường và kinh tế cao “gấp 10 lần” so với chi phí sản xuất ra nhựa. WWF dự đoán: “Nếu cộng đồng quốc tế không nỗ lực hạn chế sản xuất, cái giá phải trả cho ô nhiễm nhựa sẽ sớm lên tới 7.100 tỷ USD/năm, tương đương với 6.520 tỷ euro, lớn hơn cả GDP của Đức, Australia và Canada cộng lại”. “Thời gian không còn nhiều cho cả việc hoàn thiện hiệp ước, và cho cả khả năng chống chịu của Trái Đất” - UNEP nhấn mạnh đến tính cấp thiết cần có hiệp ước và hành động cụ thể chống ô nhiễm nhựa.
- Từ khóa :
- ô nhiễm nhựa
- rác thải nhựa
- biến đổi khí hậu
Tin liên quan
-
Doanh nghiệp
Coca-Cola là nhà sản xuất gây ô nhiễm nhựa lớn nhất thế giới
14:31' - 26/04/2024
Theo một nghiên cứu quốc tế được công bố ngày 25/4, hơn 50% ô nhiễm nhựa từ các sản phẩm có thương hiệu trên toàn cầu liên quan 56 công ty sản xuất.
-
Kinh tế Thế giới
Đàm phán hiệp ước rác thải nhựa toàn cầu bước vào giai đoạn quan trọng
15:02' - 24/04/2024
Đại diện từ 175 quốc gia bắt đầu đàm phán từ 23/4 về đề xuất hiệp ước toàn cầu để giảm ô nhiễm nhựa, vốn hiện diện ở khắp mọi nơi từ đỉnh núi đến đáy đại dương, cũng như trong máu người và sữa mẹ.
-
Kinh tế & Xã hội
Việt Nam ủng hộ có thỏa thuận toàn cầu về ô nhiễm nhựa
10:53' - 24/04/2024
Ngày 23/4, phiên họp thứ tư của Ủy ban đàm phán liên chính phủ (INC-4) về rác thải nhựa đã diễn ra tại Ottawa, Canada với sự tham dự của các nhà đàm phán đến từ 176 quốc gia, trong đó có cả Việt Nam.
-
Kinh tế & Xã hội
Khoảng 11 triệu tấn rác thải nhựa đang nằm dưới đáy biển
14:48' - 05/04/2024
Nhóm các nhà nghiên cứu từ CSIRO và Đại học Toronto đã sử dụng hai mô hình dự đoán để ước tính số lượng và sự phân bố của rác thải nhựa dưới đáy biển.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế & Xã hội
Phú Thọ khẩn trương xử lý tình trạng đá rơi trên đèo Thung Khe
11:49'
Đèo Thung Khe trên Quốc lộ 6, đoạn qua xã Mai Châu (Phú Thọ), thường xuyên xảy ra đá rơi nguy hiểm. Ngành chức năng đang khẩn trương gia cố, đảm bảo an toàn giao thông cho người và phương tiện.
-
Kinh tế & Xã hội
Hơn 11.000 vận động viên sẽ tranh tài tại VPBank Hanoi International Marathon 2025
11:48'
Từ ngày 24 - 26/10/2025, giải VPBank Hanoi International Marathon 2025 sẽ trở lại với chuỗi hoạt động sôi động về thể thao – âm nhạc – văn hóa, quy tụ hơn 11.000 vận động viên trong nước và quốc tế.
-
Kinh tế & Xã hội
Hà Nội đẩy mạnh chăn nuôi công nghệ cao giảm phát thải khí mê-tan
11:13'
Hiện nay 95% trang trại lợn quy mô lớn trên địa bàn Hà Nội đã sử dụng hầm biogas,65% cơ sở chăn nuôi áp dụng chế phẩm sinh học để xử lý chất thải.
-
Kinh tế & Xã hội
Sự cố hi hữu khiến máy bay của American Airlines phải quay lại sân bay
10:57'
Ngày 20/10, một chuyến bay thương mại của American Airlines (Mỹ) đã phải quay lại sân bay chưa đầy 40 phút sau khi cất cánh do các phi công nhầm tưởng rằng có người đang cố gắng đột nhập buồng lái.
-
Kinh tế & Xã hội
Vĩnh Long đổi mới sáng tạo, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao
10:49'
Thực hiện Nghị quyết 71-NQ/TW về đột phá giáo dục, Trường Đại học Trà Vinh tự chủ toàn diện, đổi mới chương trình đào tạo chuẩn quốc tế, cung ứng nhân lực chất lượng cao cho Đồng bằng sông Cửu Long.
-
Kinh tế & Xã hội
Hà Tĩnh chủ động xả tràn hồ Kẻ Gỗ, ứng phó mưa lớn do bão số 12
10:35'
Trước dự báo mưa lớn do hoàn lưu bão số 12, Hà Tĩnh vận hành xả tràn hồ Kẻ Gỗ và nhiều hồ chứa lớn nhằm bảo đảm an toàn công trình, tính mạng và tài sản người dân vùng hạ du.
-
Kinh tế & Xã hội
Hải Phòng thực hiện nghiêm nguyên tắc "6 rõ" để hoàn thành giải ngân đầu tư công
10:33'
Hải Phòng đặt mục tiêu giải ngân 100% kế hoạch vốn đầu tư công năm 2025, thực hiện nghiêm nguyên tắc “6 rõ”, lấy đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư nhân, phấn đấu tăng trưởng kinh tế đạt 12,35%.
-
Kinh tế & Xã hội
Quảng Trị: Khắc phục tình trạng xử lý thủ tục hành chính chậm trễ, quá hạn
09:39'
Tỉnh Quảng Trị yêu cầu các đơn vị, địa phương nghiêm túc triển khai các nhiệm vụ, giải pháp nhằm khắc phục tình trạng xử lý thủ tục hành chính chậm trễ, quá hạn.
-
Kinh tế & Xã hội
Bộ Xây dựng kích hoạt phương án phòng chống khẩn cấp bão số 12
08:01'
Bộ Xây dựng vừa ban hành công điện về việc tập trung chủ động ứng phó với bão số 12 và mưa lớn, lũ, ngập lụt, sạt lở đất, lũ quét.