"Cơn địa chấn” Evergrande tác động đến Mỹ Latinh như thế nào?

Tòa nhà của tập đoàn bất động sản Evergrande ở Hong Kong (Trung Quốc). Ảnh: AFP/TTXVN

Đầu tuần qua, những vấn đề tài chính của tập đoàn bất động sản khổng lồ của Trung Quốc đã làm rung chuyển thị trường thế giới, do những lo ngại về nguy cơ doanh nghiệp này phá sản. Gần đây Evergrande đang phải vật lộn để trả các khoản nợ hiện đã vượt 300 tỷ USD.
Một số nhà phân tích cảnh báo rằng sự sụp đổ của một nhà phát triển bất động sản khổng lồ  cũng là một con nợ lớn như Evergrande không chỉ ảnh hưởng nặng nề đến nền kinh tế Trung Quốc, mà còn tạo “hiệu ứng domino” tới hệ thống tài chính toàn cầu. Họ lo ngại khi Evergrande phá sản sẽ gây ra một cuộc khủng hoảng tương tự như cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008, sau sự sụp đổ của ngân hàng đầu tư Lehman Brothers.
Trong khi đó, một số nhà phân tích khác cho rằng Evergrande không thể trở thành Lehman Brothers phiên bản Trung Quốc. Tuy nhiên, nếu Evergrande thực sự sụp đổ, Mỹ Latinh sẽ chịu ảnh hưởng không nhỏ.
Trên thực tế, thông tin về khả năng Evergrande sụp đổ đã ảnh hưởng đến các thị trường nguyên liệu thô, mà phần lớn các nền kinh tế Mỹ Latinh đều phụ thuộc vào. Đầu tuần này giá đồng đã lao dốc khi nhà đầu tư lo ngại nhu cầu kim loại sử dụng trong xây dựng này sẽ bị ảnh hưởng nếu các dự án của Evergrande rơi vào bế tắc. Trong khi đó, giá dầu thô và một số thị trường chứng khoán quan trọng nhất Mỹ Latinh cũng chịu ảnh hưởng.
Nhà phân tích Martina Ogaz của tổ chức tư vấn Euroamérica nhận định Chile, Peru và Brazil sẽ là những quốc gia chịu ảnh hưởng nhiều nhất từ sự sụp đổ của tập đoàn bất động sản lớn thứ hai Trung Quốc. Theo nhà nghiên cứu này, Chile là nước xuất khẩu đồng và sắt hàng đầu. Đồng cũng là mặt hàng xuất khẩu quan trọng của Peru, trong khi Brazil là một trong những nước sản xuất sắt lớn nhất thế giới. Do đó, những nền kinh tế này chắc chắn sẽ chịu ảnh hưởng lớn vì cả hai kim loại trên đều được sử dụng nhiều trong ngành xây dựng.
Về phần mình, chuyên gia Luciano Rostagno thuộc ngân hàng Banco Mizuho do Brasil, cho rằng vụ việc Evergrande đáng lo ngại với Brazil vì nước này xuất khẩu lượng lớn sắt sang Trung Quốc. Trên thực tế, “gã khổng lồ châu Á” là thị trường nhập khẩu sắt chính của Brazil.
Chuyên gia này nhấn mạnh ngành xây dựng Trung Quốc đóng vai trò vô cùng quan trọng trong nền kinh tế Brazil, song nhận định quốc gia này đối mặt rủi ro thấp hơn các nước Mỹ Latinh khác. Theo ông Rostagno, các mặt hàng xuất khẩu của Brazil đã đa dạng hơn. Ngoài sắt, đậu tương và dầu thô cũng đóng vai trò quan trọng trong xuất khẩu của Brazil.

Ngược lại, đồng chiếm phần lớn xuất khẩu Chile và Peru. Ngoài ra, Brazil có một nền kinh tế “tương đối khép kín”. Xuất khẩu của Brazil chỉ chiếm 14% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP), trong khi tỷ lệ này của Chile và Peru là trên 30%.
Theo một báo cáo mới đây của ngân hàng Mỹ Wells Fargo, cả thị trường chứng khoán và đồng nội tệ của Brazil đều trở nên dễ tổn thương nếu kinh tế Trung Quốc giảm tốc. Sự ảnh hưởng là là vì Trung Quốc chiếm tới gần 32,5% tổng kim ngạch xuất khẩu của Brazil trong năm 2020.
Nhà phân tích Martina Ogaz cảnh báo, trong trường hợp Evergrande sụp đổ, tác động của vụ phá sản sẽ lan sang nhiều lĩnh vực kinh tế khác của Trung Quốc và nhiều quốc gia Mỹ Latinh sẽ chịu ảnh hưởng. Trước viễn cảnh nhu cầu nguyên liệu thô tại Trung Quốc suy yếu, nền kinh tế Colombia và Venezuela, những quốc gia phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu dầu sang thị trường tỷ dân này, cũng sẽ chịu đòn giáng nặng nề.
Các chuyên gia kinh tế đánh giá số phận của Evergrande, một trong những tập đoàn bất động sản có giá trị lớn nhất và mắc nợ nhiều nhất trên thế giới, khiến Mỹ Latinh “đứng ngồi không yên”./.