Cuộc đua hút vốn FDI trong bối cảnh mới
Việt Nam đang trở thành điểm sáng trong thu hút sự chuyển dịch dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và lần đầu tiên Việt Nam lọt vào Top 20 nước dẫn đầu thế giới về thu hút FDI. Với nhiều lợi thế, các nhà đầu tư nước ngoài đang đặt niềm tin rất lớn vào mắt xích Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Tuy nhiên, bối cảnh mới với nhiều thay đổi trong bức tranh kinh tế toàn cầu, cạnh tranh thu hút FDI giữa các quốc gia nhất là các quốc gia đang phát triển tương đồng cũng ngày càng gay gắt.Việt Nam cần làm những gì để phát huy lợi thế và đẩy mạnh thu hút FDI trong bối cảnh mới?
Để làm rõ hơn vấn đề này, phóng viên TTXVN đã có cuộc trao đổi chuyên gia kinh tế TS. Lê Xuân Sang, Phó Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam.
Phóng viên: Trong bối cảnh dịch COVID-19 và sự dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu, đang có xu hướng dịch chuyển luồng vốn đầu tư nước ngoài. Xu hướng này cụ thể là gì, thưa ông?
Tiến sĩ Lê Xuân Sang: Vài năm gần đây, xu hướng vốn FDI có những thay đổi đáng kể. Dưới tác động của các nhân tố quan trọng mang tính toàn cầu, chiến tranh thương mại Mỹ - Trung, đại dịch COVID-19 và khủng hoảng năng lượng nhất là xung đột Nga và Ukraine, FDI toàn cầu có nhiều thay đổi. Trước hết, FDI cũng có thay đổi một chút về lượng, chủ yếu luồng vốn FDI vào các lĩnh vực phát triển bền vững, mà chủ yếu là các dự án FDI năng lượng tái tạo cũng như tăng trưởng xanh. Nhóm thứ hai cũng khá quan trọng và chiếm vị thế gần đây là kinh tế số. Có thể thấy, xu hướng FDI hướng vào phát triển bền vững đã được hình thành từ trước. Tuy nhiên, dưới tác động của biến đổi khí hậu cũng như xung đột giữa Nga và Ukraine, xu hướng này có thể gặp khó khăn và bị tác động ngày càng lớn kể từ năm 2022. Ngoài ra, FDI vào lĩnh vực phát triển bền vững cũng có những xu hướng không thuận lợi. Chẳng hạn, những dự án FDI về điện gió, khi làm xong điện lại quá yếu. Những dự án khác như về điện mặt trời lại chịu tác động của việc nắng không đủ. Xung đột Nga và Ukraine diễn ra khiến việc này trở nên trầm trọng và nhiều nước đã phải chuyển đổi mô hình sử dụng năng lượng tái tạo sang than, loại năng lượng gây hại cho môi trường. Về nhóm kinh tế số, đại dịch COVID-19 có tác động sâu rộng đối với lĩnh vực này. Tranh chấp thương mại Mỹ - Trung cũng như tác động của đại dịch COVID gần đây cũng khiến việc đứt gãy chuỗi cung ứng nhất là liên quan đến lĩnh vực chip bán dẫn. Các doanh nghiệp dịch chuyển xu hướng từ toàn cầu đến định vị lại vị trí đầu tư, dịch chuyển về thị trường tiêu thụ, lĩnh vực điện tử về Mỹ, châu Âu (EU) hay Nhật Bản, đồng thời dịch chuyển về những nơi đầu tư lớn nhất là Đài Loan (Trung Quốc) và Hàn Quốc. Xét về vùng lãnh thổ, châu Á - Thái Bình Dương vẫn là một khu vực có FDI lớn nhất và Ấn Độ đã lần đầu tiên vượt Trung Quốc để trở thành nước có FDI lớn nhất. Bởi Trung Quốc đã chịu tác động tiêu cực lớn từ đại dịch COVID-19 và do nước này duy trì chiến lược Zero COVID, khiến việc đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu càng thêm trầm trọng khiến thu hút FDI bị thấp.Phóng viên: Trước xu hướng mới đó, ông đánh giá như thế nào về cơ hội và thách thức của Việt Nam trong đón luồng vốn đầu tư này?
Tiến sĩ Lê Xuân Sang: Trước khi nhìn nhận được đâu là cơ hội và thách thức, chúng ta phải nhìn nhận FDI vào một nước theo các động lực chính. Động lực đầu tiên, nguồn vốn FDI vào để nâng cao hiệu quả đầu tư với điều kiện trong nước không còn hiệu quả. Động lực thứ hai là để khai thác thị trường hiện tại. Thứ ba là để khai thác tài nguyên hay lấy những tài sản chiến lược.FDI vào Việt Nam thuộc hai dạng đầu. Việt Nam có dân số tương đối trẻ, hơn 92 triệu dân, là nước duy nhất có dân số đông tham gia vào 16 hiệp định Thương mại Tự do (FTA). Điều này giúp thu hút vốn FDI vào Việt Nam, đồng thời có thể chiếm lĩnh được thị trường toàn cầu, nhất là dưới tác động tích cực của FTA thế hệ mới.
Việt Nam chủ yếu có mức nhân công và giá thuê bất động sản tương đối rẻ, tạo nhiều thuận lợi cho nước ngoài đầu tư. Bên cạnh đó, môi trường kinh tế chính trị, vị trí địa kinh tế của Việt Nam khá thuận lợi. Việt Nam nằm trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương năng động, gần với thị trường lớn Trung Quốc và đặc biệt việc vận chuyển logistic không bị gián đoạn lớn. Trước mắt, lợi thế thu hút FDI của Việt Nam vẫn là giá nhân công và giá thuê đất rẻ. Nhưng về dài hạn, Việt Nam có những bất lợi. Đó là kết cấu hạ tầng chưa bằng các nước trong khu vực; chất lượng nguồn nhân lực chưa tốt và đặc biệt là doanh nghiệp trong nước, ngành công nghiệp hỗ trợ chưa đủ phát triển để doanh nghiệp FDI có thể hợp tác nâng cao hiệu quả cũng như tăng tính chủ động trong bối cảnh những cú sốc về xung đột địa chính trị khu vực hay toàn cầu đang xảy ra như hiện nay. Phóng viên: Nhiều chuyên gia cho rằng, việc kết nối doanh nghiệp nội - ngoại vẫn còn hạn chế. Hiện còn ít doanh nghiệp Việt tham gia được chuỗi giá trị toàn cầu. Theo ông, cần giải pháp gì cho vấn đề này? Tiến sĩ Lê Xuân Sang: Bất cập ở đây là doanh nghiệp trong nước còn yếu kém trong việc đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp FDI. Yếu kém đầu tiên trên phương diện giá cả chưa cạnh tranh, thứ hai là chất lượng chưa tốt và thứ ba là khả năng giao hàng đúng thời điểm.Thêm nữa, ngành công nghiệp hỗ trợ của Việt Nam còn yếu kém. Cuối cùng, Việt Nam vẫn chưa thiết kế được những nhóm chính sách, cơ chế để thúc đẩy mối liên kết giữa doanh nghiệp trong nước và doanh doanh nghiệp FDI.
Phóng viên: Để thu hút được luồng vốn FDI, chúng ta có cần điều chỉnh chính sách thu hút đầu tư nước ngoài không thưa ông? Nếu có thì điều chỉnh theo hướng nào? Tiến sĩ Lê Xuân Sang: Việc điều chỉnh chính sách mang tính căn cơ vốn là việc Việt Nam đã làm nhưng chưa hiệu quả, đó là cần có chính sách nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Nhiều địa phương có chất lượng nguồn nhân lực tốt sẽ giúp thu hút FDI tốt hơn. Vì vậy, chất lượng nguồn nhân lực để thu hút FDI là điều rất quan trọng. Phóng viên: Xin cảm ơn ông!>>Phát triển kinh tế vùng Đông Nam bộ: Vốn FDI “đổ dồn” vào Bình Dương
- Từ khóa :
- fdi
- hút vốn fdi
- dòng vốn fdi
- doanh nghiệp fdi
Tin liên quan
-
Kinh tế Việt Nam
Thu hút vốn FDI 10 tháng đạt hơn 22 tỷ USD
09:47' - 29/10/2022
Cục Đầu tư nước ngoài, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, 10 tháng, tổng vốn đăng ký cấp mới, điều chỉnh và góp vốn mua cổ phần, mua phần vốn góp của nhà đầu tư nước ngoài trong đạt hơn 22,46 tỷ USD.
-
Tài chính
Hướng dẫn chuyển nhượng vốn góp trong doanh nghiệp FDI
09:19' - 28/10/2022
Công ty bà Đặng Thị My (TPHCM) có tài khoản vốn đầu tư trực tiếp. Nay cổ đông nước ngoài muốn thoái toàn bộ vốn cho cổ đông Việt Nam.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Việt Nam
Lần đầu tiên Việt Nam đứng thứ 5 xuất khẩu thủy sản vào Singapore
19:36' - 25/04/2024
Quý I/2024, đánh dấu mốc Việt Nam đã vượt qua Nhật Bản, vươn lên từ vị trí đối tác lớn thứ 6 lần đầu tiên lên vị trí đối tác xuất khẩu thủy sản lớn thứ 5 vào Singapore.
-
Kinh tế Việt Nam
Gia tăng kim ngạch xuất nhập khẩu hai chiều giữa Việt Nam và Singapore
15:24' - 25/04/2024
Kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam và Singapore trong tháng 3/2024 tiếp tục thể hiện tín hiệu tích cực, đặc biệt là chiều xuất khẩu sang Singapore vẫn giữ được mức tăng tốt.
-
Kinh tế Việt Nam
Khai thác đá gây bụi chắn tầm nhìn trên đoạn cao tốc Nha Trang - Cam Lâm
13:30' - 25/04/2024
Việc khai thác đá tại các mỏ đá nằm sát đường bộ cao tốc đoạn Nha Trang - Cam Lâm, tỉnh Khánh Hòa đã làm bụi đá phát tán, hạn chế tầm nhìn của lái xe khi lưu thông.
-
Kinh tế Việt Nam
Giá vé cao, sân bay Tân Sơn Nhất dịp 30/4 chỉ đón khoảng 120.000 khách/ngày
13:28' - 25/04/2024
Dịp nghỉ lễ 30/4 -1/5 sắp tới, sân bay Tân Sơn Nhất (Tp. Hồ Chí Minh) dự kiến đón lượng khách trung bình khoảng 115.000 – 120.000 khách/ngày. Lượng khách này thấp so với những kỳ nghỉ lễ, tết gần đây.
-
Kinh tế Việt Nam
Áp dụng kiểm soát an ninh hàng không tăng cường dịp 30/4 - 1/5
11:13' - 25/04/2024
Cục Hàng không Việt Nam vừa ra quyết định áp dụng biện pháp kiểm soát an ninh hàng không tăng cường cấp độ 1 tại cảng hàng không, sân bay, các cơ sở cung cấp dịch vụ không lưu dịp nghỉ lễ 30/4 - 1/5.
-
Kinh tế Việt Nam
Cấm xe tải trên 20 tấn qua đèo Bảo Lộc giờ cao điểm dịp lễ 30/4
11:08' - 25/04/2024
Ngành Giao thông vận tải tỉnh Lâm Đồng vừa có văn bản hướng dẫn phân luồng tổ chức giao thông trong dịp nghỉ lễ 30/4 - 1/5 trên các tuyến đường từ các tỉnh, thành phía Nam lên thành phố Đà Lạt.
-
Kinh tế Việt Nam
Bộ Công Thương lấy ý kiến Dự thảo Nghị định quy định về cơ chế mua bán điện
20:40' - 24/04/2024
Bộ Công Thương tổ chức Hội thảo đóng góp ý kiến đối với Dự thảo Nghị định quy định về cơ chế mua bán điện trực tiếp giữa các đơn vị phát điện với khách hàng (DPPA).
-
Kinh tế Việt Nam
Sắp diễn ra Hội nghị xúc tiến thương mại và phát triển xuất nhập khẩu vùng Tây Nguyên
20:08' - 24/04/2024
Tây Nguyên được đánh giá là vùng có rất nhiều lợi thế trong phát triển kinh tế và hội nhập kinh tế quốc tế, nhờ tính đặc thù trong bản sắc văn hoá, dân tộc, hệ sinh thái, tài nguyên...
-
Kinh tế Việt Nam
Tỉnh Đồng Nai sẵn sàng chào đón làn sóng các nhà đầu tư Nhật Bản
19:49' - 24/04/2024
Theo phóng viên TTXVN tại Nhật Bản, ngày 24/4, tại thủ đô Tokyo đã diễn ra Hội nghị xúc tiến đầu tư tỉnh Đồng Nai.