Đằng sau lời ủng hộ kế hoạch tăng thuế doanh nghiệp Mỹ của tỷ phú Jeff Bezos

Giới quan sát đã tỏ ra khá bất ngờ khi tỷ phú Jeff bezos – người sáng lập và là Giám đốc điều hành của tập đoàn thương mại điện tử hàng đầu thế giới Amazon – bày tỏ ủng hộ đề xuất tăng thuế doanh nghiệp của Tổng thống Mỹ Joe Biden, trong khi hầu như không có nhà lãnh đạo doanh nghiệp nào khác ủng hộ kế hoạch đó.
Tổng thống Biden muốn tăng thuế thu nhập doanh nghiệp để có nguồn tài chính chi trả cho đạo luật xây dựng cơ sở hạ tầng trị giá 2.000 tỷ USD.

Tỷ phú Jeff Bezos. Ảnh: TTXVN

Tỷ phú Bezos gần đây cũng cho biết hiện đang là thời điểm thích hợp để nước Mỹ đầu tư quy mô lớn vào cơ sở hạ tầng, và Amazon ủng hộ việc tăng thuế doanh nghiệp để giúp chi trả cho khoản tiền khổng lồ này.
Tuy nhiên, các nhà phân tích cho biết không hề khó để tỷ phủ Bezos ủng hộ kế hoạch nêu trên: Tập đoàn của ông hiện không phải trả mức thuế doanh nghiệp 21% trong hiện tại, chứ chưa nói đến mức 28% mà Tổng thống Biden đang thúc đẩy.
* Amazon thực chất nộp bao nhiêu tiền thuế?
Theo hồ sơ của công ty, khoản thuế thu nhập liên bang của Amazon năm 2020 là 1,7 tỷ USD, nhưng điều đó không có nghĩa là các khoản thanh toán thực tế nhiều như vậy. Ngoài ra, khoản tiền 1,7 tỷ USD đó chỉ chiếm khoảng 7% thu nhập trước thuế trị giá 24,2 tỷ USD mà Amazon báo cáo với các nhà đầu tư.
Nói cách khác, Amazon chỉ phải nộp khoản thuế tương đương 1/3 tỷ lệ 21% đang được áp dụng.
Amazon không làm bất cứ điều gì bất hợp pháp hoặc bất thường trong trường hợp này. Giới phân tích cho biết rất ít công ty phải nộp đủ 21% thu nhập trước thuế của mình vì có nhiều cách để giảm quy mô khoản doanh thu phải chịu thuế suất đó.

Biểu tượng của Amazon. Ảnh: BNEWS/TTXVN phát

Ông Matt Gardner, thành viên cấp cao tại Viện Chính sách Kinh tế và Thuế (ITEP) cho biết thuế doanh nghiệp không quan trọng với các công ty bằng việc xác định được rằng họ vẫn còn khả năng tiếp tục giảm khoản thu nhập chịu thuế.

Chuyên gia này thậm chí nói trong tất cả những đề xuất của chính quyền Tổng thống Biden, việc tăng thuế doanh nghiệp có thể là điều khiến những công ty này ít bị tổn thương nhất.
Đó là lý do tại sao những người ủng hộ việc tăng số tiền mà các công ty phải nộp thuế nhấn mạnh bất kỳ luật thuế nào được Quốc hội thông qua không chỉ dừng ở việc thay đổi thuế suất doanh nghiệp. Luật mới còn phải điều chỉnh khoản thu nhập phải chịu thuế so với khoản được miễn thuế.
Amazon đã không phải trả bất cứ đồng nào trong thuế thu nhập liên bang vào năm 2018, khiến công ty này trở thành mục tiêu của những người lập luận rằng các tập đoàn giàu có và làm ăn có lời không trả phần thuế tương xứng.
Nhưng Amazon không phải công tyduy nhất làm như vậy. Một báo cáo của ITEP cho thấy 55 tập đoàn lớn đã không phải nộp thuế trong năm 2020, bao gồm Nike và FedEx. ITEP cũng cho hay đã có 26 công ty không phải nộp thuế kể từ khi luật thuế của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump có hiệu lực vào năm 2018.
Ngoài ra, phân tích của ITEP cũng cho thấy mức thuế trung bình mà các công ty có lợi nhuận trong danh sách Fortune 500 phải nộp chỉ là 11,3% vào năm 2018, năm mà ông Trump đưa ra mức thuế 21%.

Ủy ban hỗn hợp về thuế của Quốc hội Mỹ cũng nhận thấy rằng các tập đoàn đa quốc gia của nước này thậm chí chỉ nộp khoản thuế tương đương 7,8% doanh thu - ít hơn rất nhiều mức trung bình nêu trên.
* Lập luận bảo vệ mức thuế thấp của Amazon
Amazon đã luôn lên tiếng bảo vệ hóa đơn thuế liên bang thấp của mình dựa trên một số khoản giảm thuế. Song phía tập đoàn không nêu rõ bất cứ khoản giảm thuế nào.

Một chi nhánh của Amazon tại Bretigny-sur-Orge, Pháp, ngày 19/5/2020. Ảnh: AFP/ TTXVN

Giới phân tích nhận định khoản miễn giảm thuế đáng kể nhất nhiều khả năng đến từ việc Amazon có thể ngay lập tức giảm khoản thu nhập chịu thuế nhờ chi tiêu cho tư liệu sản xuất.

Tập đoàn cũng nhận được ưu đãi thuế thông qua hoạt động tuyển dụng, tùy thuộc vào số lượng công nhân có xuất thân từ các nhóm yếu thế và khó khăn trong xã hội.

Riêng trong năm 2020, Amazon đã bổ sung thêm 500.000 công nhân trên toàn thế giới khi họ nỗ lực mở rộng mạng lưới các trung tâm phân phối.
Bên cạnh đó, việc giảm thuế đối với chi tiêu cho nghiên cứu - phát triển (R&D) cũng như tiền chi cho các dự án năng lượng xanh đã giúp ích cho Amazon.

Tập đoàn thương mại điện tử này cũng nhấn mạnh các khoản đầu tư của mình đã giúp tạo thêm 315 tỷ USD cho nền kinh tế trong một thập kỷ qua.
Giới phân tích cho hay kế hoạch của Tổng thống Biden đề xuất giảm bớt những cách thức cho phép các công ty thu hẹp khoản thu nhập chịu thuế của họ. Tuy nhiên, kế hoạch này không ảnh hưởng tới nhiều khoản miễn thuế giúp Amazon có khoản tiết kiệm đáng kể.
Cũng theo kế hoạch của chính quyền ông Biden, khoản thu nhập trước thuế của Amazon có thể bị áp thuế lên tới 15% - cao nhất từ trước tới nay và có thể đưa hóa đơn thuế của họ tăng gấp đôi lên 3,6 tỷ USD. Ngoài ra, còn có một điều khoản riêng để đánh thuế tối thiểu đối với thu nhập ở nước ngoài của các công ty.
Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng bất kể tác động của chính sách thuế mới lên Amazon ra sao, mức thuế suất tối thiểu 28% sẽ không phải là nguồn thu ngân sách bổ sung lớn như các quy định khác trong kế hoạch của Tổng thống Biden.
Ông Frank Clemente, Giám đốc điều hành của tổ chức thúc đẩy tăng thuế doanh nghiệp American Tax Fairness, cho rằng Chính phủ Mỹ cần tăng thuế suất theo luật định và “vá” các lỗ hổng đang khuyến khích các công ty chuyển dịch lợi nhuận ra nước ngoài. Đó mới là nơi Washington có thể thu được khoản tiền lớn nhất./.