Để thủy sản Việt Nam phát triển bền vững – Bài 2: Giữ hình ảnh “tôm sạch Việt Nam”
Mới đây nhất, ngày 20/9, các ngành chức năng của tỉnh Bạc Liêu đã bắt được vụ bơm tạp chất vào tôm, thu gom và vận chuyển gần 600 kg “tôm bẩn”. Đồng thời, Cục Quản lý thị trường tỉnh cũng phát hiện lô tôm chứa tạp chất có khối lượng gần 3.500 kg.
* Hệ lụy của “tôm bẩn” Bơm tạp chất vào tôm là hành động cầu lợi cho cá nhân nhưng gây hại cho toàn ngành thủy sản.EU đã từng cảnh báo về tình trạng dư lượng thuốc kháng sinh và tạp chất trong mặt hàng thủy sản tại Việt Nam. EU đưa ra khỏi danh sách doanh nghiệp được phép nhập khẩu vào thị trường EU trong trường hợp có lô hàng thủy sản bị cảnh báo có hóa chất cấm quy định tại phụ lục 2, quy định EU số 37/2010.
Để tránh việc Cơ quan thẩm quyền EU loại dần doanh nghiệp trong danh sách được phép xuất khẩu vào thị trường này, Cục Quản lý chất lượng nông, lâm sản và thủy sản đã có công văn số 1041/QLCL-CL1 ngày 30/5/2016 yêu cầu các doanh nghiệp chế biến thủy sản sản xuất vào EU và các đơn vị có liên quan phải thực hiện đầy đủ các biện pháp kiểm soát cần thiết đối với hóa chất kháng sinh, tạp chất để tránh bị EU đưa ra khỏi danh sách xuất khẩu vào khu vực này. Các cơ sở chế biến thủy sản cần chủ động lấy mẫu kiểm tra đối với từng lô hàng trước khi xuất khẩu vào EU. Vấn đề thủy sản nhiễm kháng sinh có thể được kiểm soát ở vùng nuôi nhưng đối với tôm bơm tạp chất thì sự việc còn phức tạp hơn. Nhiều doanh nghiệp cho biết, họ phải kiểm tra, giám sát ở nhiều đầu mối như người nuôi, đại lý thu mua, vận chuyển, cơ sở chế biến và ngay chính người của doanh nghiệp. Ông Lê Văn Quang, Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn Thủy sản Minh Phú, cho biết, doanh nghiệp phải cho nhân viên giám sát con tôm từ lúc nuôi đến khi thu hoạch, vận chuyển vào tận kho doanh nghiệp, mất nhiều thời gian, chi phí, nhân lực. Doanh nghiệp phải tính toán thời gian của các xe vận chuyển để xem xe thu mua từ vùng nuôi hay đại lý đến kho của doanh nghiệp mất bao nhiêu thời gian. Từ đó, doanh nghiệp quy định thời gian cho từng xe vận chuyển và nếu xe nào về lâu hơn thời gian quy định thì doanh nghiệp sẽ kiểm tra lại hàng. Việc các gian thương bơm tạp chất vào tôm không chỉ là hành vi gian lận thương mại, làm xấu hình ảnh về con tôm Việt Nam ở nước ngoài, mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của người tiêu dùng trong nước. Khi thị trường xuất khẩu bị quản chặt thì thị trường nội địa trở thành nơi tiêu thụ các sản phẩm thủy sản bẩn. Theo các chuyên gia, việc bơm tạp chất vào tôm giúp tăng trọng lượng và kích thước, trông bắt mắt hơn để trục lợi. Điều đáng nói là tôm có chứa tạp chất lạ, nhất là dạng lỏng, sẽ tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn gây bệnh phát triển, đặc biệt là các vi khuẩn gây bệnh về tiêu hóa. Ông Lê Văn Quang, Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc Tập đoàn Thủy sản Minh Phú, cho rằng cuộc chiến với nạn bơm tạp chất vào tôm rất khó khăn vì lợi nhuận mang về từ hành vi này rất cao. Sau khi được bơm chất “tăng trọng” thì 1 tấn tôm sú sẽ “nở” thành 1,2 tấn. Nếu lấy giá mỗi cân tôm sú hiện nay là khoảng 180.000 đồng thì việc bơm tạp chất đem lại lợi nhuận bất chính tới 20%, nghĩa là một tấn tôm có thể lãi ngay tại chỗ 36 triệu đồng.* Biện pháp cứng rắn
Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành và chính quyền địa phương đã triển khai nhiều đợt cao điểm thanh tra, kiểm tra; kết hợp vận động các cơ sở, doanh nghiệp kinh doanh ký cam kết "Nói không với tôm có chứa tạp chất". Một số địa phương còn hạ quyết tâm loại bỏ “tôm bẩn” bằng biện pháp cứng rắn. UBND tỉnh Bạc Liêu ban hành chỉ thị, nêu rõ: Nếu trên địa bàn huyện nào có cơ sở bơm tạp chất vào tôm nguyên liệu thì chủ tịch UBND huyện đó sẽ bị kỷ luật.Nhờ có sự chỉ đạo quyết liệt của Thủ tướng Chính phủ và sự vào cuộc tích cực của các bộ, ban, ngành, địa phương nên trong năm 2017 và năm 2018 tình trạng bơm tạp chất vào tôm nguyên liệu ở Đồng bằng sông Cửu Long giảm hẳn. Thế nhưng, thời gian gần đây, khi tình trạng bơm tạp chất vào tôm nguyên liệu không còn được nhắc tới nhiều, việc kiểm tra, chấn chỉnh không còn quyết liệt như trước, thì nạn bơm tạp chất vào tôm bùng phát trở lại.
Theo Thanh tra Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bạc Liêu, trong 6 tháng đầu năm 2022, đơn vị đã phối hợp với Phòng Cảnh sát kinh tế, Phòng Cảnh sát giao thông (Công an tỉnh) kiểm tra, phát hiện 10 trường hợp vận chuyển, bơm tạp chất vào tôm nguyên liệu. Lực lượng chức năng đã tịch thu các lô hàng vi phạm và xử phạt theo quy định của pháp luật. Phòng Cảnh sát Kinh tế (Công an tỉnh Bạc Liêu) đã xử phạt hơn 1,6 tỷ đồng đối với 2 trường hợp bơm tạp chất vào tôm bị phát hiện từ ngày 18 đến ngày 20/9/2022. Trước đó, vào tháng 6/2022, Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính một chủ cơ sở 60 triệu đồng do thuê công nhân bơm tạp chất vào tôm nguyên liệu, buộc cơ sở này đình chỉ hoạt động trong 2 tháng. Bạc Liêu đã triển khai nhiều giải pháp tăng cường kiểm soát, ngăn chặn, xử lý hành vi đưa tạp chất vào tôm. Cụ thể là nâng cao vai trò, trách nhiệm của chính quyền địa phương trong việc kiểm soát, ngăn chặn, xử lý hành vi đưa tạp chất vào tôm nguyên liệu và sản xuất, kinh doanh sản phẩm tôm có tạp chất trên địa bàn tỉnh; xử lý nghiêm địa phương đã ký cam kết với Chủ tịch UBND tỉnh nhưng để xảy ra vi phạm pháp luật có liên quan đến tôm tạp chất và chưa có biện pháp xử lý hiệu quả. Nhưng tất cả các biện pháp nêu trên vẫn chưa đủ sức răn đe đối với các cá nhân, cơ sở thu mua tôm hám lợi bất chính. Ông Nguyễn Văn Nhiệm, Chủ tịch Hiệp hội Tôm Mỹ Thanh Sóc Trăng, cho rằng câu chuyện thủy sản bị bơm tạp chất, kháng sinh vượt mức đã diễn ra nhiều năm nhưng chưa được giải quyết triệt để, trị từ “gốc”. Cơ quan quản lý nhà nước cần kiểm soát những loại thuốc thú y, chất cấm trong thủy sản. Hiện nay, hàng nhập lậu, không rõ nguồn gốc tràn lan trên thị trường. Nguyên nhân phải chăng là do mức xử phạt còn quá nhẹ, chưa tương xứng với hành vi phạm tội. Về mặt pháp lý, bơm tạp chất vào tôm là hành vi vi phạm pháp luật. Tùy thuộc vào tính chất, mức độ và hậu quả mà người thực hiện hành vi có thể bị xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Về xử lý hành chính, khoản 1a, Điều 11 của Nghị định 115/2018/NĐ-CP quy định: Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với hành vi trực tiếp đưa tạp chất vào thủy sản hoặc sử dụng thủy sản có tạp chất do được đưa vào để sản xuất, chế biến thực phẩm. Hình thức xử phạt bổ sung: Tịch thu tang vật. Về xử lý hình sự, hành vi bơm tạp chất cấm vào tôm là vi phạm vệ sinh an toàn thực phẩm. Do đó, người thực hiện hành vi này có thể bị xử lý theo Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi năm 2017. Cụ thể Điều 317 của Bộ luật Hình sự 2015 quy định Tội vi phạm quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm như sau: Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm. Bên cạnh đó, hành vi đưa tạp chất vào tôm nguyên liệu và sản xuất, kinh doanh tôm có tạp chất còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với tội danh “lừa dối khách hàng” với án tù 03 năm. Theo quy định, pháp luật không nương tay đối với hành vi bơm tạp chất vào tôm. Vấn đề nằm ở khâu thực thi pháp luật. Trên thực tế, các vụ bơm chất bẩn vào tôm để trục lợi đều mới chỉ bị xử lý về mặt hành chính. Chưa một vụ nào bị xử lý hình sự với mức án đủ sức răn đe. Chính vì sự thiếu nghiêm minh này mà xảy ra tình trạng nhờn luật trong hơn 20 năm qua và cuộc chiến chống “tôm bẩn” vẫn chưa đến hồi kết thúc. Đã đến lúc cần thay đổi “luật chơi”. Hành vi gây mất an toàn vệ sinh thực phẩm, gian lận thương mại, lừa dối khách hàng, phá hoại ngành nuôi, trồng thủy sản phải được gọi đúng tên và xử lý hình sự theo đúng quy định của pháp luật để giữ hình ảnh trong sạch cho con tôm Việt Nam!./. (Hết)- Từ khóa :
- tôm sạch
- tôm việt nam
- tôm bẩn
- tôm bơm tạp chất
Tin liên quan
-
Kinh tế Việt Nam
Khắc phục "thẻ vàng" IUU: Khai thác gắn với bảo vệ nguồn lợi thủy sản
15:08' - 24/09/2022
Với đường bờ biển dài hơn 105km, vùng lãnh hải rộng hơn 18.000 km2, Ninh Thuận được xác định là một trong bốn ngư trường trọng điểm của cả nước.
-
Kinh tế & Xã hội
Dư địa nào cho phát triển nuôi trồng thủy sản vùng hồ chứa?
12:25' - 22/09/2022
Tận dụng tiềm năng mặt nước, phát triển nuôi trồng thủy sản trên các hồ chứa để phát huy tiềm năng tự nhiên và tạo sinh kế cho đồng bào các dân tộc vùng sâu, vùng xa.
-
Kinh tế Việt Nam
Nuôi trồng thủy sản bền vững: Bài 1: Phát triển gắn với bảo vệ môi trường
16:33' - 20/09/2022
Khánh Hòa là địa phương có diện tích vùng mặt nước phong phú, hài hòa với nguồn giống phong phú. Đây cũng là cơ sở để phát triển nuôi trồng thủy sản với nhiều công nghệ, kỹ thuật hiện đại.
Tin cùng chuyên mục
-
Thị trường
Thị trường dầu mỏ lấy lại động lực phục hồi chiều 25/4
17:05'
Giá dầu tăng trong phiên 25/4 tại châu Á, sau khi chốt phiên trước giảm, trong khi các thị trường chứng khoán diễn biến trái chiều sau đợt tăng điểm mạnh.
-
Thị trường
Xuất khẩu khởi sắc nhưng vẫn nhiều thách thức
16:37'
Xuất khẩu các ngành hàng như dệt may, thủy sản, thực phẩm…đang tăng trưởng khá tốt; nhưng xung đột ở nhiều khu vực trên thế giới vẫn diễn biến phức tạp khiến hoạt động vận tải hàng hoá gặp khó khăn.
-
Thị trường
Giá xăng dầu điều chỉnh giảm từ 15h
14:48'
Từ 15h hôm nay (25/4), Liên Bộ Công Thương - Tài chính đã thực hiện điều chỉnh giá xăng dầu theo chu kỳ. Theo đó, xăng E5 RON 92 và dầu diesel đồng loạt giảm.
-
Thị trường
Ngành du lịch Thái Lan bội thu nhờ lễ hội Songkran
09:21'
Việc kéo dài lễ hội Songkran trong ba tuần đã giúp tạo ra khoản doanh thu lên tới 140 tỷ baht (3,7 tỷ USD) cho ngành du lịch Thái Lan.
-
Thị trường
Nga bán khí đốt giá rẻ cho Trung Quốc
08:23'
Trong năm 2024, giá xuất khẩu khí đốt Nga sang Trung Quốc sẽ là 257 USD/1.000 m3 so với mức 320,30 USD/1.000 m3 bán cho thị trường châu Âu và Thổ Nhĩ Kỳ (chênh lệch 19,76%).
-
Thị trường
LOTTE Mart giảm giá tới 50% cho nhiều sản phẩm dịp nghỉ lễ 30/4 và 1/5
14:49' - 24/04/2024
Từ nay đến 7/5/2024, LOTTE Mart triển khai chương trình khuyến mãi “Đại lễ tiệc to không lo về giá” – với hàng loạt chương trình khuyến mãi hấp dẫn, nhiều sản phẩm giảm giá lên đến 50%.
-
Thị trường
Bùng nổ khuyến mãi lên tới 50% trên toàn hệ thống WinMart
14:42' - 24/04/2024
Chuỗi bán lẻ WinCommerce (đơn vị sở hữu và vận hành hệ thống WinMart/WinMart+/WiN) sẽ triển khai các chương trình khuyến mãi định kỳ áp dụng giá tốt cho hơn 600 sản phẩm giá siêu sốc
-
Thị trường
Doanh số thực phẩm bổ sung tại Nhật giảm mạnh sau sự cố nghiêm trọng
08:55' - 24/04/2024
Theo dữ liệu gần đây của ngành, doanh số bán thực phẩm bổ sung (TPBS) tại Nhật Bản giảm 7,7% so với một năm trước đó sau khi có báo cáo về các ca nhập viện liên quan đến thực phẩm bổ sung men gạo đỏ.
-
Thị trường
Nhu cầu bạc từ ngành năng lượng mặt trời tăng đột biến
15:48' - 23/04/2024
Theo Viện Nghiên cứu về Bạc, nhờ nhu cầu trong ngành năng lượng Mặt Trời, tổng nhu cầu công nghiệp đối với bạc đã tăng 11% lên 654,4 triệu ounce năm 2023.