Doanh nghiệp còn khúc mắc gì về chính sách thuế, hải quan?

Sáng 24/11 tại Hà Nội, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp với Bộ Tài chính tổ chức Hội nghị đối thoại về chính sách, thủ tục hành chính thuế, hải quan năm 2020. Sự kiện thu hút đông đảo đại diện một số bộ, ngành, các địa phương, các hiệp hội ngành hàng và cộng đồng doanh nghiệp.

Hội nghị tập trung vào 2 nội dung chính là thông tin tổng hợp về những thay đổi chính sách, thủ tục hành chính mới trong lĩnh vực thuế, hải quan; đồng thời, đại diện lãnh đạo ngành thuế, hải quan đối thoại, giải đáp khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp trong quá trình thực thi chính sách pháp luật thuế, hải quan và tiếp thu các ý kiến đóng góp xây dựng các văn bản pháp luật từ phía các doanh nghiệp.

Phát biểu khai mạc sự kiện, ông Hoàng Quang Phòng, Phó Chủ tịch VCCI nhận định, Hội nghị đối thoại giữa ngành thuế, hải quan nói riêng và Bộ Tài chính nói chung với cộng đồng doanh nghiệp là hoạt động thường niên. Đây cũng là lần thứ 15 tổ chức sự kiện như thế này.

"Chúng tôi đánh giá cao những nỗ lực của ngành tài chính với mong muốn và nỗ lực tạo thuận lợi hơn nữa trong hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp; giúp tháo gỡ những điểm nghẽn, những vấn đề khúc mắc, khó khăn cho doanh nghiệp trên tinh thần đối thoại, hợp tác, hỗ trợ lẫn nhau, cùng phát triển giữa cơ quan quản lý Nhà nước và cộng đồng doanh nghiệp", ông Phòng nói.

Tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai nhấn mạnh, Bộ Tài chính luôn chủ động cải cách và tạo thuận lợi thương mại cho các doanh nghiệp trong hoạt động sản xuất kinh doanh của mình, nhất là trong việc thực hiện các thủ tục hải quan và thuế.

Trong những năm gần đây, cơ quan quản lý đã liên tục triển khai các cải cách thủ tục hành chính nhằm đạt được các mục tiêu: đổi mới toàn diện hơn về phương thức quản lý và chính sách thuế xuất nhập khẩu phù hợp với tiến trình hội nhập kinh tế theo hướng ổn định, công khai, minh bạch, tạo môi trường kinh tế lành mạnh; phù hợp với các Điều ước quốc tế và các Hiệp định thương mại tự do, Luật Hải quan, Luật Thuế xuất khẩu, Thuế nhập khẩu và các luật khác có liên quan.

Trong tình hình năm 2020, dịch COVID-19 ảnh hưởng đến kinh tế toàn cầu nói chung và kinh tế Việt Nam nói riêng. Do đó, cơ quan quản lý mong muốn tiếp tục hoàn thiện cơ sở pháp lý để triển khai Cơ chế một cửa quốc gia nhằm giảm thời gian thông quan, tiết kiệm chi phí cho doanh nghiệp, phù hợp với sự phát triển của thương mại quốc tế; tiếp tục cải cách thủ tục hải quan theo hướng công khai, minh bạch, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu…

Trong xu hướng hội nhập và nhằm tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong lĩnh vực thuế và hải quan, ngành đã triển khai 194 dịch vụ công trực tuyến và tổ chức kê khai thuế điện tử trên 99% đối với doanh nghiệp. Ngành thuế cũng đã kết hợp với 55 ngân hàng thương mại để triển khai thu nộp thuế điện tử.

Qua đó, đã có 97,6% doanh nghiệp thực hiện nộp thuế điện tử, góp phần rút ngắn thời gian thực hiện nghĩa vụ thuế của doanh nghiệp. Bên cạnh đó, ngành thuế cũng thực hiện thí điểm hóa đơn điện tử tại Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh để từng bước rút kinh nghiệm, tiến tới áp dụng đại trà trên toàn quốc từ ngày 1/7/2022.

Liên quan tới ngành hải quan, bà Vũ Thị Mai ghi nhận những tiến bộ của ngành hướng tới mục tiêu xây dựng ngành hải quan hiện đại, hội nhập bảo đảm tiêu chí minh bạch, thuận lợi hóa cho hoạt động xuất nhập khẩu của doanh nghiệp. Hiện nay, ngành này đang tập trung đầu tư hiện đaị hóa quy trình kiểm tra tự động, giảm thiểu danh mục và số lượng lớn các loại hàng hóa phải kiểm tra chuyên ngành.

Đến nay Bộ Tài chính vẫn duy trì vị trí trong Top3 về cải cách hành chính trong khối các bộ. Đồng thời, theo đánh giá của các tổ chức quốc tế, kết quả xếp hạng chỉ số năng lực ngành thuế của Việt Nam trong 5 năm qua đã được cải thiện 59 bậc, từ vị trí 168 đến 109 trong khu vực ASEAN   

Cũng tại hội nghị, đại diện lãnh đạo Tổng cục Hải quan, Tổng cục Thuế đã giới thiệu một số điểm mới, những chính sách pháp luật mới có liên quan tới cải cách thủ tục thuế, hải quan trong năm nay.

Thứ trưởng Vũ Thị Mai nhấn mạnh, trên tinh thần cầu thị, các cơ quan chức năng, cục thuế, hải quan các địa phương phải trả lời kịp thời, đầy đủ các thắc mắc của doanh nghiệp, từ đó giúp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh.

Còn nội dung nào chưa rõ, chồng lấn, chồng chéo thì các cơ quan chức năng cần gặp gỡ, trao đổi trực tiếp với các cán bộ quản lý của doanh nghiệp để làm rõ và xử lý thỏa đáng các nhu cầu chính đáng của doanh nghiệp; cũng như bảo đảm tuân thủ đúng các quy định pháp luật của Nhà nước.

Trong phần đối thoại, nhiều doanh nghiệp đã đặt câu hỏi và kiến nghị đại diện ngành thuế, hải quan trả lời và hướng dẫn thực hiện các quy định trong lĩnh vực này.

Ông Phạm Minh Khoa, Giám đốc, Công ty TNHH Thương mại và hỗ trợ đầu tư An Phát, cho biết, doanh nghiệp đã hoạt động 8 năm và hoàn thuế giá trị gia tăng 31 kỳ, tất cả các kỳ hoàn hồ sơ đều như nhau và đều được các đoàn chi cục thuế kiểm tra trước hoàn sau và xác định đủ điều kiện được hoàn thuế theo quy định. Trong trường hợp có rủi ro, nếu doanh nghiệp bị quy kết làm sai thì các cán bộ kiểm tra và hoàn thuế cho doanh nghiệp ở những kỳ trước có phải chịu trách nhiệm không?

Trường hợp Đoàn thanh tra cố tình làm sai lệch hồ sơ, không ghi nhận các chứng cứ mà doanh nghiệp cung cấp; đồng thời chuyển hồ sơ sang cho cơ quan công an điều tra gây kéo dài thời gian hoàn thuế của doanh nghiệp.

Nếu doanh nghiệp không vi phạm thì tất cả các thiệt hại về kinh tế, uy tín của doanh nghiệp sẽ do ai chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại và những cán bộ cố tình làm sai lệch hồ sơ gây thiệt hại sẽ phải chịu hình thức kỷ luật như thế nào? Hiện nay, có kênh thông tin nào để doanh nghiệp biết được các đối tác nước ngoài đang hoạt động hay đã ngừng hoạt động hay không?

Ông Phạm Đình Cao, Kế toán trưởng Công ty cổ phần thương mại xây dựng quảng cáo địa ốc Việt Hân đặt câu hỏi về việc hướng dẫn hoàn thuế giá trị gia tăng (VAT) đối với các công trình xây dựng khách sạn? Những phần hạ tầng kỹ thuật phát sính sẽ được hạch toán vào tổng mức đầu tư hay bù trừ vào tiền thuê đất của doanh nghiệp và phần còn lại sẽ được hạch toán như thế nào? Đâu là tiêu thức phân bổ chi phí hạ tầng kỳ thuật của các dự án bất động sản, căn cứ theo diện tích đất hay diện tích thông thủy mà doanh nghiệp bán được?...

Trong lĩnh vực dược phẩm chuyên sản xuất kháng sinh, ông Nghiêm Tiến Diễn, Kế toán trưởng, Công ty cổ phần Tập đoàn Merap (Hưng Yên) đặt câu hỏi với đặc thù là thuế VAT đầu ra là 5%, đầu vào là cả 5% và 10% dẫn tới chênh lệch giữa đầu vào luôn đầu ra trong cùng kỳ. Số chênh lệch này bình quân mỗi năm khoảng 2-3 tỷ đồng.

Ngoài ra, định kỳ từ 2-3 năm, công ty vẫn đầu tư mở rộng nâng cấp quy mô hoạt động, dẫn tới tăng thêm số thuế giá trị gia tăng đầu vào được khấu trừ. Vì thế, tính đến quý III/2020, số thuế VAT đầu vào còn được khấu trừ lũy kế lên đến 30 tỷ đồng sau 10 năm hoạt động. Vậy Bộ Tài chính có giải pháp gì để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp vì theo như quy định hiện hành thì công ty sẽ không được hoàn khoản thuế này? 

Đây có lẽ là 1 trong những hội thảo đối thoại tập hợp đông đảo nhất những ý kiến chất vấn từ cộng đồng doanh nghiệp. Bà Vũ Thị Mai, Thứ tưởng Bộ Tài chính cho biết, sẽ có một số trường hợp lãnh đạo ngành thuế, hải quan trả lời chưa thỏa đáng và chưa thể đáp ứng yêu cầu, nguyện vọng của doanh nghiệp, yêu cầu các cơ quan chức năng cần trả lời cụ thể bằng văn bản hoặc làm việc trực tiếp những vấn đề có liên quan.

Đại diện tiếng nói từ cộng đồng doanh nghiệp, ông Hoàng Quang Phòng nêu ý kiến, với mong muốn phục vụ một cách tốt nhất để doanh nghiệp hoàn thành các nhiệm vụ và nghĩa vụ tài chính theo quy định của Nhà nước và bản thân doanh nghiệp cũng mong muốn tuân thủ luật pháp về thuế, hải quan. Mọi vấn đề còn chồng chéo, khúc mắc, nếu liên quan đến luật sẽ chỉnh sửa luật; liên quan đến nghị định chỉnh sửa nghị định hoặc thông tư...

Với vai trò kết nối, phối hợp, VCCI sẽ tập hợp ý kiến đóng góp từ các hiệp hội để báo cáo Thủ tướng 1 tháng/lần và với Chính phủ 3 tháng/lần về những vấn đề cấp thiết nhất, liên quan tới sự sống còn của doanh nghiệp. Cốt làm sao truyền tải tới các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền để nhanh chóng nhất có được câu trả lời, hướng giải quyết trên tinh thần thấu hiểu, cảm thông, chia sẻ./.