Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc (trái, phía trước) trong cuộc gặp Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin (thứ 2, phải) và Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer (phải) tại Washington DC., ngày 10/5/2019. Ảnh: AFP/TTXVN
Ngày 10/5, Cơ quan Hải quan và Bảo vệ biên giới Mỹ chính thức thực thi kế hoạch nâng mức thuế với 200 tỷ USD hàng Trung Quốc từ 10% lên 25%.
Việc nâng mức thuế lần này đã khiến xung đột thương mại giữa hai nền kinh tế thế giới tiếp tục leo thang thang và có nguy cơ nâng lên thành một cuộc chiến tranh thương mại.
Đánh giá về quyết định nâng mức thuế của Mỹ, hầu hết các nhà phân tích đều nhận định rằng Bắc Kinh sẽ thiệt hại nhiều hơn Washington nếu xung đột thương mại hai bên kéo dài.
Theo chuyên gia phân tích Nick Marro thuộc tạp chí Economist, cơ hội để hai bên đạt được thỏa thuận đã giảm đáng kể, và nguy cơ các cuộc đàm phán đổ vỡ đang tăng lên.
Ông cho rằng việc tăng thuế của Mỹ đã hủy hoại những "thiện chí" và "thời cơ tích cực" tích lũy được trong các cuộc gặp trước đây giữa hai cường quốc.
Nhiều nhà phân tích cũng nói rằng kịch bản tốt nhất đối với cả hai bên là tiếp tục đàm phán, song việc nâng thuế lần này của Mỹ nhiều khả năng sẽ khiến hai cường quốc kinh tế này có thể không bao giờ đạt được thỏa thuận.
Ông Stefan Legge, giảng viên và nhà nghiên cứu kinh tế tại Đại học St. Gallen ở Thụy Sỹ, dự báo rằng xung đột thương mại sẽ kéo dài chừng nào cả hai nền kinh tế còn có thể chịu được.
Tuy nhiên, cả hai chuyên gia này đều chia sẻ quan điểm chung rằng Trung Quốc sẽ thiệt hại nhiều hơn Mỹ nếu căng thẳng thương mại này kéo dài.
Theo ước tính của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Trung Quốc có thể giảm khoảng 1,6% trong năm nay nếu các mức thuế trừng phạt của Mỹ tiếp tục đẩy các công ty Trung Quốc ra khỏi thị trường Mỹ.
Trong khi đó, Mỹ đang có mức tăng trưởng kinh tế mạnh, thị trường lao động vững mạnh và Phố Wall ít lo sợ hơn.
Những yếu tố này đã giúp cho chính quyền Tổng thống Donald Trump có lập trường mạnh bạo hơn với Trung Quốc.
Đồng quan điểm trên, ông Robert E Scott - nhà kinh tế tại Viện Chính sách kinh tế (EPI) - nói với kênh Al Jazeera rằng: "Mỹ nhập khẩu khoảng 540 tỷ USD hàng Trung Quốc vào năm ngoái, và xuất sang Trung Quốc 120 tỷ USD. Cả hai con số đó đều không đáng là bao so với quy mô kinh tế Mỹ, vốn đã đạt được 21.100 tỷ USD trong quý đầu tiên. Tỷ lệ này của Trung Quốc lớn hơn nhiều bởi tổng số 540 tỷ USD hàng xuất khẩu của Trung Quốc sang Mỹ trong năm 2018 tương đương với 4% quy mô nền kinh tế 13.400 tỷ USD của họ. Nói cách khác, Trung Quốc bị tổn hại nhiều hơn 7 lần so với Mỹ khi hoạt động thương mại bị gián đoạn do cuộc chiến này".
Do sức mạnh của đồng bạc xanh (USD), sự suy yếu của đồng nội tệ Trung Quốc - đồng nhân dân tệ (NDT) - và các nhà nhập khẩu Trung Quốc phải hấp thụ chi phí bổ sung, ông Scott tin tưởng rằng tác động của chiến tranh thương mại đối với kinh tế Mỹ là "nhỏ và có thể xoay xở được"./.