El Nino sẽ "thổi" giá cà phê robusta tại châu Á

Điều kiện thời tiết khắc nghiệt do nguy cơ hiện tượng El Nino xuất hiện đang làm dấy lên lo ngại sản lượng cà phê robusta tại các nhà sản xuất cà phê lớn như Việt Nam và Indonesia sẽ bị ảnh hưởng và đẩy giá mặt hàng này tăng cao hơn.

El Nino là một hiện tượng thời tiết thường mang lại điều kiện nóng và khô hơn bình thường cho vùng nhiệt đới trung và đông Thái Bình Dương. Các nhà khoa học khí hậu đang dự đoán rằng El Nino năm nay có thể xuất hiện vào nửa cuối năm 2023. Gần đây, các quốc gia Đông Nam Á đã chứng kiến đợt nắng nóng kỷ lục vào giữa tháng Năm.

Lo ngại sản lượng giảm

Trong báo cáo mới đây, đơn vị nghiên cứu BMI của Fitch Solutions cho biết dự đoán El Nino xuất hiện trong quý III/2023 đã đào sâu những nghi ngại sản lượng cà phê tại Việt Nam và Indonesia, hai nhà sản xuất cà phê robusta, đều giảm.

Theo báo cáo trên, hạn hán cũng ảnh hưởng tiêu cực đến vụ cà phê robusta của Brazil. Điều đó đồng nghĩa với việc giá cà phê hòa tan và cà phê Espresso, thường được làm bằng hạt cà phê robusta, có thể tăng cao hơn, trước mối lo ngại về nguồn cung và sự gia tăng nhu cầu đối với cà phê robusta giữa lúc người tiêu dùng chuyển sang các sản phẩm rẻ hơn thay thế cho arabica.

Cà phê robusta chứa nhiều caffein hơn và có giá thành thấp hơn so với cà phê arabica. Theo Tổ chức Nông Lương Liên hợp quốc (FAO), Việt Nam, Indonesia và Brazil là những nhà sản xuất cà phê robusta lớn nhất.

Báo cáo của BMI cho biết trên khắp Đông Nam Á, hiện tượng El Nino có liên quan đến lượng mưa dưới mức trung bình và nhiệt độ cao hơn, cả hai yếu tố đều làm giảm sản lượng cà phê. Các nhà phân tích lưu ý lượng mưa lớn tại Indonesia cho đến quý I/2023 đã có tác động tiêu cực đến chất lượng hạt cà phê, với dự báo sản lượng cà phê robusta sẽ giảm khoảng 25%.

Carlos Mera, chuyên gia tại ngân hàng Rabobank, có trụ sở tại Hà Lan, dự báo sản lượng cà phê robusta sẽ giảm 10% xuống còn 11,2 triệu bao trong vụ thu hoạch sắp tới.

Theo thống kê, năm 2016, tình trạng thiếu nước liên quan đến hiện tượng El Nino ở cả Việt Nam và Indonesia đã khiến sản lượng toàn cầu sụt giảm gần 10%. Ông Shawn Hackett, Chủ tịch công ty môi giới hàng hóa Hackett Financial Advisors, cho rằng trong một năm xuất hiện El Nino, không có gì lạ khi Việt Nam và Indonesia chứng kiến sản lượng cà phê robusta giảm 20%.

Nhu cầu gia tăng

Cà phê robusta chiếm 40% sản lượng cà phê thế giới và cà phê arabica chiếm 60% sản lượng còn lại. Cà phê arabica thường được coi là có chất lượng cao hơn và có giá cao hơn. Song, sức ép từ kinh tế toàn cầu đang làm tăng nhu cầu đối với cà phê robusta, có giá thành thấp hơn.

Báo cáo của BMI cho biết giá cà phê robusta nhận được lực đẩy khi các nhà sản xuất sản phẩm cà phê và người tiêu dùng thay thế cà phê arabica bằng cà phê robusta để tiết kiệm chi phí trong thời kỳ lạm phát.

Giá cà phê robusta vào cuối tháng Năm tăng vọt lên 2.783 USD/tấn mức cao nhất trong 15 năm. Theo ông Hackett, nhìn chung, châu Á ưa chuộng robusta hơn arabica và do đó nhu cầu về robusta đang tăng với tốc độ nhanh hơn nhiều so với nhu cầu đối với arabica. Kopi, còn được gọi là cà phê Nanyang, là một loại cà phê đen phổ biến ở Đông Nam Á được ủ theo cách truyền thống bằng hạt cà phê robusta.

Nhưng châu Á không phải là khu vực duy nhất ngày càng ưa chuộng cà phê robusta. Bà Natalia Gandolphi, nhà phân tích tại HedgePoint Global Markets' Intelligence, cho biết nhập khẩu cà phê arabica đã qua chế biến giảm một phần là do nguồn cung ít hơn, nhưng xu hướng chuyển sang cà phê robusta cho thấy cà phê có giá rẻ hơn đang được thị trường châu Âu ưa chuộng hơn.

Bà Gandolphi dự kiến trong giai đoạn tháng 10/2023-9/2024 thị trường sẽ thiếu hụt 4,16 triệu bao cà phê robusta./.