Giải “cơn khát” nhà ở cho công nhân Thủ đô - Bài 1: Nhà ở xã hội vắng bóng, nhà trọ lên ngôi

Bài 1: Nhà ở xã hội vắng bóng, nhà trọ lên ngôi

Công nhân là lực lượng nòng cốt để phát triển kinh tế - xã hội. Chăm lo nơi ăn, chốn ở cho công nhân không chỉ có lợi đối với doanh nghiệp mà còn đối với cả xã hội về vấn đề an sinh. Nhưng con số hơn 70% số công nhân Thủ đô vẫn phải đi thuê trọ để ở đang là vấn đề cấp thiết, chưa được giải quyết mặc dù đã được các cấp, ngành thấu hiểu, sẻ chia.

*Nguồn cung như "muối bỏ biển"

Hà Nội hiện đã và đang phát triển 17 khu công nghiệp, khu chế xuất và khu công nghiệp cao với tổng diện tích gần 3.500 ha; trong đó, 9 khu công nghiệp, khu chế xuất có tổng diện tích 1.264 ha, đang hoạt động ổn định với khoảng 162.000 lao động.

Đề cập đến vấn đề nhà ở của công nhân lao động, Chủ tịch Liên đoàn Lao động thành phố Hà Nội Phạm Quang Thanh cho biết, hiện thành phố có khoảng trên 70% số công nhân đang phải thuê nhà trọ ở các khu dân cư. Một số khu nhà trọ diện tích chật hẹp, an ninh trật tự và vệ sinh môi trường chưa đảm bảo, mức giá thuê trọ, tiền điện, tiền nước cao... gây khó khăn và không đảm bảo chất lượng sống của người lao động.

Lý do phải thuê ở tại những phòng trọ cấp 4 chật hẹp (diện tích chỉ 9 - 10 m2/phòng), nhiều "không" (không nước máy, không internet, không an toàn) được những công nhân lao động đang phải thuê nhà trọ tại các quận, huyện Nam Từ Liêm, Cầu Giấy, Long Biên, Đông Anh, Gia Lâm, Mê Linh… chia sẻ, dù phải ra ngoài thuê trọ ở nhà dân dù chật chội, thiếu thốn và đông đúc nhưng phù hợp với số đông công nhân trẻ hoặc mới lập gia đình, chưa có đủ khả năng tài chính để mua nhà.

Theo ông Trần Anh Tuấn - Phó Ban Quản lý các Khu công nghiệp và chế xuất Hà Nội, có quá ít người lao động may mắn mua được căn hộ giá rẻ dành cho công nhân. Hiện toàn thành phố Hà Nội mới có 3 Khu công nghiệp là Thạch Thất - Quốc Oai, Bắc Thăng Long (Đông Anh) và Phú Nghĩa (Chương Mỹ) xây nhà ở cho công nhân. Nhưng ngay tại những khu công nghiệp có nhà ở cho công nhân thì hệ thống hạ tầng xã hội như khu thể thao, vui chơi giải trí, trường mẫu giáo… cho con em công nhân còn quá thiếu.

Đơn cử, tại Khu công nghiệp Phú Nghĩa có khoảng 1.000 công nhân lao động sinh sống tại khu nhà ở công nhân, chưa kể những người từ các khu công nghiệp khác đến ở gây ra nhiều phiền toái. Hay dự án nhà ở phục vụ công nhân Khu công nghiệp Bắc Thăng Long (xã Kim Chung, Đông Anh) xảy ra tình trạng công nhân chuyển ra ngoài thuê trọ vì không có phòng để ở hoặc cơ sở hạ tầng xuống cấp. Số lượng căn hộ không đủ đáp ứng nhu cầu và chất lượng nhà ở không còn được đảm bảo sau thời gian dài sử dụng, trong khi nhu cầu nhà ở của người lao động còn rất lớn chẳng khác gì "muối bỏ biển", ông Trần Anh Tuấn ví von.

Đồng cảm với khó khăn về nhà ở của người lao động, bà Nguyễn Thị Tám - Phó Chủ tịch UBND huyện Đông Anh cho biết, trên địa bàn huyện có hơn 4.000 doanh nghiệp đang hoạt động tại các khu công nghiệp; trong đó, có gần 22.500 công nhân đang thuê trọ. Riêng xã Kim Chung có khoảng 800 nhà dân có nhà cho thuê trọ và rải rác ở các xã lân cận như Kim Nỗ, Đại Mạch, Võng La, Hải Bối…

Từ thực tiễn kiểm tra việc phòng, chống đại dịch COVID-19 cho thấy, việc ăn ở, sinh hoạt của người lao động tại các khu nhà trọ còn chưa được đảm bảo. Đa số người lao động sinh hoạt trong điều kiện khó khăn, không có không gian để nghỉ ngơi, tái tạo sức lao động một cách tốt nhất - bà Tám bày tỏ.