Giải quyết nguy cơ thiếu hụt nhân lực hàng hải
Nhu cầu nguồn nhân lực phục vụ cho ngành hàng hải được dự báo vẫn tăng cao trong thời gian tới, song vì nhiều nguyên nhân; trong đó có vấn đề suy thoái của vận tải biển dẫn đến nhiều thuyền viên không còn muốn theo nghề.
Do đó nguy cơ thiếu hụt nghiêm trọng nhân lực hàng hải là hoàn toàn có thể xảy ra. Xung quanh vấn đề này, phóng viên TTXVN có cuộc phỏng vấn ông Nguyễn Xuân Sang, Cục trưởng Cục Hàng hải Việt Nam.
BNEWS: Ông có thể đánh giá thực trạng nguồn nhân lực ngành hàng hải hiện nay? Cục trưởng Nguyễn Xuân Sang: Tính đến thời điểm này, số lượng tàu biển treo cờ Việt Nam là gần 1.600 chiếc. Với con số này, để duy trì hoạt động ước tính cần khoảng hơn 28.000 thuyền viên.Hiện có khoảng 40.000 thuyền viên đang có giấy chứng nhận khả năng chuyên môn, về lý thuyết lượng thuyền viên Việt Nam hiện nay vẫn đang đáp ứng được nhu cầu.
Tuy nhiên, qua cơ sở dữ liệu quản lý thuyền viên của Cục Hàng hải Việt Nam, giai đoạn 2018 - 2019 chỉ có khoảng 22.000 thuyền viên đăng ký làm việc trên tàu biển, nghĩa là có tới 43% thuyền viên không theo nghề.Trong khi đó, hàng năm lại có 400 - 500 thuyền viên hết tuổi lao động. Từ năm 2011 - 2018, quy mô đào tạo các ngành đi biển đã giảm hơn 3 lần, đặc biệt là nhiều sinh viên ra trường được đào tạo đúng nghề nhưng lại theo nghề hàng hải nữa.
Ví dụ như tại trường Đại học Hàng hải (Hải Phòng) một cơ sở đào tạo nguồn nhân lực chính cho ngành hàng hải trong 10 năm qua số lượng tuyển sinh đào tạo thuyền viên đi biển liên tục giảm, năm cao điểm nhà trường tuyển gần 9.200 thí sinh thì đến năm 2018, con số này chỉ còn 436 thí sinh.BNEWS: Vậy đâu là nguyên nhân dẫn đến tình trạng suy giảm nguồn nhân lực ngành hàng hải, đặc biệt là thuyền viên đi biển thưa ông?
Cục trưởng Nguyễn Xuân Sang: Tôi cho rằng nguồn nhân lực ngành hàng hải; trong đó có thuyền viên đi biển có xu hướng giảm xuất phát từ nhiều nguyên nhân; trong đó có nguyên nhân chính người học hiện nay không còn mặn mà với ngành đi biển bởi đây là ngành đặc thù, môi trường làm việc vất vả, phải xa gia đình nên tâm lý gắn bó với nghề không cao, đó là chưa kể những rủi ro của ngành này thường gặp phải. Mặt khác, hiện mức lương khởi điểm trong ngành này tại Việt Nam cũng thấp. Ngoài ra chưa kể đến những bất cập chế độ bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế…Theo khảo sátsát, hiện mức lương dành cho thủy thủ, thuyền viên Việt Nam cũng đang thấp so với mặt bằng chung.
Ví dụ như chủ tàu Nhật Bản, Hàn Quốc trả lương cho thuyền viên trung bình khoảng từ 1.300 - 1.500 USD/tháng (gần 30 triệu đến trên 34 triệu đồng). Trong khi đó ở Việt Nam, con số này mới chỉ dao động khoảng 10 triệu đồng/tháng.
Tuy nhiên, trong điều kiện ngành vận tải biển vẫn tiếp tục khó khăn nên các chủ tầu cũng khó có nguồn để tăng thu nhập cho thuyền viên dẫn đến càng khó thu hút và giữ được lao động.
BNEWS: Để phát triển kinh tế biển thì vai trò của ngành hàng hải; trong đó có vận tải biển là hết sức quan trọng. Vậy, ngành hàng hải cần có giải pháp gì để thu hút, phát triển nguồn nhân lực trong giai đoạn tới thưa ông? Cục trưởng Nguyễn Xuân Sang: Theo định hướng phát triển nguồn nhân lực vận tải biển của Cục Hàng hải Việt Nam là đến năm 2020, việc đào tạo và bồi dưỡng sẽ đạt khoảng 42.000 sỹ quan, thuyền viên; trong đó đào tạo mới khoảng 15.000 người (7.000 người bổ sung theo yêu cầu phát triển đội tàu và 8.000 người thay thế lực lượng hiện có). Cùng đó, khoảng 6.000 sỹ quan quản lý và khoảng 9.000 thuyền viên, công nhân kỹ thuật hàng hải cũng sẽ được đào tạo nhằm tạo nguồn nhân lực dồi dào, tăng cường tính gắn kết giữa các doanh nghiệp vận tải biển với các cơ sở đào tạo, huấn luyện. Riêng trong năm nay, Cục Hàng hải Việt Nam sẽ phối hợp với các trường đào tạo chuyên ngành hàng hải mở các khóa đào tạo chất lượng cao, bồi dưỡng nhân lực cho ngành.Cụ thể gồm: 418 sỹ quan vận hành các hạng; 384 sỹ quan quản lý các hạng; 13 sỹ quan kỹ thuật điện; 326 thuyền trưởng và máy trưởng các hạng; tổ chức các lớp đào tạo hoa tiêu cơ bản và nâng cao hàng hải cho 33 học viên.
Để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các thuyền viên, Cục Hàng Hải Việt Nam đã tiếp tục duy trì bảo đảm cấp và cấp lại các loại giấy tờ cho tàu biển, thuyền viên kịp thời, chính xác theo quy định, đồng thời tiến tới giảm bớt các giấy tờ thuyền viên phải nộp khi thực hiện các thủ tục hành chính liên quan. Đối với những bất cập trong giải quyết chính sách cho thuyền viên Cục Hàng hải Việt Nam tiếp tục có kiến nghị lên Bộ Giao thông Vận tải và các bộ, ngành để giải quyết từng bước. Cụ thể, từ năm 2015, Nhà nước đã có chính sách miễn thuế thu nhập cá nhân cho thuyền viên làm việc trên các hãng tàu nước ngoài và trên tàu Việt Nam chạy tuyến nước ngoài. Tuy nhiên, thuyền viên chạy tàu tuyến trong nước lại chưa được hưởng ưu đãi này.Nhằm khuyến khích các thuyền viên gắn bó lâu dài với nghề hơn, Cục Hàng hải Việt Nam sẽ tiếp tục đề xuất các cấp chức năng giảm thuế thu nhập cá nhân xuống 0% đối với tiền lương (cả tiền công, phụ cấp) của sỹ quan, thuyền viên.
Đối với các cơ sở đào tạo, Cục Hàng hải Việt Nam sẽ đứng ra kết nối giữa các trường đại học, cao đẳng đào tạo thuyền viên với các doanh nghiệp vận tải biển để làm sao hướng tới nhu cầu đào tạo và sử dụng có sự nhịp nhàng. Để phát triển nguồn nhân lực ngành hàng hải trong thời gian tới, Cục Hàng hải Việt Nam cũng kiến nghị nhà nước có nhiều chính sách ưu đãi hơn cho việc đào tạo nhân lực đặc thù này.Đó là tăng cường đầu tư cho các cơ sở đào tạo đủ mạnh về lượng và chất để đảm đương trọng trách cung cấp nhân lực cho đội tàu biển quốc gia.
Có các chính sách ngoại giao để mở rộng hợp tác quốc tế với các quốc gia hàng hải mạnh, tranh thủ sự hỗ trợ, giúp đỡ trong khâu đào tạo và sử dụng thuyền viên.
BNEWS: Xin cảm ơn ông!/.Tin liên quan
-
Kinh tế & Xã hội
Hàng hải chuẩn hóa toàn bộ thủ tục hành chính lên mức độ 4
15:14' - 03/09/2019
Cục Hàng hải Việt Nam sẽ nâng cấp 3 thủ tục hành chính cho tàu, thuyền xuất cảnh, nhập cảnh và quá cảnh tham gia cơ chế một cửa quốc gia lên mức độ 4.
-
Doanh nghiệp
Việt Nam chế tạo thành công phao báo hiệu hàng hải từ vật liệu mới PPC
14:39' - 28/08/2019
Lần đầu tiên tại Việt Nam, Công ty Cổ phần công nghệ James Boat đã nghiên cứu thành công và thiết kế chế tạo phao báo hiệu hàng hải bằng vật liệu mới PPC ứng dụng công nghệ cao theo tiêu chuẩn EU.
-
Kinh tế Việt Nam
Cảng vụ Hàng hải Thanh Hóa nói gì về tuyển dụng lại 16 viên chức?
19:51' - 11/04/2019
Ngày 11/4, ông Đặng Văn Ba, Giám đốc Cảng vụ Hàng hải Thanh Hóa trao đổi với phóng viên TTXVN về việc 16 viên chức đang làm việc nhưng phải tuyển dụng lại.
Tin cùng chuyên mục
-
Ý kiến và Bình luận
Đối ngoại Quốc hội đóng góp vào thành tựu đối ngoại của đất nước trong 80 năm qua
20:57' - 26/08/2025
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã trả lời phỏng vấn báo chí về những thành tựu nổi bật của đối ngoại Quốc hội, góp phần nâng cao vị thế và uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế.
-
Ý kiến và Bình luận
WB: Việt Nam có đủ nền tảng để hướng tới mục tiêu thu nhập cao vào năm 2045
17:02' - 26/08/2025
Phóng viên TTXVN đã có cuộc trao đổi với Giám đốc Ngân hàng Thế giới (WB) tại Việt Nam, Campuchia và CHDCND Lào, về những thành tựu, cơ hội và thách thức trong chặng đường phát triển mới của Việt Nam.
-
Ý kiến và Bình luận
Ấn tượng Việt Nam: Nội lực là điểm tựa cho tăng trưởng
20:37' - 25/08/2025
Việt Nam đã vươn lên trở thành một điểm sáng tăng trưởng của châu Á, với một nền kinh tế có độ mở cao, năng động và đang từng bước hội nhập sâu rộng vào chuỗi giá trị toàn cầu.
-
Ý kiến và Bình luận
Ngân hàng Trung ương Nhật hé lộ khả năng tăng lãi suất
13:10' - 25/08/2025
BoJ sẽ nối lại chu kỳ tăng lãi suất vào cuối năm nay, vốn đã bị tạm dừng do lo ngại về tác động từ thuế quan của Mỹ đối với nền kinh tế phụ thuộc vào xuất khẩu này.
-
Ý kiến và Bình luận
Nợ công Mỹ: Con số 250% GDP có thực sự đáng lo ngại?
06:30' - 25/08/2025
Theo một nghiên cứu mới đây, nợ công của Mỹ có thể đạt mức 250% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) mà không gây sức ép làm tăng lãi suất.
-
Ý kiến và Bình luận
Hãng thông tấn quốc gia Venezuela đề cao vai trò của TTXVN, mong muốn tăng cường hợp tác
14:11' - 23/08/2025
Theo Chủ tịch Hãng thông tấn quốc gia Venezuela (AVN), những thành tựu và đóng góp to lớn của TTXVN là một hình mẫu để nhiều hãng thông tấn Mỹ Latinh học tập, trong đó có AVN.
-
Ý kiến và Bình luận
Việt Nam là một trong những nền kinh tế phát triển nhanh nhất Đông Nam Á
10:29' - 22/08/2025
Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng năm 2025 khoảng 8% và những năm sau đó sẽ nâng dần mức tăng trưởng lên hai con số.
-
Ý kiến và Bình luận
Ngoại trưởng Nga S. Lavrov nêu điều kiện tổ chức cuộc gặp thượng đỉnh với Ukraine
10:08' - 22/08/2025
Ngoại trưởng Nga cho rằng khi tiến tới khả năng ký kết bất kỳ thỏa thuận nào với Ukraine, việc xác định cơ chế thực thi và bảo đảm tính lâu dài của văn kiện sẽ là yếu tố quan trọng.
-
Ý kiến và Bình luận
Ấn tượng Việt Nam: Từ giảm nghèo ngoạn mục đến tăng trưởng xanh
17:42' - 21/08/2025
Phó Giám đốc AFD tại Việt Nam đã chia sẻ với phóng viên TTXVN về chặng đường phát triển ấn tượng của Việt Nam, những dấu mốc hợp tác nổi bật, triển vọng phía trước và một số khuyến nghị chính sách.