Giới chuyên gia: Chính sách lãi suất thấp có thể gieo mầm khủng hoảng trong tương lai
Giới chuyên gia kinh tế cảnh báo việc Ngân hàng Trung ương Anh (BoE) và nhiều ngân hàng trung ương lớn trên thế giới duy trì chính sách lãi suất thấp trong thời gian quá lâu sẽ tiềm ẩn nhiều vấn đề kinh tế phức tạp trong dài hạn.
Hạ lãi suất xuống mức thấp, thậm chí siêu thấp, là một chính sách cần thiết không chỉ đối với nước Anh mà với nhiều nền kinh tế lớn trong suốt 10 năm qua, nhằm giúp các nước này đối phó với tác động tiêu cực của cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu bắt nguồn từ Mỹ năm 2008 và cuộc khủng hoảng nợ tại Khu vực sử dụng đồng tiền chung châu Âu (Eurozone) năm 2009.Trong cuộc họp tháng trước, BoE đã hạ lãi suất cơ bản từ 0,5% được duy trì trong hơn bảy năm qua xuống còn 0,25%. Trong lịch sử 322 năm hoạt động, chưa bao giờ BoE lại duy trì chính sách nới lỏng tiền tệ với lãi suất dưới 1% trong một thời gian dài như vậy.
Ngay cả trong giai đoạn khó khăn nhất của cuộc Đại khủng hoảng những năm 1930 và trong suốt Thế chiến thứ nhất, lãi suất cũng được giữ ổn định quanh mức 2%.
Trước hết, lãi suất thấp là yếu tố làm xói mòn giá trị của các khoản tiết kiệm của người dân. Năm 2010, lãi suất trái phiếu 20 năm của Chính phủ Anh là 4%/năm, cao hơn đáng kể so với mục tiêu lạm phát 2%.Sau cuộc khủng hoảng nợ Eurozone, lãi suất giảm xuống 2,5-3%, và sau quyết định rời Liên minh châu Âu của Vương quốc Anh, hay còn gọi là Brexit, lãi suất trái phiếu chính phủ hiện chỉ còn hơn 1%.
Rõ ràng mức lãi suất này không đủ để bù đắp tốc độ mất giá của đồng tiền, khiến cho các khoản tiền tiết kiệm của cá nhân và gia đình không mang lại thu nhập. Điều này không khuyến khích người Anh tích lũy và hoàn toàn không có lợi cho kinh tế Anh trong dài hạn.
Theo Cơ quan thống kê quốc gia Anh (ONS), tỷ lệ tiết kiệm trên thu nhập của hộ gia đình hồi quý III/2015 đã giảm xuống mức thấp nhất kể từ năm 1963 là 4,4%.
Tiếp đến, lãi suất thấp có thể gây tác động tiêu cực tới tương lai của hệ thống quỹ hưu trí. Tại Anh, các quỹ hưu trí đầu tư phần lớn tài sản vào trái phiếu chính phủ. Thu nhập từ trái phiếu không ngừng giảm trong những năm qua, do chính sách nới lỏng lãi suất đang làm gia tăng gánh nặng thanh toán đối với hệ thống này.Theo báo cáo gần đây của công ty kiểm toán PWC, các quỹ hưu trí đang phải đối mặt với khoản thâm hụt kỷ lục, tăng từ 100 tỷ bảng năm 2015 lên khoảng 700 tỷ bảng năm 2016.
Đáng chú ý hơn là lời cảnh báo của giới phân tích rằng lãi suất thấp làm tăng quy mô vay nợ. Chính sách lãi suất thấp kéo dài như hiện nay đang khiến nhiều người lo lắng về khả năng hệ thống tài chính của Anh sẽ đi theo vết xe đổ của cuộc khủng hoảng nợ vừa qua ở châu Âu.Lãi suất thấp đã và đang khuyến khích người Anh vay nợ nhiều hơn, đặc biệt là các khoản nợ không lành mạnh.
Số liệu gần đây nhất của BoE và ONS cho thấy quy mô các khoản vay cá nhân không đảm bảo tăng liên tục từ năm 2012 và đạt mức cao nhất 9,3%/năm trong năm 2015, vượt trên mức tăng của giai đoạn tiền khủng hoảng 2006-2007.
Tỷ lệ vay nợ trên tổng thu nhập của hộ gia đình Anh được dự báo sẽ tiếp tục tăng và đến năm 2020 sẽ đạt mức trên 160%, tương đương với thời điểm khủng hoảng nợ năm 2009.
Một điểm đáng quan ngại nữa là lãi suất thấp có thể làm tái hiện "bong bóng" nhà đất. Rõ ràng, lãi suất thấp trong 5 năm qua đã kích thích thị trường nhà đất “xứ sở sương mù” tăng trưởng trở lại.
Sau bảy năm suy giảm và "đóng băng" (2008-2013), giá nhà ở Anh đã tăng liên tục trong ba năm gần đây. Giá nhà trung bình hiện đã vượt quá mức đỉnh của giai đoạn trước khủng hoảng và đang tạo ra mối lo ngại về khả năng một “bong bóng” nhà đất mới.
Do vậy, mặc dù biện pháp nới lỏng chính sách hiện vẫn được các nước áp dụng với mục tiêu hỗ trợ đà phục hồi kinh tế, song việc lạm dụng chính sách này trong một thời gian quá dài có thể sẽ phản tác dụng hay thậm chí gieo mầm khủng hoảng trong tương lai.Tin liên quan
-
Ngân hàng
Australia giữ nguyên lãi suất ở mức thấp kỷ lục
21:56' - 06/09/2016
Ngày 6/9, Ngân hàng Dự trữ Australia (RBA) đã quyết định giữ nguyên lãi suất ở mức thấp kỷ lục 1,5%.
-
Kinh tế Thế giới
Thêm tín hiệu "mở đường" để Fed tăng lãi suất
21:07' - 30/08/2016
Chi tiêu tiêu dùng của Mỹ tiếp tục khởi sắc trong tháng Bảy, ghi nhận tháng thứ tư liên tiếp lĩnh vực này đi lên, nhờ nhu cầu mua ô tô mạnh mẽ.
-
Kinh tế Thế giới
Quan chức Fed vẫn chia rẽ về kịch bản lãi suất
21:12' - 26/08/2016
Không phải quan chức Fed nào cũng ủng hộ kịch bản thắt chặt chính sách tiền tệ.
-
Ngân hàng
Hàn Quốc duy trì lãi suất thấp kỷ lục
12:13' - 11/08/2016
Ngày 11/8, Ngân hàng trung ương Hàn Quốc (BoK) đã quyết định giữ nguyên lãi suất ở mức thấp kỷ lục sau khi cắt giảm lãi suất vào tháng 6 vừa qua nhằm thúc đẩy nền kinh tế đang trì trệ.
-
Ngân hàng
New Zealand hạ lãi suất xuống mức thấp kỷ lục
11:20' - 11/08/2016
Ngày 11/8, Ngân hàng Dự trữ New Zealand (RBNZ-ngân hàng trung ương) đã quyết định giảm 0,25% lãi suất xuống mức thấp kỷ lục 2%.
Tin cùng chuyên mục
-
Ngân hàng
BVBank ước đạt 35% kế hoạch lợi nhuận sau quý đầu năm
19:11' - 19/04/2024
Ngân hàng TMCP Bản Việt (BVBank) ước tính lợi nhuận trước thuế quý I/2024 đạt gần 70 tỷ đồng, đạt 35% kế hoạch mục tiêu của 2024.
-
Ngân hàng
Phó Chủ tịch SHB Đỗ Quang Vinh bắt đầu mua lượng cổ phiếu đăng ký
15:39' - 19/04/2024
Ông Đỗ Quang Vinh, Phó Chủ tịch SHB sẽ bắt đầu mua hơn 100 triệu cổ phiếu SHB từ ngày 19/4. Nếu hoàn tất mua thành công, ông Vinh sẽ sở hữu tỷ lệ cổ phần SHB cao nhất trong HĐQT ngân hàng.
-
Ngân hàng
Loạt ngân hàng tăng lãi suất huy động thêm 0,2-0,3%/năm
15:14' - 19/04/2024
Cập nhật biểu lãi suất ngân hàng ngày 19/4 cho thấy lãi suất huy động tại nhiều kỳ hạn tiếp tục có xu hướng tăng.
-
Ngân hàng
Ngân hàng Nhà nước sẽ can thiệp nếu tỷ giá có diễn biến bất lợi
14:38' - 19/04/2024
Thời gian qua, Ngân hàng Nhà nước dùng các công cụ, các biện pháp, điều hành tỷ giá trung tâm để điều phối việc lên, xuống phù hợp theo tình hình chung, nhằm đảm bảo cân đối, hài hòa cung cầu.
-
Ngân hàng
Chủ tịch JP Morgan: Fed có thể chưa cắt giảm lãi suất trong năm nay
14:19' - 19/04/2024
Theo hãng tin Bloomberg ngày 18/4, Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) có thể chưa cắt giảm lãi suất trong năm nay.
-
Ngân hàng
Cho phép ngân hàng thương mại kéo dài cơ cấu, giữ nguyên nhóm nợ thêm 6 tháng
13:05' - 19/04/2024
Theo Phó thống đốc Đào Minh Tú, mức độ, liều lượng của chính sách phải đảm bảo hài hòa hai vấn đề, là chất lượng hoạt động của các ngân hàng và hỗ trợ doanh nghiệp, trước mắt chỉ kéo dài thêm 6 tháng.
-
Ngân hàng
Ngân hàng Nhà nước sẽ đấu thầu vàng vào ngày 22/4
12:41' - 19/04/2024
Thứ Hai ngày 22/4, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiến hành đấu thầu vàng. Theo đó, ngay vào chiều ngày hôm nay 19/4, Ngân hàng Nhà nước sẽ có thông báo tới 15 doanh nghiệp vàng đủ điều kiện đấu thầu.
-
Ngân hàng
PGBank báo lãi trở lại trong quý I/2024 dù thu nhập sụt giảm
11:26' - 19/04/2024
Ngân hàng TMCP Thịnh vượng và Phát triển (PGBank – UPCoM: PGB) vừa công bố báo cáo tài chính quý I/2024, ghi nhận lợi nhuận dương dù số liệu này giảm so với cùng kỳ năm trước.
-
Ngân hàng
Lãi suất thế chấp tại Mỹ lập đỉnh mới
11:13' - 19/04/2024
Lãi suất thế chấp cố định kỳ hạn 30 năm, mức lãi vay phổ biến nhất đối với khách mua nhà tại Mỹ, lần đầu tiên vượt mốc 7% kể từ đầu năm nay.