Hoàn thiện hệ thống cơ sở dữ liệu tài nguyên rừng

Diễn dàn được tổ chức với sự hỗ trợ của dự án Phát triển hệ thống thông tin quản lý ngành lâm nghiệp tại Việt Nam giai đoạn 2 (FORMIS II), Tổng cục Lâm nghiệp (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) 

Dự án FORMIS II được tài trợ bởi Chính phủ Phần Lan, Quỹ ủy thác lâm nghiệp và Chính phủ Việt Nam. Dự án đã hỗ trợ Tổng cục Lâm nghiệp xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu tài nguyên rừng: http://maps.vnforest.gov.vn. Phần mềm cập nhật diễn biến tài nguyên rừng sẽ cho phép cập nhật và lưu trữ dữ liệu tại nguyên rừng, bao gồm tất cả những thay đổi về rừng và đất lâm nghiệp (hoạt động, sự cố, diễn biến đất lâm nghiệp và sử hữu rừng). Qua đây, những thông tin cập nhật về tài nguyên rừng và những diễn biến về độ che phủ rừng, các báo cáo sẽ được sử dụng phục vụ quá trình đưa ra các quyết định và các mục đích thống kê khác.

Theo ông Nguyễn Bình Minh, Phó giám đốc dự án FORMIS II, hệ thống cơ sở dữ liệu tài nguyên rừng gồm dữ liệu Tổng điều tra kiểm kê rừng toàn quốc (NFIS) đã được tích hợp vào hệ thống cơ sở dữ liệu toàn quốc cho toàn bộ 60 tỉnh có rừng. Các chuyên gia của dự án FORMIS II đã thực hiện việc chuẩn hóa và nâng cấp chất lượng dữ liệu trong suốt quá trình tích hợp dữ liệu vào hệ thống. Dữ liệu điều tra kiểm kê gồm dữ liệu của hơn 7 triệu lô rừng.

Hệ thống cơ sở dữ liệu còn có dữ liệu theo dõi diễn biến rừng, được cán bộ của các hạt kiểm lâm thu cấp huyện thập thủ công hàng năm. Dữ liệu gồm thông tin về các nguyên nhân diễn biến độ che phủ rừng, các sự cố như cháy rừng, các biện pháp lâm sinh và hoạt động khai thác. Dữ liệu gồm hai dạng: dữ liệu không gian (bản đồ) và dữ liệu thuộc tính (dữ liệu về trữ lượng, loài cây, loại đất loại rừng và một số loại dữ liệu thuộc tính khác..).

Dữ liệu theo dõi diễn biến rừng và dữ liệu NFIS được lưu trữ trên hệ thống máy chủ trung tâm cũng như tại các máy tính cá nhân của các đơn vi cấp huyện (547 huyện) trên phạm vi 60 tỉnh có rừng.

Dữ liệu điều tra rừng toàn quốc đã cập nhật dữ liệu của 4 chu kỳ điều tra rừng từ năm 1990 đến năm 2005. Dữ liệu gồm các thông tin đáng tin cậy được điều tra xuống đến cấp tỉnh. Ngoài ra, dữ liệu cũng cung cấp thông tin liên quan đến diễn biến rừng theo các chu kỳ.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Công Tuấn đánh giá, đây là phần mềm hiện đại, toàn diện nhất hiện nay về cơ sở dữ liệu tài nguyên rừng. Phần mềm không chỉ phục vụ hôm nay về quản lý nhà nước, xây dựng chiến lược lâm nghiệp, còn là bộ dữ liệu phục vụ tương lai, cho nghiên cứu khoa học, lịch sử quá trình phát triển rừng…

Do đó, bộ dữ liệu này cần được tuyên truyền, phổ biến rộng rãi để những dữ liệu đã có được khai thác sử dụng kiện toàn nhất. Việc quản trị dữ liệu này phải đảm bảo tính trung thực, khoa học. Bên cạnh đó, việc sử dụng dữ liệu phải “mở”, bởi nó không chỉ phục vụ ngành lâm nghiệp mà các cấp, ngành, toàn xã hội có thể sử dụng dữ liệu nhưng cũng phải có cấp độ truy cập.

“Cái mở này không chỉ để mọi người sử dụng mà còn có thể tham gia góp ý, giám sát đánh giá dữ liệu để từ đó hoàn thiện việc theo dõi diễn biến rừng”, Thứ trưởng Hà Công Tuấn nói.

Đại sứ Phần Lan tại Việt Nam Kari Kahiluoto đánh giá, hệ thống dữ liệu này là thành quả của quốc gia. Hy vọng, thành quả này sẽ được cập nhật, sử dụng hiệu quả và mọi người đều có thể truy cập hệ thống cơ sở dữ liệu này. Khi hệ thống dữ liệu mở, mọi người có thể truy cập thì cơ sở dữ liệu sẽ có tính khả thi, minh bạch sẽ cao hơn.

Tại diễn đàn, các doanh nghiệp, nhà khoa học mong muốn phần mềm tiếp tục được cập nhập và kết xuất được các báo cáo để không trở thành một phần mềm “chết”. Theo đó phải nâng cao năng lực của cán bộ địa phương, xử lý thông tin… cũng như cơ chế, chính sách để phát triển phần mềm khi dự án kết thúc./.