Hồi sinh nguồn sáng nơi hạ lưu sông Hậu

Giữa vùng hạ lưu sông Hậu, nơi hàng dừa nước rì rào trong gió, một “đại công trường” đang bừng lên sức sống mới. Tiếng hàn điện lóe sáng, tiếng cẩu trục rít gió, tiếng gọi nhau át cả nắng gắt miền Tây – tất cả hòa thành bản nhạc lao động quen thuộc của công trường Nhà máy Nhiệt điện (NMNĐ) Long Phú 1, công trình nguồn điện trọng điểm quốc gia đang bước vào giai đoạn tăng tốc mạnh mẽ do Tập đoàn Công nghiệp – Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) làm chủ đầu tư.

*Sức nóng công trường trọng điểm

Năm 2025, khi hàng loạt gói thầu EPC được khởi động trở lại, Long Phú 1 như bừng tỉnh sau thời gian trầm lắng. Trên khu vực rộng hàng chục hecta, hàng trăm kỹ sư, công nhân của các nhà thầu làm việc liên tục, tận dụng từng khoảng trời khô ráo cuối mùa mưa để kịp tiến độ.

Ông Nguyễn Ngọc Anh, Chỉ huy trưởng thi công lò hơi số 1, Dự án NMNĐ Long Phú 1 chia sẻ: “Lò hơi là ‘trái tim’ của nhà máy, một hạng mục đặc thù, đòi hỏi kỹ thuật và sự chính xác tuyệt đối. Chúng tôi đang tập trung toàn lực để hoàn thành mốc thử áp lò hơi số 1 vào tháng 5-2026, đúng kế hoạch đã cam kết với chủ đầu tư.”

Theo ông Ngọc Anh, tiến độ thi công lò hơi hiện đạt hơn 30%, vượt khoảng 5% so với kế hoạch. Để đạt được kết quả này, PTSC đã huy động hơn 500 cán bộ, kỹ sư, công nhân viên, trong đó có gần 100 kỹ sư kỹ thuật và hơn 400 công nhân tay nghề cao. Đặc biệt, đội ngũ thợ hàn đều được tuyển chọn khắt khe, có chứng chỉ quốc tế, nhằm bảo đảm chất lượng lắp đặt tối ưu.

“Đây là hạng mục then chốt, quyết định tiến độ chung của dự án, nên toàn thể cán bộ, kỹ sư và công nhân đều dốc toàn lực, phát huy tinh thần trách nhiệm cao nhất,” ông Ngọc Anh nói.

Theo kế hoạch tổng thể, lò hơi số 1 sẽ thử áp vào tháng 5-2026, đốt lửa lần đầu bằng dầu vào tháng 2-2027 và đốt than vào tháng 6-2027, sau đó hòa đồng bộ tổ máy 1. Lò hơi số 2 dự kiến thử áp tháng 6-2026 và hòa đồng bộ ngày 1-10-2027, hướng tới hoàn thành toàn bộ nhà máy vào cuối năm 2027.

Trên cao, cần trục vươn mình giữa nắng trưa, cánh tay thép đung đưa những khối kết cấu nặng hàng chục tấn. Dưới mặt đất, đội thi công đang bọc cách nhiệt, kiểm tra van áp suất, hoàn thiện hệ thống ống dẫn quanh lò

Không chỉ lò hơi, các gói thầu phụ trợ như ống khói (T26), nhà hành chính và hạng mục phụ trợ (T28), hệ thống PCCC (T27)… cũng đồng loạt triển khai. Ống khói – “lá phổi” của nhà máy đã khởi công đầu tháng 9 và dự kiến hoàn thành cuối năm 2026. Khu nhà hành chính, nơi sau này đặt trung tâm điều khiển, cũng đang mọc lên từng tầng bê tông giữa tiếng đầm nền rộn rã.

*Tăng tốc từ những bàn tay người thợ

Kỹ sư trưởng giám sát lắp đặt lò hơi Vũ Ngọc Tuấn cho biết, từ tháng 1-2025, dự án chính thức được khởi động trở lại. Đến nay, toàn bộ các hạng mục thi công đều đạt tiến độ đề ra, với bốn gói thầu lớn đang được triển khai gồm: Thi công, lắp đặt lò hơi; Chế tạo, cung cấp và lắp đặt hệ thống ống khói; Hoàn thiện công trình phụ trợ, workshop, nhà ăn và khu hành chính; Thi công hệ thống phòng cháy chữa cháy toàn bộ nhà máy.

“Hiện khu vực lò hơi, thuộc gói T05, đã đạt 30% khối lượng, vượt 5% kế hoạch. Chúng tôi đang nỗ lực vượt tiến độ, quyết tâm đưa dự án về đích đúng cam kết,” ông Tuấn nói.

Hiện trên công trường có khoảng gần 700 cán bộ, kỹ sư và công nhân, riêng khu vực lò hơi khoảng hơn 500 người, dự kiến tăng lên 1.000 người trong thời gian tới khi các gói thầu khác khởi động. Trong giai đoạn đầu, dù chưa có chuyên gia nước ngoài trực tiếp hướng dẫn, chủ đầu tư và các nhà thầu đã chủ động huy động chuyên gia đầu ngành trong nước, phối hợp xử lý kịp thời các vấn đề kỹ thuật, bảo đảm tiến độ.

Theo ông Tuấn, thuận lợi lớn nhất là sự chỉ đạo sát sao của lãnh đạo Petrovietnam và Chính phủ, cùng năng lực, kinh nghiệm của các nhà thầu trong nước. Tuy nhiên, dự án cũng đối mặt không ít khó khăn: sau thời gian dài tạm dừng, một số vật tư, thiết bị bị hao mòn, hư hỏng; nhiều gói thầu nhỏ đan xen, đòi hỏi công tác điều phối và quản trị tiến độ cực kỳ chặt chẽ.

“Dự án gồm 37 gói thầu, trong đó 20 gói thi công trực tiếp. Bốn nhà thầu đã triển khai, và sắp tới gói T37 – thi công lắp đặt hệ thống lọc bụi tĩnh điện và khử lưu huỳnh (IS/PSG) – sẽ khởi động. Với sự phối hợp đồng bộ của tất cả các bên, chúng tôi tin tưởng dự án sẽ cán đích đúng tiến độ, bảo đảm chất lượng và an toàn,” ông Tuấn khẳng định.

Đến nay, 07 gói thầu đã được ký kết (01 tư vấn, 06 thi công/hỗn hợp), triển khai với khoảng 500 lao động trực tiếp. Ban QLDA tổ chức họp định kỳ hàng tuần, hàng tháng để đôn đốc và tháo gỡ vướng mắc. Tiến độ thi công lắp đặt lò hơi đạt 20,7%, vượt 3,4% kế hoạch, tập trung lắp đặt giàn ống Economizer và hoàn thiện sàn thao tác lò hơi số 2.

*Bản lĩnh người lao động Petrovietnam

Long Phú 1 từng trải qua những năm tháng đầy thử thách: thay đổi nhà thầu EPC, gián đoạn chuỗi cung ứng, biến động giá vật tư, thậm chí ảnh hưởng bởi dịch bệnh. Nhưng trong gian khó, tinh thần “người lao động Petrovietnam không lùi bước” lại được thắp lên mạnh mẽ hơn bao giờ hết.

Từ đầu năm 2025, lãnh đạo Petrovietnam luôn theo dõi sát và đã chỉ đạo Ban QLDA Long Phú 1 rà soát toàn bộ thiết kế, vật tư, tiến độ, đồng thời tái cơ cấu gói thầu cho phù hợp thực tiễn. Đến giữa tháng 8-2025, Ban QLDA Long Phú 1 đã phát hành hồ sơ mời thầu 3 gói, đánh giá 6 gói, đàm phán 10 gói và ký hợp đồng 5 gói. Hàng nghìn tấn thiết bị được kiểm đếm, phân loại, bảo quản lại trong kho bãi khang trang, sẵn sàng lắp đặt.

“Chúng tôi đã qua giai đoạn khó nhất, giai đoạn phải làm lại từ đầu,” ông Hà Đình Niên, Trưởng Ban QLDA Long Phú 1 chia sẻ. “Giờ là lúc tăng tốc. Mỗi kỹ sư, mỗi nhà thầu đều ý thức rằng tiến độ không chỉ là con số, mà là danh dự và uy tín của Petrovietnam.”

Dưới cái nắng hanh cuối thu, những đoàn xe tải chở thép, ống dẫn, xi măng nối nhau trên tuyến đường vào dự án. Trong nhà xưởng, các nhóm kỹ sư Việt Nam trao đổi bản vẽ, định hình lại thiết bị. “Khó nhất là đồng bộ thiết kế cũ và thiết bị mới,” một kỹ sư nói, “nhưng giờ chúng tôi đã làm chủ công nghệ, không còn phụ thuộc.”

Theo ông Niên, nếu không phát sinh biến động lớn, dự án sẽ hoàn thành đúng tiến độ. Ban QLDA cũng kiến nghị Tập đoàn tiếp tục hỗ trợ trong việc làm việc với đối tác GE để đảm bảo cung cấp vật tư thiết bị từ đầu năm 2026. 

Công tác an toàn, môi trường tại dự án cũng được đảm bảo, ghi nhận đến nay cho thấy, Dự án NMNĐ Long Phú 1 chưa xảy ra bất kỳ tai nạn lao động nghiêm trọng hay sự cố môi trường nào. Môi trường làm việc ngày càng chuyên nghiệp, an toàn và thân thiện. Ý thức chấp hành quy định HSE của người lao động được nâng cao rõ rệt.

Hình ảnh của Petrovietnam, Ban QLDA Long Phú 1 và các nhà thầu đã để lại ấn tượng tốt đẹp trong mắt chính quyền, người dân địa phương và cộng đồng xã hội, thể hiện tinh thần trách nhiệm, văn hóa doanh nghiệp và giá trị nhân văn của Petrovietnam trên mỗi công trình trọng điểm quốc gia.

Bởi Ban QLDA đã đặt công tác HSE là ưu tiên hàng đầu, coi đó là yêu cầu bắt buộc, xuyên suốt trong toàn bộ quá trình tổ chức thi công. Mọi hoạt động tại công trường đều được thiết lập, kiểm soát và giám sát theo quy trình an toàn nghiêm ngặt, đảm bảo vừa đáp ứng tiến độ, vừa bảo vệ con người và môi trường.

*Vai trò chiến lược của Long Phú 1

Với công suất 1.200 MW, NMNĐ Long Phú 1 sau khi hoàn thành sẽ cung cấp khoảng 7,8 tỷ kWh điện mỗi năm, góp phần đáng kể cho hệ thống điện miền Nam, khu vực có tốc độ tăng phụ tải nhanh nhưng còn thiếu nguồn phát tại chỗ.

Dự án không chỉ mang ý nghĩa về năng lượng, mà còn là biểu tượng của sự làm chủ trong quản lý và thực hiện các công trình phức tạp của ngành năng lượng Việt Nam. Long Phú 1 minh chứng rằng Petrovietnam hoàn toàn có thể tự điều hành, triển khai và vận hành những dự án lớn nhất quốc gia.

Bên cạnh vai trò trong hệ thống điện, Long Phú 1 còn góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của Cần Thơ và vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Hạ tầng đường bộ, cảng sông, logistics được cải thiện; hàng nghìn lao động địa phương có việc làm ổn định; các dịch vụ ăn ở, vận tải, thương mại quanh khu vực công trường cũng sôi động trở lại.

*Khơi dậy khí thế mới trên công trường

Để phong trào thi đua trên công trường thực sự đi vào chiều sâu, Công đoàn Petrovietnam đã phát động chủ đề thi đua: “Đổi mới tư duy – Hành động sáng tạo – Tốc độ nhanh – An toàn – Hiệu quả cao.”

Trên tinh thần đó, Ban QLDA Long Phú 1 xác lập 8 mốc tiến độ thi đua cụ thể, từ ký hợp đồng các gói lắp đặt phần áp lực lò hơi, hoàn thiện tuabin - máy phát, đến các giai đoạn đốt lửa, hòa lưới hai tổ máy trong năm 2027. Mỗi mốc tiến độ là một cam kết trách nhiệm và cũng là động lực khơi dậy tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm của tập thể người lao động.

Để bảo đảm tiến độ, Ban QLDA và các nhà thầu đang triển khai hàng loạt giải pháp: giám sát kỹ thuật theo thời gian thực, ứng dụng phần mềm quản lý tiến độ, kiểm soát an toàn – chất lượng toàn diện. Các mốc kỹ thuật được treo ngay trước văn phòng Ban QLDA như lời nhắc nhở mỗi ngày: “Thử áp Lò 1 – 5-2026, Đốt dầu – 2-2027, Hòa lưới – 7-2027.”

Khi đến kiểm tra tiến độ công trường Nhà máy Nhiệt điện Long Phú 1 vào tháng 10-2025, Chủ tịch HĐTV Petrovietnam Lê Mạnh Hùng ghi nhận nỗ lực của Ban QLDA trong việc ký kết, triển khai các gói thầu và yêu cầu đổi mới tư duy quản lý, hành động quyết liệt hơn để đạt mục tiêu: Quý II-2027 vận hành Tổ máy 1, Quý III-2027 vận hành Tổ máy 2.

Ông nhấn mạnh: “Cần rà soát, chấn chỉnh công tác quản trị, quản lý dự án; kiểm soát rủi ro, xử lý dứt điểm các vấn đề then chốt, bảo vệ đường găng tiến độ; tăng cường công tác an toàn, sức khỏe và môi trường trên toàn bộ công trường.”

Không chỉ dừng lại ở phong trào, các đợt thi đua trên công trường Long Phú 1 được cụ thể hóa bằng những mốc tiến độ rõ ràng, có người chịu trách nhiệm, có tập thể cùng đồng hành. Ban QLDA, nhà thầu và các đơn vị thi công đã cùng ký cam kết thi đua hoàn thành từng hạng mục trọng điểm, từ lò hơi, tua-bin, đến hệ thống thải tro xỉ, với tinh thần “vượt nắng, thắng mưa, bám công trường, về đích sớm”.

Các phong trào thi đua được triển khai đồng bộ, lan tỏa đến từng tổ, đội. Không khí thi đua sôi nổi ấy không chỉ giúp rút ngắn thời gian thi công, mà còn tạo nên niềm tin, khí thế và trách nhiệm mới, hướng tới mục tiêu lớn nhất: đưa NMNĐLong Phú 1 hòa lưới điện quốc gia trong thời gian sớm nhất, an toàn nhất và chất lượng cao nhất.

Ngọn lửa niềm tin giữa sông Hậu

Hoàng hôn buông xuống, ánh hàn vẫn lóe sáng trên khung lò hơi. Trên nền trời hoàng hôn bên dòng sông Hậu, lá cờ đỏ sao vàng tung bay trên công trình, như lời hứa về ngày vận hành đang đến gần.

Những kỹ sư trẻ vừa tan ca, ngồi nghỉ uống nước vừa bàn chuyện thử áp, đốt lửa lần đầu. “Mỗi ngày thấy công trình tiến thêm chút, lòng lại nhẹ,” một người nói. “Chúng tôi đi làm sớm, về muộn, nhưng vui vì biết mình đang góp phần thắp sáng miền Tây.”

Trong ánh đèn pha trải dài dọc tuyến đường nội bộ, Long Phú 1 hiện lên như một thành phố nhỏ, nơi nhịp sống không ngừng nghỉ hòa cùng hơi thở sông nước. Ở đó, niềm tin về một công trình hồi sinh, một dự án mang tầm vóc quốc gia, đang được nuôi dưỡng từng ngày.

Không xa nữa, khi hai tổ máy Long Phú 1 hòa lưới điện quốc gia vào năm 2027, từ vùng đất này, nơi sông Hậu hiền hòa chảy về biển, sẽ bừng sáng ngọn lửa của trí tuệ, bản lĩnh và khát vọng của người lao động Petrovietnam.