Họp báo Chính phủ: Hàng hóa nhập khẩu có hình ảnh đường lưỡi bò là sự việc nghiêm trọng

Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy trả lời các câu hỏi của phóng viên. Ảnh: Doãn Tấn - TTXVN

Bản đồ có hình lưỡi bò xuất hiện trong phim ảnh, phần mềm dẫn đường cài trong ô tô tham gia triển lãm và giáo trình của trường đại học, đây là những vấn đề báo giới quan tâm đặt câu hỏi với lãnh đạo các bộ, ngành tại họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 10/2019, diễn ra vào chiều tối 5/11.

Về việc Trung Quốc cố tình cài hình ảnh bản đồ có đường lưỡi bò vào trong phim hoạt hình “Người tuyết bé nhỏ”, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy cho biết, Bộ đã xử lý trách nhiệm tổ chức, cá nhân, Hội đồng duyệt phim của Bộ và trách nhiệm cá nhân người đứng đầu Cục điện ảnh là quyền Cục trưởng Nguyễn Thị Thu Hà.

Không chỉ dừng lại ở vụ việc cụ thể, xác định vấn đề này có thể lúc nào đó sẽ tái diễn, vì vậy, Bộ trưởng chỉ đạo quyết liệt đối với các cơ quan trong Bộ, trong đó có đơn vị liên quan đến hoạt động nghệ thuật, du lịch.

Đặc biệt với Cục Điện ảnh, Bộ đã chỉ đạo Cục kiện toàn lại nhân sự đối với các bộ phận liên quan đến công tác rà soát nội dung, cấp phép phổ biến phim, tăng cường nâng cao trách nhiệm và nhân lực cho đội ngũ này, đồng thời quán triệt cán bộ ngành nâng cao tinh thần cảnh giác trong thực thi công vụ.

Bộ đã kiện toàn lại nhân sự Hội đồng duyệt phim quốc gia với lĩnh vực điện ảnh nói riêng và nghệ thuật nói chung.

Ngoài các quy định hiện hành đối với từng lĩnh vực kiểm duyệt cụ thể, Bộ có thể sẽ mời các chuyên gia để cùng phối hợp, hỗ trợ, tham vấn cho hội đồng.

"Đây là nhiệm vụ hết sức quan trọng và lâu dài, chúng tôi đã giao cho các đơn vị liên quan rà soát, nghiên cứu, xây dựng được công cụ công nghệ hỗ trợ thêm cho Hội đồng kiểm duyệt. Giao Trung tâm Công nghệ thông tin của Bộ phối hợp với đơn vị liên quan xây dựng phần mềm rà soát được hình ảnh và âm thanh lời thoại trong phim để giúp đỡ cơ quan quản lý nhà nước", Thứ trưởng Trịnh Thị Thủy cho biết.

Thứ trưởng này đề nghị các doanh nghiệp nhập khẩu văn hóa và điện ảnh nói riêng nâng cao cảnh giác, không tùy tiện nhập phim ảnh và phó thác cho cơ quan thẩm định.

"Nhiều cơ quan cùng phối hợp kiểm soát, kiểm duyệt nội dung thì việc này sẽ được chấn chỉnh", bà Trịnh Thị Thủy khẳng định.

Về vụ việc giáo trình sử dụng tại Trường Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội có hình ảnh bản đồ đường lưỡi bò, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Hữu Độ thông tin, Luật Giáo dục đại học quy định: "Hiệu trưởng cơ sở giáo dục đại học tổ chức biên soạn hoặc lựa chọn, duyệt giáo trình giáo dục đại học để sử dụng làm tài liệu giảng dạy, học tập trong cơ sở giáo dục đại học trên cơ sở thẩm định của Hội đồng thẩm định giáo trình do hiệu trưởng cơ sở giáo dục đại học thành lập" (Điểm c, Khoản 2 Điều 36, Luật Giáo dục đại học).

Căn cứ vào các quy định trên, Bộ yêu cầu Trường Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội dừng ngay việc sử dụng, lưu hành; khẩn trương thu hồi các giáo trình, tài liệu có nội dung ảnh hưởng đến quốc phòng, an ninh quốc gia, lợi ích cộng đồng hoặc có nội dung xuyên tạc lịch sử, ảnh hưởng xấu đến văn hóa, đạo đức, thuần phong mỹ tục và đoàn kết các dân tộc Việt Nam, hòa bình, an ninh thế giới hoặc có nội dung truyền bá tôn giáo.

Bộ cũng yêu cầu trường khẩn trương làm rõ sai phạm của các cá nhân, đơn vị có liên quan và có hình thức xử lý kỷ luật nghiêm minh theo đúng quy định của pháp luật.

Cho biết thời gian qua đã xảy ra một số trường hợp nhập khẩu hàng hóa về Việt Nam để bán và tham gia trưng bày, giới thiệu sản phẩm có hình ảnh đường lưỡi bò, Thứ trưởng Bộ Công Thương Cao Quốc Hưng cho rằng đây là sự việc có tính chất nghiêm trọng, vi phạm các quy định của pháp luật hiện hành.

Ngay khi phát hiện một số ô tô nhập khẩu từ Trung Quốc có chức năng định vị sử dụng bản đồ Trung Quốc có hình ảnh đường lưỡi bò, Bộ Công Thương đã làm việc với công ty thương mại nhập khẩu nhãn hiệu ô tô này.

Theo giải trình của công ty, thiết bị định vị có bản đồ Trung Quốc mặc định không thể sử dụng tại Việt Nam do khác hệ thống định vị và không có tín hiệu. Công ty đã kiểm tra nhưng sơ suất không phát hiện được vấn đề này.

Bộ Công Thương đã ra văn bản yêu cầu công ty thông báo công khai và thu hồi toàn bộ ô tô đã nhập khẩu về kiểm tra, khắc phục vi phạm đối với toàn bộ số xe công ty đã nhập khẩu trước ngày 30/11/2019.

Đến thời điểm đó, nếu công ty không khắc phục xong, Bộ Công Thương sẽ tạm dừng hiệu lực giấy phép nhập khẩu ô tô đã cấp cho công ty. Hàng tuần, công ty phải báo cáo về Bộ tình hình khắc phục vi phạm cho đến khi khắc phục xong.

“Ngoài ra, công ty cũng phải yêu cầu các nhà sản xuất, công ty nước ngoài có văn bản cam kết không cài đặt và gửi kèm theo ô tô bất kỳ thiết bị, tài liệu, hình ảnh nào vi phạm quy định của pháp luật Việt Nam. Bộ Công Thương cũng đã yêu cầu các đơn vị nhập khẩu ô tô rà soát và báo cáo Bộ tình hình nhập khẩu ô tô và việc gắn thiết bị định vị có sử dụng phần mềm bản đồ trên ô tô, báo cáo về Bộ trước ngày 15/11/2019”, Thứ trưởng Cao Quốc Hưng nói.

Cũng theo Thứ trưởng Bộ Công Thương, các đơn vị nhập khẩu ô tô sẽ phải yêu cầu các nhà sản xuất ô tô nước ngoài có văn bản cam kết không gắn, cài đặt, sử dụng các thiết bị, tài liệu, hình ảnh vi phạm pháp luật thể hiện chủ quyền lãnh thổ biên giới quốc gia của Việt Nam.

Các doanh nghiệp cũng phải rà soát hoạt động, các văn bản pháp lý cam kết với người bán hàng với nội dung trên. Khi tiến hành nhập khẩu, doanh nghiệp phải kiểm tra chặt chẽ toàn bộ xe ô tô trước khi nhập khẩu vào lãnh thổ Việt Nam.

Để ngăn chặn các hành vi tương tự trong tương lai, Bộ Công Thương đã có văn bản đề nghị Bộ Tài chính, Bộ Giao thông Vận tải tăng cường phối hợp quản lý xe ô tô nhập khẩu.

Bộ Tài chính sẽ chỉ đạo Tổng cục Hải quan kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ các thiết bị định vị, bản đồ, phần mềm, tài liệu hướng dẫn các ô tô nhập khẩu, đặc biệt là đối với các ô tô nhập khẩu từ Trung Quốc.

Bộ Giao thông Vận tải chỉ đạo Cục Đăng kiểm đưa việc kiểm tra nội dung thiết bị định vị, bản đồ, phần mềm, tài liệu hướng dẫn vào quy trình kiểm tra đối với tất cả các ô tô trước khi đưa ra thị trường.

“Đối với một số hàng hóa khác, khi phát hiện ra có hình ảnh đường lưỡi bò, chúng tôi đã làm việc với các doanh nghiệp liên quan. Trước hết đề nghị dừng và tiến hành thu hồi tất cả các sản phẩm này. Đồng thời tiến hành kiểm tra, kiểm soát tất cả các sản phẩm này, xác định mức độ vi phạm, tiến hành xử lý hành chính và xử lý các vấn đề liên quan. Tùy theo mức độ vi phạm mà Bộ sẽ chuyển cho các cơ quan có thẩm quyền để xử lý. Để ngăn chặn lâu dài, ngay từ 1/1/2019, Bộ Công Thương đã ban hành văn bản yêu cầu tất cả các đơn vị thuộc Bộ, các sở công thương tăng cường kiểm tra, rà soát các hoạt động thương mại trên địa bàn”, Thứ trưởng Cao Quốc Hưng cho biết.

Thông tin thêm, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng cho biết, gần đây một số sản phẩm, ấn phẩm phim ảnh, phần mềm ứng dụng, tranh vẽ có đường lưỡi bò, đây là việc chúng ta phải suy nghĩ.

Đặt vấn đề về trách nhiệm của các cơ quan, Bộ trưởng khẳng định, trước khi đưa bộ phim ra công chiếu, Hội đồng thẩm định  thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phải có trách nhiệm thẩm định.

Nếu thẩm định không đúng, thiếu trách nhiệm, để xảy ra sơ xuất, đưa ra công chiếu thì trách nhiệm thuộc về Hội đồng thẩm định và trách nhiệm cơ quan quản lý nhà nước là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.

Với ô tô (có thiết bị định vị, bản đồ, phần mềm thể hiện đường lưỡi bò), theo Bộ trưởng, trước hết các doanh nghiệp nhập khẩu ô tô phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.

“Nếu làm không đúng, kiểm tra không tốt, để xảy ra (vi phạm) là trách nhiệm của doanh nghiệp đầu tiên. Sau này về vấn đề hoàn thiện thể chế, Bộ Tư pháp sớm đề xuất với Chính phủ có quy định”.

“Chúng ta phải khuyến cáo người dân khi dùng những sản phẩm từ nước ngoài về phải có xem xét. Vấn đề liên quan đến đường lười bò mà phát tán tràn lan trên lãnh thổ Việt Nam là chúng ta phải chú ý, không thể để việc đó xảy ra. Cách làm thế nào, đặc biệt phải có cảnh giác từ phía cơ quan chức năng quản lý nhà nước”, Bộ trưởng nhấn mạnh.
Bộ trưởng Mai Tiến Dũng cũng cho biết, sẽ tổng hợp nội dung này và đề xuất nghiên cứu, báo cáo với Thủ tướng chỉ đạo các cơ quan để có cách ứng phó kịp thời, không để chuyện tương tự xảy ra./.