Hợp tác công nghiệp Việt Nam - Nhật Bản qua chuyển giao công nghệ
TS. Nguyễn Thị Tuệ Anh, Phó Viện trưởng phụ trách, Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương cho biết, diễn đàn là cơ hội để giới nghiên cứu hai nước nhìn lại bối cảnh kinh tế mới tác động tới hợp tác công nghiệp Việt Nam - Nhật Bản; yêu cầu phải đổi mới để hai quốc gia có thể hưởng lợi nhiều hơn từ chuỗi giá trị toàn cầu và các Hiệp định thương mại tự do (FTA) trong khu vực.
Đồng thời, diễn đàn cũng là dịp để nhận định các vấn đề gây ảnh hưởng tới việc chuyển giao công nghệ từ Nhật Bản sang khu vực sản xuất của Việt Nam. Quan trọng hơn là xác định, đề xuất các hướng đi mới, các thực tiễn tốt và khuyến nghị thúc đẩy chuyển giao công nghệ từ Nhật Bản sang khu vực sản xuất của Việt Nam một cách hiệu quả hơn.
Phó Viện trưởng phụ trách, Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương nhận định, những năm qua đã có nhiều sáng kiến nhằm tăng cường hội nhập kinh tế sâu rộng tại khu vực châu Á – Thái Bình Dương. Là một thành viên của nhiều FTA trong khu vực, Việt Nam và Nhật Bản đều kỳ vọng đạt được lợi ích chung trong việc phát triển năng lực sản xuất để nắm bắt cơ hội từ những thỏa thuận kinh tế đó.
Tuy nhiên, quá trình hội nhập kinh tế sâu rộng cũng đặt ra nhiều thách thức cho Việt Nam. Thu hút đầu tư nước ngoài tăng nhanh, tập trung nhiều trong lĩnh vực chế biến, chế tạo và đóng góp ngày càng quan trọng vào xuất khẩu. Mặc dù vậy, thực tế cho thấy tỷ trọng của khu vực sản xuất trong Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) không tăng trưởng đáng kể; giá trị gia tăng và hàm lượng công nghệ trong hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam còn hạn chế. Để giải quyết các vấn đề này, trong số những biện pháp cần có là nỗ lực hơn để thúc đẩy môi trường cho chuyển giao công nghệ tại Việt Nam.
Bà Nguyễn Thị Tuệ Anh cũng cho biết, mục tiêu thúc đẩy chuyển giao công nghệ từ các dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) luôn được xem là một trong những ưu tiên hàng đầu trong chiến lược phát triển của Việt Nam.
Nhiều năm qua, hợp tác với Nhật Bản luôn được Việt Nam chú trọng nhờ vào tính cạnh tranh và trình độ công nghệ hàng đầu của các doanh nghiệp Nhật Bản. Mặt khác, các nhà đầu tư của Nhật Bản vẫn dành nhiều quan tâm tới thị trường Việt Nam và các ngành công nghiệp ưu tiên tại Việt Nam. Do đó, xây dựng kế hoạch hành động chung của Nhật Bản và Việt Nam để giải quyết các mối quan tâm chung trong thúc đẩy chuyển giao công nghệ từ Nhật Bản sang Việt Nam là cần thiết, đặc biệt trong trong lĩnh vực sản xuất.
Tại diễn đàn, TS. Kiyohiro Oki, Đại học Tokyo đã nêu lên thực trạng và những thách thức trong chuyển giao công nghệ của Nhật Bản cho Việt Nam trong lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo.
Theo ông Kiyohiro Oki, nguyên nhân khiến đầu tư của Nhật Bản vào Việt Nam ngày càng tăng là do tiềm năng thị trường Việt Nam, kỳ vọng về thương mại tự do trong Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN)...
Ông Kiyohiro Oki cũng cho rằng, điểm mạnh của các công ty Nhật Bản trong ngành chế biến, chế tạo chính là năng lực tổ chức được xây dựng dựa trên sự hợp tác giữa bộ phận quản lý và người lao động ở các nhà máy.
Những đặc điểm nền tảng của một tổ chức như vậy dựa trên việc tuyển dụng sinh viên mới tốt nghiệp, trả lương cao và làm việc trọn đời. Bên cạnh đó, tại các công ty Nhật Bản, sự khác biệt về tiền công giữa bộ phận quản lý và bộ phận sản xuất là tương đối nhỏ.
Người lao động trong các nhà máy thường có ý thức rằng mình thuộc về công ty và sẽ làm việc lâu dài tại công ty, bởi họ có động lực để làm việc này. Từ đó, các hoạt động cải tiến được kích hoạt và theo đó hiệu suất lao động được cải thiện. Các hoạt động cải tiến của người lao động tại các nhà máy được coi là một trong những đặc trương của các hệ thống sản xuất của Nhật Bản.
Nhìn nhận những thách thức, khó khăn của các doanh nghiệp Nhật Bản trong tình hình mới, ông Kiyohiro Oki cho hay, hiệu suất các nhà máy của các công ty Nhật Bản đang hoạt động ở các nước mới nổi đang giảm sút nghiêm trọng. Bên cạnh đó, sự thay đổi trong xã hội Nhật Bản đang tạo ra những thách thức mới. Đó là việc số người trẻ Nhật Bản ngày càng ít và thay đổi ý thức về lao động chân tay. Số lượng công nhân nhà máy sẵn sàng cống hiến cho tổ chức cũng ngày càng giảm.
Tại diễn đàn, ông Nguyễn Anh Phương, Trưởng ban Ban Nghiên cứu tổng hợp, Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương nhìn nhận, Nhật Bản là một trong hai nhà đầu tư lớn của Việt Nam trong nhiều năm qua và việc chuyển giao công nghệ từ Nhật Bản ngày càng được quan tâm trong những năm gần đây. Tuy nhiên, giá trị gia tăng do Nhật Bản đóng góp trong xuất khẩu sản phẩm ngành chế biến, chế tạo của Việt Nam chậm được cải thiện.
Ông Phương cho rằng, việc thúc đẩy liên kết công nghiệp giữa doanh nghiệp Việt Nam và Nhật Bản không chỉ để nâng cao năng lực của doanh nghiệp Việt Nam mà còn vì lợi ích kinh tế và hình ảnh của các nhà đầu tư Nhật Bản tại Việt Nam. Về phía Việt Nam, việc duy trì các cuộc đối thoại thường xuyên và thực chất về những vấn đề quan trọng liên quan đến ngành công nghiệp là rất cần thiết.
“Chúng ta cần phải giữ tâm thế học hỏi, kiên nhẫn, chủ động, không lơ là yêu cầu cải thiện một cách cơ bản năng lực công nghệ chế biến chế tạo”, ông Phương khuyến nghị./.
Tin liên quan
-
Doanh nghiệp
Hơn 30 nhà đầu tư trong nước dự tuyển cao tốc Bắc – Nam phía Đông
20:15' - 21/11/2019
Sau 30 ngày phát hành hồ sơ mời sơ tuyển nhà đầu tư cao tốc Bắc – Nam phía Đông, các Ban quản lý dự án của Bộ Giao thông Vận tải đã bán được 93 bộ hồ sơ cho các nhà đầu tư trong nước quan tâm.
-
Bất động sản
Bình Phước: Nhiều doanh nghiệp bất động sản lớn đầu tư vào TP Đồng Xoài
10:25' - 21/11/2019
Kể từ khi Thị xã Đồng Xoài lên thành phố (tháng 12/2018), tỉnh Bình Phước trở thành điểm đến của nhiều doanh nghiệp bất động sản lớn như Becamex IDC, FLC, HUD Nha Trang…
-
DN cần biết
Hưng Yên mời gọi các nhà đầu tư Nhật Bản
20:07' - 27/09/2019
Chủ tịch UBND tỉnh Hưng Yên đã cam kết làm hết sức mình để đưa Hưng Yên trở thành điểm đến tốt nhất của các nhà đầu tư Nhật Bản.
-
Kinh tế Việt Nam
Việt Nam cam kết tạo điều kiện tốt nhất cho các nhà đầu tư Nhật Bản
14:29' - 19/09/2019
Tại Việt Nam, Nhật Bản được coi là một trong số các đối tác và nhà đầu tư nước ngoài chiến lược và quan trọng nhất, với những dự án đầu tư có chất lượng và hoạt động có hiệu quả.
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tiếp một số nhà đầu tư Nhật Bản kinh doanh tại Việt Nam
15:50' - 01/07/2019
Chiều 1/7, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã dành thời gian tiếp lãnh đạo một số tập đoàn của Nhật Bản đang triển khai các dự án đầu tư, kinh doanh tại Việt Nam.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Việt Nam
Tránh đầu tư dàn trải, lãng phí trong chuyển đổi số
06:30'
Nhận thức và hành động về chuyển đổi số quốc gia tiếp tục chuyển biến tích cực, có sự lan tỏa ở các cấp, các ngành, các địa phương, nhất là người đứng đầu.
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng Phạm Minh Chính: Điều tra, xử lý việc cấu kết găm hàng, nâng giá vật liệu xây dựng
22:25' - 28/01/2023
Thủ tướng đề nghị Bộ Công an vào cuộc điều tra, xử lý nghiêm theo pháp luật, việc tổ chức, cá nhân được cấp mỏ vật liệu xây dựng nhưng cấu kết găm hàng, nâng giá.
-
Kinh tế Việt Nam
Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về việc đôn đốc thực hiện nhiệm vụ trọng tâm sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán Quý Mão 2023 (Phần 2)
20:53' - 28/01/2023
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký ban hành Chỉ thị số 03/CT-TTg về việc đôn đốc thực hiện nhiệm vụ trọng tâm sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán Quý Mão 2023.
-
Kinh tế Việt Nam
Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về việc đôn đốc thực hiện nhiệm vụ trọng tâm sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán Quý Mão 2023 (phần 1)
20:51' - 28/01/2023
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký ban hành Chỉ thị số 03/CT-TTg về việc đôn đốc thực hiện nhiệm vụ trọng tâm sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán Quý Mão 2023.
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng: Xây dựng điểm dừng, khai thác du lịch tại những nơi cao tốc đi qua có cảnh quan đẹp
17:52' - 28/01/2023
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và đoàn công tác đã kiểm tra Dự án thành phần Diễn Châu – Bãi Vọt thuộc dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 1.
-
Kinh tế Việt Nam
Bảo vệ quyền lợi doanh nghiệp qua các biện pháp phòng vệ thương mại
16:00' - 28/01/2023
Bộ Công Thương tiếp tục phối hợp phổ biến thông tin về phòng vệ thương mại đến doanh nghiệp giúp nắm vững được các nguyên tắc cơ bản của việc điều tra, áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại.
-
Kinh tế Việt Nam
Sắp khởi công luồng vào bến Thọ Quang với tổng mức đầu tư hơn 150,5 tỷ đồng
14:01' - 28/01/2023
Chủ đầu tư là Ban Quản lý dự án hàng hải cho biết sẽ khởi công xây dựng luồng vào bến Thọ Quang (Đà Nẵng) trong I/2023 với tổng mức đầu tư hơn 150,5 tỷ đồng.
-
Kinh tế Việt Nam
Sau nghỉ Tết, Quảng Ninh có 120 xe hàng xuất nhập khẩu qua Móng Cái
13:01' - 28/01/2023
Sáng 28/1, hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa qua cửa khẩu cầu Bắc Luân 2 và Lối mở cầu phao Hải Yên (thuộc tỉnh Quảng Ninh) đã thông quan trở lại sau 7 ngày tạm dừng nghỉ Tết Nguyên đán.
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng: Thi công cao tốc bảo đảm tiến độ, chất lượng, không đội vốn
12:06' - 28/01/2023
Sáng 28/1 (tức mồng 7 tháng Giêng), Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã kiểm tra Dự án thành phần Mai Sơn - Quốc lộ 45 thuộc dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 1.