Hướng dẫn xử lý tài chính, ngân sách nhà nước khi tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp

Bộ Tài chính vừa có văn bản gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương hướng dẫn nguyên tắc xử lý tài chính, ngân sách nhà nước khi tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Theo đó, Bộ Tài chính yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương căn cứ Đề án tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp ở địa phương có trách nhiệm hướng dẫn các đơn vị dự toán ngân sách cấp tỉnh và chính quyền địa phương cấp dưới xây dựng phương án bàn giao nguồn tài chính, ngân sách nhà nước để thực hiện bàn giao chính thức ngay khi được cấp có thẩm quyền quyết định Đề án sắp xếp.

Căn cứ Đề án sắp xếp được cấp có thẩm quyền quyết định, các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương sau khi được tổ chức lại chỉ đạo các đơn vị thuộc, trực thuộc bàn giao, tiếp nhận nguyên trạng nguồn tài chính, ngân sách nhà nước.

Từng cơ quan, đơn vị ở địa phương (bao gồm cả đơn vị sự nghiệp công lập và doanh nghiệp nhà nước…) trước khi sắp xếp tổ chức bộ máy, theo chức năng, nhiệm vụ thực hiện kiểm kê các nguồn tài chính, ngân sách nhà nước, lập đầy đủ hồ sơ liên quan theo chế độ quy định, rà soát, xử lý dứt điểm các kết luận, kiến nghị của cơ quan thanh tra, kiểm toán chưa thực hiện liên quan đến xử lý tài chính, xử lý khác. Đồng thời, chịu trách nhiệm toàn diện về hồ sơ, chứng từ liên quan về nguồn tài chính, ngân sách nhà nước đến thời điểm được cấp có thẩm quyền quyết định sắp xếp, tổ chức bộ máy.

Bộ Tài chính hướng dẫn, khi thực hiện bàn giao nguồn tài chính, ngân sách nhà nước giữa các cơ quan, đơn vị phải lập biên bản bàn giao, tiếp nhận giữa các bên, kể cả các khoản nợ phải thu, phải trả (nếu có), các kết luận, kiến nghị của cơ quan thanh tra, kiểm toán chưa thực hiện. Tuyệt đối không để xảy ra tình trạng thất thoát nguồn tài chính, ngân sách nhà nước.

Đồng thời, dự toán thu, chi ngân sách nhà nước năm 2025 của các tỉnh sau sắp xếp đảm bảo khớp đúng về tổng mức, lĩnh vực thu, chi ngân sách nhà nước đã được cấp có thẩm quyền quyết định và giao cho các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương trước khi sắp xếp.

Hướng dẫn về quyết toán thu, chi ngân sách nhà nước năm 2024, Bộ Tài chính cho biết, căn cứ Luật Ngân sách nhà nước và các văn bản hướng dẫn, Đề án sắp xếp, đề nghị các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương trước khi sắp xếp phải hoàn thành công tác quyết toán ngân sách năm 2024 theo đúng quy định, đảm bảo thời gian trình để HĐND phê chuẩn quyết toán ngân sách từng cấp.

Theo đó, đối với quyết toán ngân sách cấp xã hoàn thành trước ngày 30/4/2025; cấp huyện trước ngày 31/5/2025; cấp tỉnh trước ngày 30/6/2025.

Quyết toán thu ngân sách nhà nước trên địa bàn, quyết toán chi ngân sách địa phương năm 2024 của từng tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trước khi sắp xếp đã được HĐND cấp tỉnh phê chuẩn, gửi Bộ Tài chính (đồng gửi Kiểm toán nhà nước) trước ngày 15/7/2025 để tổng hợp, trình cấp có thẩm quyền.

Về dự toán thu, chi ngân sách địa phương năm 2025 trước khi sắp xếp tổ chức bộ máy, Bộ Tài chính hướng dẫn, căn cứ Đề án sắp xếp, UBND cấp tỉnh hướng dẫn các đơn vị dự toán ngân sách trực thuộc và chính quyền địa phương cấp dưới thực hiện bàn giao, tiếp nhận dự toán ngân sách nhà nước năm 2025. Cụ thể, UBND từng cấp rà soát dự toán thu, chi ngân sách cấp mình, bao gồm dự toán đã được cấp có thẩm quyền giao, dự toán dự kiến thực hiện đến thời điểm sắp xếp.

Việc tổng hợp dự toán thu, chi ngân sách và dự kiến thực hiện đến thời điểm sắp xếp được tổng hợp từ dưới lên: Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện tổng hợp ngân sách huyện bao gồm ngân sách cấp huyện và ngân sách từng xã, Sở Tài chính tổng hợp ngân sách tỉnh bao gồm ngân sách cấp tỉnh và ngân sách từng huyện.

Sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy, Sở Tài chính tham mưu trình UBND cấp tỉnh trình HĐND cùng cấp quyết định dự toán thu ngân sách nhà nước trên địa bàn, chi ngân sách địa phương năm 2025, bao gồm nguồn thu và nhiệm vụ chi giữa ngân sách cấp tỉnh và ngân sách cấp xã.

Theo đó, việc phân chia nguồn thu giữa ngân sách cấp tỉnh và ngân sách cấp xã sau sắp xếp nên giữ ổn định, đảm bảo nguồn thu như các xã trước sắp xếp. Nguồn thu, nhiệm vụ chi của ngân sách cấp huyện trước sắp xếp chuyển về ngân sách cấp tỉnh để thực hiện; trường hợp cấp xã sau sắp xếp có khả năng thực hiện những nhiệm vụ của ngân sách cấp huyện trước sắp xếp, căn cứ tình hình thực tế, HĐND cấp tỉnh quyết định cho phù hợp.

Theo hướng dẫn của Bộ Tài chính, các chế độ, chính sách của địa phương ban hành theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước và pháp luật liên quan tiếp tục ổn định về đối tượng, mức chi và địa bàn như trước khi sắp xếp tổ chức bộ máy. Căn cứ dự toán ngân sách năm 2025 sau sắp xếp được cấp có thẩm quyền quyết định, giao, các đơn vị hành chính hình thành sau sắp xếp thực hiện phân bổ, quản lý và quyết toán kinh phí theo quy định, bao gồm cả các công việc dở dang đã thống nhất bàn giao.

Bộ Tài chính đề nghị, sau khi dự toán thu ngân sách nhà nước trên địa bàn, dự toán chi ngân sách địa phương năm 2025 được HĐND cấp tỉnh sau sắp xếp quyết định, sau 05 ngày làm việc, UBND tỉnh gửi về Bộ Tài chính tổng hợp, báo cáo cấp có thẩm quyền.

Đối với nguồn tài chính, ngân sách nhà nước của các cơ quan, đơn vị sự nghiệp công lập và doanh nghiệp nhà nước do địa phương quản lý, các cấp chính quyền địa phương trước sắp xếp tổng hợp nguyên trạng nguồn tài chính, ngân sách nhà nước, kể cả các khoản nợ phải thu, phải trả (nếu có) của các cơ quan, đơn vị sự nghiệp công lập và doanh nghiệp nhà nước thuộc phạm vi quản lý, bàn giao cho các cấp chính quyền địa phương sau sắp xếp.