IMF: Đà suy thoái ở Mỹ và Trung Quốc có thể mạnh hơn dự kiến trong năm 2022

Vận chuyển hàng hóa tại cảng ở thành phố Thanh Đảo, tỉnh Sơn Đông, Trung Quốc. Ảnh: AFP/TTXVN

Trong Báo cáo về kinh tế thế giới mới nhất của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), thể chế tài chính này đã đưa ra cảnh báo rằng sự suy thoái ở hai nền kinh tế lớn nhất thế giới là Mỹ và Trung Quốc có thể sẽ mạnh hơn dự kiến trong năm nay, kéo sản lượng kinh tế ở mọi châu lục sụt giảm và làm giảm tốc độ tăng trưởng kinh tế toàn cầu nói chung.
IMF nêu rõ, lạm phát cao hơn, tình trạng tắc nghẽn của chuỗi cung ứng tiếp diễn, một số hoạt động kinh tế phải tạm ngừng do đại dịch và tình trạng thiếu lao động tiếp tục ảnh hưởng đến các quốc gia trên toàn thế giới, bất kể giàu hay nghèo.

Thể chế này lưu ý, nền kinh tế toàn cầu bước vào năm 2022 trong điều kiện yếu hơn so với dự kiến, đồng thời hạ dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu từ mức 4,9% được đưa ra chỉ ba tháng trước, xuống 4,4%.
IMF cho biết, việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) thắt chặt chính sách tiền tệ và đề xuất cho các chính sách xã hội và cơ sở hạ tầng trị giá 2.200 tỷ USD của chính quyền Tổng thống Joe Biden không được thông qua là một trong những lý do khiến thể chế tài chính này hạ dự báo tăng trưởng kinh tế Mỹ xuống 4%, giảm 1,2 điểm phần trăm so với dự báo trước đó.
Tại Trung Quốc, quốc gia đóng vai trò là động lực tăng trưởng chủ chốt của thế giới trong những năm gần đây, IMF chỉ ra sự sụp đổ của lĩnh vực bất động sản và chính sách “Zero COVID” khiến hoạt động đi lại bị hạn chế, các doanh nghiệp đóng cửa và chi tiêu tiêu dùng giảm sút.

IMF cũng hạ dự báo tăng trưởng của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới xuống 4,8% trong năm nay, giảm 0,8 điểm phần trăm so với dự báo trước đó.
Tuy vậy, IMF nhấn mạnh rằng các con số dự báo trên có mức độ không chắc chắn khá cao, bởi diễn biến khó lường của đại dịch COVID-19, khả năng xảy ra các thảm họa thiên nhiên liên quan đến khí hậu, tình hình gián đoạn chuỗi cung ứng và căng thẳng chính trị gia tăng, đặc biệt là các vấn đề liên quan tới Ukraine hiện nay.
Giữa bối cảnh đại dịch COVID-19 bước sang năm thứ ba, Phó Giám đốc điều hành thứ nhất của IMF, Gita Gopinath, ước tính thiệt hại kinh tế toàn cầu liên quan đến đại dịch sẽ lên tới 13.800 tỷ USD vào cuối năm 2024.

Triển vọng kinh tế mờ nhạt được vẽ ra khi chính phủ các nước hiện có ít dư địa hơn để thay đổi cách họ tiêu tiền.

Mức nợ công toàn cầu đã tăng lên trong hai năm qua, khi các quốc gia phải vật lộn với cuộc khủng hoảng COVID-19 và cứu trợ cho người dân của họ. Do đó,  mức chi tiêu công khó có thể đạt được mức tương tự trong tương lai.
Bên cạnh đó, sự gia tăng đáng lo ngại của lạm phát đã làm tăng gấp đôi chi phí năng lượng ở phần lớn châu Âu và khiến giá thực phẩm trở nên “khó với” hơn ở những nơi như châu Phi cận Sahara và Brazil (Bra-xin).
Đại dịch cũng đã thay đổi cách người dân ở nhiều nơi trên thế giới tiêu tiền, chuyển số tiền có thể được sử dụng để ăn uống, du lịch và giải trí sang những hàng hóa mà họ có thể tiêu khiển hoặc sử dụng ở nhà.

Nhu cầu tăng cao, kết hợp với những khó khăn dai dẳng trong việc di chuyển hàng hóa từ thành phố này sang thành phố kia, hoặc từ lục địa này sang lục địa khác, cộng với giá năng lượng tăng chóng mặt và tình trạng thiếu lao động, đã khiến giá hàng hóa không ngừng leo thang.
Theo IMF, một số trong những áp lực trên dự kiến sẽ giảm dần vào cuối năm nay, song không phải ở mọi nơi. Riêng tại Mỹ, rất nhiều người bỏ việc đã tạo ra tình trạng thiếu lao động dai dẳng và khiến mức lương tăng cao hơn nhiều so với các nước khác.

Mức chi tiêu cao của người Mỹ cũng đã làm trầm trọng thêm phần nào sự gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu.

Fed đã tuyên bố rõ rằng, trọng tâm chính của họ đã chuyển từ kích thích kinh tế trong thời kỳ đại dịch sang chống lạm phát. Quyết sách của Fed về vấn đề này dự kiến sẽ được đưa ra tại cuộc họp chính sách ngày 26/1 (giờ địa phương).
Trong khi đó, đà giảm tốc kinh tế ở Trung Quốc, nước vừa là nhà cung cấp lớn, cũng vừa là nhà nhập khẩu hàng hóa “khổng lồ” từ các nước khác, cũng gây ra nỗi quan ngại trên toàn thế giới.

Thị trường bất động sản lao dốc, các quy định hạn chế nghiêm ngặt của chính phủ nhằm ngăn chặn đại dịch COVID-19 và việc thiếu điện nghiêm trọng tiếp tục cản trở hoạt động sản xuất công nghiệp của Trung Quốc.
IMF cũng điều chỉnh dự báo tăng trưởng Khu vực đồng tiền chung châu Âu (Eurozone), giảm 0,4 điểm phần trăm xuống 3,9% trong năm nay.

Sự tắc nghẽn trong chuỗi cung ứng, đặc biệt là những vấn đề ảnh hưởng đến ngành công nghiệp ô tô, khiến IMF hạ mạnh (0,8 điểm phần trăm) mức dự báo tăng trưởng kinh tế Đức - nền kinh tế lớn nhất châu Âu.
Mặc dù IMF nâng kỳ vọng tăng trưởng kinh tế toàn cầu cho năm 2023, nhưng thể chế tài chính này nhấn mạnh rằng sự cải thiện nhỏ sẽ không đủ để bù đắp được đà suy thoái vào năm 2022./.