"Khát nước" sạch giữa phố biển

Cách trung tâm thành phố Quy Nhơn chưa đầy 10 phút đi đò nhưng hơn 430 hộ dân làng chài Hải Minh, phường Quy Nhơn, tỉnh Gia Lai (trước đây thuộc thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định cũ) đang sống trong cảnh thiếu nước sạch kéo dài nhiều năm. Giữa cái nắng hè bỏng rát, câu chuyện về một làng chài ven biển nhưng… “khát nước” như một nghịch lý chưa có lời giải.

"Khát nước" ngọt bên biển lớn

Giữa trưa tháng 8 nắng như đổ lửa, bà Trương Thị Hằng (58 tuổi, cư dân làng chài Hải Minh) lom khom bên chiếc giếng làng cạn đáy, cố gắng thả chiếc gàu nhựa hy vọng vớt được chút nước còn sót lại. Mỗi lần kéo lên chỉ có khoảng 2/10 lượng nước trong gàu. Phải sau vài giờ hì hụi, bà mới gom đủ 5 can nhựa để dùng tạm cho cả nhà.

Gạt giọt mồ hôi trên trán, bà Hằng thở dài: “Làng tôi chỉ cách trung tâm thành phố vài cây số, vậy mà mấy chục năm rồi nước sạch vẫn là điều xa xỉ. Vào mùa khô, giếng cạn, nước nhiễm mặn, nhiễm phèn nặng. Người dân phải xếp hàng từ sáng sớm để lấy nước ở giếng ít nhiễm mặn nhất làng. Có hôm túc trực cả buổi mới tới lượt”.

Không riêng bà Hằng, nhiều gia đình trong làng phải trữ từng can nước mưa, nước giếng pha lẫn tạp chất để tắm giặt. Riêng nước uống, mỗi bình 20 lít phải mua với giá 15.000 đồng. Với người lao động biển, con số này không nhỏ nếu tính cho cả tháng. Ông Đỗ Văn Sanh (80 tuổi, người đã gắn bó cả đời với làng chài) cho biết: “Mùa mưa còn đỡ, mùa nắng là cực trăm bề. Nước ăn phải mua, nước sinh hoạt cũng phải trả 5.000 đồng/can 30 lít. Nhà nào đông người rất tốn. Bao nhiêu năm rồi, chúng tôi mong có nước sạch để đỡ cảnh đi xin, đi mua từng can”.

Mong mỏi một hệ thống nước máy

Thực tế cho thấy, dù làng Hải Minh chỉ cách trung tâm phường Quy Nhơn không xa nhưng hệ thống cấp nước sạch vẫn chưa thể tiếp cận được người dân nơi đây. Theo ông Trần Văn Tiên (Bí thư kiêm Trưởng khu vực 9, phường Quy Nhơn), việc thiếu nước sạch đã kéo dài suốt hàng chục năm qua. Trước đây, vào mùa khô, thành phố Quy Nhơn từng hỗ trợ nước sạch cho người dân làng Hải Minh trong 4 tháng với chi phí vận chuyển chỉ 2.000 đồng/can. Tuy nhiên, sau khi tổ chức lại chính quyền cấp xã, hoạt động này đã tạm dừng.

Ông Phan Tuấn Hoàng, Phó Chủ tịch Thường trực UBND phường Quy Nhơn cho biết, làng chài Hải Minh hiện có 433 hộ dân với hơn 1.800 nhân khẩu. Việc thiếu nước sạch là vấn đề nhức nhối kéo dài qua nhiều nhiệm kỳ. Chính quyền địa phương đã tổ chức nhiều đoàn khảo sát, làm việc với các cơ quan chức năng nhưng vẫn chưa tìm ra phương án khả thi để đưa nước sạch về làng.

Lý giải thêm về khó khăn, ông Phan Tuấn Hoàng cho hay: “Làng Hải Minh nằm trên bán đảo Phương Mai, bị ngăn cách với khu dân cư phường bởi một cảng cá lớn, tàu thuyền tấp nập ra vào. Phương án kéo ống nước xuyên qua cảng là không khả thi. Nếu dẫn ống theo hướng đất liền thì phải vượt qua sườn núi, vừa xa vừa tốn kém, khó thi công”.

Hiện nay, một số làng chài xa hơn đã có hệ thống nước máy, nhưng làng chài Hải Minh dù gần hơn nhưng vẫn tiếp tục “khát nước”. Ông Phan Tuấn Hoàng cho biết: “Chúng tôi đang giao các phòng, ban chuyên môn nghiên cứu thêm phương án, trình cấp trên phê duyệt đầu tư. Mong rằng sắp tới sẽ có hướng đi cụ thể để giải quyết dứt điểm vấn đề dân sinh này”.

Làng chài Hải Minh là một trong nhiều cộng đồng ven biển đối mặt với tình trạng thiếu nước sạch tại khu vực duyên hải Nam Trung Bộ. Tuy nhiên, điểm nghịch lý là khoảng cách địa lý quá gần với trung tâm thành phố lại trở thành trở ngại hạ tầng, khiến bài toán cấp nước càng thêm bế tắc.

Bên cạnh giải pháp đầu tư hệ thống cấp nước lâu dài, người dân cũng mong mỏi có thể được hỗ trợ tạm thời về nguồn nước sinh hoạt, nhất là vào cao điểm mùa khô. Nhiều người dân chia sẻ, chỉ cần có nước dùng đủ cho ăn uống và sinh hoạt cơ bản cũng đã là “niềm mơ ước nhiều năm”.