Khía cạnh địa chính trị của xe điện
Theo trang The Interpreter (Australia), thuế quan từ lâu đã được sử dụng như một công cụ của chiến tranh kinh tế, một phương tiện để làm suy yếu lợi thế xuất khẩu của đối thủ. Tâm điểm của các tranh chấp thương mại toàn cầu gần đây là cam kết của Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) về việc áp đặt mức thuế cao đối với xe điện (EV) của Trung Quốc.
Tổng thống Mỹ Joe Biden đã tăng thuế áp dụng đối với xe điện của Trung Quốc gấp 4 lần, lên ngưỡng 100%. Theo giới quan sát, hậu quả trực tiếp của biện pháp thuế quan này được cho là rất nhỏ do các thương hiệu Trung Quốc có rất ít thị phần tại Mỹ.EU cũng đã công bố kế hoạch áp mức thuế bổ sung lên tới 38% đối với xe điện Trung Quốc, một động thái được coi là cần thiết để bảo vệ các nhà sản xuất ô tô châu Âu khỏi “sự cạnh tranh không lành mạnh”. Cách tiếp cận của EU nhẹ nhàng hơn so với Mỹ, vì những nhà sản xuất ô tô của EU - vốn có mối quan hệ sâu sắc với thị trường Trung Quốc - lo ngại rằng mức thuế cao có thể gây ra sự trả đũa. Mới đây, EU cũng đã đồng ý đàm phán về kế hoạch thuế quan với Trung Quốc.Những hành động này phản ánh xu hướng bảo hộ ngày càng tăng trong hợp tác kinh tế. Các nước phương Tây lo ngại xe điện giá rẻ của Trung Quốc có thể tràn ngập thị trường toàn cầu, từ đó làm biến dạng thị trường.Từ góc độ chính sách công nghiệp, sự phát triển của ngành xe điện của Trung Quốc thực sự đã được hưởng lợi từ hỗ trợ chính sách và trợ cấp tài chính. Một nghiên cứu đối với 153 chính sách công nghiệp của chính phủ trung ương Trung Quốc liên quan đến phát triển xe điện từ năm 2006 đến năm 2023 cho thấy chỉ có 24 chính sách liên quan trực tiếp đến trợ cấp tài chính.Phần còn lại tập trung vào các tiêu chuẩn công nghiệp, cấp phép sản xuất, mục tiêu phát thải carbon thấp, quy định an toàn, xây dựng cơ sở sạc điện và cơ sở hạ tầng khác cũng như mở rộng thị trường nông thôn.
Các khoản trợ cấp xe điện của Trung Quốc chủ yếu hỗ trợ các dự án nghiên cứu và phát triển (R&D) và đổi mới xanh, mang lại lợi ích cho cả các nhà sản xuất ô tô ở trong và ngoài nước.
Các khoản trợ cấp từ phía cầu - thường được chuyển qua các nhà sản xuất ô tô, đại lý hoặc đăng ký - khuyến khích người tiêu dùng sử dụng xe điện, trong khi các khoản trợ cấp về cơ sở hạ tầng lưới điện và trạm sạc sẽ nâng cao hệ sinh thái xe điện rộng lớn hơn. Các chương trình trợ cấp này tuân thủ các quy định của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).
Đối với Trung Quốc, tranh chấp thương mại chắc chắn đặt ra thách thức đáng kể cho tham vọng trở thành "công ty toàn cầu" trong ngành công nghiệp ô tô.Tuy nhiên, do nhu cầu nội địa về xe điện của Trung Quốc lớn và lợi thế về chi phí chưa từng có nhờ quyền kiểm soát chuỗi cung ứng xe điện - không chỉ bao gồm pin mà còn cả động cơ điện, ổ đĩa và hệ thống điều khiển, cũng như xử lý ngược dòng các kim loại pin quan trọng như nickel, lithium và cobalt – mức thuế bổ sung sẽ không gây ra tác động đáng kể đến sự phát triển xe điện của Trung Quốc.
Cuộc cách mạng xe điện còn vượt ra ngoài sự chuyển đổi từ động cơ đốt trong sang động cơ đẩy chạy bằng pin. Về cốt lõi, sự chuyển đổi này liên quan đến số hóa và kết nối. Xe điện hiện đại được tích hợp sâu với công nghệ kỹ thuật số, thu thập, xử lý và truyền dữ liệu phong phú về hiệu suất của xe, hành vi của người lái, vị trí, mô hình di chuyển cũng như tương tác với các phương tiện và môi trường khác.Dữ liệu này rất quan trọng để tối ưu hóa hiệu quả, nâng cao trải nghiệm người dùng và phát triển các dịch vụ mới như hệ thống V2X (giao tiếp không dây giữa phương tiện với mọi thứ) và lái xe tự động. Ngoài ra, số hóa còn cho phép thực hiện các dịch vụ dựa trên dữ liệu như bảo trì và tối ưu hóa kho phụ tùng thay thế. Dữ liệu được thu thập thông qua các dịch vụ này có thể bị lạm dụng, do đó gây ra mối đe dọa an ninh quốc gia. Vì lý do này, xe điện đang nổi lên như một tâm điểm khác trong cuộc cạnh tranh địa chính trị, không chỉ liên quan đến các quốc gia có ngành công nghiệp ô tô lâu đời mà còn cả những quốc gia chỉ nhập khẩu xe điện. Những lo ngại về bảo mật dữ liệu sẽ có tác động sâu sắc hơn nhiều đến ngành xe điện của Trung Quốc so với thuế quan.Các nước phương Tây có lý do chính đáng để cảnh giác về chủ quyền và bảo mật dữ liệu trên xe điện. Tuy nhiên, việc áp dụng các biện pháp trừng phạt đối với dữ liệu không phải là giải pháp tối ưu, vì rất có thể sẽ dẫn đến sự tách rời về công nghệ và tách biệt chuỗi cung ứng.Mặc dù điều này có thể mang lại sự an toàn ngắn hạn nhưng nó có thể cản trở sự đổi mới, do đó làm trì hoãn những tiến bộ trong lĩnh vực lái xe tự động và tích hợp lưới điện thông minh, đồng thời đẩy thế giới ra xa một hệ sinh thái giao thông sạch hơn, kết nối và hiệu quả hơn.
Tin cùng chuyên mục
-
Phân tích - Dự báo
Giới phân tích nhận định về cam kết của EU mua 250 tỷ USD năng lượng/năm từ Mỹ
14:40' - 29/07/2025
Giới phân tích nhận định cam kết của Liên minh châu Âu (EU) về việc mua 250 tỷ USD năng lượng từ Mỹ mỗi năm bị đánh giá là khó khả thi.
-
Phân tích - Dự báo
Thị trường chứng khoán Singapore: Chiến lược phục hồi bằng vốn và niềm tin
06:30' - 28/07/2025
Cơ quan Tiền tệ Singapore (MAS) mới đây cho biết khoản đầu tư ban đầu 1,1 tỷ SGD (0,86 tỷ USD) sẽ được phân bổ cho 3 công ty quản lý tài sản để đầu tư vào thị trường chứng khoán trong nước
-
Phân tích - Dự báo
Liên minh EU – Nhật Bản: Trục quyền lực thầm lặng
05:30' - 28/07/2025
Mối quan hệ kinh tế giữa Liên minh châu Âu và Nhật Bản đã được thiết lập vững chắc thông qua hiệp định thương mại tự do và đối tác chiến lược có hiệu lực từ năm 2019.
-
Phân tích - Dự báo
Thời kỳ suy thoái ở Đức sắp qua?
06:30' - 27/07/2025
Thế giới đang trở nên phức tạp và phân mảnh hơn, giữa bối cảnh cạnh tranh ngày càng nhiều. Tuy nhiên, Đức có nhiều cơ hội để vươn lên mạnh mẽ từ những thay đổi này.
-
Phân tích - Dự báo
Cách tiếp cận chiến lược của Nhật Bản đối với đồng yen kỹ thuật số
05:30' - 27/07/2025
Kể từ đại dịch COVID-19, những người tiêu dùng Nhật Bản trẻ tuổi, am hiểu công nghệ đang dần chuyển từ tiêu dùng bằng tiền mặt sang thanh toán không dùng tiền mặt.
-
Phân tích - Dự báo
Những đánh đổi trong cuộc đua năng lượng xanh
06:30' - 26/07/2025
Báo The Guardian dẫn số liệu từ Chính phủ Anh cho biết, hiện có khoảng 1,5 triệu hộ gia đình ở nước này đã lắp đặt pin Mặt Trời, và con số này đang tăng lên.
-
Phân tích - Dự báo
Vì sao Nga vượt Đức, Nhật Bản trong bảng xếp hạng kinh tế toàn cầu?
05:30' - 26/07/2025
Theo dự báo do Ngân hàng Thế giới (WB) vừa phát hành, ước tính Nga vẫn giữ vị trí thứ tư trong danh sách các nền kinh tế lớn nhất thế giới về Tổng sản phẩm quốc nội (GDP).
-
Phân tích - Dự báo
Đàm phán thương mại Hàn Quốc – Mỹ: Áp lực đang gia tăng
06:30' - 25/07/2025
Hàn Quốc đang đứng trước sức ép lớn sau khi Nhật Bản đạt được thỏa thuận thuế quan với Mỹ. Nhiều chuyên gia cho rằng, tình hình hiện nay đòi hỏi nước này cần sớm điều chỉnh "lá bài đàm phán".
-
Phân tích - Dự báo
EU sẵn sàng cho kịch bản xấu nhất trong đàm phán thương mại với Mỹ
06:30' - 25/07/2025
Liên minh châu Âu (EU) từng kỳ vọng sớm đạt thỏa thuận thương mại với Mỹ để giữ mức thuế quan trong tầm kiểm soát, song giờ đây khối này đang chuẩn bị cho một kịch bản đáp trả.