Người dân đeo khẩu trang để phòng tránh lây nhiễm COVID-19 tại Seoul, Hàn Quốc, ngày 27/2/2020. Ảnh: THX/TTXVN

Theo báo chí Hàn Quốc, Báo cáo tháng Tư của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) hạ dự báo tăng trưởng kinh tế thế giới 6,3 điểm phần trăm so với dự báo đưa ra trong tháng 1/2020 vừa qua đã gây sự chú ý đặc biệt khi phản ánh rõ tác động của đại dịch viêm đường hô hấp cấp COVID-19 trên quy mô toàn thế giới. Đây là lần đầu tiên kinh tế toàn cầu được dự báo có mức tăng trưởng âm kể từ sau cuộc khủng hoảng tài chính thế giới năm 2008.
Theo nhận định của IMF, tăng trưởng kinh tế của các nước phát triển thậm chí còn tồi tệ hơn khi chỉ đạt mức -3%. Cụ thể, Mỹ tăng trưởng -5,9%, Khu vực sử dụng đồng euro (Eurozone) là -7,5%, và Nhật Bản -5,2%. IMF ước tính đại dịch COVID-19 có thể khiến Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) toàn cầu thiệt hại 9.000 tỷ USD, lớn hơn Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của hai nền kinh tế lớn thứ ba và thứ tư thế giới (là Nhật Bản và Đức) cộng lại. Thêm vào đó, thu nhập bình quân đầu người của hơn 170/189 thành viên của IMF dự kiến cũng sẽ giảm trong năm 2020.
Liên quan đến vấn đề này Giáo sư Kim Gwang-seok, chuyên ngành nghiên cứu quốc tế sau đại học của Đại học Hanyang (Hàn Quốc) đã đưa ra một số lý giải về nhận định trên của IMF. Trước hết, ông cho rằng viễn cảnh ảm đạm của nền kinh tế toàn cầu bắt nguồn từ "cú sốc" mang tên đại dịch COVID-19.

Nếu như cuộc khủng hoảng tài chính thế giới năm 2008 và khủng hoảng tiền tệ châu Á năm 1997 chỉ dẫn đến sụp đổ hệ thống tài chính và tiền tệ, thì đại dịch COVID-19 đã phá vỡ nguồn cung lao động, chuỗi cung ứng và làm tê liệt hoạt động sản xuất. Việc đóng cửa các nhà máy, phong tỏa các thành phố... còn gây ra tác động kinh tế nghiêm trọng hơn.
Tiếp đến là lộ trình của cuộc khủng hoảng. Đại dịch COVID-19 không chỉ làm suy thoái nền kinh tế thực mà còn ảnh hưởng sang cả thị trường tài chính và tiền tệ. Từ đó, giá các nguồn năng lượng như dầu thô, khí đốt, nguyên liệu thô gồm quặng sắt và kim loại và nông sản dự kiến cũng sẽ theo đà giảm mạnh. 
Cho đến thời điểm hiện tại, rất ít quốc gia có thể tránh được cú sốc lịch sử từ đại dịch COVID-19. Mỹ, nền kinh tế lớn nhất thế giới, chỉ một tháng sau khi dịch COVID-19 lan rộng, cứ 10 lao động lại có 1 người mất việc.

Ngân hàng lớn nhất nước Mỹ JP Morgan Chase đã dự đoán tỷ lệ thất nghiệp tại Mỹ tăng lên 20% trong quý II/2020, vượt xa con số 10% trong thời kỳ Đại Suy thoái. Rõ ràng, sản xuất, tiêu thụ, phân phối, di chuyển nhân công đều ngưng trệ. Tổ chức cứu trợ nhân đạo toàn cầu Oxfam lo ngại khủng hoảng do đại dịch COVID-19 có thể khiến 500 triệu người rơi vào cảnh nghèo đói.
Nền kinh tế của Hàn Quốc dường như chịu tác động ít hơn từ đại dịch COVID-19. Năm 2019, GDP của Hàn Quốc đạt mức tăng trưởng 2,0% và dự báo triển vọng tăng trưởng năm nay là 2,2%. Tuy nhiên, IMF đã điều chỉnh tốc độ tăng trưởng của Hàn Quốc xuống -1,2%. Đây là lần đầu tiên kể từ sau cuộc khủng hoảng tiền tệ châu Á (cuối những năm 1990), Hàn Quốc được dự báo tăng trưởng âm.
Lẽ dĩ nhiên, theo Giáo sư Kim Gwang-seok, điều này phản ánh tình hình ảm đạm chung của nền kinh tế. Nhưng nếu xét trong các nước thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), triển vọng tăng trưởng của Hàn Quốc vẫn "khả quan" nhất bởi mức giảm 3% (từ 2,2% xuống -1,2%) là ít nhất trong các nước OECD. 
Cũng theo Giáo sư Kim Gwang-seok, việc IMF đưa ra dự báo Hàn Quốc sẽ đạt tốc độ tăng trưởng 3,4% trong năm 2021 cho thấy tổ chức này đã ghi nhận những phản ứng nhanh chóng, hiệu quả mà Chính quyền Tổng thống Moon Jae-in đã thực hiện nhằm ngăn chặn đại dịch COVID-19 lây lan. 
Là một nền kinh tế phụ thuộc chủ yếu vào xuất khẩu, Hàn Quốc khó tránh khỏi viễn cảnh tăng trưởng âm khi các đối tác thương mại đang vật lộn với dịch bệnh. Mặc dù vậy, cách tiếp cận toàn diện của Seoul để ngăn chặn dịch bệnh bùng phát và các chính sách khắc phục hậu quả kịp thời đã giúp giảm tác động tiêu cực đến nền kinh tế quốc gia. 
Trong bối cảnh GDP của Hàn Quốc chưa bao giờ tăng trưởng trên 3% những năm gần đây, con số IMF đưa ra thể hiện niềm tin vào sự phục hồi mạnh mẽ của Hàn Quốc.
Tuy nhiên, về cơ bản tốc độ tăng GDP được tính toán dựa trên con số của năm trước, Nói cách khác, do GDP của Hàn Quốc năm 2020 xuống cực thấp, mức tăng tương đối của năm 2021 cũng có thể tạo ra một con số ấn tượng. Hiện tượng này còn gọi là "Hiệu ứng cơ sở" (Base Effect) - các chỉ số có thể sai lệch so với giá trị thực tế tùy theo thời điểm lấy làm căn cứ để tính toán. Nói cách khác, có khả năng nền kinh tế không thực sự tăng trưởng đáng kể như con số phản ánh.
Để lấy lại mức tăng trưởng dương, IMF kêu gọi các nước thực hiện chính sách tài chính, tiền tệ chủ động để phần nào bù đắp cú sốc kinh tế, phân bổ ngân sách và đầu tư vào nghiên cứu và phát triển (R&D) y tế nhiều hơn đồng thời thiết lập một hệ thống quốc tế để hỗ trợ các nền kinh tế mới nổi không đủ năng lực đối phó với đại dịch.
Theo đánh giá của IMF, kinh tế Hàn Quốc sẽ phục hồi nhanh chóng với "Đường phục hồi chữ V". Tuy nhiên, dự báo của tổ chức này được đưa ra với giả định đại dịch COVID-19 sẽ thuyên giảm và các biện pháp hạn chế di chuyển sẽ được nới lỏng trong nửa cuối năm nay.
Giáo sư Kim Gwang-seok cho rằng có một điểm tích cực là công nghệ y tế tiên tiến của Hàn Quốc như bộ kit chẩn đoán nhanh COVID-19 đang thu hút được sự chú ý của các nước khi cho thấy tính hiệu quả cao. Đây là cơ sở để Hàn Quốc có thể vươn lên đi đầu trong phát triển vắc-xin và dược phẩm. Thông qua hoạt động hợp tác quốc tế, trao đổi nghiên cứu và phát triển, Hàn Quốc hoàn toàn có thể nổi lên như một "hình mẫu về kiểm soát dịch bệnh"./.