Lại "nóng" câu chuyện chống buôn lậu

Đã thành thông lệ, cứ đến dịp cuối năm là Quảng Ninh lại trở thành tâm điểm của những hoạt động buôn lậu và gian lận thương mại. Dù đã có nhiều biện pháp mạnh tay nhưng với những thủ đoạn tinh vi, manh động của giới buôn lậu khiến "chảo lửa" nơi cửa khẩu này vẫn luôn nóng cả ngày lẫn đêm.

Lợi dụng kẽ hở

Với đường biên giới dài, Quảng Ninh hiện có ba cửa khẩu, bảy tuyến quốc lộ và 12 tỉnh lộ với tổng chiều dài gần 800 km; 15 tuyến đường thủy nội địa dài 218 km; 13 bến xe khách; 90 cảng bến, trong đó có 31 cảng bến xuất khẩu than, 47 cảng bến hàng hóa và 12 cảng bến khách.

Đây vừa là lợi thế để Quảng Ninh phát triển kinh tế, nhưng cũng là điều kiện thuận lợi cho các hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại, buôn bán, vận chuyển hàng giả, hàng cấm.

Ông Lê Quang Tùng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh, Thường trực Ban chỉ đạo 389 tỉnh cho biết, với những giải pháp đồng bộ, xuyên suốt được thực hiện từ tỉnh xuống các địa phương nên thời gian qua trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh không xảy ra những vụ việc, ổ nhóm lớn.

Mỗi năm, Chi cục Quản lý thị trường Quảng Ninh ban hành từ 600 - 700 văn bản chỉ đạo các phòng, đội triển khai nhiệm vụ trên tất cả các các mặt công tác, nhất là về kiểm tra, kiểm soát thị trường và các lĩnh vực, nhóm, ngành hàng trọng điểm.

Ngoài ra, Chi cục Quản lý thị trường Quảng Ninh cũng thường xuyên tổ chức tuyên truyền, ký cam kết chấp hành pháp luật trong hoạt động kinh doanh thương mại cho các tổ chức, cá nhân kinh doanh trên địa bàn toàn tỉnh (bình quân mỗi năm từ 10.000 - 15.000 lượt tổ chức, cá nhân).

Điển hình là việc hướng dẫn các hộ kinh doanh tại chợ trung tâm, chợ hạng 1, các cơ sở bán hàng lưu niệm tại khách sạn từ 3 - 5 sao và chợ Đêm Hạ Long thực hiện niêm yết giá, đảm bảo văn minh thương mại; hướng dẫn ghi chép sổ mua, bán hàng hóa cho các chủ phương tiện vận chuyển, buôn bán rau, củ, quả tại chợ đầu mối...

Dù vậy, trước việc kiểm tra kiểm soát gắt gao của các lực lượng chức năng, đối tượng vi phạm đã manh động hơn và bất chấp pháp luật. Sự đa dạng trong các chủng loại hàng lậu gây ra những khó khăn trong công tác kiểm tra, kiểm soát, xử lý. Cùng với đó, một số chính sách liên quan hiện nay chưa cụ thể, dễ tạo kẽ hở để các đối tượng lợi dụng.

Chẳng hạn như với tuyến đường bộ, các đối tượng chủ yếu lợi dụng địa hình đường biên sát khu dân cư với nhiều đường mòn, lối mở, địa hình để thuê người dân vác hàng qua biên giới rồi dùng xe máy vận chuyển hàng hoá vào các chợ, trung tâm thương mại, bến xe. Từ đó, hàng hoá được vận chuyển trên các xe container, xe tải nhỏ, xe khách đã được gia cố hầm vách tinh vi. Trên khâu lưu thông, hàng hoá nhập lậu như điện thoại, máy tính, ma tuý... được xé lẻ cho vào các túi xách, va ly, giấu trên người để trà trộn vào xe khách.

Với tuyến đường biển, các đầu nậu lợi dụng đêm tối, sử dụng các loại phương tiện công suất lớn, thiết bị hiện đại để vận chuyển hàng cấm từ khu vực cảng Trúc Sơn, Vạn Mỹ (Trung Quốc) về khu vực phân định trên Vịnh Bắc Bộ rồi xé lẻ đưa lên các tàu nhỏ vận chuyển sâu vào nội địa tiêu thụ.

Mặc dù lực lượng quản lý thị trường đã phối hợp với biên phòng, hải quan, công an tăng cường đấu tranh chống buôn lậu trên các tuyến biên giới do điều kiện địa hình tuyến biên giới phức tạp và lực lượng quản lý còn mỏng nên tình trạng buôn lậu vẫn chưa hề suy giảm.

Đưa ra ví dụ cụ thể, thiếu tá Hoàng Văn Quốc, Phó Đồn trưởng nghiệp vụ Đồn Biên phòng Hoành Mô (Bình Liêu-Quảng Ninh) cho biết, lợi dụng nhận thức của đồng bào các dân tộc thiểu số khu vực biên giới còn hạn chế cho nên các đối tượng buôn lậu đã thuê vận chuyển hàng hóa qua biên giới. Nguy hiểm hơn, các đối tượng còn thuê các cháu nhỏ chưa đến tuổi thành niên vận chuyển pháo, ma túy nhằm qua mắt lực lượng chức năng.

Siết chặt kỷ cương

Theo dự báo của Ban chỉ đạo 389 tỉnh Quảng Ninh, mặc dù tình trạng buôn lậu trong hai tháng qua có chiều hướng giảm do lực lượng chức năng của tỉnh và phía Trung Quốc tăng cường công tác phòng chống buôn lậu. Tuy nhiên, hoạt động buôn lậu còn diễn ra và tiềm ẩn phức tạp mọi thời điểm từ nay đến cuối năm do nhu cầu về hàng hoá tiêu dùng dịp Tết Mậu Tuất 2018 tăng cao.

Vì vậy, để công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả đạt hiệu quả, Ban chỉ đạo 389 tỉnh Quảng Ninh đề nghị lực lượng chức năng tiếp tục bám sát tình hình, tập trung kiểm soát đối với nhóm mặt hàng tiềm ẩn nguy cơ thẩm lậu, gian lận thương mại, mặt hàng không đảm bảo an toàn thực phẩm.... Đồng thời, đẩy mạnh công tác kiểm tra, rà soát các tuyến, địa bàn trọng điểm về buôn lậu, gian lận thương mại.

Ông Nguyễn Đức Chủ, Đội trưởng Đội quản lý thị trường Đầm Hà-Quảng Ninh chia sẻ, để chủ động kiểm tra kiểm soát thị trường dịp cuối năm, đơn vị sẽ thực hiện hiệu quả chỉ đạo của cấp trên về công tác quản lý địa bàn, đấu tranh chống buôn lậu và gian lận thương mại. Bên cạnh đó, đơn vị cũng sẽ xây dựng mạng lưới tin báo cơ sở nhằm góp phần ổn định thị trường trong dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán.

Theo Ban chỉ đạo 389 tỉnh Quảng Ninh, từ nay đến Tết, tình hình buôn bán, vận chuyển hàng cấm, hàng nhập lậu, hàng giả, gian lận thương mại sẽ diễn biến phức tạp hơn với thủ đoạn và phương thức hoạt động ngày càng tinh vi.

Vì vậy, các lực lượng chức năng cần tiếp tục tập trung kiểm tra, kiểm soát trên Quốc lộ 18, điểm thông quan, tuyến vận tải biển, các cửa khẩu, đường mòn, lối mở, khu vực tập kết hàng hóa gần biên giới… Đặc biệt, kiên quyết xử lý vi phạm kịp thời, nghiêm minh, phối hợp cơ quan chức năng điều tra, truy tố xét xử các trường hợp vi phạm theo quy định.

Cùng với đó, Ban chỉ đạo 389 sẽ thành lập các tổ công tác, các đoàn kiểm tra liên ngành cơ động chủ động nắm tình hình, kiểm tra đột xuất tại một số tuyến, địa bàn trọng điểm, nơi có khả năng xảy ra buôn lậu, tập kết hàng hóa trên địa bàn.

Trước đó, thực hiện Công văn số 344 của Văn phòng Chính phủ về thông báo kết luận của Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình tại Hội nghị sơ kết của Ban Chỉ đạo 389 quốc gia, Tổng cục Hải quan xác định công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, được chỉ đạo và triển khai tập trung thống nhất trong toàn Ngành, kiên quyết không có vùng cấm trong công tác này.

Trong đó, Tổng cục Hải quan yêu cầu Cục Điều tra chống buôn lậu, các cục hải quan tỉnh, thành phố tăng cường công tác thanh tra trách nhiệm; thanh tra, kiểm tra công vụ; thực hiện dân chủ, công khai, minh bạch trong công tác cán bộ, nhất là trong các khâu bổ nhiệm, điều động, luân chuyển, đánh giá, khen thưởng, kỷ luật… Xử lý trách nhiệm người đứng đầu chính chuyền, các cơ quan chức năng để buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả lộng hành do thiếu trách nhiệm, không quyết liệt trong đấu tranh phòng ngừa, chậm phát hiện, xử lý vi phạm…

Các đơn vị chủ động rà soát các vụ việc nổi cộm, được dự luận chú ý, nhưng chỉ được xử lý hành chính để xem xét lại, nếu có dấu hiệu tội phạm thì chuyển sang cơ quan điều tra xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

Đồng thời, tiếp tục chỉ đạo đẩy mạnh công tác điều tra cơ bản, phát hiện, xử lý kịp thời các vụ việc, vụ án buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất kinh doing hàng giả; xác lập chuyên an trinh sát lớn đánh trúng, đánh đúng các đối tượng chủ mưu, cầm đầu.

Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải, Bộ Công Thương tiếp tục rà soát, sửa đổi bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật, cơ chế, chính sách nhằm nâng cao hiệu quả công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.

Ngoài ra, Bộ sẽ đẩy mạnh kiểm tra, kiểm soát, xử lý vi phạm thường xuyên, liên tục, có trọng tâm, trọng điểm. Đồng thời, Bộ đẩy mạnh hơn nữa tuyên truyền, giáo dục chính sách pháp luật cho mọi đối tượng, biến nhận thức về chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại thành ý thức tự giác thường trực và hành động cụ thể của mỗi cấp, mỗi ngành, mỗi doanh nghiệp, mỗi người dân./.