Lợi nhuận của các doanh nghiệp Nhật Bản có thể đạt kỷ lục trong năm thứ ba liên tiếp

Một phân tích của Nikkei Asia cho thấy, các công ty đang niêm yết trên thị trường chứng khoán của Nhật Bản có thể sẽ đạt lợi nhuận kỷ lục trong năm thứ ba liên tiếp, với tổng lợi nhuận vượt dự báo trước đó nhờ biên giới được mở cửa trở lại sau đại dịch COVID-19, giá cả tăng vọt và đồng yen mất giá.

Các tập đoàn lớn dự kiến sẽ tạo ra lợi nhuận ròng 43.500 tỷ yen (289 tỷ USD) cho năm tài chính kết thúc vào ngày 31/3/2024, tăng 13% so với năm trước đó. Mức ước tính này sẽ vượt qua dự báo 40.000 tỷ yen được đưa ra từ tháng 5/2023.

Lợi nhuận từ lĩnh vực sản xuất được dự đoán sẽ tăng 16% lên 21.400 tỷ yen, trong đó lĩnh vực phi sản xuất sẽ tăng 11% lên 22.100 tỷ yen. Cả hai con số này đều là mức cao kỷ lục.

Nikkei đã xem xét hoạt động của khoảng 1.020 công ty trên thị trường Prime của Sở giao dịch chứng khoán Tokyo. Các số liệu dự báo này không bao gồm các công ty có kỳ báo cáo kết quả kinh doanh bất thường, cũng như các công ty con của công ty mẹ đã được niêm yết.

Chỉ số Nikkei Stock Average tiếp tục tăng điểm vào phiên cuối tuần ngày 16/2, áp sát mức cao nhất mọi thời đại được thiết lập vào năm 1989. Giá cổ phiếu của hơn 200 công ty trên thị trường TSE Prime đã đạt mức cao kỷ lục vào năm 2024, bao gồm Toyota Motor, Nintendo và Tokyo Disney Resort nhà điều hành Oriental Land. Những doanh nghiệp này đại diện cho hơn 10% tổng số công ty trên thị trường TSE Prime.

Một yếu tố thúc đẩy dự báo lợi nhuận tích cực này là việc các công ty tăng giá, nền kinh tế mở cửa trở lại và đồng yen suy yếu.

Sau khi tình trạng thiếu chất bán dẫn dụ xuống, chuỗi cung ứng ổn định, các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản đã có thể đáp ứng các đơn đặt hàng lớn. Đồng yen thấp đã giúp nâng lợi nhuận ròng của ngành ô tô lên 2.900 tỷ yen, chiếm 60% mức tăng của tất cả các công ty trong phân tích của Nikkei Asia. Trong số 7 nhà sản xuất ô tô lớn nhất Nhật Bản, Toyota, Suzuki Motor và Mazda Motor được dự báo sẽ báo cáo lợi nhuận kỷ lục trong tài khóa 2023-2024. Nếu tỷ giá hối đoái duy trì ở mức hiện tại, các nhà sản xuất ô tô và các nhà sản xuất khác sẽ kỳ vọng lợi nhuận sẽ còn tăng hơn nữa.

Hoạt động di chuyển của người dân sôi động hơn do Nhật Bản mở cửa trở lại sau đại dịch cũng đang nâng cao lợi nhuận của các doanh nghiệp. Lĩnh vực đường sắt và xe buýt dự kiến sẽ tăng 30% lợi nhuận do nhu cầu du lịch và đi lại phục hồi sau COVID-19. Ngành hàng không sẽ chứng kiến lợi nhuận tăng 70%.

Giữa bối cảnh làn sóng khách du lịch nước ngoài đến Nhật Bản tăng cao, nhà điều hành cửa hàng bách hóa Isetan Mitsukoshi Holdings đã nâng dự báo lợi nhuận gấp ba lần nhờ doanh số bán hàng cao cấp tăng nhanh.

Tuy vậy, đà suy thoái kéo dài của nền kinh tế Trung Quốc làm lu mờ triển vọng cho năm tài khóa tiếp theo. Ông Tsuneo Murata, Chủ tịch công ty cung cấp linh kiện điện tử Murata Manufacturing, cho biết: “Thị trường điện thoại thông minh Trung Quốc sẽ không phục hồi hình chữ V theo quy mô trước đó”.

Ông Kenji Abe, chiến lược gia trưởng tại công ty chứng khoán Daiwa Securities, cho biết: Thị trường ngoại hối cũng là một yếu tố không chắc chắn, nhưng “với việc tăng giá và các biện pháp khác đang đưa ra, các công ty có thể đảm bảo tăng trưởng lợi nhuận ngay cả khi đồng yen mạnh lên”.

Các nhà đầu tư, đặc biệt là giới đầu tư bên ngoài Nhật Bản, nhận định Ngân hàng trung ương Nhật Bản (BoJ) có khả năng sẽ tăng lãi suất một vài lần trong năm nay sau khi từ bỏ lãi suất âm, dù cho việc cắt giảm lãi suất sớm ở Mỹ có thể làm phức tạp thêm tình hình.

Chiến lược gia về thu nhập cố định cấp cao tại Mitsubishi UFJ Morgan Stanley Securities, ông Keisuke Tsuruta, cho biết lãi suất ngắn hạn có thể tăng lên 0,25% sau khi chính sách lãi suất âm được dỡ bỏ. Giả định đó và số liệu của LSEG chỉ ra rằng những người tham gia thị trường nhận thấy cơ hội lãi suất tăng là 50-50 vào cuối năm. Những kỳ vọng này  đối với các nhà đầu tư nước ngoài là khá lớn.

Ông Tsuruta cho biết, các nhà đầu tư nước ngoài đã chứng khiến những đợt tăng lãi suất liên tiếp tại châu Âu và Mỹ, do vậy họ cũng kỳ vọng Nhật Bản sẽ hành động tương tự khi bắt đầu tăng lãi suất.

Chủ tịch kiêm chiến lược gia toàn cầu tại công ty nghiên cứu và tư vấn đầu tư Independent Strategy, ông David Roche dự đoán sẽ có hai đợt tăng lãi suất vào nửa cuối năm 2024. Trong khi đó, người đứng đầu bộ phận thu nhập cố định tại công ty quản lý tài sản Newton Investment Management, Ella Hoxha nhận thấy lãi suất ngắn hạn có thể tăng lên 0,5% trong năm nay.

Còn chiến lược gia vĩ mô tại công ty chứng khoán Morgan Stanley MUFG Securities, Koichi Sugisaki kỳ vọng BoJ sẽ chấm dứt chính sách lãi suất âm vào tháng 3/2024 và thực hiện mức tăng 0,25 điểm phần trăm vào tháng 7/2024. Ông Koichi Sugisaki cũng kỳ vọng BoJ sẽ tăng lãi suất hơn nữa khi chỉ số giá tiêu dùng đang tăng hơn 2%, để dành chỗ cho những thay đổi chính sách trong tương lai.

Công ty Đường sắt Đông Nhật Bản (JR East) đã nâng dự báo lợi nhuận ròng cho năm tái khóa kết thúc vào ngày 31/3 lên 165 tỷ yen (1,1 tỷ USD), tăng 66% so với năm trước đó. Nhà điều hành đường sắt này đã chứng kiến sự phục hồi lưu lượng giao thông từ người dân và khách du lịch nội địa, qua đó giúp họ cải thiện kết quả kinh doanh.

Trong khi đó, Công ty Đường sắt Trung tâm Nhật Bản (JR Tokai), đã chứng kiến lượng hành khách đi tàu cao tốc đông đúc trở lại trong khoảng từ tháng Tư đến tháng 12/2023. Doanh thu liên quan đến du lịch nội địa của họ đã tăng 77% so với cùng kỳ năm 2018, lên khoảng 60 tỷ yen.

Còn ANA Holdings, tập đoàn hàng không lớn nhất Nhật Bản đang điều hành hãng hàng không All Nippon Airways, đã nâng dự báo lợi nhuận ròng cả năm tài khóa 2023-2024 của tập đoàn lên 130 tỷ yen, tăng 45% so với năm trước. Số lượng hành khách kỷ lục trên các chuyến bay đến và đi Hawaii vào dịp nghỉ lễ Năm mới và việc ANA tăng giá vé cho một số chuyến bay nội địa vào tháng 6/2023 đã khiến lợi nhuận của họ tăng cao hơn.

Trước đó, Nhật Bản cũng ghi nhận số liệu kinh tế đáng chú ý khác là chi tiêu hộ gia đình tháng 12/2023 giảm 2,5%, cao hơn so với dự báo trung bình trước đó của thị trường là giảm 2,1%. Đây là tháng thứ 10 liên tiếp chi tiêu hộ gia đình tại Nhật Bản giảm.

Dữ liệu cho thấy chi tiêu cho các hàng hóa lâu bền trong gia đình như máy điều hòa không khí giảm do thời tiết ấm áp, trong khi người tiêu dùng chi tiêu nhiều hơn cho đi ăn ngoài và các hàng hóa liên quan đến ô tô. Bộ Nội vụ và Truyền thông cho biết các hộ gia đình có từ hai người trở lên chi trung bình 329.518 yen (2.200 USD). Dữ liệu này là chỉ số chính về tiêu dùng cá nhân, chiếm hơn một nửa Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của đất nước.

Trong khi đó, tiền lương thực tế của Nhật Bản trong tháng 12/2023 đã giảm 1,9% so với một năm trước đó, do mức tăng lương không tương ứng với mức tăng giá. Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi cho biết trong một báo cáo sơ bộ vào năm 2023, tiền lương thực tế năm 2023 đã giảm trong năm thứ hai liên tiếp với mức giảm 2,5%.