Máy gia tốc hạt lớn hoạt động trở lại sau 3 năm bảo trì

Đây là lần tạm ngừng hoạt động lâu thứ hai trong lịch sử 14 năm tồn tại của cỗ máy này.

Máy gia tốc hạt lớn hoạt động trở lại sau 3 năm bảo trì. Ảnh: Interesting Engineering

Sự trở lại lần này của LHC được kỳ vọng sẽ cho phép cỗ máy phá vỡ các proton với tốc độ thậm chí còn lớn hơn và tạo ra những phát hiện mang tính đột phá.

Việc tái khởi động LHC là một quy trình phức tạp và các nhà nghiên cứu tại Tổ chức Nghiên cứu hạt nhân châu Âu (CERN) đang nỗ lực để thực hiện nhiệm vụ này nhằm mở đường cho hoạt động nghiên cứu vật chất tối.

Thông báo của CERN trưa 22/4 cho biết: "Hai chùm proton luân chuyển ngược chiều nhau xung quanh vành đai 27 km của LHC".

Theo ông Rende Steerenberg, phụ trách phòng điều khiển tại CERN, việc đưa LHC hoạt động trở lại không đơn thuần là nhấn nút công tắc.

Ông nhấn mạnh LHC phải hoạt động như một "dàn giao hưởng" và để tia bức xạ bao quanh, tất cả các nam châm đều phải hoạt động đúng chức năng vào đúng thời điểm.

Trong khi đó, trưởng bộ phận nghiên cứu về tia bức xạ tại CERN - ông Rhodri Jones cho biết: "Một lượng tương đối nhỏ các proton đã được luân chuyển với năng lượng ở mức 450 tỷ electronvolt. Các vụ va chạm cường độ cao, năng lượng cao sẽ diễn ra trong vài tháng nữa".

LHC là máy gia tốc hạt lớn nhất và mạnh nhất thế giới do CERN chế tạo. LHC được đặt trong một đường hầm có chu vi 27 km, ở độ sâu 175 m so với mặt đất, tại một khu vực gần Geneva (Thụy Sĩ). Tại đây sẽ diễn ra các thí nghiệm va chạm trực diện giữa các hạt proton.

Các vụ va chạm hạt của LHC quan sát được tại CERN trong khoảng thời gian từ 2010-2013 đã cho thấy bằng chứng về sự tồn tại của hạt phân tử Higgs, hay còn gọi là "hạt của Chúa", vốn được cho là có vai trò quan trọng trong việc hình thành vũ trụ sau khi xảy ra vụ nổ Big Bang cách đây 13,7 tỷ năm.

Các nhà vật lý học hy vọng rằng việc tái thiết lập các vụ va chạm hạt sẽ giúp họ giải mã nguồn gốc của vật chất, trong đó có vật chất tối.

Vật chất tối được cho là phổ biến gấp 5 lần so với vật chất thông thường nhưng không hấp thụ, phản xạ hay phát ánh sáng.

CERN cho biết các chuyên gia của họ "sẽ làm việc suốt ngày đêm" để cỗ máy này có thể lập kỷ lục mới với 13.600 tỷ electronvolt./.