Ngày 7/6, Lầu Năm Góc thông báo đã cảnh báo chính quyền Ankara về khả năng sẽ không cho nước này tham gia vào chương trình huấn luyện với máy bay tiêm kích F-35 nếu như Thổ Nhĩ Kỳ nhận hệ thống tên lửa phòng không S-400 của Nga.
Máy bay chiến đấu F-35 của Mỹ cất cánh từ căn cứ không quân Tyndall ở bang Florida ngày 16/9/2016. Ảnh: AFP/TTXVN
Phóng viên TTXVN tại Washington dẫn thông báo cho biết quyền Bộ trưởng Quốc phòng Patrick Shanahan đã gửi cho người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ một danh sách liệt kê chi tiết các hành động mà Mỹ sẽ áp dụng nhằm đình chỉ sự tham gia của Thổ Nhĩ Kỳ vào chương trình huấn luyện máy bay tiêm kích F-35 vào ngày 31/7 tới nếu như đối tác này của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) vẫn mua hệ thống phòng thủ tên lửa phòng không trên của Nga.
Trong thư, Bộ trưởng Quốc phòng Shanahan khẳng định Mỹ coi trọng mối quan hệ đối tác với Thổ Nhĩ Kỳ nhưng không hài lòng với việc Thổ Nhĩ Kỳ gửi các nhân viên tới Nga để học cách huấn luyện với hệ thống phòng thủ tên lửa phòng không S-400.
Bộ Trưởng Shanahan cho rằng ngoài việc đe dọa tới an ninh của các hệ thống như như máy bay tiêm kích F-35, việc mua hệ thống phòng không S-400 của Thổ Nhĩ Kỳ sẽ cản trở khả năng của quốc gia này trong việc tăng cường hoặc duy trì hợp tác với Mỹ và các nước trong NATO, dẫn đến sự phụ thuộc quá mức về kinh tế và chiến lược của Thổ Nhĩ Kỳ vào Nga, và làm suy yếu ngành công nghiệp quốc phòng rất có khả năng cũng như là mục tiêu phát triển kinh tế đầy tham vọng của Thổ Nhĩ Kỳ.
Ông Shanahan đe dọa rằng nếu như Thổ Nhĩ Kỳ mua hệ thống phòng không S-400, điều này sẽ dẫn đến tình trạng mất việc làm, giảm sản phẩm quốc nội và thương mại quốc tế do sẽ phải chịu lệnh trừng phạt từ Đạo luật chống lại các đối thủ của Mỹ thông qua các lệnh trừng phạt (CAATSA).
Trước đó, Washington đã quyết định ngừng tiếp nhận thêm phi công Thổ Nhĩ Kỳ tới nước này để tham gia các khóa huấn luyện lái máy bay chiến đấu F-35.
Bên cạnh đó, Washington cũng có kế hoạch không để Thổ Nhĩ Kỳ tham gia vào cuộc họp kỹ thuật sắp tới, và các cập nhật các tài liệu điều hành của chương trình sẽ được tiến hành mà không có Thổ Nhĩ Kỳ, dẫn tới việc chấm dứt sự tham gia của Thổ Nhĩ Kỳ vào các hoạt động quản lý chương trình huấn luyện máy bay tiêm kích F-35.
Trong những tháng gần đây, Ankara khẳng định kế hoạch mua hệ thống phòng không S-400 của Nga.
Tuy nhiên, Washington nhiều lần cảnh báo hệ thống này không tương thích với các hệ thống của NATO và điều này sẽ giúp Moscow thu thập đươc thông tin về máy bay chiến đấu F-35 Lightning II do Lockheed Martin sản xuất nếu Thổ Nhĩ Kỳ nhận được bản nâng cao của phi cơ này, đồng thời gây áp lực để Thổ Nhĩ Kỳ để mua hệ thống Patriot do Mỹ sản xuất.
Tuy nhiên, các cuộc đàm phán giữa hai bên đã không diễn ra tốt đẹp, dẫn đến việc Lầu Năm Góc đã đình chỉ việc giao máy bay tiêm kích F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ và chấm dứt các hoạt động huấn luyện F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ vào tháng 4 vừa qua./.