Mỹ liệu có thể làm tiêu tan tham vọng “Made in China 2025” của Trung Quốc? (Phần 1)
Với kế hoạch “Made in China 2025”, Trung Quốc hướng tới mục tiêu thúc đẩy khả năng cạnh tranh bằng cách áp dụng các công nghệ hiện đại trong sản xuất như sử dụng người máy, mạng 5G, trí tuệ nhân tạo và Internet. Điều đáng tiếc đối với Trung Quốc là Chính quyền Donald Trump đã biến các lĩnh vực công nghiệp và sản phẩm của kế hoạch này vào trong trọng tâm của cuộc tranh chấp thương mại giữa hai nước.
Mặc dù báo chí Trung Quốc đã bớt ca ngợi về tinh thần yêu nước của kế hoạch “Made in China 2025” kể từ khi xảy ra cuộc chiến thương mại, nhưng ít có khả năng Bắc Kinh sẽ thực sự trì hoãn kế hoạch nâng cấp ngành nghề quan trọng nhất trong lịch sử Trung Quốc này.
Trái lại, sức ép từ bên ngoài - đặc biệt là việc Mỹ đe dọa trừng phạt các sản phẩm công nghiệp và công nghệ chủ chốt - sẽ thúc đẩy Bắc Kinh dành thêm nguồn lực tài chính và hành chính vào việc nâng cấp công nghệ và khả năng tự cung tự cấp cho các ngành công nghiệp có tính chiến lược nhất.
Ngoài mục tiêu giảm thâm hụt thương mại, nghị trình của Chính quyền Tổng thống Donald Trump thực sự nhắm vào việc ngăn chặn sự trỗi dậy của Trung Quốc với tư cách một đối thủ cạnh tranh, và do vậy chính sách Mỹ-Trung đang bắt đầu giống một cuộc xung đột kinh tế.
Những yêu cầu của Tổng thống Trump kêu gọi Trung Quốc cắt giảm hỗ trợ của nhà nước cho các ngành công nghiệp công nghệ cao, chấm dứt tình trạng ép buộc các công ty nước ngoài phải chia sẻ những công nghệ then chốt cho các doanh nghiệp Trung Quốc, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, dỡ bỏ những hạn chế về quyền sở hữu đối với các dự án đầu tư sắp tới, mở cửa rộng hơn nữa cho hàng hóa và dịch vụ nước ngoài vào Trung Quốc, từ bỏ mục tiêu tự cung tự cấp trong những lĩnh vực công nghệ chủ chốt và các sản phẩm thuộc các ngành công nghiệp có giá trị gia tăng cao.
Để thúc đẩy những bước tiến này, Chính phủ Mỹ đã áp dụng mức thuế 10%-25% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc trị giá 250 tỷ USD, siết chặt kiểm soát đối với đầu tư của Trung Quốc vào các công ty công nghệ của Mỹ và đưa ra các lệnh trừng phạt đối với sản phẩm xuất khẩu của một số công ty công nghệ của Trung Quốc.
Ảnh hưởng của cuộc chiến thương mại đã được cảm nhận rõ nét với việc nhiều công ty đa quốc gia chuyển cơ sở sản xuất ra khỏi Trung Quốc, đe dọa nền kinh tế hiện nay của Trung Quốc và kế hoạch nâng cấp công nghệ của nước này.
Nếu tranh chấp thương mại leo thang hơn nữa, Trung Quốc có thể hạ bớt nhiệt bằng cách rút lại mục tiêu tự cung tự cấp của mình, cải thiện công tác bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, tạo điều kiện thuận lợi hơn một chút cho các công ty tư nhân trong nước và nước ngoài so với các doanh nghiệp nhà nước.
Tuy nhiên, ít có khả năng kế hoạch “Made in China 2025” bị từ bỏ hoàn toàn. Thay vào đó, nhiều khả năng Chính phủ Trung Quốc sẽ đưa ra một chiến lược quốc gia mới cho việc phát triển công nghệ dưới một cái tên mới, về cơ bản là kế hoạch B của “Made in China 2025”.
Mặc dù vậy, những điều chỉnh của Trung Quốc vẫn không làm hài lòng giới bài Trung tại Mỹ. Mỹ đã tăng cường hạn chế khả năng Trung Quốc tiếp cận cộng nghệ của họ, và nhiều khả năng sẽ tiếp tục làm như vậy trong dài hạn.
Những thiệt hại tiềm tàng đối với tương lai của ngành công nghiệp Trung Quốc là khó định lượng nhưng là yếu tố quan trọng để các nhà đầu tư cân nhắc. Nếu Chính phủ Mỹ đặt ra thêm những hạn chế đối với các sinh viên và các nhà nghiên cứu Trung Quốc tại các trường đại học của Mỹ, ngăn chặn những trao đổi, tương tác giữa các nhà khoa học của hai nước, hoặc cản trở các quỹ đầu tư và các công ty công nghệ lớn của Trung Quốc mua lại các công ty khởi nghiệp tại thung lũng Silicon, thì tốc độ thu nạp kiến thức tại Trung Quốc có thể chậm lại đáng kể.
Tất nhiên, phía Mỹ cũng bị ảnh hưởng. Việc loại bỏ Huawei ra khỏi danh sách các nhà cung ứng tiềm năng cho công nghệ 5G, một viên đá tảng thiết yếu của nền kinh tế kỹ thuật số khiến Mỹ phải đối mặt với tình trạng độc quyền song mãi. Việc triển khai 5G chắc chắn sẽ tốn kém hơn, diễn ra lâu hơn và gây bất lợi cho Mỹ trong cuộc chạy đua hướng tới lĩnh vực sản xuất thông minh, chưa kể đến lĩnh vực cơ sở hạ tầng thông minh.
Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
IMF cảnh báo tác động cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung với kinh tế toàn cầu
12:34' - 24/05/2019
Ngày 23/5, IMF cảnh báo căng thẳng thương mại Mỹ-Trung sẽ tác động bất lợi tới đà tăng trưởng kinh tế toàn cầu, làm suy giảm lòng tin và gia tăng gánh nặng tài chính cho người tiêu dùng.
-
Kinh tế Thế giới
Tổng thống Trump: Vấn đề Huawei có thể đưa vào thỏa thuận với Trung Quốc
07:39' - 24/05/2019
Tổng thống Mỹ Donald Trump gợi ý rằng những quan ngại của Washington về các sản phẩm của Tập đoàn Huawei có thể được giải quyết trong khuôn khổ cơ chế của thỏa thuận thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ: Đảm bảo chuỗi cung ứng năng lượng để cạnh tranh với Trung Quốc
06:00' - 24/05/2019
Hoạt động khai thác có trách nhiệm và bền vững sẽ có lợi cho ngành công nghiệp Mỹ, an ninh quốc gia và sự phát triển liên tục của công nghệ năng lượng sạch cũng như giao thông trên toàn cầu.
-
Kinh tế & Xã hội
Trung Quốc sản xuất tàu siêu tốc đệm từ trường có tốc độ 600 km/h
21:20' - 23/05/2019
Ngày 23/5, Trung Quốc đã bắt đầu vận hành dây chuyền sản xuất mẫu tàu siêu tốc chạy trên đệm từ trường với tốc độ tối đa 600 km/h tại thành phố Thanh Đảo, miền Đông nước này.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Lãnh đạo Ấn Độ và Nga thảo luận về năng lượng và lương thực
09:27'
Thủ tướng Narendra Modi và Tổng thống Nga Vladimir Putin đã có cuộc điện đàm, thảo luận về các vấn đề liên quan thị trường năng lượng và lương thực toàn cầu.
-
Kinh tế Thế giới
Hoạt động sản xuất tại châu Á đình trệ
20:20' - 01/07/2022
Hoạt động sản xuất của châu Á đã bị đình trệ vào tháng Sáu vừa qua, do nhiều công ty bị ảnh hưởng bởi sự gián đoạn nguồn cung từ việc phong tỏa xã hội nghiêm ngặt ở Trung Quốc.
-
Kinh tế Thế giới
Thâm hụt thương mại của Hàn Quốc cao nhất trong vòng 25 năm
18:08' - 01/07/2022
Bộ Thương mại, Công nghiệp và Năng lượng Hàn Quốc (MOTIE) ngày 1/7 công bố số liệu xuất nhập khẩu 6 tháng đầu năm, trong đó ghi nhận cán cân thương mại thâm hụt 10,3 tỷ USD.
-
Kinh tế Thế giới
Lạm phát tại Eurozone tăng lên mức kỷ lục mới
17:43' - 01/07/2022
Giá tiêu dùng tại 19 nước thành viên Eurozone trong tháng 6 tăng 8,6%, vượt mức kỷ lục trước đó là 8,1% ghi nhận trong tháng 5.
-
Kinh tế Thế giới
Chủ tịch Quốc hội kết thúc tốt đẹp chuyến thăm chính thức hai nước châu Âu
16:24' - 01/07/2022
Chiều 1/7, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam đã về đến Hà Nội, kết thúc tốt đẹp chuyến thăm Hungary, Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ireland từ 26/6-30/6.
-
Kinh tế Thế giới
EU thắt chặt quy định sàng lọc các nhà đầu tư nước ngoài
12:54' - 01/07/2022
Các nhà lập pháp Liên minh châu Âu (EU) đã nhất trí về những quy định mới cho phép sàng lọc các nhà đầu tư nước ngoài.
-
Kinh tế Thế giới
Lạm phát của Mỹ tiếp tục tăng cao
11:34' - 01/07/2022
Chỉ số tiêu dùng cá nhân (PCE)-chỉ số được Fed sử dụng làm thước đo lạm phát đã tăng 6,3% trong tháng 5 so với cùng kỳ năm ngoái.
-
Kinh tế Thế giới
EU và Australia đẩy nhanh đàm phán FTA
11:06' - 01/07/2022
Liên minh châu Âu (EU) đã đồng ý đẩy nhanh các cuộc đàm phán về Thỏa thuận Thương mại tự do (FTA) với Australia sau cuộc hội đàm giữa Thủ tướng Anthony Albanese và Ủy viên EU Ursula von der Leyen.
-
Kinh tế Thế giới
Lạm phát của Malaysia ở mức thấp nhất thế giới
10:58' - 01/07/2022
Tỷ lệ lạm phát của Malaysia vẫn nằm trong số nước thấp nhất trên thế giới do chính phủ đã thực thi các biện pháp kiểm soát giá hàng hóa và nhu yếu phẩm.