NAFTA hồi sinh với "tấm áo mới" USMCA
Sau hai ngày đàm phán "nước rút", Mỹ và Canada cuối cùng đã đạt được thỏa thuận giúp duy trì Hiệp định thương mại tự do Bắc Mỹ (NAFTA) vẫn là một thỏa thuận 3 bên, thay vì bị chia lẻ thành những thỏa thuận song phương như lo ngại.
Thỏa thuận đạt được ngay trước thời hạn chót đã chứng kiến sự nhượng bộ đáng kể từ các bên trong nhiều vấn đề gây trở ngại suốt hơn một năm đàm phán, và là kết quả của pha bứt tốc kỳ diệu, giúp NAFTA hồi sinh với tấm áo mới mang tên Hiệp định Mỹ- Mexico- Canada (USMCA).
Sức ép lớn sau khi Mỹ và Mexico đạt được thỏa thuận song phương về nội dung NAFTA nâng cấp cũng buộc Mỹ và Canada phải nỗ lực tối đa và cùng thỏa hiệp.
Thỏa thuận mới cho phép duy trì cơ chế giải quyết tranh chấp thương mại mà Canada coi là một biện pháp phòng vệ chống lại các chính sách thương mại bảo hộ, giúp bảo vệ nền kinh tế đất nước nếu Mỹ áp đặt các rào cản thương mại hoặc thuế quan.
Nói cách khác, cơ chế này là một cách để Canada cân bằng các rủi ro và lợi ích trong thương mại với Mỹ. Ngoài ra, thỏa thuận cũng bao gồm yêu cầu về bảo vệ nét đặc trưng văn hóa của Canada.
Tuy nhiên, "cái giá" của những nhượng bộ từ phía Mỹ là Canada đồng ý cho phép các nhà sản xuất và nông dân Mỹ tiếp cận khoảng 3,5% thị trường sữa Canada trị giá 16 tỷ USD/năm.
Đây vốn là yêu cầu chủ chốt của Mỹ bởi Tổng thống Trump từng gọi NAFTA là sai lầm nghiêm trọngkhi nó gây thiệt hại cho những nông dân chăn nuôi bò sữa của Mỹ.
Trước đó, hệ thống bảo vệ ngành sữa tại Canada ra đời từ những năm 1970, cho phép Canada áp mức thuế lên tới 275%, khiến các nhà sản xuất nước ngoài đều "chào thua" khi có ý định thâm nhập vào thị trường này.
Ở một điều khoản khác, Canada đã nhất trí áp đặt hạn ngạch xuất khẩu ô tô sang Mỹ trong trường hợp Washington áp mức thuế nhập khẩu ô tô toàn cầu vì lý do an ninh quốc gia. Cụ thể, Canada nhất trí với mức hạn ngạch 2,6 triệu phương tiện xuất sang Mỹ mỗi năm trong trường hợp Mỹ áp mức thuế nhập khẩu ô tô toàn cầu 25%.
So với mức sản xuất hiện tại đang ở ngưỡng 2 triệu phương tiện thì hạn ngạch này là được cho là "thoải mái" để ngành công nghiệp ô tô của Canada tiếp tục phát triển trong thị trường phi thuế quan khu vực.
Cùng với các điều khoản khác liên quan tới xuất xứ và vật liệu mà Washington và Mexico City đã ký kết hồi tháng 8, USMCA hoàn chỉnh được kỳ vọng giúp các quốc gia trong khu vực tránh được thuế ô tô đồng thời khiến các nhà sản xuất ô tô nước ngoài khó tiếp cận Mexico làm địa điểm sản xuất ô tô giá rẻ và từ đó mang lại nhiều việc làm hơn cho người lao động Mỹ.
Có thể thấy cả Mỹ và Canada đều có những nhượng bộ nhất định để đi đến thỏa thuận mà cả hai tin rằng có thể bảo vệ được lợi ích của người dân mỗi nước. Thỏa thuận ngay lập tức nhận được những phản ứng tích cực từ các bên liên quan.
Thủ tướng Canada Justin Trudeau tuyên bố "đây là một ngày tốt lành với Canada", bởi thỏa thuận sửa đổi NAFTA tránh cho nước này bị loại khỏi cuộc chơi và đối mặt với một mức thuế xuất khẩu ô tô vào Mỹ lên tới 25%.
Ngoại trưởng Mexico Luis Videgaray hoan nghênh thỏa thuận này đánh dấu "đêm tốt lành với Mexico và Bắc Mỹ".
Đại diện của Tổng thống đắc cử Mexico Andres Manuel Lopez Obrador cho rằng thỏa thuận đã đập tan mọi hoài nghi về thương mại khu vực nói chung và giúp thương mại Mexico nói riêng trở nên ổn định và chắc chắn hơn.
Kể từ khi các cuộc đàm phán bắt đầu hơn 1 năm trước, Canada và Mexico từng nhiều lần phải đối mặt với những lời đe dọa cứng rắn của Mỹ về khả năng hủy bỏ NAFTA, do vậy thỏa thuận cuối cùng đã "giải tỏa" những lo lắng vốn hiện hữu ở cả hai quốc gia này về khả năng chuỗi cung ứng khu vực sẽ bị phá vỡ vì những thỏa thuận song phương mới.
Với Mỹ, thỏa thuận là một chiến thắng quan trọng củng cố vị thế của chính quyền đương nhiệm trong thời khắc then chốt khi cuộc bầu cử quốc hội giữa kỳ đang cận kề. Nó như một "tấm vé đảm bảo" cho thấy hiệu quả của chiến lược thương mại mà Tổng thống Donald Trump đang theo đuổi trong khu vực, hứa hẹn sẽ lôi kéo sự ủng hộ của các cử tri đối với đảng Cộng hòa.
Mục tiêu tối cao của ông Trump khi yêu cầu đàm phán sửa đổi NAFTA là cắt giảm thâm hụt thương mại Mỹ và thực thi chủ trương "Nước Mỹ trước tiên".
Việc bảo toàn được NAFTA cũng giúp Tổng thống Trump tránh được sự phản đối từ quốc hội Mỹ, vốn sẽ không ủng hộ bất kỳ thỏa thuận thương mại nào không có đủ ba thành viên khu vực là Mỹ, Canada và Mexico.
Giới chuyên gia nhận định nếu loại bỏ một trong ba thành viên thì thỏa thuận này sẽ bị phá vỡ và đó sẽ là một tin xấu đối với giới kinh doanh Mỹ, cho việc làm của người Mỹ và sự tăng trưởng của nền kinh tế Mỹ.
Với thị trường toàn cầu, thỏa thuận của Mỹ và Canada đã cho thấy một lòng tin chắc chắn hơn về số phận của NAFTA. Thị trường tài chính vốn khá ảm đảm trong nhiều tháng qua do những lo ngại về thiệt hại kinh tế có thể xảy ra nếu NAFTA sụp đổ, nay bỗng bừng sáng trở lại.
Các chỉ số chứng khoán điện tử tương lai trên thị trường Mỹ nhất loạt tăng điểm và hứa hẹn sẽ đạt các mốc kỷ lục trong phiên giao dịch đầu ngày 1/10. Giá trị đồng CAD so với đồng USD tăng lên mức cao nhất kể từ tháng 5 trong khi giá trị đồng peso Mexico so với USD cũng tăng lên mức cao nhất kể từ đầu tháng 8.
Chuyên gia Yukio Ishizuki thuộc công ty chứng khoán Daiwa nhận định dù các thị trường vẫn tin rằng cuối cùng các bên sẽ đạt thỏa thuận, nhưng chỉ khi thỏa thuận thực sự hiện diện thì các nhà đầu tư mới cởi bỏ mọi tâm lý lo lắng.
Điều quan trọng là thỏa thuận giúp lòng tin vào nền kinh tế Mỹ được cải thiện, từ đó xoa dịu những lo lắng về các nguy cơ.
Giống như một cái kết có hậu cho hơn một năm đàm phán đầy chông gai và có lúc tưởng chừng đổ vỡ, sự ra đời của USMCA không chỉ vực dậy lòng tin của thị trường khu vực và thị trường toàn cầu, mà còn mang lại hy vọng về một tương lai rõ ràng hơn cho nền kinh tế khu vực Bắc Mỹ.
Như trong tuyên bố chung, Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer và Ngoại trưởng Canada Chrystia Freeland khẳng định USMCA sẽ giúp tạo ra những thị trường tự do hơn, công bằng hơn và kích thích phát triển kinh tế trong khu vực. Dự thảo thỏa thuận sẽ phải được trình lên cơ quan lập pháp của các quốc gia để xem xét thông qua trước khi được các nhà lãnh đạo ký ban hành.
Có thể quá trình thông qua tại từng nước vẫn sẽ gặp khó khăn, nhưng về cơ bản đây cũng đã là một khởi đầu duy trì sự ổn định cho vùng kinh tế của hơn 570 triệu dân với tổng giá trị trao đổi thương mại hơn 1.200 tỷ USD này./.
>>>Tên gọi mới của NAFTA phiên bản 2.0 là USMCATin liên quan
-
Tài chính
Đàm phán NAFTA: Đồng CAD và đồng peso của Mexico tăng giá
10:12' - 01/10/2018
Ngay sau khi thông tin Mỹ và Canada đã chính thức đạt được thỏa thuận về sửa đổi Hiệp định Thương mại tự do Bắc Mỹ (NAFTA) được công bố, đồng dollar Canada (CAD) và đồng peso của Mexico đã tăng giá.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ và Canada chính thức đạt được thỏa thuận về sửa đổi NAFTA
09:23' - 01/10/2018
Tối 30/9 (theo giờ địa phương)- sáng 1/10 (giờ Việt Nam), sau nhiều giờ đàm phán, Mỹ và Canada đã chính thức đạt được thỏa thuận về sửa đổi Hiệp định Thương mại tự do Bắc Mỹ (NAFTA).
-
Kinh tế Thế giới
Đàm phán NAFTA: Mỹ và Canada đang chạy đua với thời gian
07:59' - 01/10/2018
Trả lời phỏng vấn Fox News Channel, cố vấn thương mại của Nhà Trắng Peter Navarro ngày 30/9 cho biết các bên đang làm việc “đầy thiện ý” để sửa đổi Hiệp định Thương mại tự do Bắc Mỹ (NAFTA).
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Chủ tịch Trung Quốc nhấn mạnh nguyên tắc then chốt trong quan hệ với Mỹ
19:56' - 26/04/2024
Chủ tịch Trung Quốc đánh giá mối quan hệ Trung - Mỹ đã trải qua nhiều thăng trầm và có một số bài học quan trọng để chia sẻ.
-
Kinh tế Thế giới
Tòa án Tối cao Mỹ để ngỏ khả năng áp dụng quyền miễn trừ với cựu Tổng thống Donald Trump
08:18' - 26/04/2024
Các thẩm phán đã bày tỏ sự hoài nghi với những lập luận của cựu Tổng thống Trump về quyền miễn trừ đối với nỗ lực lật ngược kết quả bầu cử mang lại thắng lợi cho đương kim Tổng thống Joe Biden.
-
Kinh tế Thế giới
Lợi thế về giá giúp Trung Quốc "giảm xóc" trước tác động của thuế quan
07:44' - 26/04/2024
Mặt bằng giá cả của Trung Quốc quá cạnh tranh đến mức nước này có thể chịu đựng bất kỳ mức thuế quan mới nào.
-
Kinh tế Thế giới
Bỉ xây dựng đảo năng lượng tái tạo đầu tiên trên thế giới
07:30' - 26/04/2024
Bỉ đang xây dựng một hòn đảo năng lượng ngoài khơi đầu tiên trên thế giới.
-
Kinh tế Thế giới
Tăng trưởng kinh tế Trung Quốc năm 2024 được nâng lên 4,8%
21:50' - 25/04/2024
Các nhà phân tích đã nâng dự báo tăng trưởng của Trung Quốc trong năm nay sau kết quả tốt hơn mong đợi trong quý đầu tiên.
-
Kinh tế Thế giới
Hàng loạt các chuyến bay tại Pháp bị hủy do đình công
15:57' - 25/04/2024
Ngày 25/4, việc di chuyển bằng đường hàng không trên khắp châu Âu đang phải đối mặt với sự gián đoạn đáng kể do các cuộc đình công tại Pháp.
-
Kinh tế Thế giới
Nga xem xét bãi bỏ thuế xuất khẩu than gắn với tỷ giá hối đoái
15:32' - 25/04/2024
Các nguồn tin cho biết Chính phủ Nga có kế hoạch bãi bỏ thuế xuất khẩu than gắn với tỷ giá hối đoái từ ngày 1/5 trong bối cảnh giá than đã giảm xuống mức thấp nhất trong vòng 3 năm.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ đưa ra ưu tiên số một cho ngành vận tải vào năm 2050
08:47' - 25/04/2024
Ngày 24/4, Chính phủ Mỹ đã đặt ra mục tiêu quốc gia là cắt giảm lượng phát thải từ ngành vận chuyển hàng hóa về mức 0 vào năm 2050.
-
Kinh tế Thế giới
Giá vàng "ém mình" chờ các dữ liệu kinh tế quan trọng của Mỹ
08:24' - 25/04/2024
Giá vàng thế giới đi ngang trong phiên giao dịch 24/4, khi rủi ro từ căng thẳng ở Trung Đông giảm bớt.