Nâng cao năng lực đổi mới công nghệ
Việt Nam đang đứng trước ngã rẽ quan trọng của tiến trình phát triển kinh tế-xã hội, đòi hỏi đặt ra những ưu tiên cần được tập trung hơn như: nâng cao năng lực đổi mới sáng tạo trong nước, nâng cao năng suất lao động và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Điều này vô cùng cấp thiết, nhất là trong điều kiện hạn chế về vốn và lao động như hiện nay.
Theo các chuyên gia kinh tế, để nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế, việc phát triển công nghệ cao trong các tổ chức, doanh nghiệp trên cả nước cần được tập trung thúc đẩy. Theo đó, bao gồm sự phát triển, đổi mới quy trình sản xuất trong mỗi doanh nghiệp, sự tự chủ và nâng cao trình độ công nghệ để gia tăng hiệu quả sản xuất, tạo nên nhiều sản phẩm mới có chất lượng cao; cùng với đó là tăng sản lượng, tăng năng suất lao động, tiết kiệm tối đa thời gian, chi phí cũng như nguyên vật liệu... Thời gian qua, cùng với nhiều nỗ lực tuyên truyền, nâng cao nhận thức, các doanh nghiệp đã bắt đầu quan tâm tới đổi mới và phát triển công nghệ, tập trung đầu tư vào giải pháp và công cụ tăng năng lực cạnh tranh để mở rộng thị trường. Có thể nói rằng, doanh nghiệp muốn phát triển đều phải nghiên cứu để làm chủ và tạo ra công nghệ; đồng thời, ứng dụng hiệu quả công nghệ cao trong quá trình hoạt động và sản xuất.Ông Vũ Quốc Huy, Giám đốc Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc Gia (NIC) - đơn vị trực thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư, có chức năng hỗ trợ các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp tại Việt Nam cho biết, bất chấp những khó khăn của kinh tế vĩ mô toàn cầu, Việt Nam đang trên đà hiện thực hóa mục tiêu trở thành nền kinh tế số với tỷ lệ chiếm 30% GDP vào năm 2030.
Kể từ năm 2019, thời điểm đầu thành lập NIC, với mục tiêu hỗ trợ đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp trong nước, trung tâm đã triển khai nhiều sáng kiến, góp phần thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế số, tập trung vào việc tạo ra môi trường thuận lợi cho các công ty khởi nghiệp và nhà đầu tư trong nước, đồng thời thu hút nguồn vốn quốc tế.
Việt Nam được coi là một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo hấp dẫn nhờ tốc độ phát triển nhanh chóng của nền kinh tế số và sự tăng trưởng mạnh mẽ của lĩnh vực công nghệ. Tuy nhiên, Việt Nam vẫn cần vượt qua những thách thức nhất định để thực sự trở thành một trung tâm công nghệ mới của khu vực.
Mới đây, Ngân hàng Thế giới (WB) vừa công bố nghiên cứu về đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp nhỏ và vừa. Theo đó ghi nhận rằng, Việt Nam có nhiều thế mạnh để thúc đẩy năng lực đổi mới sáng tạo trong nước. Cụ thể, trong những năm qua, kết quả phát triển kinh tế và tỷ lệ giảm nghèo đạt dấu mốc khá ấn tượng. Việt Nam nằm trong khu vực địa lý năng động nhất thế giới và có lực lượng lao động lớn, cơ cấu dân số thuận lợi. Hệ thống giáo dục ngày càng được tăng cường và thành tích giáo dục trung học tốt.Việt Nam cũng là điểm đầu tư hấp dẫn đối với các tập đoàn đa quốc gia do năng lực xuất khẩu của một số ngành tốt; đồng thời, có uy tín trong một số lĩnh vực như toán, nghiên cứu nông nghiệp và sinh học. Việt Nam còn có những tiến bộ trong việc hình thành và duy trì các cơ quan và thể chế hỗ trợ đổi mới sáng tạo; nhất là những sáng kiến ở khu vực có lợi cho Việt Nam.
Tuy nhiên, hạn chế lại là năng suất lao động và mức thu nhập thấp, thiếu khuôn khổ pháp lý khuyến khích đổi mới sáng tạo. Cơ sở hạ tầng, chất lượng hệ thống dạy và học yếu kém. Quan trọng hơn là doanh nghiệp ít sáng tạo, thậm chí thiếu năng lực nghiên cứu và phát triển; trong khi, năng lực nghiên cứu của các tổ chức nghiên cứu Nhà nước chưa mạnh. Hạ tầng khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo còn hạn chế do thiếu các phòng thí nghiệm và thiết bị nghiên cứu. Cơ sở thông tin phục vụ việc xây dựng chính sách đổi mới sáng tạo, thực hiện chính sách khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo còn yếu kém. Việt Nam còn đang đứng trước những thách thức khác như, môi trường kinh tế vĩ mô không thuận lợi, kinh tế tăng trưởng đang có xu hướng chậm dần; tình trạng chảy máu chất xám gia tăng. Thêm nữa là không sẵn sàng cho cạnh tranh quốc tế và nguy cơ bẫy thu nhập trung bình đang hiển hiện. Trước thực trạng này, các chuyên gia WB khuyến nghị, Chính phủ cùng các bộ, ngành và địa phương tiếp tục thúc đẩy cải thiện khuôn khổ pháp lý cho đổi mới sáng tạo, tăng cường quản trị công đối với hệ thống đổi mới sáng tạo, tăng cường nguồn vốn con người về đổi mới sáng tạo, tăng cường đổi mới sáng tạo trong khu vực doanh nghiệp và nâng cao tỷ trọng đóng góp của các cơ quan nghiên cứu Nhà nước; quan trọng không kém là thúc đẩy các mối liên kết đổi mới sáng tạo. Từ thực tế cho thấy, thời gian qua, ngành công nghệ thông tin – viễn thông chứng kiến sự phát triển đáng kể trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo. Các doanh nghiệp hàng đầu trong ngành như Viettel, VNPT, FPT… đã đóng góp quan trọng trong việc xây dựng môi trường số tiên tiến và thúc đẩy sự phát triển bền vững của quốc gia. Việc phát triển hạ tầng và công nghệ số, ứng dụng công nghệ trong các lĩnh vực quan trọng, khởi nghiệp công nghệ, đào tạo nhân lực và hợp tác quốc tế đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển và tạo ra giá trị trong ngành. 3 "ông lớn" này đều có tên trong danh sách Top 10 Doanh nghiệp Sáng tạo và Kinh doanh hiệu quả ngành công nghệ thông tin - viễn thông Việt Nam 2023; trong đó, Viettel được xem là doanh nghiệp Việt Nam có sức ảnh hưởng nhất về đổi mới sáng tạo khu vực Nam Á và Đông Nam Á.Riêng Viettel đã có rất nhiều sáng chế độc quyền tại Mỹ và trở thành hình mẫu của một doanh nghiệp Nhà nước kinh doanh sáng tạo và có hiệu quả. Trong hơn 1 thập kỷ qua, Viettel có hơn 79.000 sáng kiến, ý tưởng; trung bình mỗi giờ, một ý tưởng mới ra đời. Cùng với Viettel, Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt nam (VNPT) cũng luôn là đơn vị công nghệ tiên phong và dẫn dắt xu hướng chuyển đổi số quốc gia, góp phần xây dựng Chính phủ số, nền Kinh tế số và Xã hội số tại Việt nam. VNPT đang dịch chuyển từ nhà cung cấp dịch vụ truyền thống sang nhà cung cấp dịch vụ truyền thông số (DSP) với tầm nhìn trở thành nhà cung cấp hàng đầu về hạ tầng số và dịch vụ số tại Việt Nam vào năm 2025 và trở thành một Digital Hub của khu vực châu Á vào năm 2030...
Tuy nhiên, đối với số đông là các doanh nghiệp nhỏ và vừa (SMEs), hành trình đổi mới sáng tạo thường là không thuận lợi, suôn sẻ; thậm chí, đa phần là thất bại. Ông Trịnh Ngọc Bảo, Đồng sáng lập kiêm Giám đốc vận hành của Base.vn, đơn vị tư vấn và cung cấp các giải pháp chuyển đổi số cho doanh nghiệp, cho hay, doanh nghiệp cần có chiến lược để đổi mới được hiệu quả. Sự đổi mới phải xuất phát từ từng cấu thành, nhưng vẫn đảm bảo chiến lược chung để tạo thành thay đổi mang tính toàn diện. Ông Trịnh Ngọc Bảo cũng cho rằng công nghệ là cốt lõi của bất kỳ chiến lược chuyển đổi số nào, nhưng không một chiếc áo nào vừa cho con người từ bé đến lớn, tương tự sẽ không có một phần mềm công nghệ nào được “may đo” để vừa khớp và phù hợp với nhu cầu của doanh nghiệp trong cả 3 giai đoạn tăng trưởng. Đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa để thích ứng nhanh với công nghệ trong từng giai đoạn tăng trưởng thì cần lựa chọn giải pháp quản trị tổng thể. Việc sử dụng các phần mềm dưới dạng hệ thống các giải pháp quản trị sẽ giúp cho doanh nghiệp dễ dàng lựa chọn được các phần mềm phù hợp mà không tốn quá nhiều chi phí, thậm chí mỗi bài toán còn được giải quyết rất sâu.Tin liên quan
-
Doanh nghiệp
Doanh nghiệp sản xuất công nghiệp kỳ vọng đà tăng trưởng bứt phá
18:15' - 05/02/2024
Bước sang năm mới 2024, các doanh nghiệp sản xuất công nghiệp cùng chung khí thế quyết tâm thi đua sản xuất kỳ vọng đà tăng trưởng bứt phá.
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng Phạm Minh Chính: Kinh tế tập thể, hợp tác xã phải chủ động thoát khỏi rào cản để vươn lên
12:57' - 02/02/2024
Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh, kinh tế tập thể, HTX phải nhận thức rõ, tự chủ động thoát khỏi những rào cản và vướng mắc mang tính cố hữu để vươn lên.
Tin cùng chuyên mục
-
DN cần biết
Áp dụng linh hoạt và có hiệu quả các biện pháp phòng vệ thương mại
16:18' - 11/10/2024
Áp dụng linh hoạt, hiệu quả công cụ phòng vệ thương mại là giải pháp tạo môi trường cạnh tranh công bằng, minh bạch cho doanh nghiệp trong hội nhập kinh tế toàn cầu.
-
DN cần biết
Sắp diễn ra Triển lãm Quốc tế Thang máy quy mô lớn nhất tại Việt Nam
14:26' - 11/10/2024
Vietnam Elevator Expo là triển lãm thang máy duy nhất, quy mô lớn nhất tại Việt Nam được tổ chức dưới sự hợp tác giữa Hiệp hội Thang máy Việt Nam (VNEA) và Công ty Vinexad.
-
DN cần biết
Diễn đàn kết nối công nghiệp cà phê Việt Nam-Italy
08:28' - 11/10/2024
Chiều 9/10 (giờ địa phương), Đại sứ quán Việt Nam tại Italy phối hợp với các đối tác tổ chức Diễn đàn kết nối công nghiệp cà phê Việt Nam-Italy tại thành phố Turin.
-
DN cần biết
Công bố danh mục mời gọi đầu tư 702 dự án
19:10' - 10/10/2024
Lãnh đạo Thành phố Hồ Chí Minh cùng 6 tỉnh vùng Duyên hải miền Trung đã công bố danh mục mời gọi đầu tư 702 dự án.
-
DN cần biết
Ban hành Bản câu hỏi điều tra áp dụng chống bán phá giá với ván sợi gỗ từ Thái Lan, Trung Quốc
20:32' - 09/10/2024
Theo Cục Phòng vệ thương mại, Cơ quan điều tra đã ban hành bản câu hỏi điều tra cho các nhà sản xuất trong nước và các nhà nhập khẩu, để thu thập các thông tin, số liệu phục vụ cho vụ việc.
-
DN cần biết
Thuan Thanh Eco-Smart IP Viglacera hút 300 triệu USD vốn đầu tư
18:20' - 09/10/2024
Kể từ khi chính thức được Viglacera công bố ra mắt (tháng 2/2024), Thuan Thanh Eco-Smart IP tại thị xã Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh trở thành điểm đến lý tưởng của nhà đầu tư.
-
DN cần biết
Hà Nội: Hủy kết quả đấu giá 3 mỏ cát do nhà thầu có vi phạm
09:51' - 09/10/2024
Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội vừa ban hành quyết định hủy kết quả lựa chọn đơn vị thực hiện gói thầu tổ chức đấu giá quyền khai thác 3 mỏ cát trên địa bàn do nhà thầu có vi phạm.
-
DN cần biết
Lạng Sơn đẩy nhanh tiến độ hai dự án cao tốc
19:56' - 08/10/2024
UBND tỉnh Lạng Sơn tổ chức Hội nghị đánh giá tình hình thực hiện dự án tuyến cao tốc cửa khẩu Hữu Nghị - Chi Lăng và dự án đầu tư xây dựng tuyến cao tốc Đồng Đăng (Lạng Sơn) - Trà Lĩnh (Cao Bằng).
-
DN cần biết
Nhiều giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp xuất nhập khẩu
17:56' - 08/10/2024
Cơ quan hải quan đã đa dạng các hình thức hỗ trợ dành cho doanh nghiệp đối tác như hướng dẫn và tư vấn, hỗ trợ về khai báo hải quan, chế độ ưu đãi và giảm thuế, hỗ trợ trong giải quyết thủ tục...