Nguồn tài chính bền vững còn bỏ ngỏ
Du lịch sinh thái từ rừng đang cần gỡ những nút thắt để có thể đem đến trải nghiệm, tình yêu thiên nhiên cho du khách vừa mang đến nguồn tài chính bền vững cho những người đang bảo vệ rừng.
Đam mê nhiệt huyết với rừng, anh Kơ Să En Luy, dân tộc K’Ho là người trẻ nhất xin vào làm hướng dẫn du lịch của Trung tâm du lịch sinh thái và Giáo dục môi trường – Vườn quốc gia Bidoup – Núi Bà từ năm 2015. Với anh Kơ Să En Luy, mỗi lần được hướng dẫn du khách là anh lại được truyền bá văn hóa, các câu chuyện của đồng bào mình, những cây rừng nghìn tuổi, những đám rêu phong phủ khắp trên các cây rừng mà thiên nhiên nơi đây ban tặng. Anh cũng có cơ hội truyền thụ các kiến thức, tình yêu về bảo tồn thiên nhiên cho các lớp trẻ, để qua đó họ hiểu biết thêm, ý thức hơn về bảo vệ môi trường, bảo vệ các cánh rừng tự nhiên.
“Với cư dân ở đây, các cây lớn chính là nơi cư trú của các vị thần, nên họ sẽ không bao giờ xâm hại. Rừng được xem là cội nguồn của văn hóa nơi nơi đây. Nếu rừng mất đi, văn hóa của chúng tôi sẽ không còn”, anh Kơ Să En Luy chia sẻ.
Hướng dẫn viên du lịch là một trong số rất nhiều công việc nếu du lịch sinh thái của Vườn quốc gia Bidoup – Núi Bà phát triển. Với anh Kơ Să En Luy và những người dân tộc bản địa quanh Vườn quốc gia Bidoup – Núi Bà cuộc sống luôn gắn bó với rừng. Anh cảm ơn những vị thần rừng đã luôn cung cấp mọi thứ cho người dân nơi đây.
Vườn quốc gia Bidoup – Núi Bà được ghép từ tên hai ngọn núi cao nhất vùng Bidoup và Núi Bà (Langbiang), có thể ví như “xứ sở thần tiên” của vùng cao nguyên, vùng lõi của khu dự trữ sinh quyển thế giới Liang Biang được công nhận năm 2015.
Toàn bộ vườn nằm trong vị trí trung tâm của một hành lang đa dạng sinh học quan trọng là cả khu rừng tự nhiên liền kề rộng lớn nhất còn sót lại tại Việt Nam với diện tích xấp xỉ 400.000 ha. Bidoup Núi Bà là một trong bốn trung tâm đa dạng sinh học của Việt Nam và là một trong những vùng chim quan trọng của thế giới. Ngoài ra, đây cũng là khu vực đa dạng thứ hai ở Việt Nam về các loài hạt trần và là khu vực ưu tiên số 1 trong chương trình bảo tồn dãy Trường Sơn. Thế nhưng, 9 tháng năm 2023, lượng khách du lịch đến vườn mới khoảng 6.000 lượt, dù đã tăng 10,35% so với cùng kỳ năm 2022.
Còn Vườn quốc gia Cúc Phương đã được Tổ chức World Travel Awards (WTA) vinh danh Vườn quốc gia hàng đầu châu Á với 5 lần liên tiếp. Song vườn này mỗi năm cũng chỉ thu hút được khoảng 120.000 lượt du khách mỗi năm. Con số này thấp hơn nhiều so với con số 700.000 lượt du khách Vườn quốc gia Doi Inthanon của Thái Lan có được và đây cũng là vườn cũng chưa được WTA vinh danh.
Hiện các vườn quốc gia đang chủ yếu tự mày mò, sáng tạo các tour tuyến du lịch trong vườn để thu hút du khách. Nhưng việc tự tìm đường đi này cũng gây áp lực không kém cho các vườn khi đồng thời phải bảo tồn, phải giữ được sự đa dạng sinh học của vườn vốn có.
Theo ông Phạm Kiên Cường, Giám đốc Trung tâm Giáo dục môi trường và dịch vụ, Vườn quốc gia Cúc Phương, nguồn ngân sách nhà nước cho hoạt động du lịch không có. Để đầu tư hạ tầng, dịch vụ nhằm thu hút du khách, vườn phải tự cân đối từ nguồn thu. Chưa kể khi chưa có được lượng du khách tốt, nguồn thu thấp, việc trả lương cho người lao động cũng không cao. Do đó, việc thu hút lao động chất lượng cao làm các công việc liên quan đến du lịch rất khó.
Sở hữu hệ đa dạng động thực vật lớn, ông Lê Văn Hương, Giám đốc Vườn quốc gia Bidoup – Núi Bà, Lâm Đồng mong muốn sự đa dạng sinh học của vườn đến cộng đồng nhiều hơn. Với ông nếu chỉ nghiên cứu, bảo tồn đa dạng học mà không đưa đến được cộng đồng thì nghiên cứu cũng không tạo ra những giá trị đích thực. Qua trải nghiệm, chứng kiến, hiểu về thiên nhiên, sự đa dạng sinh học của núi rừng để con người thêm yêu, bảo vệ thiên nhiên hơn. Phát triển của du lịch sinh thái ở Bidoup – Núi Bà nói riêng và các vườn quốc gia nói chung cần được phát huy giá trị của nó.
Theo ông Lê Văn Hương, du lịch trải nghiệm dựa vào đa dạng sinh học bắt buộc phải tuân thủ quy định pháp luật hiện nay. Phát triển du lịch ở trong các vườn quốc gia không cho thuê rừng để làm du lịch mà chỉ cho thuê môi trường rừng để làm du lịch. Vườn cung cấp những dịch vụ diễn giải, giới thiệu với các du khách những câu chuyện của rừng và đưa du khách đến cội nguồn thiên nhiên đó. Còn việc kinh doanh du lịch cần có sự cộng tác của doanh nghiệp.
Để phát triển loại hình du lịch này với vườn, theo ông Hương, khó khăn lớn nhất là đề án du lịch sinh thái và phương án quản lý rừng bền vững chưa được phê duyệt. Để phê duyệt đề án, phương án này lại liên quan đến quy hoạch tỉnh, quy hoạch tích hợp theo Luật Quy hoạch, quy hoạch sử dụng đất. Do đó, tất cả các bên liên quan, các nhà quản lý từ Trung ương tới địa phương cần đẩy nhanh tiến trình này để có hành lang pháp lý thì hoạt động du lịch sinh thái sẽ được phát triển.
Với sự hỗ trợ của Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID) thông qua dự án Quản lý rừng bền vững và Bảo tồn đa dạng sinh học (VFBC), hiện Ban Quản lý các dự án lâm nghiệp đang hỗ trợ 11 địa phương cùng 3 vườn quốc gia do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quản lý. Theo đó, bên cạnh việc cải thiện chất lượng, đa dạng sinh học, nâng cao chất lượng rừng có giá trị bảo tồn cao, bảo vệ động vật hoang dã… dự án cũng đào tạo về kỹ năng diễn giải môi trường cho vườn quốc gia và cộng đồng tham gia vào du lịch sinh thái và giáo dục môi trường; xúc tiến quảng bá các sản phẩm du lịch trọng điểm để thu hút nhiều du khách và hỗ trợ bảo tồn đa dạng sinh học.
Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Cục Lâm nghiệp cũng đang chủ trì tham mưu cho Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, trình Thủ tướng Chính phủ Đề án phát triển giá trị đa dụng của hệ sinh thái rừng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, dự kiến trình ban hành trong năm 2023 với nhiều mục tiêu; trong đó là phát huy cái giá trị đa dụng của rừng qua du lịch sinh thái.
Ông Hương kỳ vọng, nếu đề án được ban hành sẽ tạo cơ hội cho các doanh nghiệp cùng với Bidoup – Núi Bà cũng như các vườn quốc gia khác đưa những giá trị đa dạng sinh học của rừng đến với du khách và cộng đồng.
Theo ông Triệu Văn Lực, Phó cục trưởng Cục Lâm nghiệp, phát triển du lịch sinh thái tại các vườn quốc gia sẽ tạo nguồn lực rất đáng kể để cải thiện sinh kế cho những người dân, đặc biệt sống ven rừng, vùng đệm của các khu rừng. Đây cũng là một nguồn tài chính bền vững để phục vụ các hoạt động của ban quản lý, cán bộ trực tiếp bảo vệ, bảo tồn hệ sinh thái rừng./.
Tin liên quan
-
Kinh tế và pháp luật
Bất cập trong quản lý, bảo vệ rừng ở Lâm Đồng
10:20' - 04/10/2023
Tỉnh Lâm Đồng hiện có trên 539.000 ha đất rừng với tỷ lệ che phủ khoảng 55%, cao hơn mức trung bình toàn quốc. Thế nhưng, tại đây có tình trạng phá rừng để chiếm đất, làm đất ở, đất sản xuất.
-
Kinh tế Việt Nam
Thước đo cho giá trị rừng ven biển
05:56' - 04/10/2023
Không cung cấp gỗ như rừng trồng sản xuất, nhưng giá trị mà rừng ven biển; trong đó có rừng ngập mặn mang lại khó có thể kể hết.
-
Kinh tế & Xã hội
Kiểm toán nhà nước phát hiện sai sót trong quản lý rừng tại nhiều địa phương
21:39' - 26/09/2023
Kiểm toán nhà nước đã công khai kết quả kiểm toán chuyên đề việc quản lý, sử dụng Quỹ Bảo vệ và phát triển rừng (Quỹ) giai đoạn 2020-2022 tại các tỉnh Quảng Ninh, Hải Dương, Bắc Giang và TP Hải Phòng.
-
Kinh tế Việt Nam
Nói “không” với sản xuất nông nghiệp gây phá rừng - Bài cuối: Tránh hô khẩu hiệu, phải hành động!
08:25' - 17/09/2023
Ngành nông nghiệp Việt Nam bị ảnh hưởng rất lớn bởi EUDR, nhất là cà phê, cao su, hạt tiêu, hạt điều gỗ và sản phẩm gỗ là những ngành hàng xuất khẩu chủ lực của nước ta.
-
Kinh tế Việt Nam
Nói “không” với sản xuất nông nghiệp gây phá rừng - Bài 1: Từ bỏ tư duy lỗi thời
07:47' - 17/09/2023
Tình trạng phá rừng tự nhiên vẫn còn diễn ra phức tạp. Vào năm 2023 đã tái diễn tình trạng chặt phá rừng thông ở một số địa phương để lấy đất canh tác.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng Phạm Minh Chính kiểm tra, chỉ đạo công tác chống hạn tại Ninh Thuận
13:00'
Trưa 28/4, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã khảo sát tình hình nắng hạn tại huyện Ninh Sơn; kiểm tra Dự án thủy lợi Tân Mỹ.
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng: Từ một tỉnh “khó, khô, khổ”, Ninh Thuận đã vươn lên, tiến kịp, đi cùng
11:16'
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chỉ đạo khai thác tối đa tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh, đưa Ninh Thuận phát triển toàn diện, nhanh và bền vững.
-
Kinh tế Việt Nam
Đầu tư mở rộng cao tốc Bắc - Nam phía Đông đoạn La Sơn - Hòa Liên
22:25' - 27/04/2024
Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà vừa ký Quyết định số 348/QĐ-TTg phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án mở rộng cao tốc Bắc - Nam phía Đông đoạn La Sơn - Hòa Liên (Dự án).
-
Kinh tế Việt Nam
Chuyển mục đích sử dụng đất để thực hiện Dự án Cụm công nghiệp Tân Phú
22:22' - 27/04/2024
UBND tỉnh Long An có trách nhiệm kiểm tra, giám sát việc bóc tách sử dụng tầng đất mặt theo quy định của pháp luật.
-
Kinh tế Việt Nam
Công trường cao tốc Bắc – Nam thi công xuyên lễ
22:00' - 27/04/2024
Mặc dù trong kỳ nghỉ lễ 30/4 và 1/5 nhưng trên công trường thi công các dự án thành phần cao tốc Bắc – Nam qua địa phận tỉnh Phú Yên vẫn duy trì lịch làm việc với 100% nhân công như ngày thường.
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng Chính phủ yêu cầu tăng cường triển khai các biện pháp cấp bách phòng cháy, chữa cháy rừng
21:59' - 27/04/2024
Ngày 27/4, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang ký ban hành Công điện số 41/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường triển khai các biện pháp cấp bách phòng cháy, chữa cháy rừng.
-
Kinh tế Việt Nam
Khánh thành 2 công trình giải quyết cơ bản việc thoát nước ở thành phố Thủ Đức
15:39' - 27/04/2024
Hai công trình xây dựng hệ thống thoát nước trên đường Võ Văn Ngân và dọc đường ray xe lửa ở phường Linh Đông được xem là công trình trọng điểm của thành phố Thủ Đức.
-
Kinh tế Việt Nam
Chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ nổi bật tuần từ 22-26/4/2024
12:10' - 27/04/2024
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ký Chỉ thị số 12/CT-TTg ngày 21/4/2024 về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.
-
Kinh tế Việt Nam
Bộ Công Thương tăng kiểm soát hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung
11:04' - 27/04/2024
Uỷ ban Cạnh tranh Quốc gia cho biết, hiện trong một số lĩnh vực, việc cung ứng hàng hóa, dịch vụ cho người tiêu dùng được thực hiện thông qua việc ký kết hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung.