Nhận cầm cố sổ bảo hiểm xã hội: Không có cơ sở để bảo đảm quyền lợi
Vấn đề được các đại biểu đề cập tại tọa đàm là tình trạng cầm cố sổ bảo hiểm xã hội xảy ra tại một số địa phương trong thời gian gần đây.
Theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội, người lao động có quyền được giữ sổ bảo hiểm xã hội để quản lý, theo dõi quá trình đóng bảo hiểm xã hội của chủ doanh nghiệp. Lợi dụng điều này, tại một số địa phương đã xảy ra tình trạng người lao động đem sổ bảo hiểm xã hội đi thế chấp ngân hàng thương mại để thực hiện cho các hợp đồng tín dụng.
Thực tế này không chỉ gây lộn xộn trong việc cấp, quản lý sổ bảo hiểm xã hội, mà còn chứa đựng nguy cơ rủi ro cao đối với các ngân hàng cũng như người lao động nếu xảy ra tình trạng người vay không thực hiện nghĩa vụ trả nợ vay.
Phó Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam Trần Đình Liệu cho biết, trên sổ bảo hiểm xã hội thể hiện thông tin về nhân thân và quá trình đóng bảo hiểm xã hội của người lao động. Do vậy, khi người lao động tự giữ sổ bảo hiểm xã hội sẽ giám sát được việc người sử dụng lao động có đóng nộp bảo hiểm xã hội cho mình hay không, tránh trường hợp người sử dụng lao động nợ tiền đóng, không đóng hoặc đóng không đủ tiền bảo hiểm xã hội cho người lao động.
Người lao động tự bảo quản sổ bảo hiểm xã hội, nếu phát hiện sổ ghi chưa đúng hoặc ghi thiếu các thông tin về nhân thân, diễn biến quá trình đóng bảo hiểm xã hội (gồm: chức danh nghề, công việc, cấp bậc, chức vụ, mức tiền lương, tiền công làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội, tỷ lệ đóng bảo hiểm xã hội) sẽ kịp thời phản ánh lại với người sử dụng lao động, Công đoàn cơ cở, cơ quan bảo hiểm xã hội để điều chỉnh, bổ sung kịp thời.
Bên cạnh đó, việc trả sổ bảo hiểm xã hội cho người lao động quản lý sẽ giảm chi phí, thời gian cho doanh nghiệp trong khâu quản lý sổ bảo hiểm xã hội, tránh được trường hợp sổ bảo hiểm xã hội bị ẩm mốc, tờ rời sổ bảo hiểm xã hội bị nhầm lẫn của người này sang người khác hoặc bị thất lạc.
"Trước khi bàn giao sổ bảo hiểm xã hội cho người lao động quản lý, cơ quan bảo hiểm xã hội các cấp cùng với chủ sử dụng lao động rà soát lại số lượng lao động, số lượng sổ bảo hiểm xã hội đã được cấp và tình trạng của sổ. Nếu sổ bảo hiểm xã hội bị rách hỏng, bị mất hoặc mất tờ rời thì sẽ tiến hành cấp lại, đảm bảo khi sổ đến tay người lao động đầy đủ thông tin về nhân thân và quá trình đóng bảo hiểm xã hội", ông Trần Đình Liệu cho hay.
Tuy nhiên, gần đây, tại một số địa phương xảy ra tình trạng người lao động đem sổ bảo hiểm xã hội thế chấp ngân hàng để thực hiện các khoản vay tín dụng, thậm chí, cơ quan Bảo hiểm xã hội tại Phú Yên còn nhận được công văn từ ngân hàng đề nghị phối hợp trong việc cấp và chi trả chế độ cho người lao động đã đem sổ bảo hiểm xã hội đi thế chấp.
Nói về vấn đề này, luật sư Trương Thanh Đức, Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty Luật BASICO cho rằng, có vấn đề pháp lý không rõ ràng, hiện không có quy định nào cấm không được mang cầm cố sổ bảo hiểm xã hội nên người lao động vin vào cớ đó để mang đi giao dịch.
“Cần phải cấm không cho giao dịch, cần phải có văn bản chỉ đạo từ 2 phía Bảo hiểm xã hội Việt Nam và ngân hàng”, ông Trương Thanh Đức nói. Theo ông, ngân hàng không nên nhận cầm cố sổ bảo hiểm xã hội và pháp luật cũng không quy định cơ quan nắm quyền chi trả xác nhận cho người lao động mang đi cầm cố, vì vậy, việc này không được phép làm. Cầm cố thế chấp sổ bảo hiểm xã hội không có ý nghĩa pháp lý.
Còn theo ông Trần Đình Liệu, hiện nay, Luật bảo hiểm xã hội và các văn bản hướng dẫn không quy định việc cầm cố, thế chấp sổ bảo hiểm xã hội. Việc cầm cố sổ bảo hiểm xã hội là quan hệ dân sự giữa người lao động và cá nhân, tổ chức nhận cầm cố.
Mặt khác, sổ bảo hiểm xã hội để ghi, xác nhận quá trình tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp của người lao động và chỉ có giá trị khi người lao động xuất trình sổ, đủ điều kiện hưởng các chế độ và trong dữ liệu có quá trình tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp của người lao động thì cơ quan Bảo hiểm xã hội mới giải quyết, chi trả chế độ.
"Ngân hàng trước khi cầm cố cần tìm hiểu pháp luật có liên quan, xem sổ đó có giá trị với ngân hàng không. Cơ quan Bảo hiểm xã hội sẽ không giải quyết chế độ chính sách đó cho ngân hàng, thiệt thòi cho hệ thống ngân hàng trước. Việc cầm cố là trái pháp luật", ông Trần Đình Liệu nêu quan điểm. Theo ông, ngành Bảo hiểm xã hội đã khuyến cáo các tổ chức tín dụng và các tổ chức khác không nhận cầm cố sổ bảo hiểm xã hội.
Cho rằng cầm cố sổ bảo hiểm xã hội không trái pháp luật nhưng không nên làm, luật sư Trương Thanh Đức phân tích: Sổ bảo hiểm xã hội không phải là giấy tờ mua bán, không thể định giá được. Trong trường hợp cầm cố sổ bảo hiểm xã hội, không có khái niệm chi trả, đền bù cho người khác vì nó là quyền tài sản nhưng gắn chặt với nhân thân người lao động, người nào có quyền lợi thì người đó được lĩnh, không có cơ sở để bảo đảm quyền lợi, an toàn cho ngân hàng hay bên nhận cầm cố.
“Theo quy định của Bộ luật Dân sự, người cầm sổ mà chết thì sổ hết giá trị, không ai lĩnh được tiền”, luật sư Trương Thanh Đức nói. Ông Đức cho rằng việc cầm cố sổ bảo hiểm xã hội không đáp ứng được mục tiêu của chính sách an sinh xã hội, bởi sổ bảo hiểm xã hội là để bảo đảm cuộc sống của người lao động khi thất nghiệp, ốm đau tật bệnh…
Mặc dù pháp luật không cấm nhưng Ngân hàng Nhà nước phải có chỉ đạo không được phép nhận cầm cố sổ bảo hiểm xã hội, luật sư này khuyến nghị./.
Tin liên quan
-
Đời sống
Cầm cố sổ bảo hiểm xã hội – nhiều hệ lụy
15:46' - 06/02/2018
Không chỉ người lao động mà người, đơn vị nhận cầm cố sổ bảo hiểm xã hội cũng gặp không ít hệ lụy.
-
Kinh tế & Xã hội
Mức điều chỉnh tiền lương và thu nhập tính đóng bảo hiểm xã hội 2018
15:09' - 02/02/2018
Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội có Thông tư số 32/2017/TT-BLĐTBXH quy định mức điều chỉnh tiền lương và thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội.
-
Đời sống
4 thay đổi lớn về chính sách bảo hiểm xã hội bắt buộc
20:17' - 01/01/2018
Từ 1/1/2018, chính sách bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc có 4 thay đổi lớn.
-
Kinh tế Việt Nam
Hà Nội: Sẽ tái thanh tra những đơn vị nợ bảo hiểm xã hội
09:07' - 28/12/2017
Thành phố Hà Nội đã chỉ đạo Thanh tra thành phố tiến hành thanh tra những doanh nghiệp nợ bảo hiểm xã hội kéo dài.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế & Xã hội
Lung linh đêm khai màn Tuần lễ Festival Huế 2022
21:49' - 25/06/2022
Năm 2022, lần đầu tiên Festival Huế thay đổi hình thức tổ chức theo hướng bốn mùa với chuỗi các hoạt động văn hóa, lễ hội diễn ra quanh năm.
-
Kinh tế & Xã hội
Quy định tiêu chuẩn phân loại lao động theo điều kiện làm việc
19:42' - 25/06/2022
Thực tế cho thấy còn nhiều nghề, công việc chưa được đưa vào danh mục nghề đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm và nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm đã ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động.
-
Kinh tế & Xã hội
Người dân không tiêm vaccine phòng COVID-19 phải ký cam kết chịu trách nhiệm nếu để lây
19:10' - 25/06/2022
UBND Thành phố Hồ Chí Minh yêu cầu UBND thành phố Thủ Đức và các quận, huyện khẩn trương tiếp nhận hết vaccine đã được phân bổ để hoàn tất việc tiêm chủng cho người dân.
-
Kinh tế & Xã hội
Thêm hơn 722.000 liều vắc xin phòng COVID-19 được tiêm
18:29' - 25/06/2022
Theo Bộ Y tế Trong ngày 24/6 có 722.191 liều vắc xin phòng COVID-19 được tiêm. Như vậy, tổng số liều vắc xin đã được tiêm là 229.206.194 liều.
-
Kinh tế & Xã hội
Kết quả xổ số miền Bắc hôm nay 25/6
15:30' - 25/06/2022
BNEWS/TTXVN cập nhật trực tiếp kết quả xổ số miền Bắc hôm nay, thứ Bảy ngày 25 tháng 6 năm 2022.
-
Kinh tế & Xã hội
Mở cửa xả đáy, Thuỷ điện Hoà Bình sẵn sàng ứng phó khi có diễn biến bất ngờ
15:18' - 25/06/2022
Để đảm bảo an toàn khi Công ty Thủy điện Hòa Bình tiếp tục mở cửa xả lũ số 2, công ty đã thông báo đến các cơ quan, đơn vị, địa phương nắm tình hình và triển khai các biện pháp đảm bảo an toàn.
-
Kinh tế & Xã hội
Cập nhật kết quả xổ số miền Trung hôm nay 25/6
15:08' - 25/06/2022
BNEWS/TTXVN cập nhật thông tin xổ số miền Trung hôm nay, thứ Bảy ngày 25 tháng 6 năm 2022.
-
Kinh tế & Xã hội
Kết quả xổ số miền Nam hôm nay 25/6
15:00' - 25/06/2022
BNEWS/TTXVN cập nhật thông tin kết quả xổ số miền Nam hôm nay ngày 25 tháng 6 năm 2022.
-
Kinh tế & Xã hội
Trung Quốc: Số ca COVID-19 giảm, Bắc Kinh mở lại trường học từ tuần tới
14:02' - 25/06/2022
Sở giáo dục thành phố Bắc Kinh của Trung Quốc ngày 25/6 thông báo sẽ mở cửa trở lại trường mẫu giáo, tiểu học và trung học cơ sở.