Nhận diện rào cản để giúp người dân vùng cao tiếp cận chuyển đổi số

Chính quyền các địa phương đang nỗ lực khắc phục khó khăn, tháo gỡ các điểm nghẽn trong chuyển đổi số để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

* Nhận diện rào cản số hóa vùng cao

Định danh điện tử mức 2 là điều kiện bắt buộc trong thực hiện các thủ tục hành chính công trực tuyến. Tuy nhiên, tại các xã vùng cao biên giới của tỉnh Quảng Trị, việc định danh mức 2 cho người dân đang gặp không ít khó khăn. Dù chính quyền địa phương đã có nhiều cố gắng tháo gỡ khó khăn, song đây không phải là vấn đề có thể giải quyết một sớm, một chiều.Xã biên giới Thượng Trạch có khoảng 3.600 nhân khẩu, 90% là đồng bào dân tộc thiểu số. Xã có 11/20 bản chưa có điện lưới và nhiều khu vực không có hạ tầng viễn thông; trình độ dân trí hạn chế, đời sống kinh tế của người dân gặp nhiều khó khăn. Đây thực sự là những rào cản rất lớn trong việc xây dựng chính quyền điện tử tại xã.

Ông Hồ Ngọc Thanh, Chủ tịch xã Thượng Trạch cho biết, công dân tại địa phương ở độ tuổi 14 trở lên có khoảng 1.678 người, đủ điều kiện cài đặt định danh mức độ 2. Tuy nhiên, hiện chỉ có 250 người có sim chính chủ và điện thoại thông minh để cài đặt định danh mức 2. Đây là một trong những khó khăn cho chính quyền và người dân địa phương.

Xã Dân Hóa có 2.054 hộ, tuy nhiên định danh mức 2 chỉ chiếm 39%, còn hơn 60% chưa định danh mức 2. Trong khi đó, đa số người dân không có điện thoại thông minh, chưa sử dụng công nghệ thành thạo. Bản xa nhất tính từ trung tâm xã là 29 km, đường đi gập ghềnh, thuộc vùng rừng núi hiểm trở; việc cán bộ tiếp cận hỗ trợ người dân gặp khó khăn.

Ông Cao Xuân Thái, Phó Giám đốc Trung tâm Phục vụ hành chính công xã biên giới Dân Hóa chia sẻ, tại các địa phương vùng núi cao, việc người dân tiếp cận công nghệ thông tin để thực hiện định danh mức 2 là điều không dễ dàng. Song, định danh mức 2 đang là điều bắt buộc để thực hiện thủ tục hành chính công trực tuyến. Việc tháo gỡ các khó khăn này là rất khó, đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ của chính quyền và nhiều cơ quan chuyên môn.

Có thể thấy, định danh điện tử mức 2 tại các xã vùng cao, biên giới của tỉnh Quảng Trị đang đối mặt với nhiều rào cản từ hạ tầng, điều kiện kinh tế đến trình độ dân trí của người dân. Song, đây là nhiệm vụ quan trọng, vừa mang tính cấp thiết, vừa là nền tảng để các địa phương vùng cao tỉnh Quảng Trị tiến tới xây dựng chính quyền điện tử và thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện.

* Chung tay tháo gỡ

Chính quyền tại các xã miền núi, vùng cao tỉnh Quảng Trị đang tập trung tháo gỡ những khó khăn để triển khai định danh điện tử mức 2. Tại xã Thượng Trạch, chính quyền đã vận động xã hội hóa để có thể cấp miễn phí khoảng 1.000 chiếc sim điện thoại cho người dân. Cùng với việc cấp sim điện thoại, cán bộ đã cho mượn điện thoại thông minh để người dân có thể định danh mức 2; lực lượng Công an địa phương đã xuống tận các thôn, bản để hỗ trợ đồng bào vùng sâu.Chị Nguyễn Y Nương - bản Cà Roòng 1, xã Thượng Trạch, sau khi được tặng sim và hỗ trợ định danh mức 2 chia sẻ, chị rất cảm ơn chính quyền địa phương, cán bộ Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội đã hỗ trợ tặng sim và cho mượn máy để cài đặt định danh. Khi hoàn thành định danh mức 2, các thủ tục hành chính về sau sẽ thuận lợi hơn rất nhiều, không vất vả như trước đây nữa.

Tại xã Dân Hóa, chính quyền địa phương đã thành lập 28 tổ công nghệ số tại 28 bản để hỗ trợ người dân trong giải quyết các thủ tục hành chính và định danh điện tử. Các tổ này gồm cán bộ Đoàn thanh niên, Công an, Biên phòng và một số cán bộ phòng, ban chính quyền địa phương… với nhiệm vụ chính là trực tiếp hỗ trợ người dân tại các thôn, bản.

Ông Cao Xuân Thái, Phó Giám đốc Trung tâm Phục vụ hành chính công xã Dân Hóa cho biết, mỗi tuần, các tổ công nghệ số tại địa phương sẽ di chuyển vượt qua đường rừng núi hiểm trở đến 2 bản để hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số. Tại mỗi bản, cán bộ các tổ sẽ giải quyết cho khoảng 20 - 30 hộ, giải quyết phần nào khó khăn trong công tác chuyển đổi số tại địa phương, giúp người dân không vất vả khi đến tận Trung tâm Hành chính công của xã.

Tại các xã miền núi, vùng cao biên giới của tỉnh Quảng Trị, cán bộ và chính quyền địa phương đang nỗ lực từng ngày để khắc phục khó khăn trong công tác chuyển đổi số và xây dựng chính quyền điện tử. Giữa muôn vàn khó khăn, đội ngũ cán bộ cơ sở vẫn chủ động học hỏi, chia sẻ kinh nghiệm lẫn nhau, tích cực ứng dụng công nghệ thông tin vào công việc hằng ngày. Bên cạnh đó, các đơn vị viễn thông tại tỉnh cũng tích cực hỗ trợ các địa phương tháo gỡ khó khăn trong chuyển đổi số.

Ông Nguyễn Văn Phong, Giám đốc VNPT Quảng Ninh, tỉnh Quảng Trị cho biết, tại nhiều địa phương miền núi, cán bộ công nhân viên của Trung tâm Phục vụ hành chính công ban đầu khá bỡ ngỡ trong việc giải quyết các thủ tục trực tuyến. Trước thực tế này, đơn vị đã cử đội ngũ cán bộ thường trực tới hỗ trợ địa phương ngay tại bàn làm việc. Sau thời gian hỗ trợ, đến thời điểm hiện nay, cán bộ, công chức tại các địa phương trên địa bàn quản lý đã có thể giải quyết công việc một cách thông suốt.

Ông Phạm Trung Đông, Bí thư Đảng ủy xã Quảng Ninh, tỉnh Quảng Trị cho rằng, để thúc đẩy quá trình chuyển đổi số tại địa phương, bên cạnh việc tháo gỡ những khó khăn về cơ sở hạ tầng và mạng viễn thông, yếu tố con người đóng vai trò then chốt. Địa phương rất cần có đội ngũ cán bộ thành thạo trong việc ứng dụng khoa học - công nghệ, có khả năng vận hành các hệ thống số một cách hiệu quả. Chính quyền địa phương đã đề xuất với tỉnh sớm tổ chức các lớp đào tạo, bồi dưỡng ngắn hạn, tạo điều kiện để cán bộ, công chức xã được tham gia tập huấn, nâng cao kỹ năng và trình độ chuyên môn, từ đó đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của công cuộc chuyển đổi số hiện nay.

Quảng Trị xác định xây dựng chính quyền điện tử là bước đi quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội thời gian tới. Tỉnh đang triển khai phong trào bình dân học vụ số từ những bước nhỏ nhất như hỗ trợ người dân vùng khó, nâng cao nhận thức của người dân và doanh nghiệp trong áp dụng số vào cuộc sống, từng bước nâng cấp cơ sở hạ tầng, nâng cao trình độ cán bộ, tháo gỡ các điểm nghẽn trong chuyển đổi số.