Nhật Bản lên kế hoạch hạn chế xuất khẩu chip và công nghệ máy tính lượng tử

Các quan chức Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản cho biết đang mở rộng danh sách các mặt hàng bị kiểm soát xuất khẩu, bao gồm chip tiên tiến, thiết bị in thạch bản và máy làm lạnh và đông lạnh cần thiết cho việc sản xuất máy tính lượng tử, theo dự thảo sửa đổi luật ngoại hối.

Dự kiến, các lệnh hạn chế mới sẽ có hiệu lực vào cuối tháng 5/2025 và sau khi áp dụng, các công ty trong nước sẽ cần xin giấy phép để xuất khẩu các mặt hàng này. Mục đích là nhằm ngăn chặn việc sử dụng các mặt hàng này trong vũ khí hoặc phát triển các công nghệ xấu.

Đây không phải là lần đầu tiên cường quốc Đông Á ban hành lệnh hạn chế xuất khẩu công nghệ. Trước đó, Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản đã đưa 42 thực thể mới trên toàn thế giới vào danh sách các công ty và tổ chức nước ngoài sẽ phải chịu sự giám sát xuất khẩu đối với bất kỳ hàng hoá lưỡng dụng nào. Bộ này cho biết các bổ sung có hiệu lực vào ngày 5/2. Đáng chú ý, trong danh sách có tổng cộng khoảng 110 công ty, tổ chức nghiên cứu và các thực thể khác của Trung Quốc.

Nguồn tin từ phía Trung Quốc cho biết chính phủ nước này đã phản ứng với các biện pháp kiểm soát mới của Nhật Bản, với tuyên bố cảnh báo các hạn chế phát sinh có thể ảnh hưởng đến an ninh và sự ổn định của chuỗi cung ứng và ảnh hưởng đến các hoạt động trao đổi thương mại bình thường giữa các doanh nghiệp hai bên.

Tuyên bố của Bộ Thương mại Trung Quốc nêu rõ nước này kỳ vọng Nhật Bản sẽ đảm bảo các biện pháp hạn chế mới không cản trở sự phát triển kinh tế và thương mại giữa hai nước.

Trong những năm gần đây, các công ty Nhật Bản đã được hưởng lợi rất nhiều từ nhu cầu gia tăng của thị trường Trung Quốc, tập trung phần lớn vào các loại máy móc sản xuất chất bán dẫn. Năm 2024, Nhật Bản ghi nhận doanh số xuất khẩu các hàng hoá loại này sang Trung Quốc đạt mức cao kỷ lục.

Hiện chưa rõ lệnh kiểm soát chặt chẽ hơn đối với hoạt động xuất khẩu chip và công nghệ máy tính lượng tử sẽ ảnh hưởng đến dòng chảy hàng hoá Nhật Bản - Trung Quốc như thế nào. Nhưng cùng với những hạn chế mà chính quyền của cựu Tổng thống Mỹ Joe Biden đã áp đặt đối với hàng hoá công nghệ xuất khẩu sang Trung Quốc, động thái mới nhất của Chính phủ Nhật Bản chắc chắn sẽ tạo thêm thử thách cho các doanh nghiệp Trung Quốc tìm kiếm nguồn hàng hoá công nghệ cao từ bên ngoài.