Nhiều vướng mắc khi thực thi 3 luật mới liên quan đến bất động sản
Nhiều văn bản quy định chi tiết Luật Nhà ở 2023, Luật Kinh doanh Bất động sản 2023, Luật Đất đai 2024 đã được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ ngành địa phương khẩn trương xây dựng, ban hành, có hiệu lực từ ngày 1/8/2024 đồng thời với các Luật liên quan đến bất động sản.
Tuy nhiên, Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) phản ánh, mặc dù các Nghị định, Thông tư hướng dẫn đã được ban hành nhưng sau hơn 1 tháng triển khai, khâu thi hành Luật vẫn còn nhiều vướng mắc, bởi cả nguyên nhân khách quan và chủ quan.
Theo VARS, ngoài một số văn bản hướng dẫn thuộc thẩm quyền của trung ương, hầu hết văn bản hướng dẫn thuộc thẩm quyền của địa phương chưa được ban hành, ảnh hưởng rất lớn đến việc triển khai các luật bởi nhiều nội dung quan trọng đã được phân cấp cho chính quyền địa phương. Mặt khác, nhiều cán bộ chuyên trách chưa nắm luật, chưa được tham gia các chương trình phổ biến, tập huấn về quy định mới cũng là hạn chế.Vướng mắc đầu tiên được VARS viện dẫn liên quan tới việc điều chỉnh bảng giá đất. Khoản 1 Điều 257 Luật Đất đai 2024 về việc chuyển tiếp sử dụng Bảng giá đất quy định: Bảng giá đất do UBND cấp tỉnh ban hành theo quy định của Luật Đất đai số 45/2013/QH13 được tiếp tục áp dụng đến hết ngày 31/12/2025; trường hợp cần thiết, UBND cấp tỉnh quyết định điều chỉnh bảng giá đất theo quy định của luật này cho phù hợp với tình hình thực tế về giá đất tại địa phương.
Thế nhưng, các địa phương không kịp thời điều chỉnh hay điều chỉnh Bảng giá đất tăng ở mức cao đột biến trong khi quy định pháp luật mới về đất đai khác đã được áp dụng đều dẫn đến nguy cơ tiềm ẩn với thị trường bất động sản nói riêng, sự phát triển kinh tế - xã hội nói chung.Cụ thể, Nghị định số 71/2024/NĐ-CP của Chính phủ Quy định về giá đất đã bỏ quy định cho thuê tư vấn xác định giá đất, chuyển sang xác định bằng hệ số K nhân với bảng giá đất của thành phố. Do đó, việc một số địa phương vẫn sử dụng giá đất trong Bảng giá đất hiện hành làm giá khởi điểm để đấu giá quyền sử dụng đất khi Nhà nước giao đất khiến giá đất khởi điểm không phù hợp với điều kiện giá đất thực tế, làm giá đất trong kết quả đấu giá chênh lệch rất lớn so với giá khởi điểm, tạo nên sự đột biến, bất thường. Điển hình là vụ đấu giá đất tại Hà Nội vừa qua. Mặt khác, tại một số địa phương bảng giá đất điều chỉnh tăng cao đột biến, chênh lệch rất lớn so với Bảng giá đất hiện hành cũng dẫn đến sự phản ứng của các đối tượng chịu tác động như người dân, doanh nghiệp sử dụng đất, nhất là khi thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với trường hợp áp dụng Bảng giá đất quy định tại Luật Đất đai 2024.Ông Ngô Gia Cường - Giám đốc Công ty TNHH Thẩm định giá và Giám định Việt Nam (VAI) nhận xét, Luật Đất đai 2024 chưa lường hết các tác động tiêu cực của giá đất giao thời giữa Bảng giá đất trước đây (bao gồm cả hệ số điều chỉnh giá đất hàng năm) và giá đất trong Bảng giá đất theo chính sách mới, dẫn đến phát sinh những bất cập không chỉ trong hoạt động đấu giá đất mà còn liên quan đến nghĩa vụ tài chính đất đai khi chuyển mục đích sử dụng đất, thuế chuyển quyền sử dụng đất, thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, tiền thuê đất, kêu gọi đầu tư…Thêm một vướng mắc được VAR ghi nhận đó là hiện nay nhiều địa phương không kịp thời ban hành quyết định điều chỉnh giá đất khiến hàng nghìn hồ sơ chuyển đổi mục đích sử dụng đất, sang nhượng, cấp chứng nhận... bị “treo”, không được giải quyết thuế với lý do chờ bảng giá mới. Lý do là cơ quan thuế hiện chưa có quy định hướng dẫn thực hiện.Bên cạnh đó, VARS cũng chỉ ra chưa có văn bản hướng dẫn thực hiện cũng là nguyên nhân chính gây ra vướng mắc cho việc triển khai nhà ở xã hội tại nhiều địa phương hiện nay.
Điển hình như tại Nghị định 100/2024/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Nhà ở về phát triển và quản lý nhà ở xã hội quy định: Trong thời hạn 7 ngày, văn phòng hoặc chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai sẽ phải xác nhận thông tin của người đăng ký không sở hữu nhà và không có tên trong sổ đỏ tại tại địa phương, nơi có dự án nhà ở xã hội. Và cũng trong thời hạn 7 ngày, UBND cấp xã sẽ xác nhận điều kiện về thu nhập cho chủ đầu tư để đăng ký mua, thuê mua nhà ở xã hội.Nhưng đến nay, sau hơn 1 tháng triển khai, nhiều địa phương vẫn gặp vướng mắc trong việc xác nhận thực trạng nhà ở và điều kiện về thu nhập. Do các cơ quan trực tiếp thực thi pháp lý với người dân chưa có căn cứ hướng dẫn thực hiện – VARS phản ánh.Một vấn đề nữa được dư luận quan tâm là theo quy định hiện hành, ngân hàng chính sách nhà nước sẽ tiếp nhận hồ sơ vay mua, thuê mua nhà ở xã hội khi có hợp đồng mua bán. Tuy nhiên, khách hàng xong hợp đồng mua bán thì vẫn phải “đợi” khi nào ngân hàng nhận được nguồn vốn cấp sang sẽ giải quyết cho các hồ sơ Ngân hàng Chính sách xã hội đang thụ lý.Thêm một vướng mắc liên quan trực tiếp đến người dân là việc thực hiện thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất cho đất không giấy tờ. Đây là một điểm thay đổi tích cực của Luật Đất đai 2024 nhưng lại đang “vướng” do sự thay đổi về cơ quan cấp sổ đỏ cho người dân.Tại Luật Đất đai 2024 quy định, hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không có giấy tờ về quyền sử dụng đất mà không vi phạm pháp luật về đất đai, không thuộc trường hợp đất được giao không đúng thẩm quyền thì được cấp sổ đỏ. Bộ phận tiếp nhận hồ sơ chuyển từ văn phòng đăng ký đất đai sang Phòng Tài nguyên và Môi trường cấp huyện.Trong khi đó, Phòng Tài nguyên và Môi trường lại chưa có văn bản hướng dẫn từ cơ quan trung ương và cấp tỉnh, chưa kịp cập nhật cơ sở dữ liệu khiến nhiều hồ sơ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu bị tạm dừng.Trước thực tế này, VARS đề xuất, các địa phương cần khẩn trương tổ chức các hội nghị phổ biến, tập huấn về các quy định mới của pháp luật về đất đai, pháp luật về nhà ở, pháp luật kinh doanh bất động sản để cơ quan chuyên ngành, cán bộ chuyên trách hiểu đúng, đủ.Đồng thời, lắng nghe những khó khăn, vướng mắc của đối tượng chịu ảnh hưởng trực tiếp bởi các quy định này. Từ đó, tham mưu cho địa phương, các bộ ngành chuẩn bị văn bản hướng dẫn thuộc thẩm quyền để sớm giải quyết vướng mắc cho người dân.Song song đó, cần công bố công khai các thủ tục hành chính trên Cổng thông tin dịch vụ công của Chính phủ, Cổng thông tin điện tử của địa phương, niêm yết công khai tại nơi tiếp nhận thủ tục hành chính theo quy định của pháp luật để người dân, doanh nghiệp biết thực hiện và giám sát việc thực hiện.Chủ tịch VARS Nguyễn Văn Đính cho rằng, thúc đẩy xây dựng và ban hành các văn bản hướng dẫn thực hiện, đẩy mạnh tổ chức tập huấn, tuyên truyền, phổ biến các quy định mới của pháp luật về đất đai, nhà ở và kinh doanh bất động sản là yêu cầu cấp bách để đảm bảo việc thi hành Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản sớm có hiệu quả trong thực tiễn.Với sự phức tạp của hệ thống pháp luật và tính đa dạng của thị trường bất động sản, việc nắm vững và áp dụng đúng các quy định mới là một thách thức lớn đối với các doanh nghiệp, nhà đầu tư và cả cơ quan quản lý.Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp bất động sản và người dân hiểu rõ các quy định, mà còn là cơ hội để cơ quan quản lý tiếp cận thực tế, lắng nghe những khó khăn, vướng mắc của đối tượng chịu ảnh hưởng trực tiếp bởi các quy định này; giúp điều chỉnh chính sách phù hợp hơn.Việc nắm rõ và hiểu sâu các quy định mới cũng là điều kiện cần thiết để đảm bảo tuân thủ pháp luật, giảm thiểu rủi ro pháp lý và tăng cường hiệu quả hoạt động kinh doanh bất động sản – ông Đính phân tích.Tin liên quan
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng: Xây dựng pháp luật nhằm quản lý chặt chẽ, nhưng phải kiến tạo để phát triển
19:19' - 14/09/2024
Thủ tướng chỉ đạo, khẩn trương xây dựng, sửa đổi, bổ sung các văn bản dưới luật để cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động kinh doanh, phân cấp giải quyết thủ tục hành chính.
-
Bất động sản
Lực đẩy từ FDI tác động tích cực đến bất động sản
14:56' - 14/09/2024
Theo đánh giá của các chuyên gia, lực đẩy từ nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) thời gian qua đã tác động rất tích cực đến thị trường bất động sản.
-
Bất động sản
Nhiều dự án bất động sản gấp rút trở lại đường đua
15:44' - 12/09/2024
Từ đầu năm 2024 đến nay, nhu cầu mua và đầu tư nhà ở khá sôi động trên toàn quốc. Các dự án mở bán mới đa phần nhận được sự quan tâm tích cực của thị trường. Nhiều dự án gấp rút trở lại đường đua.
-
Bất động sản
Luật Nhà ở mới có hấp dẫn doanh nghiệp xây nhà ở xã hội?
11:53' - 15/05/2024
Khó khăn trong phát triển nhà ở xã hội vẫn kéo dài nhiều năm qua dù đã có trợ lực đáng kể từ chính sách. Nhưng Luật Nhà ở 2023 được kỳ vọng sẽ gỡ nhanh nhưng nút thắt này.
Tin cùng chuyên mục
-
Bất động sản
Vũng Tàu sẽ ở đâu trên bản đồ phát triển khi nhập cuộc siêu đô thị?
15:22' - 09/06/2025
Liên kết với Thành phố Hồ Chí Minh và Bình Dương là bước đi mang tính chiến lược đưa Bà Rịa - Vũng Tàu bước vào hệ sinh thái đô thị năng động và bền vững bậc nhất Đông Nam Bộ, thậm chí là Đông Nam Á.
-
Bất động sản
Cả nước có 21/63 địa phương không còn nhà tạm, nhà dột nát
13:17' - 09/06/2025
Ngày 9/6, theo thông tin từ Bộ Dân tộc và Tôn giáo, đến nay trên địa bàn cả nước đã có tổng số 21/63 địa phương không còn nhà tạm, nhà dột nát.
-
Bất động sản
Thay đổi cơ cấu dân số “kích cầu” nhà ở dành cho người cao tuổi
14:46' - 08/06/2025
Việt Nam đang bước vào giai đoạn già hóa dân số nhanh chóng, mở ra nhu cầu lớn nhưng chưa được khai thác tương xứng về nhà ở chuyên biệt cho người cao tuổi.
-
Bất động sản
Miễn giấy phép xây dựng với dự án đã quy hoạch: Cú hích mạnh cho thị trường bất động sản
17:20' - 05/06/2025
Bộ Xây dựng triển khai cải cách mạnh thủ tục xây dựng, trong đó đề xuất miễn giấy phép cho dự án đã quy hoạch 1/500, góp phần tiết kiệm chi phí, rút ngắn thời gian cho doanh nghiệp.
-
Bất động sản
Chính sách đã đầy đủ, phải bắt tay ngay phát triển nhà ở xã hội
15:27' - 05/06/2025
Hiện nay, nhiệm vụ, trách nhiệm phát triển nhà ở xã hội đã rất rõ ràng đối với từng bộ, ngành và từng địa phương. Điều quan trọng lúc này là phải bắt tay ngay vào việc, không chần chừ.
-
Bất động sản
Giá nhà phố thương mại vẫn tăng trưởng
14:10' - 05/06/2025
Giá bán nhà phố thương mại vẫn tăng trưởng nhưng tỷ suất cho thuê của phân khúc này vẫn còn thấp, chưa phát huy được khả năng tạo dòng tiền khiến nhà đầu tư không đạt kỳ vọng.
-
Bất động sản
Kiến nghị áp dụng cơ chế đặc thù để xử lý vướng mắc dự án Bắc Lục Khẩu
11:20' - 04/06/2025
Đây là dự án gặp nhiều vướng mắc về pháp lý từ nhiều năm nay và vượt quá thẩm quyền xử lý của UBND tỉnh Phú Yên.
-
Bất động sản
Đồng Nai hoàn thiện thủ tục để sớm đấu giá đất
20:33' - 02/06/2025
Chiều 2/6, Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai làm việc với các đơn vị liên quan nhằm tháo gỡ vướng mắc, sớm đưa các khu đất vào đấu giá trong năm 2025.
-
Bất động sản
Người trẻ có nên mua nhà chung cư trả góp?
10:51' - 02/06/2025
Giá nhà ở luôn biến động theo chiều hướng tăng, đặc biệt tại các đô thị lớn khiến giấc mơ sở hữu một căn hộ chung cư dường như vẫn là điều xa xỉ đối với phần lớn người trẻ.