Nickel có chiều hướng dư cung đáng kể trong năm nay

Điều này có nguy cơ khiến giá nickel đi xuống.

Vào năm 2022, giá nickel thế giới đã tăng lên mức cao kỷ lục, sau khi xung đột Nga-Ukraine diễn ra và do nhu cầu ngày càng tăng đối với niken loại 1 – nguồn nguyên liệu thiết yếu được sử dụng trong pin xe điện.

Nickel loại 1 có độ tinh khiết cao hơn so với loại 2, thường được sử dụng trong sản xuất thép không gỉ. Trong bối cảnh các quốc gia trên thế giới đang hướng tới mục tiêu phủ rộng xe điện, nguồn cung nickel đã dần không đủ đáp ứng nhu cầu.

Tuy nhiên, triển vọng sản xuất nickel đang dần cao trở lại, khi các nhà máy luyện kim do Trung Quốc hậu thuẫn ở Indonesia nhanh chóng tăng sản lượng gang thỏi nickel và ferronickel - được sử dụng làm nguyên liệu sản xuất thép không gỉ - trong khi tăng trưởng kinh tế toàn cầu đang chậm lại, làm giảm nhu cầu thép không gỉ.

Ellie Wang, nhà phân tích tại công ty tư vấn CRU Group có trụ sở tại Thượng Hải (Trung Quốc), cho biết thị trường nickel đang "hướng tới dư cung lớn hơn vào năm 2023" và "sẽ không bị thâm hụt trước năm 2028". Bà Wang lưu ý  rằng sản lượng thép không gỉ toàn cầu đã giảm quý thứ sáu liên tiếp tính đến quý I/2023, trong bối cảnh nền kinh tế Trung Quốc - quốc gia tiêu thụ thép không gỉ, xe điện và pin lớn nhất thế giới - phục hồi chậm.

Doanh số bán xe điện của nước này cũng đang chậm lại sau khi Trung Quốc chấm dứt chính sách trợ cấp xe điện vào ngày 31/12/2022. Nhưng doanh số bán xe điện của Trung Quốc dự kiến sẽ phục hồi vào nửa cuối năm 2023, thúc đẩy nhu cầu nickel tăng lên, dự kiến đạt 4,3 triệu tấn vào năm 2027, cao hơn gần 1/2 so với mức tiêu thụ dưới 3 triệu tấn vào năm ngoái.

Tập đoàn CRU dự báo giá nickel kỳ hạn ba tháng trên Sàn giao dịch kim loại London sẽ đạt khoảng 23.700 USD/tấn trong năm nay, từ khoảng 25.600 USD/tấn vào năm 2022 và giảm dần xuống dưới 20.000 USD/tấn vào năm 2026.

Các nhà máy luyện nickel đã "nở rộ" ở Indonesia kể từ khi chính phủ nước này áp đặt lệnh cấm vĩnh viễn xuất khẩu quặng nickel vào tháng 1/2020, nhằm thúc đẩy xây dựng ngành chế biến trong nước và nâng cao chuỗi giá trị. Indonesia cùng với Australia (Ôx-trây-lia) là hai quốc gia có trữ lượng nickel lớn nhất thế giới, mỗi nước nắm giữ 1/5 trữ lượng toàn cầu. Số lượng nhà máy luyện nickel ở Indonesia đã tăng lên đáng kể trong những năm gần đây và nhiều nhà máy nữa đang được lên kế hoạch triển khai.

Mới đây, Chính phủ Indonesia đã công bố kế hoạch đầu tư trị giá 9 tỷ USD, bao gồm khai thác nickel để phát triển pin năng lượng do một tập đoàn các công ty - bao gồm nhà kinh doanh hàng hóa Thụy Sỹ Glencore, nhà sản xuất vật liệu pin Umicore của Bỉ và công ty khai thác nhà nước Indonesia Aneka Tambang - thực hiện.

Meidy Katrin Lengkey, Tổng thư ký của Hiệp hội khai thác niken Indonesia (APNI), cho biết số lượng nhà máy luyện nickel ở đây đã tăng từ 15 trong năm 2018 lên 62 vào tháng 4/2023. Dự kiến con số đó sẽ tiếp tục tăng vì khoảng 30 nhà máy khác đang được xây dựng và 50 nhà máy đang trong giai đoạn lập kế hoạch.

Theo Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ, sản lượng mỏ nickel của Indonesia ước tính đạt 1,6 triệu tấn vào năm ngoái, tăng 54% so với năm 2021. Con số này chiếm gần một nửa sản lượng nickel toàn cầu, ước tính tổng cộng khoảng 3,3 triệu tấn.

Jim Lennon, chuyên gia tư vấn hàng hóa cấp cao tại Tập đoàn Macquarie, cho biết tổng công suất sản xuất nickel hàng năm theo kế hoạch của Indonesia hiện vượt quá 5 triệu tấn. Ông cho hay từ năm 2022 đến năm 2029, sản lượng nickelcủa Indonesia sẽ chiếm hơn 75% nguồn cung toàn cầu. Việc khai thác tràn lan nickel ở Indonesia sẽ khiến thị trường có thể tiếp tục dư thừa nickel trong 5 năm tới.

Theo ông Lengkey, khai thác quá mức đã khiến trữ lượng saprolite - tổng hợp thành nickel - của Indonesia nhanh chóng cạn kiệt. Ông cảnh báo có thể chỉ mất 6 năm nữa các nguồn trữ lượng này sẽ cạn kiệt, xét đến tốc độ tăng trưởng năng lực sản xuất hiện tại./.