Phát triển các dịch vụ tin cậy và chữ ký số an toàn

Ngày 16/10, tại Thành phố Hồ Chí Minh, Trung tâm Chứng thực điện tử quốc gia - Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức Hội nghị tập huấn về chữ ký số và dịch vụ tin cậy cho các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, người dân khu vực phía Nam.

Hội nghị nhằm phổ biến văn bản pháp lý quan trọng định hình khuôn khổ cho các hoạt động giao dịch điện tử, xác thực số và phát triển dịch vụ tin cậy tại Việt Nam, gồm Luật Giao dịch điện tử năm 2023 và Nghị định số 23/2025/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết về chữ ký điện tử và dịch vụ tin cậy.

Ông Đinh Quang Trung, Phó Giám đốc Trung tâm Chứng thực điện tử quốc gia - Bộ Khoa học và Công nghệ nhìn nhận, trong bối cảnh dữ liệu trở thành tài nguyên mới và giao dịch số trở nên phổ biến, việc xây dựng một hạ tầng số an toàn, minh bạch và hiệu quả là yêu cầu cấp thiết. Nền móng của hạ tầng đó chính là niềm tin số và công cụ để xác thực niềm tin đó là chữ ký số và các dịch vụ tin cậy, giúp hình thành môi trường giao dịch điện tử an toàn, minh bạch, tiện lợi.

Hệ sinh thái chữ ký số Việt Nam đã có bước tiến dài nhưng thách thức cũng không ít như, người dân còn chưa có điều kiện tiếp cận về chữ ký số, hạ tầng kỹ thuật tại một số địa phương chưa đồng bộ, việc tích hợp chữ ký số vào các nền tảng dịch vụ công, thanh toán, y tế điện tử vẫn đang trong giai đoạn hoàn thiện…

Hiện nay, tỷ lệ người trưởng thành có chữ ký số đã đạt gần 29% dân số. “Chữ ký số không còn là công cụ của riêng cơ quan, doanh nghiệp mà sẽ trở thành tiện ích thiết yếu của mỗi công dân trong giao dịch điện tử. Mục tiêu đến cuối năm 2025, ít nhất một nửa dân số trưởng thành của Việt Nam có chữ ký số hoặc chữ ký điện tử cá nhân. Để chữ ký số phổ biến như điện thoại di động, cần đồng thời mở rộng hạ tầng kỹ thuật và tăng cường truyền thông”, ông Đinh Quang Trung nhấn mạnh.

Luật Giao dịch điện tử năm 2023 không chỉ tạo hành lang pháp lý vững chắc cho các hoạt động giao dịch điện tử mà còn mở ra nhiều cơ hội phát triển các dịch vụ tin cậy và chữ ký số an toàn, hiệu quả, góp phần thúc đẩy kinh tế số và xã hội số. Nghị định số 23/2025/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết về chữ ký điện tử và dịch vụ tin cậy, thay thế và mở rộng các quy định trước đây. Các quy định này đã tạo cơ sở pháp lý đồng bộ, hiện đại, đưa các dịch vụ tin cậy - gồm dịch vụ chứng thực chữ ký số công cộng, dịch vụ cấp dấu thời gian, chứng thực thông điệp dữ liệu - trở thành những thành phần thiết yếu trong hạ tầng số quốc gia.

Các chuyên gia cho rằng, đây là bước tiến quan trọng giúp Việt Nam tiệm cận các chuẩn mực quốc tế như eIDAS (Liên minh châu Âu), mở đường cho khả năng công nhận lẫn nhau về chữ ký điện tử giữa Việt Nam và các quốc gia, vùng lãnh thổ khác trong tương lai.

Theo Trung tâm Chứng thực điện tử quốc gia - Bộ Khoa học và Công nghệ, tính đến tháng 6/2025, cả nước có 25 tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký số công cộng được cấp phép hoạt động, trong đó 10 doanh nghiệp đã triển khai mô hình ký số từ xa. Tổng số chứng thư chữ ký số đang hoạt động đạt gần 9 triệu, trong đó 7 triệu chứng thư thuộc về cá nhân, cho thấy thị trường đang chuyển dịch mạnh sang hướng phổ cập chữ ký số cá nhân thay vì chỉ phục vụ tổ chức, doanh nghiệp như trước.