Phát triển năng lượng sạch: Những thành tố “quý hơn vàng” (Phần 1)
Nhu cầu năng lượng sạch tăng cao có nghĩa là lượng tiêu thụ các tấm pin năng lượng Mặt Trời, tuabin gió, xe điện và pin quy mô lớn cũng tăng. Cùng với đó, nhu cầu đối với nguyên vật liệu sử dụng để làm ra những công nghệ năng lượng sạch này cũng sẽ phát triển.
Trong một vài trường hợp, ví như phiến silicon sử dụng trong các tấm pin Mặt Trời, việc phát sinh nhu cầu dường như không phải là vấn đề lớn bởi nguồn tài nguyên silicon rất phong phú và hiện đã có hạ tầng để sản xuất nguyên liệu này, theo chuyên gia về phát triển bền vững công nghệ mới thuộc Đại học Oxford Brookes Marco Raugei.Tuy nhiên, vấn đề nằm ở chỗ chuỗi cung ứng cho các vật liệu khác, ví như neodymium cho tuabin gió, lithium và cobalt cho pin hay thậm chí là đồng có thể phải trải qua một số biến động. * NeodymiumTheo nhận định của Giáo sư Frances Wall chuyên nghiên cứu về khoáng chất (vật học) ứng dụng tại khoa Mỏ của Đại học Exeter, ngày nay dường như chưa có vật liệu nào có thể thay thế neodymium trong sản xuất nam châm. “Đây được coi là nguyên liệu tốt nhất dành cho sản phẩm này”, Giáo sư Wall nhận định.Neodymium là một nguyên tố đất hiếm và một kim loại bạc có vai trò rất quan trọng trong lĩnh vực năng lượng tái tạo. Khi kết hợp với sắt và boron, neodymium tạo ra các lực từ mạnh, rất quan trọng trong quá trình vận hành máy phát điện sử dụng tuabin gió cũng như các loại động cơ xe điện.Dù được coi là một nguyên tố đất hiếm, song nguồn tài nguyên neodymium lại khá phong phú. Tuy nhiên, khó khăn nằm ở chỗ phần lớn nguồn tài nguyên này chịu sự kiểm soát bởi một quốc gia duy nhất là Trung Quốc. Khoảng 85% lượng neodymium của thế giới được khai thác từ một vài mỏ của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, trong đó có một mỏ có tên Baotou ở miền Bắc nước này đã tạo ra một hồ nước độc hại và những nỗi kinh hoàng khác về môi trường.Ngoài ra, còn có một vài mỏ nhỏ ở những nơi khác như mỏ Rainbow Rare Earths ở Burundi và mỏ Mkango ở Malawi, song thông thường quy trình xử lý vẫn chủ yếu nằm ở Trung Quốc bất chấp mỏ khai thác nằm ở quốc gia nào.Bên cạnh vấn đề địa lý, việc tìm kiếm nguồn tài trợ cũng là một trong những khó khăn trong khai thác neodymium. Giáo sư Wall chia sẻ: “Có rất nhiều dự án thăm dò đất hiếm và tiến độ thực hiện chúng sẽ chậm lại nếu thiếu đầu tư vào giai đoạn tiếp theo”. Khi nhu cầu tăng, Giáo sư Wall dự đoán rằng các nhà cung cấp khác sẽ tham gia vào thị trường. Từ đó, sẽ có thêm nhiều mỏ được khai thác.* Đồng
Cũng giống như neodymium, đồng không được xếp hạng tài nguyên khan hiếm, song nhu cầu sử dụng đồng lại rất cao. Về cơ bản, bất cứ thứ gì có công tắc bật tắt đều phải có đồng, nhờ vào khả năng dẫn điện đáng kinh ngạc của nguyên tố này mà hiện nay khoa học vẫn chưa tìm ra được một giải pháp thay thế tốt hơn cho đồng.Mary Poulton, đồng Giám đốcViện tài nguyên khoáng sản Lowell thuộc Đại học Arizona, cho rằng điểm khó khăn nhất trong khai thác đồng là tìm ra những khu vực tập trung kim loại này với số lượng đủ lớn ở gần bề mặt. Tiếp theo đó, quá trình xin giấy phép cũng sẽ mất nhiều năm trước khi khâu sản xuất chính thức được bắt đầu.Khi một mỏ quặng đã được định vị, bước tiếp theo là đưa chúng lên khỏi mặt đất. Hiện có hai khu vực ở bang Arizona (Mỹ) đang thử nghiệm một phương pháp khai thác đồng mà không cần đào hố. Phương pháp này được gọi là lọc tại chỗ hay khai khoáng bằng dung dịch.Lọc tại chỗ là quy trình khai thác đồng thông qua các lỗ khoan được khoan vào mỏ quặng thay vì áp dụng phương pháp khai thác quặng truyền thống, sau đó bơm dung dịch axit yếu xuống đất để tách đồng ra khỏi khoáng chất. Tiếp theo, dung dịch này được bơm ra và xử lý để lấy đồng.Cuối cùng các lỗ khoan sẽ được rửa sạch lại để loại bỏ càng nhiều axit càng tốt. Theo Giám đốc Poulton, quy trình này có thể tốt cho môi trường hơn là so với phương pháp khai thác ngầm truyền thống, mặc dù sự có mặt của axit cũng ít nhiều gây ảnh hưởng đến đất.Trong khi đó, những khu vực có mỏ quặng ở xa như Tây Australia và sa mạc Atacama ở Nam Mỹ đã sử dụng robot trong quá trình khai thác. Đồng có khả năng được tìm thấy ở độ sâu thậm chí lớn hơn 7.000 feet dưới bề mặt đất - điều này có nghĩa là chúng sẽ nóng hơn và đá sẽ chịu áp lực cực lớn. Do đó, yêu cầu kỹ thuật cũng sẽ cao hơn, đòi hỏi những chú robot khai thác có khả năng xử lý trong các điều kiện khắc nghiệt.Tin liên quan
-
Kinh tế Việt Nam
3 bài học cho phát triển năng lượng sạch tại Việt Nam
10:17' - 18/03/2019
Đầu tư vào năng lượng sạch là xu thế tất yếu để một quốc gia đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững trong tương lai. Việt Nam cũng không nằm ngoài xu thế này.
-
Kinh tế Thế giới
IEA: Đầu tư vào năng lượng sạch trên thế giới "chững lại"
10:07' - 18/07/2018
Trong năm ngoái, các nguồn năng lượng tái tạo như điện gió hoặc thủy điện trở nên ít hấp dẫn hơn đối với các nhà đầu tư so với các năm trước và họ thích “đổ vốn” vào nhiên liệu hóa thạch hơn.
-
Kinh tế Thế giới
Rào cản đối với nỗ lực phát triển năng lượng sạch của New Zealand
05:30' - 09/07/2018
New Zealand nỗ lực gây dựng hình ảnh một quốc gia “xanh, sạch” với mục tiêu trở thành nền kinh tế phát triển đầu tiên ở châu Á - Thái Bình Dương ngừng sử dụng nhiên liệu hóa thạch để sản xuất điện.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ tiến hành truy quét quy mô lớn người di cư bất hợp pháp
15:19' - 15/07/2025
Nhà chức trách liên bang Mỹ vừa thực hiện một chiến dịch truy quét quy mô lớn người di cư bất hợp pháp tại hai trang trại cần sa ở Nam California, bắt giữ hơn 360 người.
-
Kinh tế Thế giới
Lạm phát Mỹ ngày càng chịu sức ép lớn hơn từ thuế quan
11:08' - 15/07/2025
Các nhà kinh tế từ lâu đã cảnh báo rằng thuế quan có thể đẩy lạm phát Mỹ tăng trở lại, và báo cáo chỉ số giá tiêu dùng (CPI) sắp tới sẽ là phép thử cho nhận định này.
-
Kinh tế Thế giới
Kinh tế bạc tại Trung Quốc tạo ra thị trường trị giá nghìn tỷ
09:47' - 15/07/2025
Kinh tế bạc (kinh tế phục vụ cho người cao tuổi) đang tăng tốc, đặc biệt khi nhu cầu tiêu dùng và yêu cầu về chất lượng cuộc sống của nhóm người cao tuổi tại Trung Quốc ngày càng nâng cao.
-
Kinh tế Thế giới
Cơ hội lớn cho Indonesia xuất khẩu hàng hóa vào châu Âu
09:44' - 15/07/2025
Phòng Thương mại và Công nghiệp Indonesia (Kadin) nhấn mạnh Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện Indonesia-Liên minh Châu Âu (IEU-CEPA) sẽ thúc đẩy thương mại giữa Indonesia và Liên minh châu Âu (EU).
-
Kinh tế Thế giới
Chi phí bảo hiểm vận chuyển hàng hóa qua Biển Đỏ tăng hơn gấp đôi
08:31' - 15/07/2025
Chi phí bảo hiểm vận chuyển hàng hóa qua Biển Đỏ đã tăng hơn gấp đôi trong những ngày gần đây.
-
Kinh tế Thế giới
Trung Quốc: Kinh tế 6 tháng đầu năm tăng trưởng ổn định
08:31' - 15/07/2025
Trong 6 tháng đầu năm, tổng giá trị xuất nhập khẩu hàng hóa đạt 21,79 nghìn tỷ Nhân dân tệ (NDT), tăng 2,9% so với cùng kỳ năm trước.
-
Kinh tế Thế giới
Tổng thống Mỹ dọa áp thuế "rất nặng" đối với Nga
08:30' - 15/07/2025
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 14/7 tuyên bố sẽ áp đặt mức thuế "rất nặng" đối với Nga, nếu Moskva không đạt được thỏa thuận nhằm chấm dứt xung đột tại Ukraine trong vòng 50 ngày tới.
-
Kinh tế Thế giới
Các hãng hàng không yêu cầu kiểm tra công tắc nhiên liệu trên máy bay Boeing
08:19' - 15/07/2025
Cơ quan Quản lý Hàng không dân dụng Ấn Độ (DGCA) đã ban hành chỉ thị yêu cầu các hãng hàng không trong nước kiểm tra khóa chốt công tắc nhiên liệu trên một số dòng máy bay Boeing.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ áp thuế chống bán phá giá 17% đối với cà chua Mexico
08:12' - 15/07/2025
Chính quyền Mỹ hôm 14/7 (theo giờ địa phương) bắt đầu áp mức thuế chống phá giá 17% đối với cà chua tươi nhập khẩu từ Mexico.