Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ: Có tình trạng các huyện không muốn thoát nghèo

*34,4% số xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Thế Phương cho biết, năm 2017, cả nước đã bố trí 15.231 tỷ đồng ngân sách trung ương, 36.544 tỷ đồng ngân sách địa phương; huy động được hơn 55.114 tỷ đồng nguồn vốn vay từ Ngân hàng chính sách xã hội để các hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo và các đối tượng chính sách khác vay, cho vay nông lâm nghiệp quy mô vừa và nhỏ, dự án bảo quản nông sản sau thu hoạch và huy động được hơn 64.233 tỷ đồng từ các tổ chức, doanh nghiệp cùng với ngân sách nhà nước để thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia.

Bên cạnh đó, thông qua các hệ thống các tổ chức tín dụng, nguồn vốn ngành ngân hàng đã góp phần thúc đẩy thực hiện các tiêu chí về xây dựng nông thôn mới. Trong đó riêng năm 2017, dư nợ tín dụng tăng thêm của các tổ chức tín dụng trên địa bàn các xã đạt 145.309 tỷ đồng. Phần tăng thêm này được bổ sung cho vay đầu tư thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới.

Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia Xây dựng nông thôn mới, đến cuối năm 2017, cả nước có 3.069 xã (34,4%) được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó, đã có 492 xã được công nhận đạt chuẩn theo Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới giai đoạn 2016-2020 (vượt mục tiêu năm 2017), tăng 712 xã so với cuối năm 2016. Còn 113 xã dưới 5 tiêu chí, giảm 144 xã so với cuối năm 2016. Có 43 đơn vị cấp huyện thuộc 24 tỉnh, thành phố đạt chuẩn nông thôn mới, tăng 13 huyện so với cuối năm 2016.

Bằng các giải pháp quyết liệt, tính đến hết tháng 11/2017, tổng số nợ xây dựng cơ bản thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới còn khoảng 5.142 tỷ đồng (giảm 10.076 tỷ đồng, tương đương 66% so với tháng 1/2016), trong đó, 27 tỉnh không có nợ xây dựng cơ bản.

Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia Giảm nghèo bền vững, đến cuối năm 2017, tỷ lệ hộ nghèo bình quân cả nước giảm còn khoảng 6,72% (giảm 1,51% so với cuối năm 2016). Trong đó, bình quân tỷ lệ hộ nghèo ở các huyện nghèo giảm khoảng 5% so với cuối năm 2016; hộ nghèo ở các xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển và hải đảo, các xã đặc biệt khó khăn, xã biên giới, xã an toàn khu vùng dân tộc và miền núi giảm khoảng 3-4% so với cuối năm 2016. Có 10/291 xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển và hải đảo thoát khỏi tình trạng đặc biệt khó khăn.

Năm 2017, ngân sách đã bố trí khoảng 9.437 tỷ đồng để mua thẻ bảo hiểm y tế để phát, tặng miễn phí 13 triệu thẻ bảo hiểm y tế, sổ/thẻ khám chữa bệnh cho người nghèo, người thuộc hộ cận nghèo và người thuộc hộ gia đình làm nông, lâm, ngư và diêm nghiệp có mức sống trung bình và người đang sinh sống tại địa bàn đặc biệt khó khăn, xã đảo, huyện đảo.

*“Chủ động, quyết tâm, quyết liệt, sáng tạo và hiệu quả”

Nhìn nhận về việc thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng kết quả đạt được là toàn diện, hoàn thành và vượt mức tất cả các chỉ tiêu theo Nghị quyết của Quốc hội và Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao, góp phần quan trọng để cả nước hoàn thành toàn diện chỉ tiêu kinh tế, xã hội năm 2017.

Khung phát luật, thể chế cho giai đoạn 2016 – 2020 đã cơ bản hoàn thành. Bộ máy chỉ đạo hoạt động thông suốt từ trung ương đến địa phương. Trong triển khai Chương trình, đã có nhiều mô hình mới, cách làm hay, gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp, phát triển kinh tế - xã hội, sinh kế bền vững, lồng ghép với các chương trình mục tiêu khác; huy động được nguồn lực cao, sơ bộ gần 400.000 tỷ đồng…

“Hai Tư lệnh hai chương trình mục tiêu là Bộ Nông nghiệp, Phát triển nông thôn, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội hoạt động hết sức quyết liệt, rất có hiệu quả, rất đồng bộ, rất đều. Văn phòng Chính phủ là bộ phận thường trực theo dõi, lãnh đạo Văn phòng Chính phủ cũng rất sát sao”, Phó Thủ tướng ghi nhận.

Nhấn mạnh nhiệm vụ năm 2018, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho biết, mục tiêu đặt ra là phấn đấu cả nước có ít nhất 39% số xã đạt chuẩn nông thôn mới, giảm số xã đạt dưới 5 tiêu chí xuống dưới 60 xã; giảm nghèo bình quân là 1,5% (riêng các huyện nghèo, xã nghèo giảm 4%/năm; hộ nghèo dân tộc thiểu số giảm 3-4%/năm) theo chuẩn nghèo tiếp cận đa chiều giai đoạn 2016-2020.

Đưa ra phương châm cho năm 2018 là “chủ động, quyết tâm, quyết liệt, sáng tạo và hiệu quả”, Phó Thủ tướng cho rằng bài học về tính chủ động là rất quan trọng, kinh nghiệm ở đâu có sự chủ động lớn thì ở đó làm tốt, có nhiều cách làm hay, mô hình tốt.

Không chỉ đạt kết quả mà còn phải đảm bảo tính bền vững, bên cạnh chỉ tiêu số lượng phải nhấn mạnh chỉ tiêu chất lượng: sinh kế, đời sống vật chất, văn hóa, văn minh, an toàn của đồng bào dân tộc, nông dân, nông thôn. Phó Thủ tướng đề nghị các bộ tiếp tục hoàn thiện thể chế, trong đó đôn đốc để sớm ký văn bản liên quan đến xác định huyện nghèo.

“Cái này đã trên bàn của Thủ tướng. Chúng tôi rất thận trọng. Còn 1 huyện cuối cùng là huyện Thường Xuân (Thanh Hóa), bằng điểm với huyện khác, nếu đưa anh ấy vào thì phải đưa cả anh kia, mà trước đây các cơ quan xét duyệt chúng tôi không chấp nhận, yêu cầu anh Dung (Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội – PV) về lập hội đồng bỏ phiếu đàng hoàng, vì tình trạng bây giờ các huyện không muốn thoát nghèo”, Phó Thủ tướng cho hay.

Nêu rõ quan điểm “có vào, có ra”, muốn bổ sung vào danh sách huyện nghèo thì phải có huyện thoát khỏi danh sách này, Phó Thủ tướng khẳng định số đưa ra khỏi danh sách huyện nghèo không phải cắt ngay các chính sách, chế độ mà tiếp tục cho hưởng ít nhất 3 năm, đến hết nhiệm kỳ.

Về các thủ tục đầu tư công, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ thông tin: Hiện Thủ tướng và Chính phủ đang sửa đổi các Nghị định về đầu tư công, trong đó có xử lý vướng mắc về các dự án đầu tư công trong chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo để rút ngắn quy trình, đơn giản hóa các điều kiện phù hợp với thực tiễn hơn.

Nhìn nhận năm 2017 giải quyết được gần 10.000 tỷ đồng nợ đọng trong xây dựng nông thôn mới là kỳ tích, Phó Thủ tướng cho biết, Chính phủ đã cho cơ chế 80% tiền thu từ đấu giá quyền sử dụng đất của cấp xã được tập trung cân đối ở cấp tỉnh, tạo nguồn lực để xử lý nợ đọng xây dựng cơ bản.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh cần có chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu cấp huyện, hoàn thiện các tiêu chí liên quan đến thôn bản nông thôn mới; gắn các Chương trình mục tiêu quốc gia Xây dựng nông thôn mới và Giảm nghèo bền vững với tái cơ cấu sản xuất ngành nông nghiệp, phát triển kinh tế hợp tác, phát triển chuỗi giá trị, chương trình mỗi xã một sản phẩm; tập trung giải quyết nợ đọng xây dựng cơ bản, năm 2018 giải quyết cơ bản các nợ đọng còn tồn đọng trước đây và không phát sinh nợ đọng mới./.