Phủ xanh rừng ngập mặn, phục hồi hệ sinh thái đầm Ô Loan

Tuy nhiên, những năm gần đây, biến đổi khí hậu và những tác động tiêu cực của con người đã khiến nguồn nước nơi đây bị ô nhiễm nghiêm trọng, nhiều loại thủy sản dần biến mất. Trong hai năm qua, dự án trồng rừng ngập mặn quy mô lớn được triển khai tại đầm Ô Loan đã giúp hệ sinh thái tự nhiên dần phục hồi.

Khu vực ven đầm Ô Loan từng bị ô nhiễm nguồn nước nghiêm trọng khiến hệ sinh thái bị ảnh hưởng. Nhiều loại cây rừng ngập mặn bị chết, chặt phá. Một số người dân đánh bắt thủy sản theo kiểu tận diệt càng khiến nguồn lợi tôm, cá cạn kiệt. Việc nuôi trồng thủy sản tự phát, không theo quy hoạch, chưa đảm bảo môi trường cũng là nguyên nhân khiến khu vực đầm Ô Loan còn ít những “mảng xanh” tự nhiên.

Năm 2024, Dự án trồng rừng ngập mặn tại khu vực đầm Ô Loan do Viện Sinh thái và Bảo vệ công trình thuộc Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) phối hợp với UBND tỉnh Đắk Lắk thực hiện với kinh phí khoảng 18 tỷ đồng. Ngay từ khi bắt đầu, dự án đã nhận được sự chung tay tích cực từ chính quyền và người dân. Đến tháng 6/2025, dự án đã hoàn thành việc trồng mới 50 ha rừng ngập mặn với các loại cây như: bần chua, đước, dừa nước.

Ghi nhận trong thời gian gần đây, nhiều loại cây mới trồng ở đầm Ô Loan phát triển tốt, góp phần khôi phục, phát triển hệ sinh thái rừng ngập mặn trong khu vực; đồng thời, tạo cảnh quan, cải thiện môi trường, hạn chế sự tác động tiêu cực do nước biển dâng. Nhiều loại thủy hải sản đặc trưng của đầm Ô Loan như sò huyết, tôm, cua… dần quay trở lại, tạo ra sinh kế cho người dân phát triển kinh tế theo hướng quản lý, bảo vệ và phát triển rừng ngập mặn bền vững ven biển, ứng phó biến đổi khí hậu.

Ông Nguyễn Văn Ước (xã Ô Loan, tỉnh Đắk Lắk) sinh sống xung quanh khu vực đầm Ô Loan với nghề chài lưới đánh bắt thủy sản. Ông cho biết, trước đây nguồn nước trong đầm bị ô nhiễm nặng vì nhiều nguyên nhân khác nhau khiến hệ sinh thái bị ảnh hưởng, nguồn tôm cá dần cạn kiệt. Tuy nhiên, sau khi nhà nước có những chính sách đầu tư trồng thêm các loại cây bần, đước tại khu vực trong đầm và ven bờ, nhiều loại cá tôm có chỗ trú ngụ. Cách thức khai thác thủy sản theo kiểu tận diệt cũng giảm dần. Nhờ vậy, nguồn lợi thủy sản đã dồi dào trở lại. Gia đình ông đi chài lưới kiếm thêm thu nhập khoảng 100.000 đồng/buổi.

Nhiều người dân sinh sống khu khu vực đầm Ô Loan cũng cho rằng, sau khi trồng thêm nhiều loại cây rừng ngập mặn, nguồn lợi thủy sản đã phục gấp 3 - 4 lần so với trước đây. Các loại cây bần, được phát triển tốt đã giúp các bờ sông không bị xói lở, hạn chế ảnh hưởng nhà cửa. Nhiều loại chim, cò cũng đã bắt đầu tìm về nơi đây sống, kiếm ăn và sinh sản. Nguồn nước trong đầm ổn định nên thuận lợi cho việc nuôi trồng thủy sản.

Ông Nguyễn Hùng Dũng, Chủ tịch UBND xã Ô Loan cho biết, Dự án trồng rừng ngập mặn tại khu vực đầm Ô Loan được người dân nơi đây ủng hộ cao. Dù các loại cây trong giai đoạn sinh trưởng nhưng đã góp phần tái tạo nguồn lợi thủy sản và nâng cao nhận thức của người dân trong việc gìn giữ rừng ngập mặn. Vừa qua, do thiên tai bão lũ, nhiều diện tích rừng trồng bị ảnh hưởng.

Theo báo cáo của Viện Sinh thái và Bảo vệ công trình, trong đợt bão số 13 và mưa lũ lịch sử tháng 11 vừa qua tại tỉnh Đắk Lắk, có hơn 15 ha diện tích rừng trồng tại khu vực đầm Ô Loan bị thiệt hại (tỷ lệ hư hại từ 60% - 100%/cây trồng); giá trị thiệt hại hơn 3,5 tỷ đồng.

Ông Bùi Ngọc Thạch, Phó Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm khu vực Đồng Xuân (Chi cục Kiểm lâm Đắk Lắk) cho biết, việc trồng rừng ở khu vực đầm Ô Loan gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên, người dân sinh sống xung quanh đầm rất ủng hộ dự án này nên đã hỗ trợ tích cực. Nhiều hộ dân đã tự nguyên chăm sóc các loại cây để góp phần tái tạo nguồn lợi thủy sản. Diện tích rừng trồng mới phát triển đồng đều. Hiện, Hạt Kiểm lâm khu vực Đồng Xuân đang tiếp tục đánh giá mức độ thiệt hại phần diện tích bị hư hại do bão lũ để có giải pháp phục hồi./.